Morgunblaðið - 09.01.1992, Blaðsíða 1

56 SIÐUR 6
6. tbl. 80. árg. FIMMTUDAGUR 9. JANÚAR 1992 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Leiðtogi alsírskra
heittrúarmanna:
Herinn með
Japan:
Veikindi raska
spjöld og hrópuðu slagorð til stuðn-
ings honum. Voru þeir látnir óáreitt-
ir en á föstudag í síðustu viku og
sl. þriðjudag var skotið á stuðnings-
menn forsetans í Tbilisi og a.m.k.
fjórir drepnir.
Gamsakliúrdía segist
enn forseti Georgíu
Sér eftir að hafa ekki beitt stj órnarandstöðuna meiri hörku
Tbilisi. Reuter.
ZVIAD Gamsakhúrdía sagðist í gær enn vera forseti Georgíu og neit-
aði að verða við kröfum uppreisnarmanna um að segja af sér. Ræddi
hann við fréttamenn í landamæraborginni Idzhevan í Armeníu, en
þangað flúði hann um heigina vegna árása á þinghúsið í höfuðborg
Georgíu, Tbilisi, þar sem hann hafðist við.
Gamsakhúrdía sagðist myndu
beijast fyrir því að réttlætið næði
fram að ganga í Georgíu og að lög-
lega kjörin yfirvöld tækju þar aftur
við völdum. „Við munum virkja þjóð-
ina til þeirra verka og leita eftir
stuðningi erlendra ríkja,“ sagði hann.
Forsetinn var óspar á stóryrðin er
hann fordæmdi uppreisnarmenn í
Georgíu, sagði þá vera safn glæpa-
• •
Oryggisráð Sþ:
Leiðtogafund-
ur í bígerð
Sameinudu þjóOunum. Reuter.
BOUTROS Ghali, framkvæmda-
stjóri Sameinuðu þjóðanna (Sþ),
Iýsti í gær yfir stuðningi við hug-
mynd Breta um leiðtogafund ör-
yggisráðs Sameinuðu þjóðanna í
lok mánaðarins.
Hlutverk slíks fundar væri að
endurmeta hlutverk Sþ að kalda
stríðinu loknu, fjalla um aukið gildi
sáttaumleitana af hálfu samtakanna
og ræða leiðir til að stemma stigu
við útbreiðslu gereyðingavopna.
manna, mafíósa og forréttindaklík-
unnar sem fór með völd í Georgíu á
meðan kommúnismi var þar við lýði.
„ítök forréttindastéttarinnar reynd-
ust lýðræðinu yfirsterkari. Mafían
heldur sínu striki og er á góðri leið
með að kollsigla Georgíu. Við verðum
að hindra að framferði hennar verði
notað sem fordæmi í öðrum lýðveld-
um,“ sagði Gamsakhúrdía.
Aðspurður um hver mistök hans
hefðu verið sem leiddu til uppreisnar-
innar sagði Gamsakhúrdía að líklega
hefði hann verið of linur gagnvart
svokallaðri stjórnarandstöðu, eins og
hann komst að orði. „Ég reyndi ætíð
að leysa allan ágreining við hana
með friðsamlegum hætti, með því
að fara samningaleiðina. En glæpa-
mennirnir kunna ekki að meta slíkar
aðferðir," sagði hann.
Gamsakhúrdía sagðist ekki myndu
biðja um pólitískt hæli í Armeníu,
hann dveldist þar einungis til bráða-
birgða áður en hann sneri aftur til
Georgíu. Uppreisnarmenn í Tbilisi
reyna nú að semja við armensk yfir-
völd um framsal hans.
Um eitt þúsund stuðningsmenn
forsetans komu saman til klukku-
stundarlangs fundar við járnbrautar-
stöðina í Tbilisi í gær. Báru þeir
myndir af Gamsakhúrdía og kröfu-
viðbúnað fyr-
ir kosningar
Algeirsborg. Reuter.
