Freyr - 01.09.2006, Blaðsíða 7

NÝJA FJÓSIÐ
Uppeldisstíur eru rúmgóðar og stórar. ( sumar hafa kvígurnar
haft möguleika á að ganga út og inn úr fjósinu að vild.
KÁLFAELDIÐ
Kálfastían í fjósinu í Káranesi er stór og rúm-
góð. Þar er kálfafóstra sem Finnur segist
ekki vilja vera án og telur slíka fjárfestingu
vera fljóta að borga sig. Kálfafóstra með
öllum útbúnaði kostar um 550 þúsund auk
virðisaukaskatts. „Við gefum kálfunum alla
mjólk sem til fellur og fer ekki í sölu en að
öðru leyti notum við mjólkurduft. Duftið er
ódýrara en mjólk sem er söluhæf. Kálfafóstr-
an blandar sjálf og skammtar ofan í hvern
kálf hæfilegt magn, hæfilega oft, og með
réttu hitastigi. Þetta felur í sér mikinn vinnu-
sparnað fyrir bóndann og mun nákvæmari
vinnubrögð." Finnur segir að allt að 24
smákálfar hafi verið í einu í stíunni í fyrravet-
ur og þar af nokkrir sem hafi verið teknir I
fóstur af nágrannabæ. „Ég sé það fyrir mér
sem möguleika fyrir þændur að taka að sér
kálfa í eldi. Þá gæti t.d. einn bóndi séð um
uppeldi fyrir 2-3 bú af stærri gerðinni. Með
kálfafóstrunum er þetta mun auðveldara en
áður var."
í upphafi var ákveðið að nota sjálfvirkan
kjarnfóðurbás fyrir kálfa á aldrinum 3-9
mánaða. Finnur segir það nýlundu og hafi
það heppnast vel hjé þeim. Með því móti
er hægt að stilla mjög nákvæmlega kjarn-
fóðurmagnið sem kálfarnir fá á þessu ald-
ursskeiði. „Ég tel að menn fái þetta allt til
baka og að kálfurinn launi ofeldið sem góð
mjólkurkýr!" segir Finnur.
KVÍGURNAR MEÐ GOTT RÝMI
Eftir að mjólkurskeiði lýkur fara kvígurnar
á legubása sem eru í framhaldi af hálmstí-
unni. Fyrst er hólfið með kjarnfóðurbásnum
fyrir kvígur 3-9 mánaða og í næsta hólfi eru
svo 24 básar fyrir kvígur þar sem þær eru
fram að sæðingu. Eftir að þær festa fang
fara þær í næsta hólf þar sem eru 18 básar
og þar eru þær fram að burði sem er um
tveggja ára aldur. í sumar hafa kvígurnar
haft möguleika á að ganga út og inn úr fjós-
inu að vild en hafa ekki aðgang að vatni úti
við. Þannig er tryggt að þær koma alltaf inn
til þess að drekka. Þær hafa einnig aðgang
að heyi inni. Finnur segir að þetta fyrirkomu-
lag hafi reynst vel. ( mikilli sól og vondu
veðri komi þær inn í skjólið.
TÆKNILAUSNIR
Sem fyrr segir er mjaltaþjónn í fjósinu í Kára-
nesi. Að sögn þeirra bræðra miðaðist bygg-
ingin við að fullnýta afkastagetu hans.
Eitt sem gestir finna strax fyrir í fjósinu
er að loftræstingin er með afbrigðum góð.
Birtan er mikil en í mæni og veggjum eru
opnanlegir gluggar og er opnuninni stjórn-
að sjálfvirkt eftir upplýsingum frá veðurstöð
á þakinu og hitaskynjara inni í fjósinu.
„Hjá okkur er hitastjórnunin fólgin í því að
hitastigið er ekki látið fara niður fyrir 3,7
gráður. í miklum veðrum lokast gluggarnir
sjálfkrafa," segir Finnur.
Lýsingin er, að sögn Finns, byggð á hol-
lenskum rannsóknum sem gerðarvoru á lýs-
ingu í fjósum. „Samkvæmt þeim er alls ekki
sama hvernig lýsingu í fjósum er háttað.
Ljósmagnið var útreiknað á hvern fermetra
og Ijósafjöldinn ákveðinn eftir þvf. Það er
birtuskynjari úti, svokölluð fótósella, sem
stjórnar því hvenær kviknar á Ijósunum. I
öllum lömpum eru natríumperur og sérstök
klukka sér um að slökkva á þeim yfir blánótt-
Stálgrindin í húsinu er hefðbundin úr
l-bitum en er þó með nokkuð nýstárlegum
haetti að því leyti að stoðir í miðju hússins
eru Y-laga ofan til.
ina. Á nóttunni er næturlýsing hjá mjalta-
þjóninum. Einnig eru ratljós á göflum."
I fjósinu í Káranesi er myndavélakerfi sem
bændurnir geta notað til að fylgjast með
starfseminni í fjósinu. Hægt er að tengjast
vélunum í gegnum Netið með auðveldum
hætti. Alls eru fjórar vélar i fjósinu en þær
eru allar stilltar á upptöku. Þannig getur
bóndinn skoðað myndir ef eitthvað kemur
upp á að nóttu til og séð ástæðurnar.
Brynningin er með hefðbundnu sniði.
Drykkjarkör eru í öllu fjósinu en í sjúkrastí-
um eru hefðbundnar skálar.
Kjarnfóðursíló stendur fyrir utan fjósið en
inni eru tveir kjarnfóðurbásar, einn fyrir smá-
kálfana og einn fyrir kýrnar, auk þess sem
mjaltaþjónninn gefur kjarnfóður.
FLÓRSKÖFUR OG HAUGPOKI
Flórsköfur skafa mykjuna niður í haugkjall-
ara sem er um 120 rúmmetrar undir enda
fjóssins. Þar er rafknúin hræra (nk. skrúfa)
með sjálfvirka tímastillingu sem hringdælir
daglega í kjallaranum og heldur þannig
mykjunni upphrærðri sem lágmarkar gas-
myndun. Úr haugkjallaranum er mykjunni
dælt með rafknúinni mykjudælu út í stóran
mykjupoka. Þetta fyrirkomulag er að ryðja
sér til rúms hérlendis og hefur gengið Ijóm-
andi vel að sögn Finns. Við fjósið er rör sem
hægt er að nota til þess að dæla mykjunni
beint í dreifara en auk þess er stútur á
pokanum sjálfum sem hægt er að tengja
við haugsugu til að tæma pokann. Pokinn
sjálfur tekur 1.800 rúmmetra af mykju og
er alveg lokaður.
FREYR 09 2006