Tíminn - 07.06.1942, Blaðsíða 2

230
Tfftirvx. simimdaglnii 7. jnní 1942
59. blað
‘gímirm
Sunnudaginn 7. jjúní
Munnvatn og
guðsblessun
Flestir munu kunna þjóð-
söguna um Magnús sálarháska,
er hánn lagðist út og hugðist
lifa á munnvatni sínu og guðs-
blessun. Reyndist það létt í
maga, og guðsblessunin þó
einna lakast.
Annar Magnús er nú uppris-
inn með þjóð vorri. Hefir hann
gerzt sálnahirðir íhaldsins í
ráðherrastóli, og má ætla, að
vera hans þar verði ámóta löng
og útilega nafna hans forðum.
Ekki mun Magnús þessi láta
sér nægja munnvatn og guðs-
blessun til viðurværis. En hitt
mætti til sanns vegar færa, að
hann ætlaði kjósendum Sjálf-
stæðisflokksins að meðtaka
góðgæti af svipuðu tagi, ef lit-
ið er yfir „langhunda“ þá, sem
að undanförnu hafa flætt úr
penna hans út yfir dálka Morg-
unblaðsins og ísafoldar.
í „langhundum“ þessum slær
Magnús á ýmsa strengi, svo sem
prédikurum er tamt. Ýmist
gerir hann sig blíðan og í-
smeygilegan eða hótar hörðu,
þessa heims og annars.
Samkvæmt stöðu sinni á
Magnús að iðka vísindi og leita
sannleikans. Greinar hans ættu
því að bera með sér merki hins
trúa þjóns í víngarðinum. En
um tölvísi hans má segja hið
sama og þekktur stærðfræðing-
ur hefir að orðtaki, þegar hann
sér einhverja bullandi vitleysu:
„Þetta, þetta er bara teólógía.“
Lítið sýnishorn nægir til að
sýna „vísindi" Magnúsar í
réttu ljósi.
Hann skiiítir kjördæmum
landsins í 4 flokka, til að sýna,
hve misjafnlega margir kjós-
endur komi á hvern þingmann.
Telur hann þar í 3. fl. „öll kjör-
dæmin utan kaupstaðanna“
með 1217 kjósendur um hvern
þingmann.
En svo tekur hann öll fá-
mennustu kjördæmin út úr
þessum flokki og býr til úr þeim
4. flokk með 866 kjósendur á
þingmann.
Aðferðin er því þannig: Fyrst
eru fámennustu sveitakjör-
dæmin tekin með til að lækka
„meðaltal kjósenda" um hvern
þingmann. Síðan eru hin fá-
mennustu tekin út úr sem sér-
stakur flokkur.
Hið sanna í málinu er hins
vegar, að í 3. fl. Magnúsar eru
1434 kjósendur um þingmann,
en ekki 1217, ef nokkurt vit á
að vera í skilgreiningu hans.
Mun mörgum þykja sú guðs-
blessun heldur léleg og öfug-
snúin, sem fer þannig með stað-
reyndir.
Þegar Magnús heldur lengra
út í þann sálarháska, að sýna
fram á rangindi þau, er þéttbýl-
ið, kaupstaðirnir, eigi við að
búa, gerir hann svo vel að
sleppa uppbótarsætunum alveg.
Við síðustu kosningar voru
greidd alls 59.096 atkvæði. Sé
þessu deilt á 49 þingmenn,
koma 1206 atkvæði á hvern, eða
nokkru lægri tala en í öllum
kjördæmum utan kaupstað-
anna. Verður því ekki annað
séð en kaupstaðirnir hafi feng-
ið fulla uppbót fyrir sín mörgu
atkvæði.
Hitt er annað mál, að meiri
hluti kjósenda hefir svo víða
hafnað frambjóðendum Sjálf-
stæðisflokksins, að hann hefir
nokkru hærri atkvæðatölu á
þingmann en meðaltalið er.
