Iðnneminn - 01.06.2002, Blaðsíða 4

Safjan affítfa ícfnnemanum
Þegar litið ertil þess hversu smár einstaklingurinn er í þjóðfélaginu og hversu auðveldlega
fólk getur týnst í kerfinu virðist það kristaltært að án þessara félaga væri réttar okkar ekki
gætt. Þegar fólk innan sömu starfsgreinar tekur höndum saman og passar upp á náungann
og vinnur í sameiningu að bættari kjörum styrkist staða einstaklingsins svo um munar.
Það virðist oft vera sem að fólk geri sér engan veginn grein fyrir því hvað félögin eru að
gera fyrir þau. íslendingar vita allir í hvaða sæti við lentum í síðustu Eurovisionkeppni og
hvað síminn er hjá Dominos en aðeins brot af þjóðinni veit hverjir lágmarks taxtarnir eru
hjá verkalýðsfélögunum. Það er svo sem ekki slæmt að vera yfir taxta, en það eru margir
sem semja af sér með jafnaðarkaupi sem lítur vel út á pappír en svo þegar farið er að
reikna dæmið út eru þeir ekki að hafa neitt betur úr því en taxtar segja til um.
Ég ætla að segja ykkur litla sögu. Þetta er saga sem margir hafa heyrt og
saga sem síendurtekur sig. Sagan
iðnneminn var nýbyrjaður í námi,
búinn að undirrita neinn samning. Honum
sér að meistarinn væri nú búinn að vera í
vissi alveg hvað hann væri að g e r a
iðnneminn útborgað seint og illa, en þar sem
launamaður í fyrirtæki hugsaði hann ekki mikið
úr gaggó í iðnnám og tók því fegins hendi við
slæm miðað við kaupið sem hann var með
tókst honum að semja svo snilldarlega um
úr skónum og samdi um jafnaðarkaup upp
skúffan í skrifborðinu og þvottavélin urðu
iðnneminn ákvað að kaupa bíldruslu eins
eyddi ómældum tíma í að þrífa
er um litla iðnnemann. Litli
kominn á samning en samt ekki
fannst það skrítið en hugsaði með
bransanum svo lengi að hann
Mánuðurnir liðu og fékk litli
hann var ekki vanur því að vera
um það. Hann fór nefnilega beint
launum sínum og þau voru ekki
í unglingavinnunni árið áður. Svo
kaup við meistarann, gabbaði hann upp
á einhvern 700 kall. Ruslafatan, neðsta
geymslustaðir fyrir launaseðlana og litli
og sönnum iðnaðarmanni sæmir. Hann
kaffistofuna, sópa og var oft bara einn á
vinnustaðnum. Svo kom sú stund þar sem litli iðnneminn fór í skólann. Þar var alltaf
gaman og fullt af skemmtilegu, fjölbreyttu fólki með honum í bekk. Hann, eins og
svo margir aðrir, var kannski ekki hinn mesti lærdómsmaður enda með vott af
dislexíu. Með árunum þroskast hann og lærir sitt fag út og inn. Meistarinn var
búinn að vera með einhverja stæla svo að hann skipti um fyrirtæki. Þegar síðan
stóra stundin rann upp og sveinspróf á næsta leyti vaknaði litli iðneminn okkar upp
við vondan draum.
Geturðu nefnt þær villur sem litli iðnneminn okkar gerði í sögunni.
Lestu söguna aftur og teldu.
Byrjum á byrjuninni:
Hann var ekki búinn að undirrita neinn samning á fyrsta hálfa árinu. Það á að undirrita
samning strax fyrsta mánuðinn. Hann treysti meistaranum sínum full mikið. Lét
vaða yfir sig með útborgunardaga. 700 kr. í jafnaðarkaup samsvarar töxtum iðnnema
í dag og er á mörkunum að vera undir þeim. Hann hélt ekki upp á launaseðla. Nemar
mega aldrei vinna nema undir eftirliti sveins eða meistara.
Til að gera mjög langa sögu stutta má segja að litli iðnneminn okkar hafi lent í því að
meistarinn hans borgaði aldrei í Lífeyrissjóð né verkalýðsfélag. Þegar að sveinsprófi kom
gat hann ekki sannað það að hann hefði verið á samning mestan hluta af náminu og þurfti
að vinna það allt aftur.
Þá komst hann að því að hann var ekki sá fyrsti sem hafði lent í þessu og að það væri til
félag sem sérhæfði sig í því að halda utan um réttindamál nema. Félagið hjálpaði honum að
vinna sig út úr þessum málum
en það er sama hversu mikið félög reyna að ná til fólks eins og litla iðnnemans. Það verða alltaf
einhverjir sem eftir standa og segja: “Ég hafði ekki hugmynd!....”.
Jónína Brynjólfsdóttir