Jólablað Söguútgáfunnar - 15.12.1940, Blaðsíða 1

I
Söguútgáfunnar 1940.
Verð 25 aurar
Verð 25 aurar
A k u r e y r i
Sunnudaginn 15. desember
Prentsm. Björns Jónssonar.
5óíafiug íeiding
Jólin, hátíð gleðinnar og friðarins,
hátíö sáttanna og samlyndisins eru
enn að koma. Um rúmlega 16 ald-
ir hafa þau verið hátíðleg haldin
um hinn kristna heim. Kristnir
menn hafa reynt eftir getu og skiln-
ingi að færa þann dag frelsara
mannkynsins, íriðarhöfðingjanum ein-
bverja fórn, reynt að samræma líf
sitt og framkomu að einhverju leyti
þeim anda, sem á að hvíla yfir
þessari helgustu hátíð mannkynsins.
Pað hefir verið reynt að yljá upp,
þar sem kalt heíir verið; reynt að
lýsa upp, þar sem dimmt hefir ver-
ið, jafnvel reynt að þagga niður
óvináttu og kala, þar sem hún hefir
ríkt. Pað hefir víða á liðnum öld-
um verið reynt að halda jólafrið,
þar sem erjur og ófriður hafa
ríkt.
Að þessu sinni lítur ekki frið-
vænlega út á jörðu. Hálfur heim
urinn logar í ófriði. Og menn
minnast þess, að fyrít skömmu gaf
einn mesti valdamaður einnar ófrið-
arþjóðarinnar þá yíirlýsingu, að eirki
skyldi vera neinn jólafiiður að þessu
sinni, eins skyldi barist og blóði út-
helt jóladagana eins og aðra daga,
eins skyldi heit eldi og eyðingu
yfir menn og málleyjingja sjálfa
jólanóttina, eins og aðrur nætur.
Þegar Lúkas segir frá fæðíngunni
í Betlehem, segir hann svo frá:
»Fæddi hún þá son sinn frumget-
inn, vafði hann reifum og lagði í
ötu, af því að það var ekki rúm
fyrir þau í gistihúsinu. í'egar
Jesús fæddisi, átti heimurinn ekkert
Yiðunandi herbergi til að veita hon-
um móttöku í. Gripahús varð at-
hvarf binoa fátæku foreldra, jata
fyrsta hvílurúm friðarhöfðingjans,
drottins engla og manna, Hvernig
hefir nú þetta verið síðan? Þessu
barni, sem við minnumst á jólum
hafa verið reistar háturnaðar kirkj-
ur, snilli mannsandans hefir ekki
verið beint að öðru fremur en að
gera hann dýrðlegan, spekingar hafa
dáö hann, skáldin sungið honum lof,
listamennitnir fært honum lotningu
með ódauðlegum listaverkum sínum,
Kynslóð eftir kynslóð hafa þjóðirnar
öld eftir öld ákaliað nafn hans og
tilbeðið hann sem frelsara og drott-
im Yfir sjálfri jötunni í Betlehem
hefir verið byggt eitt hið dýrlegasta
musteri kristninnar og þar sem jat-
an stóð, hefir nú um hundruð ára
logað á ótal silfurlömpum svo að
aldrei hefir á þeim slokknað dag
eða nótt, honum til dýrðar, sem var
og er Ijós heimsins.
Pannig hefir verið leitast við að
bæta fyrstu viðtökurnar. fað hefir
verið reynt að láta svo h'ta út að
nú væri rúm fyrir hann á jörðu,
En þó ber raun vitai um hvernig
ástandið er. Drottinn kærleikans
horfir af himni yfir jörð, sem logar
í hatri. Friðarhöfðinginn horfir á
mannkyn, sem gert hefir friðínn út-
lægan. Ljós heimsins sér á þessum
jólum yfir borgir, þar sem hvert
ljós et slökkt og allt er í myrkri,
af ótta við ógnir og skelfingar loft-
árása og eyðileggingar. Enn er
ekki rúm fyrir hann, eða þann anda
kærleika, friðar og ljðss, sem hann
ílutti,
Enn er þetta nú svona, þegar skoð-
að er niður í kjölinn? Er það vilji
þjóðanna, hvers einstaklings, að út-
hýsa himingesti jólanna eins harð-
vítuglega og virðist? Er það mann-
anna vilji að hafna kærleika, útiloka
friðinn og byrgja ljósið, vill fólkið
heldur ófrið og hatur, heldur en
frið og sátt? Svo mun ekki vera.