Magnús segir, að vald sveit-
anna rýrni ekki við hina nýju
kosningaskipun. —
Það er rétt, að sveitirnar fá
sömu tölu þingmanna.
En tvímenningskjördæmin fá
ekki að velja þá eftir venjuleg-
um reglum, að meiri hluti ráði
úrslitum. Nei, þeim er fenglnn
annar þingmaðurinn, tilnefnd-
ur af þriðjungi kjósenda í kjör-
dæminu eða blátt áfram sendur
af miðstjórn Sjálfstæðisflokks-
ins í Reykjavík, að hætti Hitl-
ers eða Stalins.
Þetta er ofbeldið, sem verið er
að fremja gegn þessum kjör-
dæmum.
Magnús játar greiðlega, að
Jónas Jónsson:
Þrír frambjóðendur
Þrír af kunnustu og snjöll-:
ustu mönnum, sem átt hafa
sæti á Alþingi undanfarin ár,!
fara nú úr kjördæmum, þar
sem þeir áttu vísa kosningu,
til að nema ný lönd og færa
út áhrifasvæði Framsóknar-
flokksins. Þessir menn eru
Bjarni Bjarnason skólastjóri á
Laugarvatni, Steingrímur Stein-
þórsson búrvaðarmálastjóri og
sr. Sveinbjörn Högnason á
Breiðabólsstað. Bjarni býður sig
fram á Snæfellsnesi, Stein-
grímur í Barðastrandarsýslu en
sr. Sveinbjörn í átthögum sín-
um í Vestur-Skaftafellssýslu.
Ástæðan til þess, að þessir
þjóðkunnu menn hverfa úr
kjördæmum, þar sem þeir höfðu
hver um sig byggt upp öruggt
kjörfylgi, og leita sér nýrra við-
fangsefna með nýjum sam-
starfsmönnum, er hin óafsak-
anlega, vanskapaða stjórnar-
skrá, sem þrír þingflokkar
reyna að fá lögfesta. í þessum
vanskapningi er snúið við öll-
um þingstjórnarreglum. Minni-
hlutinn er látinn sigra meiri-
hlutann aðeins til þess að
tryggja sigur án verðleika.
margir flokkar séu hættulegir
lýðræðinu, en neitar því, að
nokkur hætta stafi af sliku,
vegna „stjórnarskrár upplausn-
arinnar", án þess að færa nokk-
ur rök.
í Reykjavík verða 6—7 listar
í kjöri í vor. Sjá menn þá,
hvert stefnir?
„Þeir eru ekki fáir, sem efast
um umhyggju Framsóknar-
flokksins fyrir sveitunum",
segir guðsmaðurinn.
Svona tala þeir, sem ekki
nenna að rökræða málefni.
„Framsóknarmenn hika ekki
við að ganga móti þessari til-
raun til að vernda vald sveit-
anna“, segir hanri ennfremur.
Heyr á endemi! Vei slíkri
hræsni.
Það má segja um þessi skrif
hins dygga drottins þjóns í ráð-
herrastóli, að þau minna á hinn
gagnorða vitnisburð, 'áem Jón
Þorláksson gaf honum forðum:
„Allt sem fram gengur af munni
þessa háttvirta þingmanns er
þunnt, — þó ekki líkt vatni,
heldur þunnt og ógeðslegt eins
og slepja.“
Og ekki virðist hann hafa
tekið sér fram upp á síðkastið.
