Tíminn - 09.07.1942, Síða 3

76. Mað
TÍMINN, fimmtadagiim 9. jailí 1942
299
Sex merkar bækur
fyrír 10 krónur
Á þessu ári hyggst Bókaút-
gáfa Menningarsjóðs og Þjóð-
vinafélagsins, að senda föstum
áskrifendum 6 merkar bækur
fyrir 10 krónur.
Meðal þessara bóka eru úr-
valsljóð Bólu-Hjálmars með for-
mála, rituðum að Jónasi Jóns-
syni alþingismanni. Verður þetta
bindi í sama formi og Ljóð og
sögur Jónasar Hallgrímssonar,
sem út komu í fyrra. Þá verður
á þessu ári gefið út annað bindi
af Önnu Karenínu, í þýðingu
Magnúsar Ásgeirssonar og síð-
ara bindi af Stjórnmálasögu
seinustu 20 ára, eftri Skúla Þórð
arson. Fjallar bindið um tima-
bilið frá 1929—1940. Auk þess-
ara bóka eru svo Andvari 1942
og Almanak hins íslenzka Þjóð-
vinafélags. í því er m. a. efnis
yfirlitsgrein um íslenzkan land-
búnað á tímabilinu frá 1874—
1940. Gfeinin er rituð af dr.
Þorkeli Jóhannessyni. Ennfrem-
ur sendir Bókaútgáfan frá sér
nýja bók, er nefnist Fei'ðasaga
frá Himalajafjöllum, eftir Sir
Fransic Younghusband. Bókin
er þýdd af Skúla Skúlasyni rit-
stjóra og fjallar aðallega um til-
raunir ýmissa fjallgöngumanna
til að komast upp á hæst tind
í veröldinni, Mont Everest. Bók
þessi er myndum prýdd og hin
skemmtilegasta aflestrar. Tæp-
lega verður unnt að senda á-
skrifendum þessar bækur fyrr
en með haustinu.
Verið er að lúka við prentun
á öðru bindi af bréfum og rit-
gerðum Stephans G. Stephans-
sonar. Verður það á þriðja
hundrað blaðsíður að stærð. Dr.
Þorkell Jóhannesson hefir búið
þetta bindi undir prentun og er
það hið vandaðasta að öllum
frágangi. Þetta bindi verður selt
áskrifendum að bókum Menn-
ingarsjóðs og Þjóðvinafélagsins
á 10 krónur. Þá kemur út í sum-
ar 6. bindi af Sögu íslendinga,
ritað af Páli E. Ólasyni. Fjall-
það um 17. öld. Þetta bindi er
hið fyrsta af 10, sem t ráði er
að gefa út. Verður íslandssaga
þessi rituð af færustu mönnum,
sem völ er á, fylgja henni mynd-
ir og upppdrættir til skýringa.
Verð hvers bindis til áskrifenda
að bókum Menningarsjóðs og
Þjóðvinafélagsins ér ákveðið 5
krónur, að viðbættu dýrtíðar-
gjaldi samkvæmt verðvísitölu á
hverjum tíma. Þá hefir bókaút-
gáfan samið um ódýra útgáfu af
Heimskringlu við Fornritafélag-
ið. Hafizt verður handa um end-
urprentun 1. bindis svo' fljótt,
sem kostur er á, en annað bindi
fá fastir áskrifendur um sama
leyti og fornritafélagið sendir
það fullbúið á bókamarkaðinn.
Stórstúkuþingíð
Stórstúkuþingið var háð í
Reykjavík dagana 22. til 26. júní
síðastliðinn.
Þingið sátu 78 fulltrúar frá 3
umdæmisstúkum, 3 þingstúkum,
1 ungmennastúku, 30 undir-
stúkum og 14 barnastúkum.
í Reglunni eru 4719 félagar í
undirstúkum og 4675 í barna-
stúkum. Samtals 9394 félagar.
Starfandi eru í landinu 3 um-
dæmisstúkur, 55 undirstúkur, 1
ungmennastúka og 53 barna-
stúkur.
