Tíminn - 07.06.1942, Blaðsíða 4

232
Reykjavík, smmndaginn 7. jiiní 1942
59. blað
ÚR BÆKIIM
Ingólfur,
málgagn ungra Pramsóknarmanna,
5. tölublað n. árgangs, er nýkomiS út.
í blaðinu eru greinar eftir Hörð Þór-
liallsson, Jón Helgason, Helga Sæ-
mundsson og Pál Þorsteinsson frá
Hnappavöllum. Ennfremur kvæði eftir
Berg Sæmtmdsson á Hvanneyri. — Ný-
ir áskrifendur fá ókeypis það, sem
til er af I. árgangi. Áskriftargjald er
5 krónur á ári.
Hjónaband.
Síðastliðinn laugardag voru gefin
saman í hjónaband af séra Sigur-
birni Einarssyni, ungfrú Hólmfríður
Jóhannesdóttir Björnssonar frá Hofs-
stöðum í Skagafirði og gjaldkeri Gísli
Ólafsson Gíslasonar framkvæmda-
stjóra frá Viðey. — Heimili þeirra er
í Þingholtsstræti 31.
Gjafir til dvalarheimilis
sjómanna.
Til dvalarheimilis sjómanna hafa
nýlega borizt 6405 krónur, sem eru
gjafir frá skipshöfnmn ýmissa skipa
og einstökum mönnum.
Meistaramótinu
lauk s. 1. mánudag með leik milli
Pram og K. R. og úrslitaleik milli
Vals og Víkings. Pram sigraði K.R.
með 1:0, Valur vann Víking með 1:0.
Valur vann mótið og hlaut 6 stig, Vík-
ingur 3, Fram 2 og K. R. 1.
Tímarit verkfræðingafélagsins
6. hefti 26. árg. er fyrir skömmu
komið út. í þessu hefti ritsins eru
margar athyglisverðar greinar. Dr.
Trausti Einarsson ritar grein um
möguleika til öflunar neyzluvatns í
Vestmannaeyjum, o<r um hernaðar-
rannsóknir dr. Þorkels Þorkelssonar
veðurstofustjóra. Ýmislegt fleira efni
er í ritinu.
Stal reiðhjólum.
Nýlega var í lögreglurétti Reykjavík-
ur kveðinn upn dómur yfir Lárusi
Guðm. Gunnarssyni til heimilis að
Suðurpól 31 fyrir stuld á reiðhjólum.
Hlaut Lárus 40 daga óskilorðsbundið
fangelsi og var auk þess sviptur kosn-
ingarétti og kjörgengi. Lárus hefir áð-
ur hlotið dóm fyrir hneykslanlegt
framferði á almannafæri.
Kandidatspróf við háskólann.
Þessir kandídatar hafa nýlega lokið
embætisprófi við Háskóla íslands: —
/ guðfrœöi: Eiríkur Jón ísfeld 2. betri
einkunn, 117% stig, Erlendur Sig-
mimdsson 2. betri eink., 117% stig,
Ingólfur Ástmarsson 1. eink., 133% stig,
Jens Benediktsson 1. eink., 136 stig.
/ lœknisfrœði: Eyþór Dalberg 1. eink.,
168% stig, Guðjón Klemensson 1. eink.,
158% stig, Kristján Jóhannesson 2.
betri eink., 127% stig, Ólafur Tryggva-
son 1. eink., 156% stig. í lögfrœði:
Bárður Jakobsson 1. eink., 186 stig,
Kjartan Ragnars 1. eink., 185 stig, Þór-
hallur Pálsson 1. eink., 181% stig.
/ íslemkum frœðum: Steingrímur Páls-
son 1. eink., 99 stig.
Hjónaband.
Sunnudaginn 31. maí voru gefin
saman i hónaband af séra Jóni Thor-
arensen Steinfríður Matth. Thomassen
og Guðjón Sigfússon. Heimili ungu
hjónanna verður á Eyrarbakka.
Áheit afhent Tímanum.
Til Strandarkirkju kr. 30,00 frá
Tálknfirðing. — Til Hallgrímskirkju
kr. 10,00 frá konu á Patreksferði.
Verð á fískímjölí
Fyrir skömmu síðan var verð
á fiskimjöli ákveðið. Verður það
sem hér segir: Vélþurrkað fiski-
mjöl kr. 426.75 á hverja smálest,
en kr. 387.96 hver smálest af
sólþurrkuðu fiskimjöli.
