Freyr - 01.10.2006, Blaðsíða 4
HROSSARÆKT
Kynbótasýningar 2006
Á árinu voru haldnar tólf kynbótasýningar að venju vítt og breitt um landið. Lengd
sýninga var frá hluta úr tveimur dögum til þriggja vikna og fjöldi hrossa því að
sama skapi mjög misjafn. Hápunktur kynbótasýninga ársins var vel heppnað lands-
mót á Vindheimamelum í Skagafirði. Mikill fjöldi úrvalskynbótagripa setti mark sitt
á mótið með eftirminnilegum hætti, frábærir stóðhestar komu fram í einstaklings-
sýningum, margar úrvalshryssur voru sýndar og góðir afkvæmahópar.
IEftir Guðlaug
V. Antonsson,
Bændasamtökum
Islands
ÞÁTTTAKA Tafla 1. Þátttaka í kynbótasýningum 1998 - 2006.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Heildarfjöldi dóma 1473 1134 1771 1226 1643 1216 1774 1268 1615
Hross dæmd 1304 979 1578 1049 1510 1091 1355 1073 1234
Endursýnd innan ársins 18% 12% 33% 12% 18% 12% 28% 17% 28%
Tafla 2. Fjöldi fullnaðardóma kynbótahrossa á sýningum árið 2006.
Stóðhestar Hryssur
7 v.oe. 6 v. 5 V. 4 v. 7 v.oe. 6 v. 5 v. 4 v. Alls
Sauðárkrókur I 3 1 6 5 1 2 18
Hafnarfjörður 13 10 18 13 59 37 41 19 210
Hella I 11 16 39 20 78 65 62 48 339
Borgarfjörður 1 1 1 5 4 6 2 20
Kópavogur 7 9 20 14 56 38 42 34 220
Sauðárkrókur II 2 7 8 3 29 21 12 14 96
Hvammstangi 3 2 11 8 8 5 37
Dalvík 2 3 9 7 29 14 15 8 87
Fljótsdalshérað 1 1 1 1 6 4 3 1 18
Landsmót 12 11 29 17 21 31 44 32 197
Hella II 2 2 3 1 51 33 38 25 155
Sauðárkrókur III 1 16 16 13 6 52
Alls 54 61 131 79 367 276 285 196 1449
NIÐURSTÖÐUR
Töluleg þátttaka í kynbótasýningum frá
1998 til 2006 kemur fram i töflu eitt.
Heildarfjöldi dóma var 1615 sem er nokkru
færri en síðasta landsmótsár 2004 (1774)
en mun fleiri en í fyrra (1268) enda
hefð fyrir fleiri dómum á landsmótsárum.
Dæmd hross voru 1234 og endursýnd inn-
an ársins voru 28% og á landsmótið þar
stærstan hlut að máli, bæði er landsmótið
sjálft talið sem endursýning og einnig hitt
að á landsmótsárum eru fleiri hross endur-
sýnd sem nærri eru landsmótslágmörkum.
Ef landsmótið væri dregið frá í útreikning-
um væru endursýnd hross 12% eða svipað
og árin milli landsmóta.
Fjöldi fulldæmdra hrossa á sýningunum
kemur fram í töflu tvö, alls voru fullnaðar-
dómar 1449, en eins og áður sagði er fjöld-
inn mjög mismunandi, allt frá 18 hrossum
til 339. Um 950 hrossanna eru dæmd á
Suður- og Suðvesturlandi þannig að þar
liggur meginþungi dómstarfanna en Bún-
aðarsamband Suðurlands er sýningarhald-
ari allra sýninga á því svæði.
Líkt og árið 2005 féll niður sýning í
Hornafirði vegna þátttökuleysis, aðrir sýn-
ingarstaðir voru hefðbundnir. Von mín og
vissa er að sýning muni verða í Hornafirði
á næsta ári, enda fjórðungsmót á Fljótsdals-
héraði næsta sumar með aðkomu Horn-
firðinga.
STARFSFÓLK
Sami hópur kom að dómstörfum sýning-
anna og undanfarin ár, góðu heilli kom
Ágúst Sigurðsson nú aftur til starfa eftir
eins árs hlé og voru dómarar því fimmtán
talsins. Sú breyting var ákveðin af fagráði
og upptekin á þessu sýningarári að þrír
dómarar voru að störfum hverju sinni á
sýningum þar sem dæmd voru 25 hross
eða fleiri. Var sú breyting ákveðin eftir
ítarlegar umræður á fundum hrossarækt-
enda víða um land, enda kom jafnframt
til umtalsverð hækkun á sýningargjöldum
kynbótahrossa en fullnaðardómur kostar
nú kr. 10.500, en byggingardómur 7.000,
en það er nýbreytni að um lægra gjald
sé að ræða fyrir byggingardóm einan. (
töflu þrjú kemur fram hvaða dómarar voru
að störfum hverju sinni, vert er að geta
þess að á stærri sýningum er þeim skipt
upp þannig að ekki er sama dómnefnd
að störfum allan tíma sýningarinnar. Sú
nýbreytni var einnig prófuð á síðsumarsýn-
ingu á Hellu að hafa tvær dómnefndir að
störfum samtlmis, var þá önnur við bygg-
ingardóma meðan hin dæmdi hæfileika,
en með þessu fyrirkomulagi mátti í fyrsta
lagi dæma mun fleiri hross yfir daginn auk
þess sem heildarsýningartími styttist um
allt að helming frá því sem annars hefði ver-
ið. Líklegt þykir að framhald verði á þessu
fyrirkomulagi á næsta ári. I töflu þrjú má
einnig sjá hverjir voru hinir ómissandi aðrir
starfsmenn sýninganna, þ.e. sýningarstjór-
ar, mælingamenn, ritarar og þulir.
I töflu fjögur sjást meðaltöl og dreifing ein-
kunna við kynbótadóma allt frá árinu 2000.
Meðaltölin liggja í ár á mjög svipuðu róli
og undanfarin ár. Hvað dreifinguna varðar
virðist hafa gengið ívið betur í ár að halda
uppi dreifingu einkunna og er það vel því
grundvöllur dómstarfanna hlýtur að vera
að mögulegt sé að gera upp á milli þeirra
gripa sem til dóms koma á skýran og greini-
legan hátt.
EFSTU HROSS í HVERJUM FLOKKI
Landsmót var haldið á Vindheimamelum í
Skagafirði, en landsmót er ætíð hápunktur
keppnis- og sýningarhalds í heimi (slenska
FREYR 10 2006