Fróðskaparrit - 01.01.1989, Síða 3

HIN HEILAGI LOGIN
7
ast. Konfirmatiónin breiddi seg og sprongdi
mark bæði innan fyri politikk og vinnulív.
Fakfeløg sóu dagsins ljós. „So bregði ei
heldur tú úr ætt, men rúk á føtur og krev tín
rætt“.
Henda kollveltingin hendi ikki við ein
brest sum ofta aðrastaðni. Tað var ein
skriða, sum í fyrstuni bert skreið avstað, men
steðgast kundi hon ikki, tvørturímóti tók
hon alt meira ferð á seg. Ur tí fræi, ið sáað
var, spratt skapanargleðin, undranin um at
liva og vera til. Medvitanin um, at tú livdi r
eini tjóð, ið hevði sítt egna mál, sína egnu
mentan og sína egnu søgu. Medvitanin um,
at tú hevði høvi til og skyldu at geva øllum
tí, sum í tær býr og bilgist, lív og skap á
ymsan hátt, tað veri í skaldskapi, list, tónlist,
handverki og annars øllum tí, ið lívið hevur
at bjóða - alt samalt út frá tínum egnu
møguleikum og fyritreytum. „Ver stór mín
sál í dagsins royndarstund".
Tað ber valla til at geva jólafundinum
æruna fyri alt hetta, hann var bert skumpið,
ið skuldi til at fáa gongd á. Helst var tað so,
at jørðildi var har frammanundan og lá og
beyð okkum at „loysa seg úr fjøtrum“.
Gera vit okkum ta hugsanarroynd, at vit
einki jørðildi høvdu at seta lív í og einki fræ
at sáa, hvussu hevði so sæð út? Hevði okkara
lagna tá verið Hetlands? Høvdu vit í dag
tosað eina danska dialekt, ongar egnar sang-
ir sungið, ongar bøkur skrivað, einki yrkt,
einki skapað? Høvdu vit ongan Hans Andri-
as Djurhuus havt, ongan Martin Joensen,
ongan Heðin Brú, ongan Chr. Matras, einki
av øllum hesum, sum vit eru so errin av og
so góð við? Hevði undirritaði tá - tí at hann
ongantíð hevði kent nakran elddóp, ongan
heilagan loga, onga medvitan og onga skap-
anargleði - hevði hann tá bert havt tómar
bókhillar at víst á og bert av og á kroyst
burtur úr sær onkran veitslusang og onkra
konfirmatiónssøgu á eini danskari dialekt?
Høvdu vit einki Fróðskaparsetur havt, einki
Norðurlandahús, einki egið sjónleikarhús,
einki útvarp, einki sjónvarp, ongan egnan
skúla, einki listasavn, einki merki at víst á
heimsins høvum og ítróttavøllum? Høvdu
vit tá bara fallið í fátt og einans ant í eini
aðrari tjóð? Ja, hvussu hevði endamáls-
greinin frá jólafundinum sæð út?
Vit kenna ikki svarið, men eg fari at loyva
mær at svara, ja, eg frykti fyri, at soleiðis
hevði tað sæð út.
„Hevur tú einki at flýggja uttan ta tómu
tægu, ert tú ein deyður maður“.
Men undrið hendi. Málið hevur ongantíð
verið ríkari enn í dag, skapanargleðin ong-
antíð størri, tjóðin ongantíð meira livandi.
Tað vellir og grør um alla leið sum ongantíð
fyrr. Barndómurin, tann langi og strangi, er
farin aftur um bak, og ungdómstíðin, tann
bragdliga og óttaleysa, hevur tikið við. Tann
mishátti dunnuungin er ein strálandi svana-
ungi.
Sjálvsagt veit eg, at vit ikki eru komin á
mál. Nær verða vit tað. Sjálvsagt veit eg, at
mangt er at fýlast á. Tað verður tað altíð.
Men sett upp ímóti jólafundinum fyri hundr-
að árum síðani er myndin her omanfyri -
eftir mínari áskoðan - als ikki á skeivari
leið.
Men um hundrað ár, hvussu sær tá út?
Eins lítið tey á jólafundinum kendu svarið,
eins lítið kenna vit tað. Tað blæsur í vindi-
num. Stendur skrivað í sandi.