Tíminn - 17.02.1942, Page 3

2. blað
ajmwgr, þrigjadagiim 17. febr. 1943
7
ANN ÁLIL
Afmæll.
vegna kommúnista
JÖRÐ TIL SÖLU.
Hraun 1 Önundarfirði ásamt 7 hundruðum að
örðinni Háls, er til sölu nú þegar.
Hraun er ein allra bezta sauðfjárræktarjörð í
fornu mati úr
Önundarfirði.
Auglýsing
Ásgeir Guðmundsson bóndi á
Krossnesi í Árneshreppi átti
fimmtugsafmæli 30. september
s. 1.
Ásgeir er fæddur í Ófeigsfirði
í sömu sveit og ólst þar upp hjá
föður sínum, Guðmundi Páls-
syni bónda þar, sem kunnur
var í kringum allan Húnaflóa
og víðar sem hinn aflasælasti
hákarlaformaður, og braut-
ryðjandi í verzlun og framför-
um byggðárlagsins. Ásgeir fór
ungur í bændaskólann á
Hvanneyri og lauk þar námi.
Skömmu síðar gekk hann að
eiga Valgerði Jónsdóttur frá
Tröllatungu, og byrjuðu þau
búskap á Óspakseyri í Bitru,
en fluttust síðan að Krossnesi
og hafa búið þar síðan.
Jörðin Krossnes var rýrðar-
kot, slægjur litlar, túnið lítið
og þýft. Eftir að Ásgeir kom
þangað, lét hann hvert stór-
virkið reka annað. Hann hefir
reist öll hús fráÝgrunni. Túnið
hefir hann sléttáð og stækkað
og slær það nú allt með sláttu-
vél. Og gefur nú Krossnestún-
ið einna mestan töðufeng í
þessu byggðarlagi og fóðrar að
mestu allan bústofninn.
Ásgeir rekur stórt silfurrefa-
bú samhliða sauðfjárræktinni.
Er hann brautryðjandi hér í
þeirri grein. Honum hefir ætíð
tekizt að láta það færa sér
drjúgar tekjur, þótt allir aðrir
hér um slóðir hafi orðið fyrir
stórtapi á þeirri atvinnugrein.
Ásgeir á Krossnesi er fjölhæf-
ur og listhneigður maður, enda
ágætum gáfum gæddur, eins
og hann á kyn til.Hann er smið-
ur góður, bæði á tré og járn, og
hið mesta lipurmenni við hvað
sem hann fæst. Svo góð skytta
er hann, að hann hæfir allt
sem hann miðar á. Alls hefir
Jhann skotið um 100 villta refi.
Mikill gleðimaður er Ásgeir,
sönghneigður, ræðinn og fynd-
inn. í vinahóp er hann hrókur
alls fagnaðar. í veizlum og sam-
kvæmum, þar sem vín er haft
um hönd, er Ásgeir jafnan
snjallastur að halda uppi sam-
ræðum og gleði, þótt hann
bragði aldrei dropa af slíku.
Ásgeiri á Krossnesi hafa ver-
ið falin margvísleg trúnaðar-
störf, þótt hann sé jafnan treg-
ur að taka slík störf að sér.
Honum var falin kaupfélags-
stjórastaðan á Norðurfirði,
eftir lát föður hans, og gegndi
hann því starfi í 9 ár sam-
fleytt og fórst það prýðilega.
Þrátt fyrir hið mikla verðhrun
á landbúnaðarvörum, tókst
honum að komast hjá skulda-
söfnun og bjarga þannig félag-
inu úr ógöngum kreppunnar.
Á þessum tímamótum hafa
vinir og samstarfsmenn Ásgeirs
sent honum hugheilar þakkir
og óskir um, að hann megi lengi
lifa og starfa.
Sigmundur Guðmundsson.
Þórarinn Víkingur frá Vatt-
arnesi átti afmæli 6. þ. m. —
Kunningi hans sendi honum
þessar stökur á afmælisdaginn:
Heill og stór er hugurinn,
hörkufjör í kalli.
Þá mun gamall Þórarinn
þegar ’ann hættir bralli.