Þingið gerði allmargar álykt-
anir og fara nokkrar þeirra hér
á eftir:
42. þing Stórstúku íslands
lýsir því yfir, að aðalkrafa
Stórstúkunnar til þings og
stjórnar er sem fyrr alger lokun
áfengisútsölunnar án veitinga-
leyfa, meðan erlent herlið dvel-
ur í landinu.
Verði þessari mikilsverðu kröfu
ekki sinnt, skorar Stórstúku-
þingið á ríkisstjórn og vænt-
anlegt Alþingi að setja ákveðn-
ar og undanþágulausar reglur
um notkun áfengisútláta og
meöhöndlan þess og tryggja
það, að slíkar reglur verði
haldnar, m. a. með því að veita
áfengisvarnanefndum aðstöðu
og fjárráð til eftirlits í þessu
skyni..
Stórstúkan telur með öllu ó-
fært og óviðunandi, og allri
löggæzlu í landinu háskalegt,
að lögregluþjónar og aðrir lög-
gæzlumenn séu áfengisneyt-
endur. Hún ályktar því að skora
á dómsmálaráðuneytið að fyrir-
skipa lögreglustjórum og sýslu-
mönnum að víkja þeim lög-
arlaust frá starfi, og svipta þá
stöðu nema þeir gerist algjörir
regluþjónum eða löggæzlu-
mönnum, er neyta áfengis, taf-
bindindismenn á áfenga drykki.
Jafnframt skorar Stórstúkan á
veitingarvaldið að stuðla að því
að í stöður lögregluþjóna og
annarra löggæzlumanna verði
eingöngu valdir algjörir bind-
indismenn á áfenga drykki.
Stórstúkan beinir því til allra
stúkna, og allra einstakra
Reglufélaga, að taka sem
drýgstan þátt í að vernda og
varðveita öll þjóðarverðmæti, t.
d. tungu vora og fornbókmennt-
ir og stuðla að sjálfstæði og
þroska þjóðarinnar á allan hátt,
og í sem allra fyllstu samræmi
við það, sem grundvallaratriði
og andi Reglunnar segir til um.
Þingið valdi nefnd manna til
að ganga á fund ríkisstjórnar-
innar til að flytja henni kröfur
bindindismanna í landinu um
algjöra lokun áfengissölustaöa
og að tekið verði fyrir allar und-
anþágur til áfengisveitinga.
hefði ekki getað látið Finnlandi
neina aðstoð í té heldur valdið
því, að Rússland og Þýzkaland
hefðu gerzt vopnabræður.
Fyrsta fórn þess nýja hernað-
arbandalags hefði svo orðið
Finnland, Noregur og Svíþjóð.
Það er einnig vert, að minna á
það, að norska rikisstjórnin tók
nákvæmlega sömu afstöðu og
hin sænska.
Ensku blöðin veittust um
þessar mundir að Svíþjóð. Þau
báru henni það á brýn að hafa
brugðizt frændþjóð í nauðum,
töldu Svía úrkynjaða yfir-
stéttaþjóð og gáfu í skyn, að
misgerða þeirra skyldi verða
minnzt, þegar réttlætið hefði
sigrað í Evrópu. Öðru hvoru
var um það rsett, hversu það
gæti reynzt Bandamönnum
mikils virði að hafa járnbraut-
ina, sem sænski járnmálmur-
inn er fluttur eftir, á valdi sínu.
Þegar við athugum málin nú,
getur maður ekki varizt undrun
yfir, að þetta skuli hafa átt sér
stað. Að fyrir aðeins ári síðan
skyldu flest blöð Englands
leggja á það hina mestu áherzlu
að hvetja smáríki til þess að
segja Ráðstjórnarríkjunum
stríð á hendur og ráðast hat-
rammlega á ríki þetta fyrir að
vilja ekki veita Englandi að-
stöðu til árásar á Ráðstjórnar-
ríkin, þótt það megi teljast aug-
ljóst mál, að afleiðing þess hefði
orðið sú, að Rússland og Þýzka-
land ættu nú í sameiginlegri
styrjöld. Þetta er ótrúlegt en
satt. Margir myndu hafa ætlað,
að slíkt ætti ekki eftir að koma
fyrir. En Svíar telja sig hér eft-
ir geta átt á ýmsu von. Þeir eru
minnugir í bezta lagi.
