Skírnir - 01.01.1908, Blaðsíða 24
24
Móðurmálið.
Eg þekki fullmarga menn, sem óefað ei'u f æ r i r til
að hefja þessa veglegu baráttu; sjálfur er eg ófær, veit
eg vel, og vil spara öðrum þá fyrirhöfn, að segja mér
það.
Þó gagnar ekki færleikurinn ef viljann vantar.
En haldið þið í alvöru, að engir 12 menn séu til,
eða 18, meðal ritfærustu manna þjóðarinnar, er séu fúsir
til þess, að vinna móðurmálinu það gagn, sem tillagan
fer fram á — rétt að byrja verkið.
Eg skil ekki það vantraust.
Mér finst alt benda til þess, að þjóðin sé nú að taka
sinnaskiftum, henni sé að eflast trú á mátt sinn og megin;
en þeirri trú mun vafalaust fylgja nýr vilji og aukinn
áhugi á heill lands og lýðs.
Sannast að segja: það ætti að kenna hverju barní að
skynja og skilja, að auðna þjóðarinnar er undir því kom-
in, að hver kynslóð láti sér sem allra annast um þjóðar-
arflnn, svo að hver maður hirði enn meir um arf þjóðar-
innar en eigur sínar, meti meir heill heildarinnar, en hags-
muni sína, enda líf sitt, ef því er að skifta.
En þjóðararfurinn er tvískiftur.
Landið — það er föðurarfur þjóðarinnar; málið er
móðurarfurinn.
Þetta tvent höfum við íengið að erfðum, og við eig-
um að vernda það og skila því óskertu, helzt fegruðu
og bættu í hendur komandi kynslóðar.
Við eigum að yrkja tún og akra þar sem nú eru
móar og mýrar; við eigum að brúa allar torfærur; við
eigum að klæða hlíðarnar skógi; og við eigum að standa
þverir gegn því, að útlendingar fái eignarráð yfir nokkr-
um skika. Þessi ásetningur er nú, sem betur fer, á livers
manns vörum.
En við eigum 1 í k a að hafa allan hug á því, að
vernda íslenzka tungu, móðurarf þjóðarinnar.
Og þar er hættan miklu ineiri. Þó að landið fari í
órækt, getur komandi kynslóð ræktað það aftur; þó að
útlendingar klófesti jarðeignir, má kaupa þær aftur. Eu