Víst er kella þver og þrá,
þykir samt að vonum,
loksins snúi ’ann eitthvað á
Elli í viðskiptonum.
Kvedid á lerd
um BorgarSjörd
Æfintýra undraland
ert þú Borgarfjörður.
Alla leið frá unnarsand
um þig lýkur vörður.
Efst á heiðum halda vörð
hvítir jökultindar.
Neðar kletta blágrýtt börð,
birkiskóga rindar.
Yndis gróðri allt er klætt,
alls kyns blóma letrum.
Allt of fljótt var fram hjá
þrætt,
fögrum bændasetrum.
Hallbjöm E. Oddsson.
Fyrir nokkru barst mér gjafa-
bréf frá Þorbergi Þórðarsyni,
jar sem hann felur mér til
varðveizlu 450 krónur af því fé,
sem hann gat hafið sér til
framdráttar úr ríkissjóði. Mér
pótti einsætt, að verða við
trausti gefandans. Ég var sam-
þykkur þeim skoðunarhætti,
sem óbeinlínis kom fram í
gjafabréfinu. Þorbergur Þórð-
arson er í andlegum skilningi
orðinn borgari í öðru landi.
Honum er þetta ljóst, og um
leið, að hann á ekki að þiggja
nokkurn fjármunalegan stuðn-
ing frá því ríki, þar sem hann
er fæddur. Jafnframt lá í gjafa-
bréfinu óumdeilanleg yfirlýs-
ing um, að Þorbergur treysti
mér betur en sjálfum sér til að
ráðstafa þessu fé, sem hann
fann að ekki átti vel heima í
vösum hans.
Að athuguðum öllum mála-
vöxtum, virtist mér, að ég gæti
á heppilega-stan hátt lokið þessu
umboði með því að afhenda
biskupi landsins þessar 450
krónur með fyrirlagi um, að
þær yrðu lagðar í byggingar-
sjóð Hallgrímskirkju á Skóla-
vörðuhæð. Ég tók það fram, að
ég gæfi kirkjunni þessa fjár-
hæð vegna Þorbergs Þórðarson-
ar. Með þessum hætti verður
gjöfin einskonar framlag í
minnisvarða yfir þennan kom-
múnista. Hann hefir sjálfur
haft ýmsar bollaleggingar á
prjónunum um það, hversu
hans yrði heppilega minnst,
eftir burtför hans úr mannlíf-
inu. Vel má vera, að draumar
Þorbergs rætist, og að honum
verði að þeirri ósk sinni, að
kommúnisar, nazistar og Mbl.-
menn sýni moldum hans nokkra
virðingu. En svo sem í ofanálag
kemur þá, frá manni í Fram-
sóknarflokknum, nokkurskonar
viðbótarstuðningur, sem verða
kann að nokkru liði við að
forða nafni þessa manns frá ó-
tímabærri gleymsku. J. J.
Setuliðsvínnan
(Framh. af 2. síðu)
og landið allt notið góðs af.
Samningar þeir, sem tekizt
hafa við Bandaríkjamenn og
Englendinga um sjávarafurðir,
hafa verið íslendingum mjög
hagfelldir. Englendingar sækja
sjálfir fiskinn hingað og Banda-
ríkjamenn greiða hann í doll-
urum, en það er sérstaklega
hagfellt, vegna þess að vöru-
kaupin hafa flutzt mikið vestur
um haf og því var orðið örðugt
um gjaldeyri til vörukaupa i
Ameríku. En dragi mikið úr
sjávarútveginum, eins og telja
má líklegt, ef allt veltist áfram,
eins og nú horfir, þá verður þess
ekki langt að bíða, að hér verði
mikill skortur á erlendum gjald-
eyri. Þótt hið erlenda herlið
greiði verkalaun í sterlings-
pundum og dollurum, þá verður
afraksturinn af malarvinnu
verkamannanna hjá setuliðinu
all-mikið minni, heldur en ef
þeir stunduðu fiskveiðar. Að vísu
er þess að vænta, að hin stærri
fiskiskip verði gerð út enn um
skeið, en verði mörgum bátum
lagt upp, þá dregur það strax
mikið úr fiskframleiðslunni.