Svíar hafa einnig sætt gagn-
rýni fyrir að hafa ekki samein-
azt Norðmönnum í baráttunni
gegn Þjóðverjum. Öðru sinni
hefir verið gengið framhjá aug-
ljósum staðreyndum. Þrátt fyrir
allar fullyrðingar ensku blað-
anna um ófullnægjandi aðstoð
Svía Finnum til handa, var ’nún
þó meiri en herstyrkur Svía
raunverulega leyfði. Hergagna-
framleiðslan var aðeins í smá-
um stíl. Það er einnig alkunna,
að herstyrkur Noregs var mun
minni herstyrk Svíþjóðar. Það
höfðu borizt þau tíðindi, að
Bandamenn myndu senda Norð-
mönnum mikinn herstyrk. Al-
kunna var, að stríðsvél Þjóð-
, verj a var hin rammlegasta
sem kom þó raunar bezt í ljós
í orrustunni um Frakkland.
Það varð því eigi um það efazt,
að hefði Svíþjóð gerzt aðili að
þessum leik, hefðu henni verið
búin sömu örlög og Noregi.
Árangurinn hefði reynzt þrautir
og þjáningar fyrir eina þjóðina
í viðbót, án þess að nokkuð
hefði áunnizt í hinni sameigin-
legu baráttu í þágu frelsisins í
heiminum.
Falli Frakklands fylgdi það,
að Norðurlönd voru ofurliði
borin. Þýzkaland virtist vera
alls ráðandi á meginlandi Ev-
rópu. Þjóðverjar kröfðust ým-
issa hlunninda af Svíþjóðar
hálfu. Svíar yrðu við ýmsum
af kröfum þessum. En hlunn-
indi þau, sem Svíar hafa veitt
Þjóðvbrjum, skipta ekki miklu
máli, og meirihluta sænsku
Tilkynning
um kaup á vélum.
Allir þeir, sem hafa i hyggju að flytja inn gufuvélar eða
mótorvélar á síðari hluta þessa árs og tímabilinu frá 1. janúar
til 30. júní 1943, skulu tilkynna það Viðskiptanefnd eigi síðar en
15. þ. m.
Tekið skal fram hver sé stærð vélánna, gerð þeirra og til hvers
þær eigi að notast.
Innflytjendum skal á það bent, að áríðandi er að upplýsingar
þessar berist Viðskiptanefnd í tæka tíð, því ella má búast við að
afgreiðsla fáist ekki á þeim erlendis.
ViðskiptamálaráSnneytið, 7. júlí 1942.
Kennið börnunum
að bursta vel tenn-
ur sínar
Hafið það hugfast, að und-
irstaða góðs heilbrigðis eru
sterkar, fallegar tennur.
Þess vegna er nauðsynlegt,
að börnin byrji snemma að
hirða tennur sínar, en til
þess þuýfa þau að hreinsa
þær vel og vandlega á hverj-
um degi, án þess þó að
skemma eöa rispa glerung-
inn.
Þetta gera þau bezt með
því að nota SJAFNAR TANN-
KREM, sem hefir alla þá
kosti, sem tannkrem þarf að
hafa.
Það hindrar skaðlega sýru-
myndun, rispar ekki, en
hreinsar og hefir hressandi
gott bragð. — Notið
SJAFNAR tannkrem
Snntband isl. samvinnufélaqa.
»o i >
Afgreiðsla Samvinnunnar er í Sambandshúsinu
þriðju hæð.

Atig’lýsÍMg'
um hámarksverd.
Sápuverksmíðjan S j ö í n
Akureyri.
