Tíðindi Prestafélags hins forna Hólastiftis - 01.01.1975, Side 27

KIRKJUSAGA
30
fyrir þvi munu engar sannanir. Það skiptir líka litlu máli,
hitt mun staðreynd, að vel hefur verið til þessarar kirkju-
byggingar vandað. Það verður ljóst, er þess er gætt hve
aldur hennar varð hár. Segir svo um þetta í Kristni-sögu:
„En kirkja sú var gerr sextán vetrum, áður en kristni var
lögtekin á íslandi, en hún stóð þá er Bótólfur var biskup á
Hólum svá, at ekki varð at gert utan at torfum“. Af þessu
sést að kirkjan stendur lengi. Bótólfur tekur við biskupsem-
bætti á Hólum af Guðmundi Arasyni árið 1238 og er bisk-
up til 1245. Kirkjan í Neðra-Ási hefur því staðið a. m. k. í
254 ár með litlu viðhaldi samkvæmt ummælum kristnisögu.
Ekki litu heiðnir hatursmenn kristninnar þessa kirkju-
byggingu vinaraugum né þá guðsdýrkun, sem þar fór fram.
Um þetta segir svo í Kristnisögu: „Þorvarður Spak-Böðvars-
son lét gera kirkju að bæ sínum Ási. Það líkaði mönnum
stórilla, sem heiðnir voru.
Maður hét Klaufi, sonur Þorvaldar Refssonar frá Barði.
Hann var höfðingi. Honum líkaði þetta stórilla við Þor-
varð ok fór liann að finna Arngeir bróður Þorvarðs ok bauð
honum kost á, hvort hann vildi heldur brenna kirkjuna, eða
drepa prest þann, er biskup hafði þar til fengit.
Þá svarar Arngeirr. „Let ek hvern minn vina at gera prest-
inum mein, því at bróðir minn hefur grimnrliga hefnt
smærri mótgerða. En gott ráð ætla ek þat at brenna kirkj-
una, en þó vil ek mér engu af skipta“. Litlu síðar fór Klaufi
til um nótt og vildi brenna kirkjuna. Þeir váru saman tíu.
En er þeir komu í kirkjugarðinn, sýndist þeim eldur fyki
út um alla gluggana á kirkjunni, ok fóru því brott, at þeim
sýndist öll kirkjan eldsfull.
Ok er hann spurði, at kirkjan var eigi brunnin, fór hann
til aðra nótt ok Arngeirr og ætlaði að brenna kirkjuna. En
er þeir höfðu upp brotið kirkjuna, þá kveikti hann eldinn
með fjalldrapa þurrum. Eldr kviknaði seint. Þá lagðist hann
niður ok blés at inn yfir þreskildinn. Þá kom ör í gólfit hjá
yfir höfði honum, en önnur milli skyrtunnar ok síðu hans.