Abdelkader Hachani, leiðtogi
alsírskra heittrúarmanna, segir
fregnir hafa borist af því að her
landsins sé með mikinn viðbúnað
um allt landið. Stjórnvöld í land-
inu og erlendir stjórnarer-
indrekar hafa ekki staðfest að
svo sé.
Frelsissamtök íslams (FIS)
unnu mikinn sigur í fyrri umferð
þingkosninga skömmu fyrir ára-
mót og er talið að flokkurinn muni
einnig vinna seinni umferð
kosninganna sem haldnar verða
16. janúar.
Hachani sagðist óttast að hinn
meinti viðbúnaður hersins væri lið-
ur í áætlun stjórnvalda um að koma
í veg fyrir að síðari umferðin yrði
haldin. Enda benti ekkert til að
stjómin væri farin að undirbúa
kosningarnar. „Allt fram á þennan
dag hefur ekki verið gefið upp
hversu marga á að kjósa, ekki
heldur hvernig á að kjósa eða
hvernig fylgst vérður með kosning-
unum. Það er ekki einu sinni vitað
hvernig kjörseðlarnir munu líta
út,“ sagði Hachani.
Reuter
Bush Bandaríkjaforseti veifar til nærstaddra á leið upp í bifreið
sína sem flutti hann frá opinberri móttöku sem hann varð að yfirgefa
í skyndi vegna bráðrar inflúensu.
Júgóslavía:
Vamarmálaráðherra víkur
Zagreb. Reuter. The Daily Telegraph.
VELJKO Kadijevic, varnarmála-
ráðherra Júgóslavíu, sagði af sér
í gær. Þótt sú ákvörðun hafi kom-
ið degi eftir að þyrla Evrópuband-
alagsins var skotin niður með
finini manns innanborðs var vitað
að ráðherrann hefur verið heilsu-
veill og að eigin sögn óskaði hann
á gamlársdag eftir að verða leyst-
ur frá störfum. Ennfremur hefur
það gerst að Zvonko Jurjevic, yfir-
manni flughersins, var vikið frá
störfum. Kadijevic er hálfur Kró-
ati og hálfur Serbi og Juijevic er
Króati og þykja mannabreyting-
arnar styrkja tök Serba á sam-
bandshcrnum.
Eftirlitsmenn Evrópubandalagsins
í Júgóslavíu ákváðu í gær að hætta
störfum um óákveðinn tíma eftir að
júgóslavnesk herþota hafði skotið
eina af þyrlum þeirra niður með þeim
afleiðingum að fimm manna áhöfn
nýju fyrr en yfírstjórn hersins legði
fram skýringar á því hvers vegna
skotið var á þyriuna og tryggði að
slíkt endurtæki sig ekki. Heimildar-
menn innan flughers Júgóslavíu
sögðu að herinn hefði hafið rannsókn
á atvikinu. Fram hafa komið ýmsar
kenningar um árásina. Nokkrir Kró-
atar sögðu að Serbar hefðu staðið
fyrir árásinni til að refsa Evrópu-
bandalaginu fyrir loforð þess um að
viðurkenna sjálfstæði Króatíu og Sló-
veníu 15. janúar. Fjórir hinna látnu
í þyrlunni voru Italir og sagði Gianni
De Michelis utanríkisráðherra Ítalíu
í gær að allt benti til að árásin hefði
verið skipulögð til að spilla friðarvið-
leitni í Júgóslavíu.
Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna
samþykkti í gær að senda 50 friðar-
gæsluliða til Júgóslavíu til að standa
vörð um vopnahléssamkomulagið
sem tók gildi fyrir viku.
Veljko Kadijevic.
hennar beið bana. Yfirmaður eftir-
litssveitar EB, Joao Salgueiro, sagði
að hún myndi ekki hefja störf að
heimsókn Bush
Tókýó. Reuter. The Daily Telegraph.
