Morgunblaðið - 29.01.1920, Blaðsíða 1
7. árg.,
69 tbl
Firatudag 29. janúar 1920
Isaloldarprentsmiðja
_____ GAMLA BIO —
Kappreið um ást
Sketntilegar og velleikinn sjón-
leikur í J þáttum, eftir Nat
Goulds sögu »A Gamble for
lovec.
Aðalhlutv. leikur
Violet Hopson,
fræg og falleg ameiisk leikkona
sem ekki hefir sést hér áður.
Sýning í kvöld kl. 9
Nýkomið:
ELLAMS FJÖLRITARAB
(Duplikators
til að margfalda með hand- og
vélritun, reu nú komnir aftur —
Sömuleiðis alt þeim tilheyrandi,
svo sem vax-pappír, blek og af-
ritapappír.
G. EIRÍKSS, Reykjavík.
Einkasali á Islandi.
Bajarstjómar-
koaningin.
Laugardagurinn 31. jan. verður
’ciirn af tilbreytingardögum þessa j
bæjar. Þá á að kjósa 6 rnenn í \
tæjarstjórn. Þótt undarlegt megi
virðast, 'þá er þó svo að sjá, sem
ýmsir sækist heldur eftir því að
vera í bæjarstjórn Reykjavíkur.
fyrir það star; er ekkert gotdið,
nema ónot og vanþakklæti. Bæjar-
stjórnarstarfið er all tímafrekt og
því nauðsynlegt, að þeir, sem hnoss-
ið hljóta, hafi töluverðan tíma af- j
gangs, sem þeir geta varið til' starf-1
ans. Bæjarstjórnin þarf að ráða j
fram úr mörgum vandamálnm, og
því er nauðsynlegt, að í hana velj-
,ist starfhæfir menn, sem kunnugir
eru högum bæjarins.
Þeir, -sem nú fara úr bæjarstjórn-
inni og kjósa á fyrir, eru þessir:
Bríet Bjarnhéðinsdóttir
Benedikt Sveinsson
Óiafur Friðriksson
Sighvatur Bjarnason
Sigurður Jónsson
Jörundur Brynjólfsson
Listar c-ru frarn komnir 2 og
■eru þessir á þeim:
Frá Sj'álfstjórn með 6 mönnum á.
Eru það þessir:
Sigurður Jónsson, kennari,
Pétur Halldórsson, bóksali,
Páll H. Gíslason, kaupm.,
Þóiður Bjarnason, stórkaupm.,
Þorsteinn Þorsteinsson, hagstofustj
Sveinn Hjartarson, bakari.
Frá A'lþýðuflokknuru. Á honum
ern þessir:
Ólafur Friðriksson, ritstjóri,
Jónína Jónatansdóttir, frú,
Kjartan Ólafsson, steinsmiður, og
• lallbjörn Halldórsson, prentari.
Éinhverjir eru óánægðir með báða
þessa lista, því að mælt er, að von
JBeiRfdlag dteyRjaviRur:
Sigurður Braa
eftir
Jofjcrn Bojer
verður leikinn i Iðnó föstudaginn 30. þ. m. kl. 8 síðd.
Aðg.m. seldir í Iðnó í d»g og á morgnn.
ugt hverjir að þeim lista standa né
héldur hverir verða muni á honnm.
Einungis tveir þeirra, sem úr hæj
arstjórninni ganga, eru á listum
þeim, sem enn eru fram komnir,
þeir
Sigurður Jónsson og
Ólafur Friðrikssön
Bendir þetta í þá átt, að ekki
muni þeir, sem iir hæjarstjórn fara
hafa verið mjög ginkeyptir í-aðkom
ast þangað aftur, nema þá að ein-
liverjum þeirra skjóti upp á nýj-
i’in lista. Getur hér verið um þrjá
að tefla:
Sighvat Bjarnason, hankastjóra,
Benedikt Sveinsson, bankastjóra og
frú Bríeti Bjarnhéðinsdóttur.
Listi Alþýðuflokksins sýnir það,
að forkólfar þess flokks muni eigi
vera mjög trúaðir á fylgi sitt hér
í bænum, þeir setja aðeins 4 menn
á lista sinn. Enda hafa Alþin'gis-
kosningarnar síðustu fært þeim
heim sanninn um það, að Reykvík-
ingar eru mannvandari en for-
sprakkar Alþýðuflokksins liugðu
þá.
En eigi hafa forvígismenn Al-
þýðuflokksins lært nóg af hrakför-
um sínum í kosningunum síðustu til
Alþingis. Þá var Ólafur Friðriks-
son í kjöri af þeirra hendi. Ekki
er að efa, að þeir hafa ])á átt mörg-
um hæfari mönnmn á að skipa.