Það sýnir bezt blekvaðall hans
í dálkum Morgunblaðsins og
ísafoldar að undanförnu. +
Framsóknarmenn rísa gegn
þessari ósæmilegu stjórnlaga-
gerð. Þeir telja, að þjóðin eigi
að gefa Framsóknarflokknum
svo mikið aukið þingvald, að
hann geti stöðvað þá vansæm-
andi stjórnlagagerð, sem hér er
um að ræða. Bjarni, Steingrím-
ur og sr. Sveinbjörn ætla að
fjölga þingliði flokksins, en
þykjast þess fullvissir, að þeir
nýju verkamenn, sem koma í
þeirra stað, sýslumaður Rang-
æinga, Páll sýslumaður Árnes-
inga og Sigurður kaupfélags-
stjóri á Sauðárkróki muni allir
ná þingsætum 5. júlí. Sókn
Framsóknarmanna til að fá
stöðvunarvald eftir næstu
kosningar, byggist á því, að
flokkurinn haldi öllum sínum
gömlu þingsætum, og bæti við
nokkrum nýjum. Framsóknar-
menn treysta á, að kjósendur
sem áður hafa fylgt Alþýðu- og
Sjálfstæðisflokknum, yfirgefi þá
við þessar kosningar, til að sýna
vanþóknun sína á þeirri léttúð
og forsvarsleysi, sem kemur
fram í allri afstöðu þeirra sem
standa að stjórnarskrá upp-
lausnarinnar.
Vegna þess, að þeir Bjarni,
Steingrímur og Sveinbjörn
hyggja á landnám og það í
stórum stíl, þykir rétt að blað
flokksins minnist með nokkrum
orðum á hvern þeirra og störf
þeirra á undangengnum árum.
Það er bæði réttmæt viðurkenn-
ing fyrir mikil verk og góð, og
um leið bending til þeirra kjós-
enda, sem eiga nú völ á að fá
slíka forustumenn fyrir hérað,
þar sem bíða mörg vandasöm og
óleyst verkefni.
Bjarni Bjarnason var á æsku-
árum sínum einn af áhuga-
mestu leiðtogum ungmennafé-
laganna og mikill íþróttamað-
ur. Hann var jafn kunnur fyrir
að vera einn hinn vaskasti
glímumaður og einn hinn
drengilegasti þátttakandi í
hörðum kappleikjum. Hann bjó
sig undir kennslustörf með
námi innanlands og utan, varð
síðan skólastjóri í Hafnarfirði,
en keypti jafnframt stórbýlið
Straum, 5 km. sunnan og vest-
anvert við Hafnarfjörð, húsaði
bæinn prýðilega, girti landeign-
ina með 20 km. girðingu, og
kom á fót einhverju stærsta
sauðfjárbúi á Suðurlándi, þar
til pestin tók að herja þar.
Bjarni undi vel æfinni í
Straumi. Hann hafði fjölmenn-
an nemendahóp og ánægjuleg-
an sveitabúskap með miklum
framkvæmdum. En þegar Laug-
arvatnsskólinn var að verða
fullgerður, tók Bjarni að sér
forstöðu hans. Það var erfitt
verk. Húsakynni voru þar mikil,
en ekki nærri fullbúin. Jörðin
var góð en skólann vantaði bú-
stofn. Miklar skuldir hvíldu á
skólanum frá byggingarfram-
kvæmdum. Miklar deilur höfðu
orðið um skólastaðinn og skóla-
framkvæmdina. Bjarni fékk
hér mikið en óvenjulega erfitt
verkefni. En á þeim árum, sem
liðin eru síðan 1929, að hann
tók þar við forstöðu, hefir hann
ekki legið á liði sínu. í vor mun
skólinn hafa verið orðinn
skuldlaus. Húsakynnin á Laug-
arvatni eru mikil og góð. Þar
eru að jafnaði um 200 manns i
heimili, bæði sumar og vetur.
Þar er starfræktur stærsti
heimavistarskóli, sem nokkurn
tíma hefir verið til á íslandi.
Jafnhliða héraðsskólanum er
að rísa húsmæðraskóli, kennslu-
kvennaskóli, íþróttaskóli, og
kennsla í fjölbreyttu verklegu
námi. Þegar skóla lýkur á Laug-
arvatni á vorin, fyllist Laugar-
vatn af sumargestum. Allt
sumarið er Laugarvatn fjöl-
mennasta gistihús landsins.
