Land & synir - 01.08.1998, Blaðsíða 2

Nr. 16 - 3. tbl. 4. árg. 1998
Útgefandi: Félag kvikmyndagerðar-
manna, sími 552-1202, fax: 552-
0958. Tölvupóstur: fk@isholf.is. f
samvinnu við Kvikmyndasjóð fslands, Túngötu 14, 101 Reykjavík. Ritstjóri:
Ásgrímur Sverrisson (552-3204). Ábyrgðarmaður: Hákon Már Oddsson (552-
1258). Ritnefnd: Anna Th. Rögnvaldsdóttir, Böðvar Bjarki Pétursson, Hákon
Már Oddsson, Ólafur H. Torfason, Sigurjón Baidur Hafstcinsson Þorfinnur
Ómarsson. Prentun: Prentmet. Land & synir kemur út annan hvern mánuð.
Krumlan lifir
P Frá ritstjóra: Menning-
arslys eiga sér stað hér á
'Ífe x landi líkt og annarsstað-
» t ar, af sumurn þeírra
draga memi lærdóma og
reyna að forðast að endurtaka leikinn
en svo eru önnur sem gerast með
reglubundnu miUibill. Eitt þeirra er
árleg úthlutun Menningarsjóðs útvarps-
stöðva. Kannski er ekki hægt að kalla
hana slys lengur, heldur lönguvitleysu
sem framin er af ráðnum hug.
í júnímánuði síðastliðnum veitti
Menningarsjóður útvarpsstöðva unt 80
miljónum króna til gerðar sjónvarps-
og útvarpsefnis. Enn á ný sannaði stjóm
sjóðsins vanþekkingu sína á ffamleiðslu
sjónvarpsefnis (útvarpsstyrkirnir eru
ekki til umræðu hér) því hvað blasir
við? Af 39 styrkhöfum fá 21 eina milljón
eða minna og fáir hljóta upphæðir sem
máli skipta. Sumum er svo naumt
skammtað að þeir vita ekki hvort er
verra að fá styrkinn eða ekki. Þegar
htið er yflr árangur styrkveitinga sjóðs-
ins á Hðnum árum kemur í Ijós að
heimtur eru ekki nógu góðar og eftirlit
sjóðsins með lúkningu verkefna í mol-
um. Gæði þess sem framleitt er stenst í
of mörgum tilfellum ekki kröfur um
efni “sem verða rná til menningarauka”
svo vitnað sé í lögin um sjóðhm. Mest-
anpart er verið að styrkja verkefhi með
þeim hætti að illmögulegt er að vhina
þau á þeim gæðastandard sem áhorf-
endur eiga kröfu til og flest þeirra eru í
hinurn hefðbundna „fréttamyndastfl“
þar sem vart er reynt að nálgast við-
fangsefnið með skapandi hætti. Auð-
vitað má finna noklvrar undantekniugar
en slíkt er þá ekki stuðningi sjóðsins að
þal<ka heldur einurð fagmanna sem
hafa sterka sýn á sitt verkefni.
Hin knýjandi spurning er: hvað eru
póhtískt skipaðir aðilar sem hafa sýnt
fram á yfirgripsmilda vanþekkingu á
gerð sjónvarpsefnis, þ.m.t. fjármögnun,
verkefnavali og eftirhti með verkefnum,
að úthluta tugmilljónum af almannafé í
slík verkefni? Hverskonar stefnu og
hvers er verið að framfylgja?
Kvikmynda- og dagskrárgerðar-
menn, fagfólk, hefur jafnan komið að
lokuðum dyrum hjá stjórn sjóðsins
með þessar spurningar. Formaður
sjóðsins svarar fullum hálsi að kvik-
myndagerðarmenn, þ.e. fagfólk, eigi
ekkert með að skipta sér af rekstri
sjóðsins. Ef ekki, hverjir þá? Hverjir
aðrir eiga að búa til íslenskt sjónvarps-
efni? Kvikmyndagerðarmenn og dæ>-
skrárgerðarmenn búa yfir þeirri
reynslu, menntun og þekkingu sem til
þarf. í því felst meðal annars það verks-
vit að ráða til sín fólk með sérþekkingu
á ákveðnum málum til aðstoðar í hand-
ritsgerð og rannsóknarvinnu.