Ólafur hefir þá ;sótt fast að verða
í kjöri, og það var eftir honum látið
Fn nú, eftir að fylgisleysi Ólafs
cr kunnugt orðið af Alþingiskosn-
ingnnum, hefði mátt ætla að flokk-
urinn hefði leitað sér manns til að
vera efstur á listanum og fundið
þann, er vænta hefði mátt meira
íylgis, en Ólafur hefir.
„Án er ilt gengi, nema beiman
ln fi.“ Flokkur Ólafs verður ennþá
í.ð þola það, að Olafi sé tildrað efst-
1 m á listann. Ólafur hefir verið um
bríð í bæjarstjórn. Enginn befir
orðið þess var, að hann hafi gert
þar neitt gagn, enda fáir 'búist, við
því. Hann hefir að visu sótt fundi
bæjarstjórnar, en liðið að honum
hefir þar ekki orðið stórum annað
en ])að, að hann hefir tafið fundi
með málæði sínu. Hefir að sögn
stundum kveðið svo mikið að því,
að fundarstjóri hefir tekið af hon-
um „orðið“. í nefndum hefir Ólaf-
m lítt starfað, eftir því sem kunn-
ugir menn segja. Sjaldnast komið á
fundi þá stundvíslega og eigi talið
sig hafa, tima til að sitja á þeim til
enda.
Ekki svo að skilja að nokkur
hefir búist við því, að mikið lið
vrði að honum.
Og sjálfsagt slysast hann nú aft-
ur inn í bæjarstjórnina. Hann er
efstur á lista — illu heilli — fyrir
flokkinn.
Um hina, sem á þeim lista eru,
verður fátt sagt. Frúin, sem þar er,
talar hátt á fundum og hefir sjálf-
sagt áhuga á málefnum flokks síns.
En um gagnsemi hennar í bæjar-
stjórn verður livorki sagt af'né á.
Hinir (Kjartan Ólafsson steinsmið-
ur og Hail'bjöm Halldórsson prent-
ari) eru eflaust góðir og gildir
menn hvor í sinni grein, og því lík-
urnar fyrirfram fyrir því að þeir
rnuni betur reynast en Ólafur Frið-
riksson.
Það væri fjarstæða að hafa á
móti því, að menn úr flokki verka-
manna ;skipi sæti í bæjarstjórninni.
En Ólafur Friðriksson er ekki rétti
maðurinn þangað af þeirra hendi
Hann er sjálfsagt nokkuð dugleg-
ur „agitator" á sína vísu en hann
dugir ekki til þess að vera í bæjar-
st jórn. Flökkurinn á að senda þang-
að beztu menn sína, gætna menn og
skynsama, sem kunnugir eru hög-
um stéttarbræðra sinna. Flokkur-
inn á vafalaust nóga slíka menn,
r.óg' af sæmiiegum fulltrúaefuum.
Það væri einungis hagur að því
að hafa nokkra slíka menn í hæj-
arstjórn. Þeir eru kumiugri ýmsu
því, er verkamenn varðar, en aðr-
ir, og ætti það að geta komið að
góðu ha'ldi í bæjarstjórninni.
Á lista Sjálfstjórnar ern yfirleitt
menn, s'em hæfa má telja til að
sitja í bæjarstjóm. Sigurður kenn-
ari Jónsson hefir nú verið þar alT-
lengi. Er hann orðinn manna kunn-
ugastur málum bæjarins og hefir
haft á hendi ýms trúnaðarstörf
fyrir bæinn, og leyst þan vel af
hendi, eiins og önnur -störf, sem
hann hefir að sér tekið.
Hinir, sem á lista Sjál'fstjórn-
ar eru, eru allir duglegir og hag-
sýnir menn í þeim störfum, er þeir
bafa haft með höndum. Sérstaklega
mundi bæjarstjórninni ekki vera
vanþörf á ])ví, að fá í sinn hóp
mann eins og Þorstein Þorsteins-
sou hagstofustjóra, sem all'raf
manna er kunnugastur fjármálefn-
um þessa lands og þessa bæjar.
Ank þess er hann alkunnur að sam-
vizkusemi og vandvirkni.
sé a þriðja listanum. Eigi er kunn- ha.fi séð eftir hoiium, því að enginn
Bæjarstjórnarkosningin
Nýr listi, sá ])riðji, er nú íram
kominn, og er hann þannig mönn-
um skipaður:
Gísli Þorbjarnarson,
Þorst. Þorsteinsson hagstofnstj.,
Einar Helgason garðyrkjustjóri,
Guðm.Guðmundsson,Yegamótum,
Geir Sigurðsson, skipstjóri,
Jón Magnússon, frá Skuld.