Mér virðist það liggja í aug-
um uppi, hvort sem litið er á
málið frá sjónarmiði verka-
manna eða atvinnurekenda hér
á landi, þá hljóti það að verða
þjóðinni til ófarnaðar, ef at-
vinnuvegir þeir, sem hún verður
aðallega að lifa á, landbúnað-
ur og sjávarútvegur, verða stór-
lamaðir, vegna þess að fjöldi
landsmanna gengur á mála hjá
hinu erlenda herliði á meðan
það dvelur i landinu, og það er
engin lækning til við þessu önn-
ur en sú, að semja um það við
hinar erlendu herstjórnir, að
þær ráði enga íslenzka verka-
menn í sína þjónustu, og það er
ekki einu sinni einhlítt. Hið
fjölmenna erlenda herlið verður
líka að sjá sér sjálft fyrir nauð-
synlegri vinnu, s. s. þvottum og
öðru, sem bindur mikinn ís-
lenzkan vinnukraft, sem at-
vinnuvegir landsmanna geta
ekki án verið. Er engin ástæða
til að ætla, að stjórn Bandaríkj-
anna og Stóra-Bretlands skilji
Komið getur til mála, að eitthvað af skepnum verði selt með
örðinni.
Allar nánari upplýsingar gefur
Þorlákur Bernharðsson, Flateyri.
uni vlðauka við og breyting á lögum 8. sept.
1941, um húsaleigu.
RÍKISSTJÓRI ÍSLANDS
gjörir kunnugt: Alþingi hefir fallizt á lög þessi og ég staðfest
þau með samþykki mínu:
1. gr.
Leigusala er óheimilt að segja upp leigusamningum um hús-
næði, nema honum sé þess brýn þörf til íbúðar fyrir sjálfan sig
eða skyldmenni í beinni linu, svo og fósturbörn, að dómi húsa-
leigunefndar (fasteignamatsnefndar), og að hann hafi verið
orðinn eigandi hússins áður en lög þessi öðluðust gildi.
um
íorgangsleyfí um vöru-
kaup í Baudaríkjunum.
Innflytjendum til leiðbeiningar skal það tekið
fram, að forgangsleyfi (priority) eru nauðsynleg í
Bandaríkjunum fyrir mörgum vörutegundum til út-
flutnings. Skilyrði fyrir því að slík forgangsleyfi fá-
ist fyrir vörum til íslands er það, að beiðnir inn slík
leyfi séu áritaðar af umboðsmanni íslenzkra stjórn-
arvalda í Bandaríkjunum. Skrá yfir þá vöruflokka,
sem hér er um að ræða geta innflytjendur fengið
hjá Sambandi islenzkra samvinnufélaga og í Verzl-
unarráðinu.
Innflytjendum tilkynnist því hér með, að þeir
verða framvegis að tilkynna viðskiptasamböndum
sínum í Bandaríkjunum, að umsóknir um forgangs-
leyfi (priority) fyrir vörum hingað til lands, verði
að senda til aðalræðismanns íslands í New York
Uppsagnir á íbúðarhúsnæði, sem fram hafa farið fyrir gildis-
töku þessara laga og ekki hafa komið til framkvæmdar, skulu
vera ógildar, nema húseigandi sanni fyrir húsaleigunefnd, að
hann sé húsnæðislaus og þurfi þess vegna á húsnæðinu að
halda til íbúðar fyrir sjálfan sig.
2. gr.
Húseiganda er óheimilt að leigja öðrum en heimilisföstum
innanhéraðsmönnum íbúðarhúsnæði.
Leigusamningar, sem gerðir hafa verið fyrir gildistöku þess-
ara laga, en óheimilir væru eftir ákvæði 1. mgr., eru ógildir.
Þegar alveg sérstaklega stendur á, er húsaleigunefnd (fast-
eignamatsnefnd) heimilt að veita undanþágu frá ákvæðum
þessarar greinar.
3. gr.
Ef íbúðarhúsnæði er heimildarlaust tekið til annarar notkunar
en íbúðar, er húsaleigunefnd rétt að skylda húseiganda, að við-
lögðum allt að 100 kr. dagsektum, að taka upp fyrri notkun
húsnæðisins.