Þrír frambjóðendur
(Framh. af 3. siðu)
hagslegu hruni. Sr. Sveinbjörn
vann sigur. Hann varð síðan á
þingi einhver harðsnúnasti fyr-
irsvarsmaður afurðasölulög-
gjafarinnar. Einna hörðust var
barátta hans í mjólkurmálinu.
Þar stóðu þeir Egill Thoraren-
sen og sr. Sveinbjörn ár eftir ár
fremstir í fylkingu fyrir fjár-
hagslegri viðreisn sunnlenzkra
bænda. Á þeim brotnuðu hinar
þungu öldur mótstöðunnar. Eg-
ill stýrði hinni miklu mjólkur-
verksmiðju við Ölfusá. Sr.
Sveinbjörn var formaður mjólk-
ursölustjórnarinnar. Hann varð
þrásinnis að fara hraðferðir til
Reykjavíkur í þessum efnum,
jafnt vetur og sumar. Var hann
þá um stund I verulegri hættu
að ofbjóða heilsu sinni með
vosbúð og kulda. Kjarkur hans
og viljaþrek minnti mest á sr.
Tómas hinn nafnfræga fyrir-
rennara hans á Breiðabólsstað.
Afurðasölulögin björguðu
fjárhag bændanna og sveita-
lífinu og sveitamenningunni.
Samvinnumenn landsins og
Framsóknarflokkurinn unnu
þarna mikla sigra. En í þeim
margmenna hóp er sr. Svein-
björn meðal þeirra, sem lengst
og mest hafa barizt fyrir úrslit-
um þeim, sem nú eru fengin.
Fyrir nokkrum árum kom
fjölmenntaður sænskur rithöf-
undur að Breiðabólsstað. Hon-
um þótti mikils vert um prest-
inn á staðnum. Hann sá í bóka-
skáp hans mikið af nýjustu.og
frægustu verkum um vísinda-
lega guðfræði. Hann sá eitt af
frægustu verkum Pascals liggja
á skrifborði hans. Hann sá, að
þessi lærði maður var jafnframt
einn af mestu atorkumönnum
héraðsins við búskap, og að
hann gekk að slætti og öðrum
bústörfum með heimamönnum
sínum, þegar honum vannst
tími til. Þannig er sr. Svein-
björn. Hann er lærðastur ís-
lenzkra guðfræðinga, einn hinn
áhugasamasti og athafnamesti
prestur þjóðkirkjunnar og einn
af duglegustu og umsvifamestu
bændum sýslunnar. En eitt gat
hinn lærði útlendingur ekki
metið eins og vert var. En það
eru þingmannshæfileikar sr.
Sveinbjarnar. Þeim verður
naumast betur lýst en með því
að minna á meðferð hinnar
vansköpuðu stjórnarskrár í
neðri deild. Sr. Sveinbjörn var
framsögumaður Framsóknar-
manna í málinu. Hann átti mik-
inn þátt í að semja álit minni-
hlutans, ítarlegt og harðskarpt.
Þar var málstaður Ásgeirs Ás-
geirssonar tættur sundur lið
fyrir lið. Síðan kom önnur um-
ræða. Sr. Sveinbjörn stóð þar
líkt og Kári Sölmundarson
eftir Njálsbrennu, öllum mönn-
um vígfimari og harðsnúnari í
baráttunni. Ræðumenn Sjálf-
stæðismanna, krata og kom-
múnista gengu fram í röðum
móti hónum. En hann greip
hvert spjót á lofti og skaut því
aftur með tvöfaldri orku til
andstæðinganna.
Frammistaða sr. Sveinbjörns
Noregssöfnumn
(Framh. af 3. síðu)
aðarlega af mörkum. Með þessu
móti getur söfnunin orðið al-
menn og myndarleg og okkur
samboðin. Gjafirnar má senda
beint til Norræna félagsins, eða
afhenda þær Norska félaginú,
Rauða Krossinum, blöðunum
eða bókaverzlunum í Reykjavík.
Og úti á landi munu prestarnir
ásamt fjölmörgum öðrum, sem
söfnunarlista hafa fengið, og
auglýst er á hverjum stað, taka
við framlögum og koma þeim
til skila.
