Morgunblaðið - 23.09.1960, Blaðsíða 1

24 síður
Áríðandi mál bíða lausnar
Eisenhower ræbir málefni Afriku, afv opnunarmálid og
eftirlit með geimferdum á Allsherjarþingi S.Þ.
Eisenhower
Flugslys
TOKIO 22. sept.
-FLUTNINGAFLUGVÉLi frá
bandaríska flotanum, með 23
farþega og sex manna áhöfn,
hrapaðl í dag í Kyrrahafi um
300 kílómetra fyrir sunnan
eyjuna Okinawa, eftir að
kviknað hafði í hreyflum
hennar. Óttazt er að allir,
sem með flugvélinni voru,
hafi beðið bana.
Bandarískur tundurspidir,
sem kom á slysstaðinn í dag,
tilkynntl að auðsýnilegt væri
að enginn hefði komizt lífs
af. En leitarflugvél, er flaug
yfir slysstaðinn, varð vör
við mörg lík á reki í sjónum.
Flugvélin, sem var af gerð
innl DC 6, var á leið frá flota
stöðinni Atsurgi hjá Tokio til
Filippseyja, með viðkomu á
Okinawa. Skómmu eftir brott
för frá Okinawa kom upp
eidur í einum hreyflanna og
hrapaði vélin logandi í sjóinn.
New York, 22. september. — (NTB — Reuter). —
EISENHOWER Bandaríkjaforseti hélt í dag ræðu á þingi
Sameinuðu þjóðanna í New York. Skoraði forsetinn á með-
limaþjóðirnar að hefja nú þegar baráttu gegn fátækt, mennt-
unarleysi og sjúkdómum í Afríku og fór þess á leit að stór-
veldin reyndu að fyrirbyggja vígbúnaðarkapphlaup í Afríku.
Forsetinn lagði fram áætlun í fimm liðum varðandi aðstoð
við Afríkuríki, lagði til að þær þjóðir, sem búa við offram-
leiðslu matvæla, aðstoði sveltandi þjóðir og skýrði frá til-
lögum sínum varðandi afvopnun. í sambandi við afvopnun
bæri að taka hernaðarbirgðir stórveldanna af kjarnakleyf-
um efnum í alþjóðasjóð til friðsamlegra nota. Eisenhower
sagði að nauðsynlegt væri að koma nú þegar á alþjóða-
eftirliti í himingeimnum, áður en það væri orðið of seint.
Einnig væri áríðandi að þetta 15. Allsherjarþing kæmi á fót
föstu eftirlitsliði Sameinuðu þjóðanna.
Lýsti Eisenhower fullum stuðningi við gjörðir Hammar-
skjölds í Kongómálinu og vítti þau ríki sem ynnu að því
að draga átökin þar á langinn.
Þegar Eisenhower gekk inn
í fundarsal Sameinuðu þjóð-
anna, var hann ákaft hylltur
af fundarmönnum. Tveir full-
trúanna tóku þó engan þátt í
fagnaðarlátunum, þ. e. þeir
félagarnir Krúsjeff og Castro.
Krúsjeff hallaði sér aftur í
stól sínum, sat þar með kross-
lagðar hendur og starði beint
framan í Eisenhower.
Eisen'hower hóf mál sitt meS
því að bjóða hina nýju meðlimi
S.þ. velkomna til þings i fyrsta
sinn. Nærri 100 þjóðir sendu nú
fulltrúa á þetta þing til að berjasí
fyrir varanlegum friði og rétt-
læti í heiminum. Mörg nauðsynja-
mál biðu úrlausnar þingsins.
,Víkingaskip' fundið
í Bandaríkjunum
Mansasquan, New Jersey
/EVAGAMALT skipsflak hefur
fundizt á hafsbotni út af strönd-
um New Jersey ríkis, og telur
einn af sérfræðingum banda-
ríska flotans að hér sé um að
ræða skip, sem smíðað hafi ver-
ið fyrir árið 1400. Möguleikar eru
á því að flakið sé af víkinga-
skipi.
Flakið er 40 fet á lengd og 20
feta breitt. Þrjár viðartegund-
ir eru í því og það klætt þrem
lögum af kopar. Auk þess eru í
skipinu bæði kopar og járn, og
segir sérfræðingurinn að allt
þetta sé einkennandi fyrir gömlu
víkingaskipin.
Skipið hefur verið kjöllaust,
en eftir því endilöngu liggur biti
úr timbri og í hanr eru þver-
böndin fest.
OLSEN VANTRÚAÐUR
Samkvæmt upplýsingum Kaup
mannahafnarblaðsins Berlingske
Tidende er Olaf Olsen, magister
við Nationalmuseet, vantrúaður
ó að þetta geti hafa verið víkinga
skip. — Þetta hljómar ekki vel.
Koparklæðning var ekki notuð
á víkingaskip. Það virðist öllu
heldur vera um skip að ræða,
sem sigldi til hitabeltislanda.
Stærðirnar eru rangar. Skipið er
of stutt til að geta verið víkinga-
skip, sem notað var til langferða,
og breiddin er ekki í réttu hlut-
falli við lengdina. Þetta með bit-
ann eftir endilöngu skipinu er
einnig einkennilegt. Það var ein-
mitt einkennandj fyrir víkinga-
skipin að þau höfðu kjöl.
Hér getur vissulega verið um
gamalt skip að ræða, en varla
frá víkingatímanum, segir Olsen.