Þegar Bjarni tók við forstöðu
Laugarvatns, var í fyrstu all-
mikil tregða á, að áhrifamenn
Sjálfstæðisflokksins vildu koma
þangað. Nú er svo komið, að fé-
sterkum Sjálfstæðismönnum
þykir það beztur kostur, að
konur þeirra og börn dvelji á
Laugarvatni sem mest af sum-
artímanum.
Samkvæmt venjulegum ráðn-
ingarskilyrðum við héraðsskóla,
þurfti Bjarni ekki að starfa þar
nema að vetrinum og fram á
vor. Hann gat þá lokað húsinu,
látið leigja jarðarafnotin, og
verið í löngu sumarleyfi norð-
ur í Straumi, þar til hausta tók.
En þetta átti ekki við Bjarna.
Án þess að á honum hvildi
nokkur skylda lagði hann á sig
að koma á fót hinum mikla
gistihússrekstri, miklum jarða-
bótum og stórfelldum búrekstri.
Hann hefir látið Straum að
mestu eða öllu leyti af hendi
og snúið sér einhuga að því að
borga skuldir Laugavatns, bæta
húsakost skólans, gera skólann
sem bezt úr garði, búa skynsam-
lega í haginn fyrir dvalargesti
og koma upp búi, sem ber
bóndahæfileikum Bjarna hinn
lofsamlegasta vitnisburð. Rækt-
un sú, sem Bjarni skólastjóri
hefir staðið fyrir á Laugarvatni,
er nú þegar orðin svo stórfelld,
að síðastliðið haust var kart-
öfluuppskera skólans um 300
tunnur, en nautgripir á fóðrum
eru um fjörutíu. Hin síðari ár
er fjárbú skólans að vaxa, síð-
an minna kvað að pestinni.
Bjarni mun hafa hug á, að það
standi ekki að baki kúabúinu.
Allar líkur eru til, að innan
skamms hefjist á Laugarvatni
hagnýt kennsla í búfræði fyrir
unga menn, sem fara til sjávar
á vertíð, en geta verið heima
fyrri hluta vetrar.
Þannig má segja, að Bjarni
skólastjóri leggi á marga hluti
gerva hönd.
Þegar afurðabótlöggjöfin var
í uppsiglingu, bauð Bjarni
skólastjóri sig fram í Árnes-
sýslu, og hefir síðan átt þar
að fagna vaxandi fylgi. Bjarni
hefir á þingi verið sami at-
hafnamaðurinn eins og heima
fyrir. Hann hefir alla þá stund,
síðan hann varð þingmaöur,
átt sæti í fjárveitinganefnd, oft
verið formaður hennar og
framsögumaður, en ætíð ein-
hver áhrifamesti maður nefnd-
arinnar. Hann hefir farið þar
vel með vald sitt, verið rétt-
látur í fjárskiptum milli hér-
aða, og sýnt andstæðingum þar
sömu drenglund eins og fyrr,
meðan hann var íþróttakepp-
andi. Bjarni hefir lagt mikla
vinnu og alúð við að koma í
framkvæmd áhugamálum Ár-
nesinga bæði heima fyrir og á
þingi. Verður honum að jafn-
aði vel ágengt um áhugamál
sín, því að maðurinn er í einu,
ötull og kappsamur, vel treyst
af vinum sínum og mikils virt-
ur af andstæðingum. Þingið
myndi missa einn af sínum
nýtustu mönnum, ef Bjarni
hyrfi þaðan fyrir aldur fram.
Steingrímur Steinþórsson er
dóttursonur Jóns Sigurðssonar
á Gautlöndum. Hefir pólitískur
áhugi verið arfgengur í þeirri
ætt. Voru móðurbræður Stein-
gríms eitt sinn þrír á þingi
samtímis. Steingrímur er fædd-
ur og uppalinn í Mývatnssveit.
