Þjóðviljinn - 25.11.1944, Blaðsíða 1

238. tölublað.
9. árgangur.
■BBBHHBBHHKBBBBBnBBBBBBnBKS
Laugardagur 25. nóv. 1944-
18. þing Alþýðusambands íslands
„Það verður ad brjóta sundrungaröílin ínnan verb-
lýðshreyfíngarínnar á bafe affur"
Framkoma Sæmundar Olafssonar og »iáluféla$aM hans smáná^
bletfur á islenzkrí vevklýðshrevfingu
SlOrt iiiistiBði
i og iloo Faoiflio
oigoo HalDíta-
tatlo
Brezku hernaðaryf-
irvöldin hafa talið
nauðsynlegrt að banna,
vegna kafbátahættu,
umferð skipa í myrkri
um visst svæði í og ut-
an Faxaflóa, og hefur
ríkisstjórnin ákveðið
að verða við þeim til-
mælum og banna fyrst
um sinn, þar til öðru
vísi verður ákveðið,
fiskiveiðar, siglingar
og umferð allra skipa
um þetta svæði í
myrkri.
Fundur hófst í gær kl. rúml. 1. Fyrir lá að ræða
skýrslu sambandsstjómar.
Eins og Þjóðviljinn hefur lítillega drepið á, hóf
Sæmundur Ólafsson og „sálufélagar“ hans þegar í upp-
hafi þingsins, hatramlega árás á meiri hluta sambands-
stjórnar og starfsmenn Alþýðusambandsins og héldu
þeir samskonar árásum áfram í gær. Vöktu þær megna
andúð fulltrúanna sem komnir eru á þingið til þess að
ræða mál verklýðsstéttarinnar.
Ummæli Sæmundar Ólafssonar í garð íslenzkrar
sjómannastéttar voru svo svívirðileg að þingheimur reis
úr sætum í mótmælaskyni.
Sameiningarmenn röktu í ræðum sínum starf Al-
þýðusambandsins fyrir sigrum verklýðsstéttarinnar,
munu flestir fulltrúar á einu máli með Hermanni Guð-
mundssyni er hann sagði: Til þess að eining verkalýðs-
ins geti orðið að veruleika verður hverskonar spilling
að skerast burt. Til þess áð tryggja sigur verklýðshreyf-
ingarinnar verður að brjóta sundrungaröflin innan
hennar á bak aftur.
Umræður stóðu langt fram á kvöld.
Fundur hófst í gær kl. rúmlega
1. Skýrsla sambandsstjórnar var
til umræðu.
Guðgeir Jónsson, forseti Alþýðu-
sambandsins, hóf umræður um
skýrslu sambandsins og starf þess
á síðasta starfstímabili.
Jón Ilafnsson, erindreki Alþýðu-
sambandsins, tók því næst til máls
um störf þess 2 s.l. ár.
Hóf hann mál sitt með því að
rekja baráttuna fyrir einingu
verkalýðsins, eínkanlega eftir þau
tímamót í sögu samtakanna þeg-
ar skipulagsbreyting sambandsins
var samþykkt 1940 og sögu þcirra
jsigra er unnizt hafa frá því ein-
ingin sigraði 1942.
„Aldrei í sögu Alþýðusambands-
ins hefur ríkt meiri friður og sam-
heldni milli verkamanna og verka-
kvenna í samtökunum, cn 2 s.l.
ár. Þessi eining verkamannanna
sjálfra var höfuðstyrkur samtak-
anna á þessu tímabili.
Áhrif verklýðshreyfingarinnar út
á við hafa margfaldazt og sam-
starf Alþýðusambandsins við aðr-
ar stéttir hefur stigið alveg nýtt
skrcf með tilrauninni til myndun-
ar Bandalags vinnandi stétta á ís-
landi“.
Þá vék hann að því, að fulltrú-
um myndi hafa orðið Ijóst af of-
forsi Sæmundar Olafssonar og
„'sálufélaga" hans í upphafi þings-
ins, að sigrar undanfarandi ára
hafi ekki unnizt án baráttu, bæði
utan frá og innan.
Því næst ræddi hann uin
skemmdarstarfsemi Sæmundar Ól-
afssonar og „sálufélaga", sem sam-
þykkti sjálfur að vinna að stofn-
un Bandalags vinnandi stéttanna,
en hóf síðan hatramma baráttu
gegn því. Rakti hann árásir aftur-
haldsaflanna, sem hófust með
vegavinnudeilunni og framkomu
„sálufélaganna“ í því sambandi,
stéttardóma Félagsdóms í vega-
vinnudeilunni og Iðjudeilunni, af-
stöðu Sigurjóns Á. Ólafssonar í
dóminum, kröfu „sálufélaganna“
um upplausn Iðju, árásir þeirra á
Dagsbrún og Hlíf.
Þetta, ásamt skrifum Alþýðu-
bláðsins, er Reykvíkingum vel
kunnu'gt, en síður ýmsum fulltrú-
um utan af landi.
Svo hélt Jón llafnsson áfram:
„Það er því ljóst, að sigra vark-
lýðssamtakanna hefur orðið að
vinna gegn baráttu bæði utan og
innan frá. Að þeir unnust er að
þakka einingu verkamannanna
í samtökunnm og því, að það
voru ábyrgir menn frá Alþýðu-
flokknum í miðstjórn Alþýðu-
sambandsins, menn sem var
fulikomin alvara með einingu
og bræðralag allra vinnandi
manna á íslandi.
