Alþýðufylkingin - 09.04.1937, Blaðsíða 1
Albýðufylkingln
I. ÁRGANGUR
FÖSTUDAGINN 9. APRÍL 1937
1. TÖLUBLAÐ
llpýöaflohknrmn krefst alhliða
stnðnings tii hauda sjávarútueg-
innm.
Alþýöuflokksþingnienn flytja !
eftirfarandi frumvörp á alþingi,
sem öli eru nátengd hvert öðru:,
Frv. til 1. um breyting á lög-
um um Landsbanka Islands.
Frv til 1. um skiftameðferð á
búi h/f. Kveldúlfs í Reykjavík.
Fr\' .til 1. um ýmsar ráðstafanir
Sil viðreisnar sjávarútveginum.
Fr\' .til 1. um ráðstafanir til
stpðnings togaraútgerðinni.
Sú var tíðin, að sjávarútvegun-
. Sxm stóð með miklum blóma hjá
okikur., en þá var anna\r aðal at-
vinnuvegur þjóðarinnajr' að falla í
rústir. Viðineisnarstarf var hafið
fyrir landbúnaðinn, honum 'var
rétt hönd og hún ekki veik, hönd
sjóvarútvegsins. Milljónum króna
var veitt úr (rikiskassanum til að
neisa þennan aðþrengda atvinnu-
veg úr rústum. Þessa fó.m galt
sjávarútvegurinn, og Alþýðu-
flokikurinn taldi sér vel sæmandi
að standa í fylkingarbrjósti um
þessi mál. Nú er öldin önnur. Pað
er búið að reisa landbúnaðinn við
eða að nrinsta kosti búið að forða
honum undan hruni; hann er
sennilega ekki fær um að miðla
öðrum enn. En sjávarútvegurinn
er að komast í sömu klípuna og
landbúnaðurinn var áður. Aðal-
framleiðsluvaran við sjávairsíðuna,
saltfiskurinn er að varöja óseljan-
.. leg vara, aflaleysisár hafa komið
hvað ofan í annað, nauðsynjar
. hafa hækkað. í fáum orðium sagt:
Sjávarútvegurinn, þetta lifak'keir
þjóðarinnar er komið að fótum
fram, ef ekki verður aðgert í
tíma. Alþýðuflokkurinn átti frum-
kvæðið að stofnun Fiskimálaaefnd
ar;, sent fengið var einnar milljón
króna starfsfé ftró ríkissjóði. —
Fiskimálanefrtdin hefir barizt fytr-
: ir þvi, aö reyna nýjar brautir í
sjávarútvegsmálum. Ufsaveiðam-
ar, karfaveiðarnar, hraðifrysting-
in, rækjuveiðarnae, flökun á kola
og öðrum fiski, harðfiskfiram-
íeiðslan og ótal margt fleira etr
hennar verk. Fiskimálanefndin
hefir styrkt matgskonar viðleitni
til nýbreytni í fiskiveiöum og
. ineðferð aflans, enda hafa íhalds-
: menn gefist uppp á rógi símum
um liana, þdir eru hættitr að gera
grín að karfanum, rauða fiskin-
um, sem þeir sögðu að hæfði
þeim rauðu.
Alþýðuflokknum er ljóst, að
þessar aðgerðir ná skamt til
að neisa þennan aðþrengda at-
vinnuveg úr rústum og þessvegna
setur flokkurinn fram frekari
kröfur urn stuðning til handa sjáv
arútveginum. Kröfur flokksins og
þingmanna hans byggjast á ein-
róma samþyktum siðasta Alþýðu-
sambandsþings, þess þings, sem
fór með umboð fleiri manna en
nokkur önnur samkunda hefir
nokkru sinni farið með á þessu
landi, að Alþingi undanskildu.
Kröfurnatr eru þessar:
LJtflutningsgjaldi af saltfiski
verði aflétt.
Annað útflutningsgjald, sem
hefir runnið í ríkissjóð, renni hér
eftir í fiskimálasjóð, er verji því
til lána og styrktar sjávarútveg-
inum.
Ríkisábyrgð fyrir þriggja millj.
krónþ láni til handa fiskimála-
sjóði, er verði varið til að lána
og styrkja eftirfarandi:
a. Til byggingar hraðfrysti-
húsa og kaupa á tækjum í
eldri íshús.
b. Tii kapjpa á nýtízku tc^-
lurum, sem reknir séu Inéð
hag almennings fyrir a(ug-
um.
c. Til byggingar smærri síld-
ar-, beína- og karfaverk-
smiðja í hinum ýmsu ver-
stöðvum landsins.
d. Til byggingar niðursuðu-
verksmiðja.
e. Til byggingar vélskipa und-
ir 60 smálestir, innanlands.
f. Til útvegunar nýrra og lítt
þektra veiðarfæra.
Rúm blaðsins leyfir ekki að
nánar sé rakið frumvarp það, sem
þingmenn Alþýðuflokksins hafa
lagt fram á Alþingi um þetta efni.
Flokkurinn hefir reynt að fá sam-
vinnu við samstarfsflokkinn á
þingi um þessi mál. Svörin hafa
ýmist verið neikvæö eða loðin.