Þegar lítið er yfir afraksturinn af
starfi sjóðsins blasir við haugur af
ómerkilegu efni sem betur hefði aldrei
verið gert vegna þess að það stenst ekki
kröfur sjónvarpsáhorfenda. Hversvegna
leyfa stjórnvöld og þá sérílagi mennta-
málaráðherra sem ber ábyrgð á sjóðn-
um, þessu fúski að viðgangast?
Getur verið að þegar rýnt er í gegn-
um þokuna fari að blasa við garnal-
kunnugt kcnnileiti: hin ófiýnilega
forræðishyggjukrumla hins íslenska
stjórnmálamanns? Sagan keunír okkur
að stjórnmálamenn hafa alla tíð látið
sig ljósvakamiðlana miklu varða,
sérflagi Sjónvarpíð. Áratupm saman
hafa þeir haldið um alla þræði þar
innan veggja í gegnum afskiptasamt
útvarpsráð. Það hefur lítillega minnkað
en þessi fortíðardraugur ríður enn
húsum, varðhundur flokkshagsmuna og
samkomulags um kyrrstöðu. Menning-
arsjóður útvarpsstciðva er angi af sama
meiði eins og málum er háttað í dag.
Þetta fyrirkomulag er auðvitað lönp
úrelt, hafi það þá nokkurntímann verið
skynsamlegt, en töluvert vantar uppá að
pólitíkusar skilji það. Engu að síður
hlýtur maður að ætla að þeir sjái ljósið
innan tíðar, breytingar á hinu opinbera
sjóðakerfi hafa verið í gangi nú í nokk-
ur ár í þá átt að færa áherslur frá sér-
hagsmunum yfir í fagmennsku. Á með-
an er tugmilljónum sóað í videysu af
úthlutunarnefnd sem kann ekki til
verka og sjónvarpsáhorfendur horfa
alltoí oft uppá glötuð tækifæri tíða hjá á
skjánum.
Félag kvikmyndagerðarmanna
stofnað 1966
STJÓRN. Formaður: Hákon Már Oddsson. Varaformaður: Þorkel) S. Ilarðarson.
Gjaldkeri: Katrín Ingvadóttir. Ritari: Jón Karl Iielgason. Meðstjómandi: Hjálmtýr
Heiðdal. Varamaður: Kristín María Ingimarsdóttir. FORMENN GILDA. Fram-
hvcemda- ogframleiðslugildi: Jóna Finnsdóttir. HandritshöfmulagHdi: Friðrik
Erlingsson. Hljóðgildi: Þorbjörn Fjfingsson. HreyfimyndagUdi: Kristín María
Ingimarsdóttir. Klipparagildi: Sigurður Snæbergjónsson. Kvihmyndastjóragildi:
Iijálmtýr Heiðdal. Leikmyndagildi: Geir Óttarr Geirsson. FULLTRÚAR FK. ístjórn
Kvikmyndasjóðs: Jóna Finnsdóttir. ístjórn MEDIA upjdýsingaskrifstofunnar á ís-
landi: Ásthiidur Kjartansdóttir. /stjórn Bandalags íslenskra listamanna: Hákon
Már Oddsson. ífulltrúaráði Listahátíðar: Þór Elís Pálsson. / Kvikmyndaskoðun
oglSETU/FISTAV: Sigurður Snæberg Jónsson. /stjórn Kvikmyndahátíðar t
Reykjavík: Hákon Már Oddsson.
SIIÁTT EN FAGöRT
fíðindi lír kvikmyndaheiminum
Bjarki á bæði Lúðrasveit og brú
LÚÐRASVEIT OG BRÚ:
Þessi sérstæða
heimildarmynd Böðvars
Bjarka Péturssonar hefur
verið um tvö ár í smíðum
og birtist á tjaldinu á
haustmánuðum enda mynd
í fullri lengd.
SAGAN: Maðurinn og starf
hans, náttúra og tónhst, eru
viðfangsefni þessarar
ljóðrænu heimildarmyndar.