Dómnefnd í kaupgjalds- og verðlagsmálum hefir samkvæmt
heimild í lögum 29. maí 1942, ákveðið að setja eftirfarandi há-
marksverð:
Kaffibætir
í heildsölu kr. 4.50 pr. kg., í smásölu kr. 5.20 pr. kg.
Egg í júlí og ágúst
í heildsölu kr. 9.00 pr. kg., í smásölu kr. 10.80 pr. kg.
Hveiti
í heildsölu kr. 54.60 pr. 100 kg., í smásölu kr. 0.68 pr. kg.
Molasykur
í heildsölu kr. 118.50 pr. 100 kg., í smásölu kr. 1.48 pr. kg.
Strásykur
í heildsölu kr. 109.20 pr. 100 kg., í smásölu kr. 1.36 pr. kg.
Þrátt fyrir þessa ákvörðun um hámarksverð, má álagning á
hveiti, molasykri og strásykri aldrei fara fram úr 6y2% í heild-
sölu og 25% í smásölu.
Reykjavík, 3. júlí 1942.
Dómiicfnd í kaupgjalds- og verðlagsmálum.
Fargjöld hækkuð
Upplausnin . .
§IGLI^GAR
milli Bretlands og Islands halda áfram,
eins og að undanförnu. Höfum 3—4
skip 1 förum. Tilkynningar um vöru-
sendingar sendist
(Framh. af 2. síðu)
efni komið, en meiri hlutinn ó-
kominn. Þannig hefir enginn
símastaur fengizt fluttur siðan
í desembermánuði. Mesti örðug-
leikinn er þó, sem sagt, að fá
nauðsynlega starfskrafta, en
þeir eru ekki til í landinu, eða
réttara sagt, þeir eru bundnir
við ýmislegt annað, sem tengt
er því ástandi, er nú ríkir.
Skrifið eða símið til Tímans
og tilkynnið honum nýja áskrif-
endur. Sími 2323.
þjóðarinnar hefir verið það ó-
geðfellt að sýna Þjóðverjum
minnstu undanlátssemi. En það
er fyllsta ástæða til þess að
fullyrða, að Svíar áttu við ó-
hæga aðstöðu að búa eigi hvað
sízt fyrir þá sök, að Svíþjóð varð
griðastaður hins mikla fjölda'
flóttamanna frá Noregi.
En þrátt fyrir erfiðleikana,
hefir Svíum auðnazt að halda
þjóðarskútunni á réttum kili í
hinu mikla ölduróti. Iðnaðurinn
hefir ekki lagzt niður, þótt
mjög hafi þrengzt um inn-
flutning og útflutningsmark-
aðir lokazt. Má því með sanni
segja, að viðhorfin hafi lítt
breytzt innanlands, þrátt fyrir
þrengingar þær, sem heims-
styrjöldin hefir í för með sér.
Eitt hefir Svíum misheppnazt,
þrátt fyrir ítrustu viðleitni: Að
forða því, að Finnland lenti í
styrjöld öðru sinni. Tillaga sú,
sem fram var borin um náið
bandalag milli Finnlands og Sví-
þjóðar — en tilgangur hennar
var sá að hefja endurreisnar-
starf í Finnlandi á grundvelli
Moskvasamningsins — var
Þjóðverjum og Rússum þyrnir í
augum og gat því eigi náð fram
að ganga. Síðar tók þýzki áróð-
urinn að finna hljómgrunn
meðal Finna með afleiðingum,
sem hafa í senn verið óhjá-
kvæmilegar og sorglegar fyrir
Finna.
Hvað Svíþjóð varðar, hefir
þetta þó aðeins orðið til þess að
treysta hlutleysi landsins. Menn
verjast, ef á þá er ráðizt, en
fyrr ekki. En sænska þjóðin
(Framh. á 4. síðuJ
(Framh. af 2. síðu)
sem hefir margsvikið yfirlýstar
fyrirætlanir sínar í dýrtiðar-
málunum og nú seinast gerðar-
dómslögin. Þær ráðstafanir,
Sem nú þurfa að gerast í dýrtíð-
armálunum,þurfa líka að ganga
mjög nærri höfuðkjarna Sjálf-
stæðisflokksins, stríðsgróða-
mönnunum, því að hefði verið
betur þjarmað að þeim áður,
myndu þeir ekki hafa eyðilagt
gerðardómslögin með kaupyfir-
boðum sínum. Sjálfstæðisflokk-
urinn þarf mikið að breytast,
ef hann vill skerða hlut stríðs-
gróðamannanna eins mikið og
nauðsyn mun krefja.