Hann gekk ungur á Hvanneyr-
arskólann. Hafði Halldór Vil-
hjálmsson á honum miklar
mætur og lét orð um það falla
í ræðu við skólauppsögn, að þeir
menn væru honum mest að
skapi, sem væru gæddir jafn-
góðum og fjölbreyttum gáfum
eins og Steingrímur Steinþórs-
son. Frá Hvanneyri fór Stein-
grímur á héraðsháskólann í
Kaupmannahöfn og lauk þar
prófi með ágætum vitnisburði.
Að loknu námi var hann um
allmörg ár kennari á Hvanneyri
og síðan skólastjóri á Hólum.
Á þeim árum átti hann mikinn
þátt í að efla flokkssamtök
samvinnumanna, bæði í Borg-
arfirði og Skagafirði. Stein-
grímur var kjörinn á þing í
Skagafirði þingrofsárið 1931, til
að verja rétt hinna fornu kjör-
dæma. Þótti hann þá þegar
hinn efnilegasti þingmaður.
Hann var með fremstu ræðu-
mönnum á þingi, frjálslyndur
og mjög áhugasamur að bæta
kjör fólks í dreifbýlinu, bæði til
sjávar og sveita. Hafði hann í
Skagafirði jöfnum höndum
stuðning bænda, sjómanna og
verkamanna. Eftir að skipulagi
Búnaðarfélagsins var breytt
þannig, að forstöðumaðurinn
væri einn, var Steingrímur val-
inn búnaðarmálastjóri. Var það
nokkuð vandasamt starf. Höfðu
verið nokkrir flokkadrættir í fé-
laginu á undangengnum árum
milli starfsmanna og í landinu
öllu um jarðræktarlögin og
skipulag Búnaðarfélagsins. —
Steingrímur Steinþórsson hefir
komið á góðum friði í félaginu,
bæði inn á við og út á við. Eru
nú hættir allir óeðlilegir flokka-
drættir um búnaðarmálefni
landsins. Má óhætt fullyrða, að
enginn einn maður hefir átt
eins mikinn þátt í því eins og
Steingrímur Steinþórsson. Hug-
sjón hans er sú að sameina alla
bændastétt landsins í sterkan
og heilbrigðan félagsskap, til að
verja og vernda íslenzkan land-
búnað og heilbrigt sveitalíf.
Jafnframt þessu hefir Stein-
grímur verið hinn öruggasti
fyrirsvarsmaður rtýbýlabygg-
ingar í landinu og formaður í
stjórn þess sjóðs, er vinnur að
þeim málum. Steingrímur hefir
jafnan komið fram sem víðsýnn
og framsýnn þingmaður. Hefir
hann í Skagafirði jafnan notið
mikils kjörfylgis í kauptúnum
sýslunnar.
Steingrímur Steinþórsson þarf
að eiga sæti á þingi, sem fyrir-
svársmaður hinnar framsæknu
bændastéttar og þeirra kaup-
túnabúa, sem vilja byggja
framtíð sína á ræktun og vinnu
en síður á klakahöggi og svo-
kölluðum atvinnubótum. Þegar
Bergur Jónsson tók við forustu
í málefnum Barðstrendinga eft-
ir Einar Jónasson, mátti segja,
að sýslan hefði verið stórlega
vanrækt á flestan hátt í tíð
Einars. Mikið hefir breytzt til
batnaðar þar í sýslu síðan Berg-
ur Jónsson gerðist forustumað-
ur þar í héraði. En nú þegar
hann gat ekki haldið áfram
þingmennsku fyrir héraðið,
(Framh. á 3. síðu)
Guðlaugur Rósinkranz:
JVore^söfnuDÍn
Norðmenn eru sú þjóð, sem
vér íslendingar höfum lengst
átt samskipti við, sú þjóð, sem
okkur er skyldust og senriilega
líkust í skapi. Það hefir því
eðlilega ekki getað farið hjá því,
að vér deildum um sitthvað,
þótt deiluefnin hafi ekki alltaf
verið stórvægileg. Aðallega hafa
deilur okkar staðið um handrit
og saltfisksmarkaði og þá
stundum skort nokkuð á um
skilning og lipurð af beggja
hálfu. En hver hugsar nú um
eða erfir þessar smávægilegu
erjur, þegar teflt er um líf og
frelsi, ekki aðeins nokkurra
einstaklinga, heldur heilla
þjóða?Og hver man eftir slíkum
deilum, er þeir heyra um þær
ógnir og hörmungar, sem þessi
frændþjóð okkar á nú við að
búa? Það eru ekki aðeins nokk-
rir einstaklingar, sem pyndað-
ir eru og líflátnir, heldur eru
stórhópar ofsóttir og settir í
fangelsi, misþyrmt og líflátnir,
eftir því, er fregnir frá hlut-
lausum löndum herma. Er þar
skemmst að minnast, er 18
menn í einu þorpi voru án saka
teknir af lífi, aðrir karlmenn
fluttir í fangabúðir, kvenfólk
og börn flutt á brott og híbýli
fólksins síðan brennd til ösku.