Mér finnst, að það állra
minnsta sem vér íslendingar
getum gert þessari dáðríku en
kúguðu frændþjóð til hjálpar,
sé að vér vinnum að minnsta
kosti einn dag henni til stuðn-
ings. Guðl. Rósinkranz.
það kvöld var rómuð um allan
höfuðstaðinn. í mörg ár hefi’r
engin ræðumennska á Alþingi
vakið jafn mikla aðdáun þeirra
sem til heyrðu, eins og sókn sr.
Sveinbjörns á hendur óskapn-
aði Ásgeirs Ásgeirssonar.
Ég hygg, að um það verði ekki
deilt, að sr. Sveinbjörn Högna-
son er vígfimasti og harðfeng-
asti ræðumaður, sem nú á sæti
á Alþingi. Hann hefir til að
bera flesta eiginleika hinna
snörpu baráttumanna: Ágæta
greind, mikinn lærdóm, mikið
skap, stillingu, háð, glettni og
þann mikla mjúkleik í rökræðu,
sem er jafn nauðsynlegur í sókn
og vörn.
Þannig eru þeir þrír vösku
Framsóknarþingmenn, sem
leggja af stað úr öruggum þing-
sætum, fela þau öðrum vinsæl-
um flokksmönnum, en halda út
í baráttu fyrir stefnu Fram-
sóknarflokksins á nýjum leik-
vangi. Þeir koma til að bérjast
fyrir hugsjónum, sem að vísu
varða flokk þeirra miklu, en þó
þjóðina allra mest. í þeim kjör-
dæmum, þar sem þeir leita eftir
umboði, munu kjósendur skjótt
finna, að þessir þrír þingmenn
hafa sýnt í verki, að þeir eiga
erindi í þingsal þjóðarinnar, og
að þau kjördæmi, sem hafa þá
sem fulltrúa, munu aldrei iðr-
ast eftir að hafa sýnt þeim
mikið traust. J. J.
Kosnmgaskrifstofa
Framsóknarfl. í Eddn-
Iiiísimi hefir síma 5099
og 2323.
MIPAUTGEI
rimisins
I
E.s. Súðin
vestur um land í strandferö til
Þórshafnar um miðja næstu
viku. Vörumóttaka á hafnir
austan ísafjarðar á morgun og
mánudag og á Vestfirðina ef
rúm leyfir fyrir hádegi á þriðju-
dag. Pantaðir farseðlar óskast
sóttir fyrlr hádegi á þriðjudag.
Að marg gefnu tilefni eru
sendendur að vörum með skip-
um vorum hérmeð áminntir um
að skila strax fylgibréfum til
skrifstofunnar, þegar þeir hafa
afhent vörurnar í pakkhúsið og
fengið kvittun fyrir afhendingu
þeirra.
Síldarverksmíðjurnar
(Framh. af 1. siðu)
af þeirri síld, sem seld er beint
til verksmiðjanna, en kr. 15.30
fyrir málið af þeirri síld, sem
lögð er inn til vinnslu, og fá
þeir sildareigendur, sem það
gera, endanlegt uppgjör síðar.
í fyrra og hitteð fyrra greiddu,
verksmiðjurnar 12 krónur fyr
ir málið.
Óskilahestnr,
brúnn, er í óskilum að Eyvind-
arstöðum á Álftanesi. Gamal-
járnaður. Mark: Biti framan
höegra.
Stefán Jónsson.
542
Victor Hugo:
Esmeralda
543
þýðunnar, er ávallt margt í hug. Fólk-
ið þyrpist saman, hrópar og æpir,
hringir stormklukkum. Karlmennirnir
búast vopnum, sem rænt hefir verið
frá hermönnunum og draga í stríð.
Þannig mun jafnan fara meðan aðals-
menn eiga setu í höllum og virkjum,
borgarar eiga búsetu í borgum og bænd-
ur lifa í sveitum.
— Og gegn hverjum er slík upp-
reisn? spurði konungurinn. Gegn yfir-
völdunum, löggæzlunni eða drottni
yðar?
— Margt getur hent: Stundum gæti
slík uppreisn beinzt gegn hertoganum.
Lúðvík settist og brosti.
— Hér er aðeins uppreisn gegn
dómaranum, sagði hann.
VI. KAFLI.
Upprefsn gegn konunginum.