Jólin svara innstu þrá hvers einasta
óspilts mannshjarta. Aldrei mun
hafa verið dýpri og einlægari, og
líka almennari þrá eftir krafti jóla-
boðskaparins heldur en nú, Engin
bæn mun á eins margra vörum nú,
eins og bænin um frið. Aldrei
munu eins margir hafa viljað bjóða
frelsaranum og öllu, sem hann ber
með ser, húsaskjól eins og nú, þeg-
ur svo margir, heilar þjóðir, heilar
heimsálfur, lifa í angist styrjaldar-
innar.
En getur þá ekki verið að þetta
Framh. á 8. síðu.!
Kirkjumál Akureyringa.
GAMLA KIRKJAN á Akureyri er
fyrsta kirkja, sem þar hefir verið
verið byggð. Átti Akureyri kirkju-
sókn að Hrafnagili, sem er nálega
11 km, vegur, þangað til fyrirskip-
að var með konungsúrskurði 29,
júní 1860 að leggja skyldi ntður
Hrafnagilskirkju, en ný kirkja byggð
á Akureyri, er skyldi vera sóknar-
kirkja þar. Var þogar haíist handa
um byggingu hennar, en gekk frem-
ur seint. Fullbyggð var hún vorið
1863 og vígð á 4, sd. e. trin,, 28,
júní þá um sumarið að viðstöddum
315 kirkjugestum. Var hún hið
reisulegasta hús, eftir því sem þá
gerðist um kirkjubyggingar, rúmaði
um 280 manns í sæti, ef vel var í
þau skipað, auk nokkurs rúms fyrir
aðra kirkjugesti. En þegar hún
var byggð, voru á Akureyri taldir
310 íbúar. Sýnir því byggingin,
sem gerði ráð fyrir að rúma meira
en allan söfnuðinn, eins og hann
var þá, að gert hefir verið fyrir
allmikilli stækkun bæjarins, eins og
raun hefir á orðið, Hefir nú kirkja
þessi verið guðshús Akureyrarbúa
í 77 ár, en er nú niðurlögð þegar
hin nýja kirkja hefir verið vígð til
notkunar, í síðasta skipti var mess-
að í gömlu kirkjunni sunnudaginn
10. nóv, s. 1, (25. sd. e. trin.) að
viðstöddu miklu fjölmenni,
AKUREYRARKIRKTA HIN NÝJÁ
var vígð sunnuduginn 17. nóv, s, 1.
(26. sd. e. trin) að viðstöddum
1400 -1500 manns, en 8C0 —1000
urðu frá að hverfa. Er það einhver
veglegasta kirkja, sem reist hefir
verið á landi hér í lútherskum sið,
og er hin fegursta bygging hvar
sem á er litið. Rúrnar hún 600—700
manns í sæti en hefir auk þess ríf-
legt iúm fyrir standandi fólk í
göngum eftir miðju kirkjugólfi og
meðfram veggjum í aðalkirkju, —
Kirkjau hefir verið reist og full
smíðuð á síðustu tveimur árum.
Var byrjað á byggingu hennar 3.
sept. 1938 en mátti telja lokið um
miðjan nóvember s. 1. Teikningu
hennar gerði próf. dr. phil, Guðjón
Samúelsson húsameistari og hefir
hann haft yfirumsjón alla með bygg-
ingunni, en bj^ggingameistarar hafa
verið þeir Guðmundur cMafsson,
sem gerði undirstöður allar og gólf,
en síðan tóku við þeir múrarameist-
ararnir Ásgeir Austfjörð og Bjarni
Rósantsson og Þorsteinn Þorsteins-
son frá Lóni, trésmiðameistari. Að-
alkirkjan er 259 flatarmetrar eða
rúmlega fimmtahluta stærri en dóm-
kirkjan í Reykjavík, með rúmgóðu
sönglofti með sætum fyrir 60 — 80
manns og stórum kór, Undir kirkj-
unni er kjallari unclir forkirkju, sem
ætlaður er til líkgeymslu, og kap-
ella undir kór, sem notuð verður
til kennslu og unglingastarfsemi, Er
þar einnig herbergi fyrir hitunar-
tæki kirkjunnar, sem er rafmagns-
hituð, ræstiklefar og salerni,
i.AMDSBÓKASAFN
Jíi 149478
í S J. AN33S