Ástæðan til þessara og ann-
arra hermdarverka, eru, að
þjóðin er ófús að reka erindi
kúgara sinna.
Eftir öllum fregnum að
dæma á norska þjóðin nú við
hin hörmulegustu kjör að búa,
matarlítil, klæðlaus, ófrjáls og
ofsótt í sínu eigin landi, heilar
borgir í rústum og atvinnulífið
í kalda koli. Þjóðin er því sann-
arlega hjálpar þurfi. Og þótt
vér höfum ekki aðstöðu til þess
að veita Norðmönnum okkar
litlu hjálp strax, efast enginn
um, að hennar verður ekki síð-
ur þörf, þegar að því kemur, að
vér fáum aðstöðu til þess að
rétta þeim hjálparhönd. Stjórn
Norræna félagsins ákvað því að
hefja, þann 17. maí, á þjóðhá-
tíðardegi Norðmanna, fjársöfn-
un þeim til hjálpar. — Félags-
stjórnin leitaði til formanna
nokkurra félagssambanda og
ritstjóra blaða um stuðning við
þetta málefni og var sá stuðn-
ingur fúslega veittúr nær því
án undantekningar. Ritstjórar
Þjóðviljans neituðu þó að styðja
þessa söfnun.
Norræna félagið hefir einu
sinni áður, og þá í samstarfi við
Rauða Krossinn, hafið svipaða
fjársöfnun og í samskonar til-
gangi um land allt, en það var
til handa Finnum, er líkt stóð
á fyrir þeim veturinn 1939—40,
er þeir áttu í ófriði við Rússa
og liðu miklar hörmungar. Þá
hófu allar Norðurlandaþjóð-
irnar almenna fjársöfnun til
handa Finnum og kom þá
hvarvetna í ljós mikil fórnar-
lund og heit samúð með Finn-
um og safnaðist ógrynni fjár.
í þeirri söfnun var meiri þátt-
taka, og safnaðist meira fé en
dæmi voru til áður hér á landi,
eða 175 þús. kr. Fé þetta var
sent Rauða Krossi Finnlands og
fyrir nokkurn hluta þess voru
keyptar vörur og sendar Rauða
Krossinum. Þegar þessi fjár-
söfnun átti sér stað, vorum vér
íslendingar mun verr staddir
fjárhagslega en nú, og ætti því
þessi söfnun að geta orðið miklu
meiri, enda hafa þær upphæðir,
sem borizt hafa, verið mun ríf-
legri en þá.
Skömmu eftir að Þjóðverjar
réðust inn í Noreg og nokkr-
um dögum eftir að við íslend-
ingar sjálfir vorum herteknir,
hóf Norræna félagið, þann 17.
maí 1940, fjársöfnun með
merkjasölu í Reykjavík, Hafn-
arfirði, Akureyri og Siglufirði,
til hjálpar þeim norsku flótta-
mönnum, sem hingað leituðu
ásjár. Þótt óhug hefði þá slegið
á þjóðina sökum nálægðar ó-
friðarins og hertökunnar, söfn-
uðust þennan dag tæpar 10 þús.
kr. á þessum stöðum. Þetta fé
hefir síðan verið notað til
hjálpar þeim flóttamönnum,
sem hingað hafa leitað og hefir
félagið getað orðið við öllum
þeim beiðnum, sem til þessa
hafa þorizt.