Það er ]iess vegna að sigrarnir
unnust, þess vegna að ekki tókst
Frumvarpið um nýbyggingarráð
afgreitt sem lög
Fi'umvarp ríkisstjómannnar um nýbyggingarráð var í gœr ajgi'eitt
sem lög frá Alþingi, óbreytt eins og það var lagt fyrir.
Lögin eru svohljóðandi:
að sundra félögunum. Þess vegna
tókust ekki áform „sálufélaganna“
og afturhaldsaflanna, þess vegna
að ekki tókst myndun afturhalds-
ríkisstjórnar, og þess vegna tókst
myndun ríkisstjórnarinnar á þeim
grundvelli að taka tillit til stefnu-
mála verkalýðsins“.
Þá vék hann að bréfi, er Hanni-
bal Valdimarssbn hafði veifað í
upphafi þingsins sem dæmi um hið
ægilega sundrungarstarf „komm-
únista“.
Las Jón bréf þetta fyrir ])ing-
heimi, en bréf þetta er skrifað af
Framhald á 8. síðu.
Fulltrúar á þiugi
Sósíalistaflokksins
eru beðnir að koma við í
skrifstofu miðstjórnar áð-
ur en þingið hefst. — Skrif
stofan er á Skólavörðustíg
19.
1. gr. Af inneignum Landsbanka
íslands erlendis skal jafngildi að
minnsta kosti 300 milljóna ísl.
króna lagt á sérstakan reikning og
skal eingöngu verja fjárhæð þeirri
til kaupa á framleiðslutækjum og
til annarrar nýsköpunar í atvinnu-
lífi þjóðarinnar, samkvæmt nán-
ari ákvörðun nýbyggingarráðs.
2. gr. Ríkisstjórnin skipar fjög-
urra manna nefnd, er nefnist ný-
byggingarráð.
Iílutverk þess er að búa til
heildaráætlun, fyrst um sinn mið-
aða við næstu fimm ár, um ný-
sköpun íslenzks þjóðarbúskapar.
Skal þar áætlað, hver atvinnutæki,
samgöngutæki, byggingar og ann-
að þurfi til sjávar og sveita, til
þess að allir íslendingar geti haft
vinnu við sbm arðbærastan at-
vinnurekstur svo og hvernig bezt
verði fyrir komið irmflutningi fá-
anlegra tækja og cfnis á næstu ár-
um með það fyrir augum að hag-
nýta sem bezt vinnuafl þjóðarinn-
ar og auðlindir landsins.
Þá skal nýbyggingarráð gera á-
ætlanir um, hvar tækin skuli stað-
sett og tillögur um byggingar og
aðrar framkvæmdir í því sam-
bandi.
Nýbyggingarráð hlutast til um
að slík tæki verði keypt utan lands
eða gerð innan lands svo fljótt sem
Framh. á 8. síðu.
SipasfeiFi á ualði Baiðiaana
Framvarðasveítír feomnar yfír Rín
Enda þótt taka Strasburgs hafi ekki verið tilkynnt
opinberlega ennþá, er fullvíst að 9/10 hennar eru á valdi
Bandamanna.
Óvíst er hvort Bandamenn hafa náð nokkurri af
hinum þrem brúm sem þarna eru á Rín, en fullyrt er,
að framvarðasveitir séu komnar yfir fljótið fyrir aust-
an Strasburg.
Brýrnar þrjár frá Strasburg
yfir Rín voru allar óskemmdar,
er síðast fréttist, en vitað er, að
Þjóðverjar hafa viðbúnað til að |
sprengja þær.
Þegar hafa verið teknir meir
en 3000 fangar í Strasburg, —
þar af 2 hershöfðingjar. — Þjóð-
verjar hafa skilið eftir miklar
birgðir hergagna.
Talið er að um-50 000 Þjóð-
verja eigi innikróun á hættu
fyrir vestan Strasburg.
Þjóðverjar vonuðu, að Vog-
esafjallgarðurinn mundi verða
þeim sem órjúfanlegur virkis-
veggur í vetur. — En nú er SÚ
von úti.
Flugvélar Bandamanna hafa
eyðilagt 10 brýr á Rín frá Karls
ruhe til Svisslands
YFIR SAARÁNA
3- bandaríski herinn er kom-
inn yfir ána Saar, 42 km. frá
Sarbrucken. — Hefur hann
hrakið Þjóðverja 3 km. frá
eystri bakkanum.
HÖRÐ VÖRN í ÞÝZKALANDI
Þjóðverjar gerðu ofsaleg gagn
áhlaup hjá Geilenkirchen 1 gær.
— Er þarna háður harðasti bar-
dagi síðan barizt var við Caen.
Við bílbrautina (Autobahn)
geisar skriðdrekaorusta.
ísfirzkt hlufafélao
um Svíiijóðarbát
í fyrradag var stofnað á ísa-
firði hlutafélag til kaupa á ein-
um sænskum 80 smálesta bát,
og nefnist það „Skutull h. f.“
Hluthafar eru flestir sjó-
menn, hlutaféð 120 þúsund kr.,
og er félagið þegar búið að fá
loforð fyrir báti.
Stjórn félagsins skipa: Har-
aldur Guðmundsson formaður,
Helgi Ketilsson og Kjartan
Jóhannsson læknir.