Cullíiord & Clark Ltd.
BRADLEYS CHAMBERS,
LONDON STREET, FLEETWOOD.
Kaupendur Tímans
Nokkrir menn í ýmsum hreppum landsins eiga ennþá eftir
að greiða Tímann frá síðastliðnu ári, 1941.
Það er fastlega skorað á þessa menn, að sýna skilsemi sina
sem fyrst með því að greiða blaðið annaðhvort beint til afgreiðsl-
unnar í Reykjavík eða til næsta umboðsmanns Tímans.
Vinnið ötulleqa fyrir
Tímann.
Bóndi - Kauplr þú búnaðarblaðið FJIEY?
598 Victor Hugo:
sama mund. En Tristan var enn ófar-
inn.
Einsetukonan þaut til dóttur sinnar,
rak upp átakanlegt óp og dró hana með
sér burt frá glugganum.
En það var um seinan. Tristan hafði
þegar komið auga á ungu stúlkuna.
— Ha! ha! mælti hann og hló dátt.
Það skein í tennur hans, svo að andlit
hans líktist helzt úlfshöfði. — Tvær
mýs í einni músarholu. Hvar er Henriet
Coufin?
Maður, sem hvorki líktist hermanni
í útliti né klæðaburði, gekk fram úr
fylkingunni. Hann bar tvílitan búning,
brúnan og gráan. Hár hans var sítt en
slétt. Hann bar knippi af leðurreimum
og reipi í annarri hendi. Maður þessi
fylgdi jafnan Tristan eins og hann
fylgdi hins vegar jafnan Lúðvík XI.
— Vinur minn, mælti Tristan til
manns þessa. — Ég hygg, að Tatara-
stúlkan, sem við leitum að, sé fundin.
Þú festir hana upp. Hefir þú stigann
þinn með þér?
— Það hangir stigi í skúrnum við
húsið þarna! svaraði maðurinn.
— Er það frammi fyrir þessum dóm-
stóli, sem málið skal til lykta leitt? hélt
hann áfram máli sínu og benti á stein-
gálgann.
— Já! svaraði Tristan.
Esmeralda 595
sem fyrr hafði talað, — finnst enginn
bátur, hvorki hérna né hinum megin
fljótsins.
— Hún getur hafa synt yfir fljótið,
mælti Gudule, sem ekki var enn von-
laus orðin.
— Er það venjulegt, að konur kunni
að synda? spurði hermaðurinn.
— Ja, gamla mín! Þú lýgur blátt
áfram! Já, þú lýgur, mælti Tristan og
var nú reiður orðinn. Mér er skapi
næst að láta galdrakvendið fara leiðar
sinnar en handtaka þig í hennar stað.
Ef þú værir yfirheyrð rækilega, kynni
að vera auðið að láta þig segja sann-
leikann. Komdu hér með okkur!
— Eins og þér viljið, herra! svaraði
hún. — Komið, komið! Við skulum hafa
hraðann á, svo að yfirheyrslan geti haf-
izt sem fyrst. Ég skal gjarna fylgjast
með ykkur. Við skulum bara ekki tefja.
Fljótur nú! Við skulum strax leggja af
stað!
Hún hugsaði sem svo, að meðan á
yfirheyrslunni stæði, myndi dóttur
sinni auðnast að komast undan.
— Ja, drottinn minn, mælti fyrirlið-
inn. — Hvílík ákefð eftir því að kom-
ast í pínubekkinn. Þetta fæ ég alls ekki
skilið.
Gamall varðliðsmaður, hvítur fyrir