Skírnir

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Skírnir - 01.01.1959, Qupperneq 201

Skírnir - 01.01.1959, Qupperneq 201
Skírnir Ritfregnir 195 hennar. Margt er það smátt, sem saman er tint í þessari stóru bók, enda er slikt ekkert feimnismál höfundinum sjálfum. Bókin hefst á stuttum þætti um staðhætti og fólksfjölda i Hraunshverfi, en svo nefnist byggðarhverfið í landi jarðarinnar Hrauns, þar sem í önd- verðu var fombýlið og landnámsjörðin Framnes milli Eyrarbakka og Stokkseyrar sem nú er. Þá kemur langur kafli, sem er meginás bókar- innar, því að í honum er rakin saga Hraunshverfis eftir heimildum og er höfð í formi bændatals á hverju býli fyrir sig. Er bændaröðin rakin, eftir því sem heimildir vinnast til, og stiklað á æviatriðum manna. Síðan kemur annar langur kafli, þar sem höfundurinn þrengir sviðið og tekur að rita persónusögu forfeðra sinna og skyldmenna á Gamla-Hrauni og gerir mörgum þeirra skil í sérstökum afmældum þætti hverjum fyrir sig. Loks er svo langur kafli með sögum úr Hraunshverfi, og er mest af því áður prentað, einkum í fslenzkum sagnaþáttum og þjóðsögum höfundar- ins sjálfs, og finn ég ekki að því; þessar sögur eru að vísu ekki allar nein kjarnafæða, en þær eiga heima í þessari bók og eru allar úr lífi þess fólks, sem sagt er fró framar í bókinni og spegla hugarheim þess. Þó að þessi bók heiti Saga Hraunshverfis, er hún fyrst og fremst per- sónusaga og ættfræði. Þarna er saman kominn geysifjöldi manna, sem settir eru i ættarsamhengi, enda fylgja bókinni 18 ættarskrór og manna- nafnaregistur upp á 40 síður. Enginn efi er á, að hér er unnið mikið verk til hagræðis ættfræðingum, en játa skal ég það blygðunarlaust, að mig skortir alla burði til að staðreyna, hversu öruggur höfundur er í ættfærsl- um. En ekki er ástæða til að ætla, að svo reyndur ættfræðingur sem pró- fessor Guðni kunni ekki vel að gera skil fyrir mönnum í ættbyggð sinni. Persónusagan er nátengd ættfræðinni, og það sem höfundur segir frá sögufólki sínu er eins og lauf á greinum ættanna. Ekki er það lauf yfir- leitt mjög skrúðmikið, ekki sagt frá stórum örlögum eða stórbrotnum persónum, enda heimildir oft mjög takmarkaðar. Smátíningi er samvizku- samlega haldið til haga heldur en engu, og skal það ekki lasta. Félítill kviðlingur svo sem formannsvísa eða bæjarvisa getur verið betri en ekki neitt, og slíkur skáldskapur var aldrei til andríkis ætlaður. Þegar nær dregur höfundi í ætt hans sjálfs, verða persónulýsingar fyllri, og er þar vel lýst mörgum mönnum, sem minnisstæðir verða. Og það er ekki um að villast, að eftir situr í huga manns að loknum lestri býsna fast- mótuð mynd af fólkinu i Hraunshverfi, daglegu hátterni þess og menn- ingarstigi yfirleitt.. Að því leyti hygg ég höfund hafa náð marki sinu. Maður segir við sjálfan sig: Ég hef komið hér áður — og það var þegar maður las sögu Brynjúlfs frá Minna-Núpi af Þuríði formanni og Kambs- ránsmönnum. Sami blær leikur um fólkið i þessum ritum, fer það að vonum. Sá blær er ekki næsta bliður, og ekki voru andlegheit einkenni manna í Hraunshverfi, brimið á Eyrarbakka ól þá upp við annað. Saga Hraunshverfis er baróttusaga islenzks alþýðufólks, eins og hún var um land allt með nokkrum tilbrigðum eftir staðhóttum, alls staðar hörð, en
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218
Qupperneq 219
Qupperneq 220
Qupperneq 221
Qupperneq 222
Qupperneq 223
Qupperneq 224
Qupperneq 225
Qupperneq 226
Qupperneq 227
Qupperneq 228
Qupperneq 229
Qupperneq 230
Qupperneq 231
Qupperneq 232
Qupperneq 233
Qupperneq 234
Qupperneq 235
Qupperneq 236
Qupperneq 237
Qupperneq 238
Qupperneq 239
Qupperneq 240
Qupperneq 241
Qupperneq 242
Qupperneq 243
Qupperneq 244
Qupperneq 245
Qupperneq 246
Qupperneq 247
Qupperneq 248
Qupperneq 249
Qupperneq 250
Qupperneq 251
Qupperneq 252
Qupperneq 253
Qupperneq 254
Qupperneq 255
Qupperneq 256
Qupperneq 257
Qupperneq 258
Qupperneq 259
Qupperneq 260
Qupperneq 261
Qupperneq 262
Qupperneq 263
Qupperneq 264
Qupperneq 265
Qupperneq 266
Qupperneq 267
Qupperneq 268

x

Skírnir

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.