Morgunblaðið - 10.11.1985, Blaðsíða 23

MORGUNBLADIÐ, SUNNUDAGUR10. NÓVEMBER1985
B 23
Sveinbjörn Sveinbjörnsson. Matthías Jochumsson
Sigurður Guðmundsson Árni Gíslason.
Matthías efaðist ekki um að
„prentlist hans og Heilög
Ritning/hóf vort nýja frelsisstríð,“
eins og segir í söngljóði hans um
Hólastifti árið 1900, en þar kemst
hann einnig svo að orði: „Vér
stöndum á stöðvum Hóla; hér
streymdu frá Guðbrands-skóla/
Guðs ljós, þegar landið svaf...“
Minnugur þessa glæsta menning-
arstarfs hins langlffa Hólabiskups,
þótti séra Matthíasi tími til kom-
inn að lýsa íslenskar bækur á ný,
en sú list hafði legið niðri allt frá
dögum herra Guðbrands. Og þá
þótti honum íslensk útgáfa Frið-
þjófssögu verðug þeirrar upphefð-
ar að vera fyrsta íslenska bókin í
nær tvær og hálfa öld, sem skreytt
yrði myndverkum. Engum treysti
hann betur til þess en Sigurði
Guðmundssyni, sem hann forðum
• lýsti svo í bréfi til Steingríms
Thorsteinssonar: „Hann er nýr,
genial, en hans íþróttir eru hér að
dragast upp úr hor. Hann er nú
alltaf að róta í antiqvitetum og
íþróttasögu okkar, og gengur það
fremur seint, því að hann er einu
að safna en margar þúsundir að
tína.“ Þennan listamann fékk
Matthías enn til liðs við sig og
fleiri þó, eins og segir í bréfi til
Steingríms skálds þann 6. maí
1866: „Þýðingin talar sjálf fyrir
sig, en ekki skaltu hlífast við, ef
þér sýnist, að finna að því, sem
þú vilt, því ef svo kynni að fara
að hún seldist (800 exc.) og yrði
prentuð aftur, þá gæti ég grætt á
því; suma gallana veit ég sjálfur.
Ýmsar prentvillur og röng merki
hafa skotist inn hjá þeim, sem las
prófarkir fyrir mig, þegar ég
komst ekki til þess sjálfur. Mynd-
irnar þykir þér vona ég vænt um,
því þótt þær mættu verða betri er-
lendis, þá er það furða hvað þessum
Árna hefur tekist f fyrsta sinni (let-
urbreyting mín, B.G.); hann er
lögregluþjónn bróður þíns, signet-
grafari bestur á íslandi (autdidac-
tos), skáld mikið af sjálfum sér og
vinur minn mikill, að öðru leyti
ofan úr sveit, austan undan Heklu,
líklega fæddur undir skjáglugga,
að minnsta kosti orðið að fara út
til þess að fá hugmynd um fegurð.
Sigurð okkar þekkir þú og hans
handbragð og þekkingu á þvl nor-
ræna um fram flesta aðra í því
tilliti, líka þekkirðu hans vandræði
og pessimisme og máttu trúa að
mér gekk seigt að drífa þetta í
stand. Síðan í tíð Guðbrands biskups
hafa ekki myndir verið prentaðar á
íslandi."
Myndirnar í Friðþjófssögu eru
ekki margar; aðeins tvær. Er önnur
lýsingin á titilsíðu og sýnir norræna
gunnfána og vopn, en hin er á bls.
25 og er af norrænu víkingaskipi á
siglingu. Óneitanlega minnir það
ekki síður á rómverska galeiðu, en
ekki vantar á það gínandi tjónu eða
mikilúðlegt drekahöfuð, sem jafnan
prýddi norræn víkingaskip.
V
Árni Gíslason Ieturgrafari var á
líkum aldri og séra Matthías, að-
eins tveim árum eldri. Hann fædd-
ist árið 1833 og lifði til ársins 1911.
Árni var frá Kaldárskoti í Rangár-
vallasýslu, sonur Gísla Árnasonar
bónda þar og Ingibjargar Jóns-
dóttur. Árin 1859 til ’75 var hann
lögegluþjónn í Reykjavík og því
eftir 1861 undir stjórn Árna Thor-
steinssonar bróður Steingríms
skálds, sem var land- og bæjarfóg-
eti til ársins 1874, er embættinu
var skift. Eftir að Árni lögreglu-
þjónn hætti að gæta laga og reglu
í höfuðborginni stundaði hann að
mestu leturgröft. Þótti hann mikill
hagleiksmaður og vel hagmæltur
eins og séra Matthías gat um í
bréfi. Hann var og mjög áhuga-
samur um bindindismál. I tuttugu
og fimm ára afmælisriti Góð-
templara á íslandi, sem út kom
1909, segir að Árni Gíslason sé
„með elstu templurum landsins,
og hefur unnið mjög mikið fyrir
Regluna. ... Árin 1894—96 fór
hann regluboðunarferð kringum
landið, og vann þá, eins og endra-
nær, með þeirri alkunnu lægni og
ljúfmennsku, sem honum einum
er lagin. Vinsælli starfsmann á
Reglan ekki.“ Það fer ekki á milli
mála að þessi fyrsti íslenski prent-
myndagerðarmaður eftir daga
herra Guðbrands, lagði sig allan
fram við að gera lýsingarnar við
Friðþjófssögu sem best úr garði.
Hann hefur án efa hrifist af séra
Matthíasi og kveðskap hans og
skáldið kunni vel að meta þennan
ljóðræna ljúfling og treysti honum
til góðra verka.
Hin nýja stjórn félagsins ásamt bygginganefnd íþróttahússin.
íþróttafélag fatlaðra:
Fjáröflun til styrktar byggingu íþróttahúss
ÍÞRÓTTAFÉLAG fatlaðra í Reykja-
vík er nú að fara af stað með fjáröfl-
un til styrktar byggingu íþróttahúss
í Hátúni 12, sem nú er skammt á
veg komin.
Þetta er mikið og kostnaðarsamt
framtak, en nauðsynlegt að slíkri
æfingaaðstöðu verði komið á fót.
Félagið treystir á samhug og vel-
vilja fólks til hjálpar. Tekið verður
á móti frjálsum framlögum hjá
starfsmanni félagsins, Olafi B.
Steinsen, herbergi 310 í dvalar-
heimili Sjálfsbjargar Hátúni 12.
Einnig hjá formanni félagsins
Eddu Bergmann og gjaldkera
Vigfúsi Gunnarssyni og að auki
er opinn giróreikningur nr. 4480.

„Evrópuslagur“
í Höllinni
í kvöld 10. nóv. kl. 20.30.
Valur
Leikur sem allir handboltaunnendur hafa gaman af
því Valsmenn ætla í 8 liða úrslit með dyggum stuöningi
áhorfenda. -nn
attir sem emn
•Wws
Heiðursgestur:
SigurðurHelgason
forstjóri Flugleiða.
Forsala aögöngumiða
í Sportval og Bikarnum
laugardag ogíHöllinni
fráki. 18.00 sunnudag.

GISLI J. JOHNSEN
SKRIFSTOFUBÚNAÐUR SF
81066
Leitió ekki langt ytir skamml
Húsafel!

A
Sportval
f v»ó Htammtorg. Simar 14390 4 20090

cÉ> Dikoiinn /f.
SPOR TVÖRUVERZLUN
SkólavötfSustfg 14 - Sfmi 24520
—
mmmm
mtmmmmsm
mm