Yitanlega er þetta sprengingar-
iisti. En kjósendur láta áreiðanlega
ekki blekkja sig. — Hátt reiknað
fær listinn 50 atkvæði.
-------o--------
Aldur Jóns Arasonar
biskups.
Hann er nú að verða mjög um-
talaður meðal fræðimanna vorra.
Hefir mörgum þeirra fundist hanu
óeðlilegur eftir þeim vandastörf-
um að dæma, sem Jón biskup fekk
íá unga aldri, ef lagt væri til grund-
vallar það fæðingarár hans, sem
Biskupasögurnar telja vera.
Nú befir Morgunblaðinu borist
merkileg ritgerð um þetta efni eft-
ir Klemens Jón'sson, fyrv. landrit-
ara. Er það sérprentun úr Skírni.
Höf. færir í þessari ritgerð mörg
og mikil rö'k að því, að Jón bisk-
up Arason geti ekki verið fæddur
1484. Hið rétta fæðingarár hans
hljóti að vera minsta 'ko'sti alt að
10 árum fyr. Leiðir hann þetta af
því hvað hann varð ungur prestur,
af aldri bama hans, af sambandi
hans á æskuárum við Einar ábóta
ísleifsson á Munkaþverá, og fleiru.
Þykir honum þetta alt benda ótví-
ræðlega á, að fæðingarár hans geti
■ekki verið 1484.
Klemens Jónsson er, eins og kunn
•ugt er, sögufróður maður mjög og
sýnir þetta ótvíræðlega live hann er
handgenginn fornum ritnm vorum
og nákvæmur í athugunum sínum.
Er gott, að sem flestir fræðiþulir
vorir bendi á hið réttasta og bezta
um æfi mikilmenna vorra. En Jón
biskup er áreiðanlega einn þeirra.
Bæjarstjórn
Vestmannaeyja
Við nýafstaðnar kosningar til
bæjarstjórnar í Vestmannaeyjum
hlutu kosningu þeir Jóh. Jósefsscn
kaupm., Símon Evjólfsson og- Jón
Hinriksson kaupfélagsstjóri. Tveir
hinir fyrnefndu voru á lísta sjálf-
stæði'sfélagsins en hinn síðastnefndi
efstur á lista verkamanna.
nm NÝJA BÍÓ mmmm
Astarbréf
drotningarinnar
Gamanleikur i 3 þáttum.
Henny Porten
leikur drotninguna af sinni al-
kunnu snild, en »M e s s t e r
f é 1 a g i ð hefir tekið myndina.
Hvert einasta atriði leiksins
er fnlt af græskulausu gamni,
sem allir hljóta að hafa yndi
og ánægju af.
Sýnfng kl. 8V2 og 9*/i
Nýkomið:
OOLUMBIA Grafofonar, plötur og
nálar. — Ennfremur alMkonar
varahlutir í þessi áhöld Verðið
er það sama og áður.
G. EIRÍKSS, Reykjavík
Einkasali á íslandi.
Heildverzlun
P. Stefánsson,
Lækjartorg 1
hefir fyrirliggjandi:
Þvottasápu. ódýra en gó»a,
Kex, margar tegnndir,
Te (EnglÍ8h Breakfast) mjög gott
Lí,iabrýni >R e d P 0 n d< hin
margeftirspurffn o. m. fl.
NB.
Væntanlegt með næstn skipnm mikiö
af Mjólk, Margarine, ensknm
hnifnm og reiðtýgjnm.
HREINAR LJEREPTSTUSKUR
kaupir hæsta verði
fsafoldarprentsmiðja.
Erl. símfregnir.
(Frá fréttaritara Morgunblaðsins).
Khöfn 27. jan.
Erzberger sýnt banatilræði.
Frá Berlín er símað, að eftir yfir.
heyrsluna í gær í máli þeirra Helf-
feriehs og Erzbergers, hafi stúdent
nokkur sýnt Erzberger banatilræði,
skaut á hann með marghleypu og
kom skotið í öxlina.
Framsal keisarans.
Hollenzku blöðin halda því fram,
að hollenzka stjórnin hafi gert
bandamönnum greiða með því að
neita að framselja keisarann.
7
Enskar kaupstefnur
verða háðar í London, Glasgow og
Birmingham í febrúarmánuði.