Við ftynnumst tveimur
mönnurn sem gegna
geróhkum störfum. Annar
er brúarsmiður og hinn er
stjórnandi lúðrasveitar. Við
fylgjumst jafnhhða með
báðum mönnunum og
skoðum hvað það er sem í
raun sameinar þá. Báðir
eru á áttræðisaldri og hafa
unnið að greinum sínum í
yfir hálfa öld.
AÐSTANDENDUR: Böðvar
Bjarki Pétursson er stjórnandi, handritshöfundur og framleiðandi myndarinnar fyrir
20 geitur. Tökumaður er Ægir Guðmundsson, khppari er Þuríður Einarsdóttir og
Kjartan Kjartansson er filjóðhönnuður. Myndin er styrkt af WDR sjónvarpsstöðinni í
Þýskalandi,_NRK í Noregi, Norræna kvikmynda- og sjónvarpssjóðnum og RÚV.
HVÍSLAÐ í VINDINN: Bjarki á að baki nolékrar sérstæðar heimildarmyndir, t.d.
Glímu og tvær myndir um Sigga Valla, aldraðan heiðursmann sem spilar á trommur
og þeysist um á mótorfák - svona af og til. Hér heldur hann áfram að þróa sína
kvikmyndagerð og tilfinningin er sú að þetta verði annaðhvort meistarastykki eða
algert flopp og ekkert þar á milli.
STARFIÐ ERMARGT, ENEITTER BRÆÐRABANDW...:
Maðurinn og starf haits, náttúra og tónlist, em
viðfangsefni heimildarmyndar Böðvars Bjarka
Péturssonar, lúðrasveit og brú.
BIESSAÐ BARNAIÁN: Grímur Hjartarson er einn af þeim sem eiga að erfa
landið í myndJóhanns Sigmarssonar, Óskabörn þjóðarinnar.
Óskabörnin hans Jonna
ÓSKABÖRN ÞJÓÐARINNAR: Jóhann Sigmarsson er kvikmyndagerðarmaður
af „just-do-it“ skólanum og þekktur fyrir að láta sér fátt fyrir brjósti brenna til
að koma verkum sínum saman. Fyrirhugað er að sýna myndina í byijun næsta
árs.
SAGAN: Tveir menn á tvítugsaldri hittast aftur eftir margra ára hlé. Annar er
afar upptekinn við að reyna að koma skikkan á hf sitt en er fljótlega dreginn
aftur til gamalla hátta, dópneyslu og smáglæpa, af hinum og öðrum gömlum
vinum frá unglingsárunum. Þeir ákveða að hjálpa föður hins að sleppa úr
fangelsi en í staðinn býðst hann til að fjármagna „innkaupaferð“ þeirra til
Amsterdam.
AÐSTANDENDUR: Jóhann skrifar, leikstýrir og framleiðir í samvinnu við
íslensku kvikmyndasamsteypuna. Júlíus Kemp er framkvæmdastjóri,
tökumaður er Guðmundur Bjartmarsson og leikmyndahönnuðir eru Daniel
Newton og Haukur Karlsson. Mr. Bix sér um músikina^ Huldar Freyr Arnarson
um hljóðið og búninga gerir Hildur Rósa Karlsdóttir. í helstu hlutverkum eru
Óttar Proppé, Grímur Hjartarson, Ragnheiður Axel, Davíð Þór Jónsson, Jón
SæmundurAuðarson og^röstur Leó Gunnarsson.
HVÍSLAÐ í VINDINN: Á ýsmu heíúr gengið við gerð þessarar myndar. Meðal
annars segir sagan að áliveðnum leikara hafi verið sagt upp vegna þess að
hann vildi ekki drekka sig ölvaðan fyrir drykkjusenu! Fyrri mynd Jóhanns, Ein
stór fjölskylda, gekk illa á sínum tíma en er eftilvill ein vanmetnasta mynd
íslenskrar kvikmyndasögu. Sú mynd var næstum gerð fyrir klinkið í vasa
leikstjórans, þessi er ofurlítið umfangsmeiri - en ekki mikið þó.
2 Land&syrar