Alþyðuflokkurinn er þess fullviss,
að hann hefir að baki sér allan
verkalýð þessa lands um þessar
kröfur sinar. Bændurnir hljóta að
mima þá bróðurhönd, sem verka-
mennirnir við sjávarsíöuna réttu
þeim á sínum tíma. Nú kemur til
kasta bændanna; séú fulltrúar
þeirra á alþingi hikandi, verður
að vænta þess ,að þeir fái vís-
bendingu hver heiman iað frá sér
um það, hvaða stefnu beri að
taka.
Samhliða því, aö Alþýðuflokk-
urinn gerir þessai kröfur um
stuðning til handa sjávarútvegin-
um gerir hann aðrar kröfur snert-
andi sjávarútveginn. Hann
krefst þess, að það verði frá
löggjafans hendi séð fyrir þvi,
að bankarnir séu reknir í sam-
ræmi við vilja og þarfir þjóðar-
innar. Hann krefst þess, að bank-
arnir séu fyrir almenning, en ekki
sárafáa einstaklinga. Hann krefst
þess, aö tekið sé fyrir þá fjár-
málaspillingu, sem átt hefir sér
stað mörg undanfarin ár og
bvergi mun eiga sinn líka í ver-
öldinni.
Samanborið vid fólksfjölda og
þjóðarauð hafa íslcudingar sleg-
ið met I bankaþjófnyðum og ó-
hóflegum lánveitingum til ein-
staklinga.
Landsbankinn hefir lánað
Kveldúlfi mikið meira en alt
stofnfé sitt. Hvergi í heiminum
munu vera slíks dæmi. Lands-
bankalögin kveða svo á, að
Landsbankinn megi ekki lána rik-
issjóði meira en sem svarar %
af stofnfé sinu. Ákvæði þetta
hefir löggjafinn sett inn til aö
tryggja, að ekki væri gengið um
of á fé bankans. Pá var því
treyst, að ekki þyrfti slík ákvæði
um aðra en ríkissjóð. Það var
talin fjarstæða, að öðrum yrði
lánað neitt svipað. Kveldúlfur
bkuldar nú Landsbankanum um
5 milljónir króna; hann vantar nú
að minsta kosti D/2 milijón til að
eiga fyrir skuldum; hann hefir
tapað og sólundað um 1/2 millj.
árlega að undanförnu.
1 botnlausa hít Kveldúlfs hefir
farið árlega sem svarar þeirri
upphæð, að komið hefðu 17 kr.
á hvert skippund fiskjar í Vest-
mannaeyjum. Ctvegsmenn f Vest-
mannaeyjum og annars staðar
hljóta að spyrja sjálfa sig að því,
hvort réttara sé að verja þessari
(upphæð áfram á sama hátt eða
til dæmis að hækka lán út á
Jón Auðunn
Jónsson játar á
sig landhelgis-
njósnir. Hver
verður næst?
Þau tíöindi hafa gerst fyrir
skömmu, að Jón Auðunn Jóns-
son þir,gmaður sjálfstæðismanna.
hefir játað á sig togaranjósnír.
Lögreglunni bánust í hendur dul-
málslykill hans og nokkur skeyti,
er hann hafði ,sent. Enn hafa
ekiki sannast á hann njósnir nema
fyrir eitt íslenzkt slrip, en vitað
er að Jón Auðunn hefir haft tals-
verð afskifti af erlendum fiski-
skipum vestra, m. a. fceypt á upp-
boði veiðarfæri fyrir dæmdan
landhelgisbrjót. Þing eftir þing
slógust þingmenn sjálfstæðia-
manna á móti því að gerðar væru
ráðstafanir til að stemma stigu
(Frh. á 3. síðu.)
hvert skippund til smáútvegs-
manna um 17 krónur.
íhaldsflokkurinn allur, að eug-
um undanskildum hefir gengið á
móti frumvarpi Alþýðuflokksins
um breytingu á Landsbankalög-
únum. Eiga þessir menn að fara
með umboð áfram; eiga þeir að
fá að nota aðstöðu sína á jnngi
til að hlúa að sárfáum brask-
fyrirtækjum ?
Miskunnarlaust eru ýms fyrir-
tæki gerð upp, þó þau standi
langtum betur en til dæmis
Kveldúlfur. Er skemst að rninn-
ast, er Sindri var gerður upp og
stóð þó ekki ómerkari Sjálfstæð-
ismaður þar að en Hafsteinn
Bergþórsson. Hvers vegna fékk
ékki Sindri að lifa eins og Kveld-
úlfur? Það er vegna þess, að
Hafsteinn Bergþórsson var ekki
formaður Sjálfstæðisflokksins og
gat ekki gefið Jóhanni Jósefs-
syni og öðrum þingmönnum
Sjálfstæðisflokksins skipun um
að slá skjaldborg um sig. Sjálf-
stæðisflokkurinn er orðinn flokk-
ur Kveldúlfs og nokkurra annara
fyrirtækja. Hann er ekki þjóð-
málaflokkur. Almenningur hlýtur
að snúast gegn slikri spillingu;
hún nálgast það, að flokkurinn
verði nokkurs konar Al-Capone-
flokkur.