í þessari andrá kom Olivier le Daim
inn aftur. Tveir sveinar komu á hæla
honum og báru rakáhöld og nyrtitæki
konungs. Konunginum til mikillar und-
runar voru enn tveir menn í fylgd með
þeim: Hershöfðinginn í Parísarborg og
æðsti yfirmaður borgarvarðliðsins. Hann
var hræðilegur ásýndum. Rakaranum
þrjózka var einnig brugðið, en þó var
nokkur ánægjublær á honum.
Hann hóf máls:
— Göfugi konungur og herra! Fellið
ekki reiði yðar á mig, þótt ég færi yður
uggvænleg tíðindi.
Konungurinn snarsnerist að komu-
mönnum og reif gólfábreiðuna með
tabúrstólnum sínum.
— Hvaða tíðindi hafið þér að flytja?
— Herra, mælti Olivier le Daim með
illmannlegu glotti á vörunum og fagn-
aði bersýnilega því höggi, er hann gat
nú greitt konungi sínum, þessu upp-
hlaupi er ekki beint gegn yfirdómaran-
um!
— Heldur hvað?
— Gegn yður, hágöfgi herra!
Hinn aldurhnigni konungur rétti úr
sér.
— Gætið yðar, Olivier, gætið yðar!
Yður situr höfuðið laust á bolnum, og
ef þér ljúgið að mér nú, þá heiti ég þvi
í nafni hins heilaga Oron í Lo,að þér
skuluð hálshöggnir með sama sverði og
de Luxembourg.
Þetta var hræðileg heitstrenging.
Konungurinn hafði aðeins tvisvar um
æfidagana tengt heit sín við krossinn
í Lo.
Olivier myndaði varirnar til svars:
— Herra---------sagði hann.
— Krjúpið á kné, hrópaði konungur-
Kjósendur Alþýðufl....
(Framh. af 1, síðu)
munu einnig gera sér Ijóst, að
það er aðeins á einn hátt, sem
þeir geta veitt foringjum sín-
um ráðningu fyrir þennan
verknað og aftrað þeim frá að
ganga lengra á þessari braut.
Það er aö fylgja nú þeim flokki,
sem er í harðastri andstöðu við
íhaldið, Framsóknarflokknum.
Vautrn síldarbraskar-
anna á kjósenduui Al-
þýðuflokksins iiiuii
ekki rætast.
Síldarbraskararnir Finnur og
Erlendur halda- auðsjáanlega,
að kjósendur Alþýðuflokksins
séu svo sjóndaprir og þroska-
litlir, að þeir sjái ekki hinar
augljósustu staðreyndir.
Þeir halda, að kjósendur Al-
þýðuflokksins viti það ekki, að
öll þau verk, sem Alþýðuflokk-
urinn hefir komið fram þeim
til hagsbóta, hafa verið stutt af
Framsóknarflokknum, en Sjálf-
stæðisflokkurinn hefir sýnt
þeim andúð og fjandskap. Þann-
ig mun þetta líka verða á næstu
árum.
Þeir halda, að kjósendur Al-
þýðuflokksins sjái ekki, að
flokksofbeldi Alþýðuflokksins í
verkalýðsfélögunum hefir eyði-
lagt möguleikana fyrir vinstri
samvinnu á undanförnum ár-
um, aukið mest fylgi kommún-
ista og staðið Alþýðuflokknum
mest fyrir heilbrigðum þrifum.
Þeir halda, að kjósendur Al-
þýðuflokksins sjái ekki, hversu
alvörulítil er andstaða Alþýðu-
flokksforingjanna gegn gerðar-
dómnum, þar sem þeir hafa tví-
vegis áður samþykkt miklu
strangari lög og styðja nú stjórn,
sem framkvæmir gerðardóms-
lögin.
Þeir halda, að kjósendur Al-
þýðuflokksins sjái ekki, að Ste-
fán Jóhann og Ásgeir eru að
gera Alþýðuflokkinn að hreinni
fótaþurrku íhaldsins og munu
leiða hann lengra á þeirri
braut, ef kjósendur flokksins
taka nú ekki í taumana.
Þeir halda, að kjósendur Al-
þýðuflokksins geri sér ekki ljóst,
að það er einmitt eitt aðalat-
riði í samningum Stefáns Jó-
hanns og Ásgeirs við íhaldið, að
blöð og forráðamenn flokksins
skammi nú og rógberi Fram-
sóknarflokkinn sem allra mest.
