Skólavarðan - 01.08.2009, Blaðsíða 14

14
SKÓLAVARÐAN 5.TBL. 9. ÁRG. 2009
KENNARAMENNTUN
Allt frá því að kennaranám hófst á Íslandi
fyrir rúmum eitt hundrað árum hefur
starfsþjálfun kennaraefna farið fram í
skólum. Þau orð sem notuð hafa verið um
nám kennaranema á starfsvettvangi hafa
breyst í gegnum tíðina, talað var t.d. um
kennsluæfingar, æfingakennslu og nú er
það orðið vettvangsnám sem notað er.
Eins og allt annað í samfélagi okkar er
kennaramenntunin í stöðugri þróun og tekur
breytingum samhliða breyttum áherslum
í skólakerfinu á Íslandi og í löndunum í
kringum okkur. Undanfarna áratugi hefur
sífellt meiri áhersla verið lögð á að tengja
betur saman fræði og starf. Stórt skref var
stigið í þá átt í Kennaraháskóla Íslands
(nú Menntavísindasvið HÍ) haustið 2007.
Þá tók gildi ný skipan kennaranáms og
hófu nýnemar nám skv. því en flestir eldri
nemar stunduðu áfram nám skv. þeirri
námsskipan sem gilti þegar þeir hófu
nám. Nú er svo komið að á skólaárinu
2009–10 munu allir kennaranemar í leik- og
grunnskólakennarafræði stunda nám skv.
nýja skipulaginu.
Nám til B.Ed.-gráðu í grunnskólakennara-
fræði er nú skipulagt með eftirfarandi hætti:
• Sameiginleg námskeið fyrir nemendur í
leik- og grunnskólakennarafræði (40e)
• Grunnnámskeið í kennslufræði grunn-
skóla (30e / þar af 10Ve)
• Námskeið á kjörsviðum (80e / þar af
14Ve)
• Lokaverkefni (10e)
• Valnámskeið (20e)
Kennaranemar velja eitt kjörsvið, en alls eru
fjórtán í boði. Námið er í nánum tengslum
við vettvang og vettvangsnám er samþætt
fræðilegum undirbúningi. Vettvangsnám
er nú hluti grunnnámskeiða og kjörsviðs-
námskeiða.
Eftir sem áður er vettvangsnám að lág-
marki tólf vikur á námstímanum til B.Ed.-
gráðu, eða 24 vettvangseiningar (Ve). Grunn-
námskeið í kennslufræði grunnskóla eru
samtals 30e, þar af eru 10Ve á vettvangi.
Kjörsviðin eru 80e, þar af eru 14Ve. Skipu-
lag vettvangsnáms má sjá í meðfylgjandi
töflu. Nánari upplýsingar eru á nýjum vef
vettvangsnáms í kennaradeild vefsetur.
hi.is/vettvangsnam/grunnskolakennarafr/
skipulag_vettvangsnams.
Markmiðið með því að flétta vettvangs-
nám inn í námskeið er að tengja betur
saman fræði og starf í kennaranámi. Í þessu
Misseri:
Grunnnámskeið:
Vettvangsnám er samtals fimm vikur (10Ve)
í grunnnámskeiðum.
Kjörsviðsnámskeið:
Vettvangsnám er samtals sjö vikur í
kjörsviðsgrein (14Ve).
1. Misseri
Nám og kennsla: Inngangur
Vettvangsnám fimm dagar (2Ve)
Fimm daga kynning á heimaskóla og
starfsemi hans. Nemar glöggva sig á ýmsum
hugtökum sem fjallað er um í námskeiðinu
á vettvangi.
2. Misseri
Nemar kynnast kennslu kjörsviðsgreinar sinnar
og námsefni grunnskólans í greininni. Þeir
aðstoða kennara og eru eins virkir í skólastarfinu
og mögulegt er. Í sumum kjörsviðum er gert ráð
fyrir að nemar kenni nokkrar kennslustundir eða
stýri viðfangsefnum undir umsjón kennara.
3. Misseri
Eitt af eftirtöldum námskeiðum:
• Barnið á yngsta stigi grunnskólans
• Nám og kennsla á miðstigi • Nám og kennsla unglinga Vettvangsnám tíu dagar (4Ve)
Áhersla er á kennslu- og kennarafræði
viðkomandi skólastigs. Nemar læra m.a.
að gera kennsluáætlun, undirbúa kennslu
og kenna u.þ.b. 25-30 kennslustundir á
tímabilinu.
Á sumum kjörsviðum er vettvangsnám í eina viku
á 3. misseri og er þá mögulegt að tengja það við
skipulag grunnnámskeiðsins.
4. Misseri
Nemar byggja á grunnnámskeiði á 3. misseri,
æfast í að undirbúa kennslu og kenna, fylgja
greinakennurum og aðstoða þá, auk þess að
taka þátt í almennu skólastarfi, miðað er við að
kenna 15 stundir á viku.
5. Misseri
Nemar byggja á reynslu í vettvangsnámi á 4.
misseri, og æfast í að undirbúa kennslu og
kenna, fylgja greinakennurum og aðstoða þá auk
þess að taka þátt í almennu skólastarfi.
6. Misseri
Nám og kennsla – Fagmennska kennara
Vettvangsnám tíu dagar (4Ve)
Fjallað verður m.a. um starfskenningu
kennaranemans, siðfræði og velferð barna.
Hugmyndir eru um að nemar hafi umsjón
með einum námshópi og kenni fleiri greinar
en kjörsviðsgrein sína.
Á sumum kjörsviðum er vettvangsnám í eina viku
á 6. misseri og er þá mögulegt að tengja það við
viðfangsefni grunnnámskeiðsins á misserinu.
SKIPULAG OG ÁHERSLUR Í VETTVANGSNÁMI Í GRUNNSKÓLAKENNARAFRÆÐI.
B.Ed.-nám í grunnskólakennarafræði er skipulagt sem þriggja ára nám (sex
misseri). Ekki eru allir nemar í fullu námi og tekur það þá lengri tíma. Ávallt er
mikilvægt að neminn byggi á því sem á undan er komið í kennaranámi og fái
góða leiðsögn og samræður við kennara um frammistöðu sína jafnt og þétt í
vettvangsnámi. Kennaranemar eru alltaf 30 klukkustundir á vettvangi fyrir hverjar 2Ve.
Nánari upplýsingar um viðfangsefni eru í námskeiðslýsingum hverju sinni.
Á vettvangi
Ný uppbygging kennaranáms – Heimaskólar – Mikið samstarf
Sigríður Pétursdóttir
LJósmyndir: Kristinn Ingvarsson
Lj
ós
m
yn
d
f
rá
h
öf
un
d
i