Þá strax var ákveðið að hefj-
ast handa um fjársöfnun í
stærri stíl, þegar tiltækilegt
þætti. Þjóðhátíðardagur Norð-
manna þótti félagsstjórninni
heppilegur til þess að hefjast
handa, meðal annars af því, að
með því gátum vér sýnt frænd-
þjóð okkar á þessuní hátíðis-
degi hennar þá samúð og vin-
áttu, sem vér íslendingar, að
örfáum hræðum undanteknum,
berum í brjósti til hennár. Og
aldrei munum vér hafa fundið
sárar til með þessari hugdjörfu
frændþjóð en einmitt nú, er
vér heyrum svo að segja dag-
lega fregnir af þeirri ægilegu
meðferð er hún sætir. Sambúðin
kom líka skýrt fram. Svo að
segja hver maður bar merki
Noregssöfnunarinnar.
Þennan tíma fjáröflunar og
fjárhagslegrar velgengni töld-
um vér heppilegan til fjársöfn-
unar, einkum er vér hugleidd-
um, að mikið af því fé, sem vér
fáum í hendur, hefir okkur
hlotnazt vegna þeirra hörm-
unga, sem yfir þjóðirnar dynja,
vegna stríðsins. Og er þá þeim
gróða betur varið en til þess að
græða einhver þau sár, er lítil
og friðsöm þjóð hefir hlotið að
ósekju?
Einstaka menn hafa verið að
tala um, og finna að þvi, að
það fé, sem safnast, skuli ekki
afhent strax, heldur fyrst þeg-
ar stríði er lokið eða þegar
Norðmenn hafa endurheimt
land sitt og frelsi, og hefir þetta
verið mælt af mörgum af fullri
einlægni, en af öðrum eingöngu
til þess að spilla málefninu. En
þessi ákvörðun er tekin i sam-
ráði við fulltrúa Norðmanna
sjálfra, og ekki efast líklega
neinn um, að þeir vilji þjóð
sinni vel og viti hvað heppileg-
ast er í þessu efni. Enda hlýt-
ur öllum að vera það ljóst, að
ekki er hægt að koma nokkurri
hjálp til Norðmanna heima í
Noregi, og þeir Norðmenn, sem
utan Noregs dvelja og stjórn
Norðmanna í London, hefir
næga peninga eins og stend-
ur og jafnvel meiri en þeir geta
fengið vörur keyptar fyrir. En
þegar Noregur verður endur-
heimtur, verður vafalaust þörf
fyrir mikið fé og margar þær
vörur, sem við ættum að geta
af hendi látið. Og það eitt er
víst, að ánægjulegast er að sú
hjálp er vér komum til með að
veita, komi þar að notum, sem
hennar er mest þörf, og þar
sem þessarar litlu hjálpar okk-
ar gætir eitthvað.
En kommúnistar eru þeir
einu menn, sem fjandskapazt
hafa við þessa fjársöfnun, eins
og Finnlandssöfnunina. Fyrst
byrjuðu þeir með því að
skammast út af þvi, hve seint
fjársöfnun til handa Norð-
mönnum væri hafin. En þegar
hún hófst, þá var það höfuð-
synd og nægileg ástæða til þess
að vera á móti henni, að ég og
Stefán Jóhann skyldum eitt-
hvað vera við þessa söfnun
riðnir. Við vorum, að þeirra
dómi, óheppilegir forustumenn.
Og hvers vegna? Vegna þess, að
við höfðum verið viðriðnir
Finnlandssöfnunina, þá mestu
fjársöfnun, sem hér hefir verið,
en eins og allir vita, hata kom-
múnistar Finna og alla, sem
þeim hjálpa eða hafa hjálpað.