4. gr.
Úrskurðum húsaleigunefndar um mat á húsaleigu má áfrýja
(Icelandic Consulate General, 595 Madison Avenue,
New York). Jafnframt verður að tilkynna að inn-
flutningsleyfi hér sé fengið fyrir vörunum, því að
það er skilyrði fyrir áritun leyfanna. Beiðnum um
forgangsleyfi, sem ekki eru sendar á ofangreindan
hátt, verður ekki sinnt.
Viðskiptamálaráðnucytið, 12. fcbr. 1942.
Auglýsing
um afhendíngu vegabréfa í Reykjavík
Afhending vegabréfa til fólks á aldrinum 12 til 60 ára fer
fram hér við embættið og ber fólki, sem búsett var, samkvæmt
síðasta manntali við eftirtaldar götur, að vitja vegabréfa sinna,
til yfirhúsaleigunefndar, er í eiga sæti fimm menn, og skulu þrír
þeirra skipaðir af ríkisstjórninni, en tveir af hæstarétti, og sé
annar þeirra lögfræðingur og formaður nefndarinnar. Ríkis-
stjórnin setur yfirhúsaleigunefnd starfsreglur, og greiðist kostn-
aður af störfum hennar úr ríkissjóði.
5. gr.
4. mgr. 1. gr. laga 8. september 1941, um húsaleigu, er úr
gildi felld.
6. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi og gilda til 15. júní 1942.
Gjört í Reykjavík, 9. desember 1941.
SVEIM BJÖMSSON.
(L. S.)
Stefán Jóh. Stefánsson
nú þegar, á lögreglustööina í Pósthússtræti 3:
Aðalstræti, Amtmannsstíg, Ánanaust, Arnargötu, Ás-
vallagötu, Ásveg, Auðarstræti, Austurstræti, Bakka-
stíg, Baldursgötu, Bankastræti, Barónsstíg, Bárugötu,
Baugsveg, Bergstaðastræti, Bergþórugötu, Bjargarstíg,
Bjarkargötu, Bjarnarstíg, Blómvallagötu, Bókhlöðu-
stíg, Borgarveg, Bragagötu, Bröttugötu, Brávallagötu,
Breiðholtsveg, Brekkustíg, Brunnstíg, Bræðraborgar-
stíg, Bústaðaveg, Defensorveg, Drafnargötu, Egilsgötu,
Einholt, Eiríksgötu, Engjaveg, Fálkagötu, Fischers-
sund, Fjólugötu, Fjölnisveg, Flókagötu, Fossagötu,
Fossvogsveg, Frakkastíg, Framnesveg, Freyjugötu og
Fríkirkjuveg, Garðastræji, Garðaveg, Grandaveg,
Grensásveg, Grettisgötu, Grímsstaðaholt, Grjóta-
götu, Grófina, Grundarstíg og Gunnarsbraut.
Að gefnu tilefni skal tekið fram, að ekki er nauðsynlegt fyrii
það ekki, að íslendingum er það
lífsnauðsyn, að atvinnuvegir
þeirra gangi sem minnst úr
skorðum á meðan á stríðinu
stendur.
Ég hefi oft heyrt því fleygt,
að oss geti stafað hætta af inn-
flutningi erlendra verkamanna.
En á meðan tugir þúsunda er-
lendra hermanna dvelja í land-
inu, fæ ég ekki skilið, að það
auki neitt verulega hættuna,
þótt nokkur þúsund verka-
manna bætist við.
Takist ekki að ná samning-
um um stöðvun „Bretavinnunn-
ar“, eins og hér er bent á, þá
kynni að vera reynandi fyrir ís-
lenzka framleiðendur að fá
verkafólk frá Færeyjum. Reynd-
ar er það hálfankannalegt, að
íslenzkt verkafólk gangi í þjón-
ustu útlendinga, en svo verði Is-
lenskir framleiðendur að ráða
útlent verkafólk, ef það þá reyn-
ist mögulegt. Það er deginum
ljósara að þjóðin stefnir beint
í glötun, ef fjöldi fólks bregzt
skyldum sínum við moldina og
sjóinn, sem hafa fætt þjóðina á
liðnum tímum, og munu fæða
hana á ókomnum öldum, ef
þjóðin skilur nú vitjunartíma
sinn og lætur ekki ginnast af
léttfengnum launum fyrir mal-
arvinnu setuliðsins. Og vald-
hafarnir verða að hafa þrek til
þess að gera þær ráðstafanir I
þessu máli, sem líklegastar eru
til að verða þjóðinni allri til
blessunar í framtíðinni, hvað
sem líður ímynduðum augna-
blikshagnaði einstakra manna.