AÐSTOÐ VIÐ AFRIKU
Sneri forsetinn sér fyrst að mál
efnum Afríku. Kvað hann það
nauðsynlegt að S.þ. stæðu saman
í því að vernda sjálfstæði þess-
avra ný-frjálsu þjóða. í þessu
skyni lagði hann fram áætlun í
fimm liðum um aðstoð við
Afríkuríki.
1) Allir meðlimir S.þ. heiti
þvi að virða rétt Afríkuríkj-
anna til að ráða innanlands-
málum sínum, og munu því
forðast öll afskipti af þeim.
2) S.þ. verði því viðbúnar
að vernda öryggi Afríkurjkj-
anna án þess að með því verði
komið á vígbúnaðarkapp-
hlaupi í álfunni.
3) S.þ. beiti sér fyrir neyð-
arhjálp til Kongó og meðlim-
irnir leggi fé af mörkum í sam
eiginlegan sjóð, sem verði 100
milljónir dollara, samkvæmt
tíllögum Hammarskjölds.
4) Alþjóðasamtökin styðji
með árlegum fjárframlögum
uppbyggingu og efnahagslega
þróun Afríkuríkjanna.
5) Efnahagsaðstoð til að
koma menntamálum ríkjanna
í viðunandi horf.
MATVÆLASKORTURINN
En það eru ekki aðeins Afríku-
þjóðir sem eiga við erfiðleika aS
etja, sagði forsetinn. Hundruð
milljóna manna víða um heim
búa við sult og allsleysi,
jafnvel þótt offramleiðsla sé á
matvælum hjá mörgum löndum,
þeirra á meðal Bandaríkjunum,
Bandaríkin eru þegar farin að
miðla nauðstöddum löndum aí
Framh. á bls. 2.
Macmillan
til New York
London 22. sept. (NTB-AFP): —
TILKYNNT var eftir áreiðanleg-
um héimildum í London í dag að
Harold Macmillan, forsætisráð-
herra Bretlands, muni væntan-
lega halda til New York á sunnu
dag til að sitja þing Sameinuðu
þjóðanna.
Hefur Macmillan dvalið und-
anfarna tvo daga á sveitasetri
sínu og unnið þar að ræðu þeirxi
er hann mun flytja á þinginu.
Danir loka
senJiráðum
Kaupmannahöfn 22. sept NTB.
DANSKA utanríkisráðuneytið tii
kynnti í dag að tilraun yrði gerð
með að loka sendiráðum Dana í
Osló og Stokkhólmi í þeim til-
gangi að draga úr útgjöldum ut-
anríkisþjónustunnar.
Núverandi sendiherra Dana í
Osló, Lorenz Petersen, mun taka
við embætti í utanríkisráðuneyt
inu í Kaupmannahöfn hinn 1.
nóv. n.k.
Viðræður
í Osló
OSLÓ, 22. sept. — í dag var
væntanleg til Osló nefnd brezkra
sérfræðinga til að taka þar upp
að nýju viðræður við Norðmenn
um fiskveiðilögsögu Noregs.
Hafa Bretar óskað eftir því að
viðræðum verði hraðað og því
talið að fundir hefjist strax.
Talið er að helzta málið sem
rætt verður á fundunum, sé það
hver eigi að hafa eftirlit á svæð-
inu milli 4 mílna landhelgislín-
unnar og 12 mílna fiskveiðimark
anna þann tíma sem það tekur
Norðmenn að fá 12 mílurnar við
urkenndar. Noregur krefst þess
sem strandríki að hafa yfirráð
á svæðinu, en Bretar halda fast
við þá meginreglu að svæðið ut-
an landhelginnar sé opið haf.
Búizt er við nýjum tillögum
frá Bretum, en ekki vitað hverj
ar þær eru.
Maður úr öryggislögreglunni í Kongó með tvö flóttabörn af
Baluba-ættflokknum, sem orðið hefur fyrir hryllilegum
„Lumumba-hreinsunum.“
Kongóhermenn heimta mála
LEOPOLDVILLE 22. sept.
(NTB-Reuter).
MÖRG hundruð Kongóher-
manna fóru i dag hópgóngu
að bústað Mobútos yfirliers-
höfðingja til að mótmæla van
höldum á launagreiðslum. —
Ekki komst mannfjöldinn þó
alla leið, því menn úr örygg-
islögreglunni, sem voru á
verði við hús hershöfðingjans
skutu nokkrum skotum yfir
höfuð hermannanna og dreifð
ist þá hópurinn.
Talið er að um 800 hermenn
hafi tekið þátt í útifundi í mót
mælaskyni vegna Iauna-
greiðslnanna áður en lióp-
gangan var farin. Hermenn-
irnir voru óvopnaðir.
í TENGSLUM VIÐ KOMMA
Fyrr í dag hafði Mo-
buto krafizt þess að hersveit-
ir frá Ghana og Guineu, sem
eru í Kongó á vegum S Þ.,
verði sendar burt úr landinu,
eftir að fréttir höfðu verið
uppi um það að þessi tvö
ríki væru að undirbúa það að
koma Lumumba aftur í valda
stólinn í Kongó.
Á blaðamannafundi kvaðst
Mobuto hafa komizt yfir skjöl
sem sýndu tengzli „komm-
únista, Guineubúa og Kwame
Nkruma forseta Ghana“.
Lumumba heldur sig enn í
forsætisráðherrabústaðnum
Leopoldville, þar sem Ghana-
hermenn gæta hans. Segjast
Ghanamenn ekki ætla að
hindra handtöku Lumumba,
fari hún fram á löglegan hjtt.
í gær ræddi Mobuto við
lögfræðinga sína um leið tii
að handtaka Lumumba.