DAGSKRÁ opinberrar heimsóknar George Bush Bandaríkjaforseta í
Japan fór úr skorðum í gær er forsetinn kastaði upp, hné niður og féll
í yfirlið í opinberri móttöku. Náfölum forsetanum var hjálpað á fætur
nokkrum mínútum síðar og hraðaði hann sér heim til bústaðar síns.
Að sögn lækna má kenna um bráðri inflúensu. Talsmenn forsetans
segja að engin ástæða sé til að hafa áhyggjur af heilsu hans. Veikind-
in hafa vakið spurningar í Bandarikjunum um hvort heilsuleysi og
aldur, en Bush er 67 ára gamall, eigi eftir að verða forsetanum fjötur
um fót í baráttunni fyrir næstu forsetakosningar sem nú er að hefjast.
Fyrirhuguðum fundi Bush og
forystumanna í japönsku og banda-
rísku viðskiptalífi sem vera átti. í
dag hefur verið aflýst. Taka á
ákvörðun um það í dag hvort heim-
sókninni ljúki fyrr en ætlað var.
Áður en þetta atvik varð tóku
Bush og Kiichi Miyazawa, forsætis-
ráðherra Japans, stefnumótandi
Hugmyndir
um sendiráð
Norðurlanda
THORVALD Stoltenberg, ut-
anríkisráðherra Noregs, vill
að Norðurlöndin komi á lagg-
irnar og reki sameiginleg
sendiráð með, sameiginlegum
sendiherrum í fyrrum lýðveld-
um Sovétríkjanna.
Þetta sjónarmið norska utan-
ríkisráðherrans kemur fram í
viðtali norska dagblaðsins Aft-
enposten við hann í gær. Stolt-
enberg greinir þar ennfremur frá
því að hann ætli að leggja tillögu
þessa efnis fyrir fund utanríkis-
ráðherra Norðurianda sem hald-
inn verður 20. janúar nk.
Þess má geta að þýsk stjórn-
völd hafa lagt til að ríki Evrópu-
bandalagsins komi á fyrirkomu-
lagi af þessu tagi, sameiginleg
EB-sendiráð í fyrrum Sovétlýð-
veldunum, þó að Rússlandi und-
anskildu.
ákvörðun um að beita sér í samein-
ingu fyrir auknum hagvexti í iðn-
ríkjunum og aðgerðum til að vinna
bug á efnahagskreppunni í heimin-
um. Brent Scowcroft, þjóðarörygg-
isráðgjafi forsetans, sagði að leið-
togarnir væru bjartsýnir á að þeir
næðu samkomulagi um aukinn inn-
flutning frá Bandaríkjunum til Jap-
ans.
Bush er í fjögurra daga heimsókn
í Japan og hefur lagt ríka áherslu
á að japanskir markaðir verði opn-
aðir fyrir bandarískum innflutningi
til að skapa atvinnutækifæri í
Bandaríkjunum og binda enda á
efnahagssamdráttinn, sem hefur
dregið mjög úr líkunum á því að
hann nái endurkjöri í forsetakosn-
ingunum í nóvember. Bush ræddi
við Kiichi Miyazawa í Akasaka-höll
í Tókýó í gær og í sameiginlegri
yfirlýsingu þeirra eftir fundinn
sagði að þeir hygðust skapa skil-
yrði fyrir auknum hagvexti í heim-
inum með samræmdum efnahags-
aðgerðum heima fyrir. Japanir
hygðust til að mynda skapa þenslu
með opinberum fjárfestingum og
vaxtalækkunum og auka þar með
eftirspurnina eftir innfluttum varn-
ingi.
Miyazawa sagði að heimurinn
þarfnaðist forystu Bush vegna
óvissunnar í kjölfar hruns Sovétríkj-
anna og mikilvægt væri fyrir Jap-
ani að leggja sitt af mörkum til að
bandaríski forsetinn þyrfti ekki að
eyða öllum kröftum sínum í efna-
hagsvandamál heima fyrir.
Sjá frétt á bls. 22.