Jón Árnason.
ÞtSUIVIUR VITA
að æfilöng gæfa fylgir hringum
frá
SIGURÞÓR,
Hafnarstræti 4.
fólk, að láta taka af sér nýjar myndir, ef það á aðrar nægilega
stórar.
Vegabréfaafgreiðslan er opin alla virka daga frá kl. 9 árdegis
til kl. 9 síðdegis og sunnudaga frá kl. 1 til 7 e. h.
Lögreglustjórinn í Reykjavík, 12. febrúar 1942.
AGMR KAFOED-HANSEN.
332 Victor Hugo:
Parisarborgar, dansinn frammi fyrir
hinum fagnandi mannfjölda, og ástar-
æfintýrið með liðsforingjanum, hins
vegar klerkinn, rýtinginn, blóðið, písl-
arbekkinn og gálgann.
Esmeralda gerði hvorki að sofa né
vaka. í þessum óhugnanlega fangaklefa
var henni alls ómögulegt að aðgreina
svefn frá vöku, draum frá raunveru-
leika, dag frá nóttu. Skynjun hennar var
ónæm orðin. Henni stóð á sama um allt.
Hana dreymdi aðeins.
Hún gaf því vart gætur, að hlera var
lokið upp yfir höfði hennar, án þess þó
að nokkra ljósglætu legði inn til henn-
ar. Gegn um hleraopið var nokkrum
brauðskorpum kastað niður til hennar.
Þetta voru þó hin einu tengsli henn-
ar við umheiminn. Fangavörðurinn vitj-
aði hennar þó öðru hvoru. Raki múr-
veggjarins yfir höfði hennar varð vald-
ur að eina hljóðinu, er barst eyrum
hennar. Öðru hvoru draup vatnsdropi í
pollinn við hlið hennar. Við og við varð
hún þess einnig vör að eitthvað kalt fór
yfir fætur henni og arma. Við þessa
skynjun hraus henni hugur.
Henni var ókunnugt um það með öllu,
hversu fangelsisvist hennar hafði varað
lengi. Hún minntist þess að hafa heyrt
dauðadóm uppkveðinn. Slðar hafði hún
svo vaknað til meðvitundar í hínni þög-
Esmeralda 329
forsetanum síðan plagg mikið. Nú kom
hreyfing á fólksfjöldann. Kuldaleg rödd
heyrðist:
— Tatarastúlka! Þann dag, sem kon-
unginum þóknast að ákveða, skalt þú
um hádegisbil íklædd léreftskyrtli, og
með snöru um hálsinn færð á vagni að
aðaldyrum kirkju Vorrar frúar, hvar þú
skal berfætt standa með tveggja punda
vaxkerti i hendi og iðran gera í lýðsins
augsýn. Skalt þú þaðan á Greifatorgið
færð, hvar þú hengjast skalt og kyrkj-
ast á Sorgarinnar gálga, ásamt geit
þinni. Kirkj uréttinum skalt þú þrjú
gullstykki greiða til aflausnar fyrir
glæpi, hverja þú framið hefir, og á þig
játað: Galdra, fordæðuskap, hórdóm og
morð, er þú bana réðir liðsforingjanum
herra Föbusi de Chateaupers. — Guð
veri sál þinni miskunnsamur.
— Ó, mig er að dreyma, umlaði hún.
Harðar og grófar hendur þrifu í hana
og drógu hana brott.
II. KAFLI.
í fangelsi.
Það var alsiða á miðöldum, að hús
væru eigi að minna leyti byggð neðan
jarðar en ofan. Hallir og kirkjur voru
reistar á tveim grunnum, væru þær ekki
byggðar á súlum, eins og raunin var