Jú, kjósendur Alþýðuflokks-
ins sjá allt þetta. Öll skrif síld-
arbraskaranna verða unnin fyr-
ir gíg. Þann 5. júlí í sumar sýna
kjósendur Alþýðuflokksins sinn
réttta hug til íhaldssamvinnu
Stefáns Jóhanns og Ásgeirs Ás-
geirssonar. Til þess að veita
fyrirliðum sínum hæfilega að-
vörun og áminningu, munu
þeir í þetta sinn skipa sér um
þann flokk, sem íhaldið hefir
alltaf óttast mest og berst nú
ákafast á móti, Framsóknar-
flokknum.
Útbreiðið Tímann!
.GAMLA BtÖ ■
SAFARI
Amerísk kvikmynd.
DOUGLAS FAIRBANKS.Jr.
MADELEINE CARROLL
Sýnd kl. 7 og 9.
Hræddur við
kvenfólk
með gamanleikaranum
JOE PENNER.
Sýnd kl. 3 og 5 í dag.
-NÝJA BtÓ--
LILLIAN
BUSSELL
Aðalhlutverkin leika:
ALICE FAYE,
DON AMECHE,
HENRY FONDA.
Sýnd kl. 7 og 9.
Aðgöngum. seldir frá kl. 11
að öllum sýningum.
Á morgun (mánudag)
sýning klukkan 5:
Við Rio Grande
með Cowboy-kappanum
CHARLES STARRETT
Garðáburðurínn
er kominn.
Garðeigendur beðnir að sækja hann sem
fyrst. Opið dag'Iega kl. 9 f. h. tíl kl. 10 e. h. á
Vegamótastig.
NB.—Fólk er áminnt að hafa með sér striga-
poka undir áburðinn.
GARBYRKJFRÁÐIJNAUTUR BÆJARUVS.
Tilkyimíng tilbiíreíðaeígenda
Hér með tilkynnist bifreiðaeigendum, að undirrituð vátrygg-
ingarfélög, sem taka að sér bifreiðatryggingar hér á landi, hafa
séð sig neydd til að hækka iðgjöldin fyrir tryggingarnar, vegna
síaukinnar hættu og hækkunar á tjónabótum. Hækkunin kem-
ur til framkvæmda þegar í stað við nýtryggingar og breytingar
á gildandi tryggingum. Jafnframt verða eldri tryggingar, með
skírskotun til 8. og 9. gr. hinna almennu vátryggingarskilyrða
fyrir ábyrgðar- og kaskotryggingum, einungis endurnýjaðar
samkvæmt hinni nýju iðgjaldaskrá við lok yfirstandandi vá-
tryggingarárs.
F. h. Yátryggingarlilutafélagslns „BAUTICA“
Trolle & Rothe h.f.
Sjóvátryggingarfélag fslands h.f.
Au^Iýsing:
um hámarksverð.
Dómnefnd í kaupgjalds- og verðlagsmálum hefir, samkvæmt
heimild í lögum frá 29. mai 1942, ákveðið að setja eftirfarandi
hámarksverð:
Hrísgrjón í heildsölu kr. 140.00 pr. 100 kg., í smásölu 1.75 pr. kg.
Hrísmjöl í heildsölu kr. 130.00 pr. 100 kg., í smásölu 1.60 pr. kg.
Álagning í heUdsölu má þó aldrei vera hærri en 6Y2% af
kostnaðarverði og í smásölu aldrei hærra en 25%.
Reykjavík, 3. júní 1942.
DÓMNEFND í KAUPGJALDS- OG VERÐLAGSMÁLUM.
Hafið það hugfast, að und-
irstaða góðs heilbrigðis eru
sterkar, fallegar tennur.
Þess vegna er nauðsynlegt,
að börnin byrji snemma að
hirða tennur sínar, en til
þess þurfa þau að hreinsa
þær vel og vandlega á hverj-
um degi, án þess þó að
skemma eða rispa glerung-
inn.
Þetta gera þau bezt með
því að nota SJAFNAR TANN-
KREM, sem hefir alla þá
kosti, sem tannkrem þarf að
hafa.
Það hindrar skaðlega sýru-
myndun, rispar ekki, en
hreinsar og hefir hressandi
gott bragð. — Notið
SJAFNAR tannkrem
Sápuverksmiðjan S j ö f n
Akureyri.
Kenníð börnunum
að bursta vel tenn-
ur sínar