Tíminn - 05.08.1942, Blaðsíða 4

336
TÍMINN, mifSvfkndagiim 5. ágiist 1942
85. blatS
KttnmtcmwtttmmtmtttwwtHmtwtttmtttnmwwnttmmmtmttmttmttHum
SÆVOIM de PARÍS mýklr húðina og
styrkir. Gcfur heimi yndisfagran lit-
blæ og ver hana kvilluiu.
NOTIÐ
SAVON
LT R BÆIVUM
Drengjamót í íþróttum
var háð hér í bænum í síðastl. viku.
Komu þar fram mörg ný íþrótta-
mannsefni og tvö ný íslenzk drengja-
met voru sett. Annað þeirra setti Skúli
Guðmundsson, K. R., í hástökki; stökk
hann 1,80 m. Hitt þeirra setti Magnús
Guðmundsson, Hafnfirðingur, i stang-
arstökki. Stökk hann 3.18 m. Eru þetta
mjög góðir árangrar.
Knattspyrnumót Reykjavíkur
hefst annað kvöld. Öll knattspyrnu-
félögin hér í bænum- taka þátt 1 þvi.
Trúlofun.
í dag opinberuðu trúlofun slna ung-
frú Ragnheiður Bjamadóttir (Bene-
diktssonar kaupmanns á Húsavík) og
Arthur Guðmundsson, fulltrúi hjá
Kaupfélagi Eyfirðinga. ,
Fjöldi fólks
fór úr bænum um helgina, þar sem
frídagarnír voru tveir, þvi að frídag-
ur verzlunarmanna var á mánudaginn.
Mun líklega aldrei hafa farið eins
margt fólk úr bænum samdægurs. Hátt
á annað hundrað manns, sem ætlaði
uop í Borgarfjörð, komst ekki með
Laxfoss á laugardaginn, því að skipið
var orðið fullskipað af fólki alllöngu
áður en það átti að leggja af stað.
Flest mun þó hafa farið austur fyrir
fjall.
Lj ósmæðrafélag Reykjavíkur
hefir sent bæjarráði áskorun um
að þvi verði séð fyrir bíl.
Minningarathöfn
um Mr. Charles Howard Smith,
hinn látna sendiherra Breta hér, fer
fram í dómkirkjunni í dag.
Ofbeldisverk.
Á föstudagskvöldið réðust amerískir
hermenn á tvær íslenzkar stúlkur, er
voru að koma heim til sín. Vildu þeir
fá að fara inn með stúlkunum, en
þær vildu ekki hleypa þeim inn. Tókst
þeim þó að ryðjast inn. Er stúlk-
urnar vildu eigi að heldur þýðast þá,
hugðust þeir að beita ofbeldi og meidd-
ist önnur stúlkan á höfði í viðureign-
inni. Að lokum tókst þeim að sleppa
frá ofbeldisseggjunum. Tveir íslend-
ingar munu hafa verið í. fylgd með
hermönnunum, er þeir brutust inn 1
húsið, en er inn kom, hröktu her-
mennirnir þá á brott. — Fyrir fáum
dögum réðust og amerískir hermenn
að kvöldlagi á íslenzka stúlku, er var í
fylgd með enskum hermanni, og mis-
þyrmdu henni.
Á vföavangi.
(Framh. af 1. síðu)
ar, Jakob Möller, fjármálaráð-
herra, birti yfirlit um úthlutun
bifreiða á þessu ári. Þá myndi
það sjást, hversu réttlát sú út-
hlutun væri. —
Tíminn vill taka undir þessa
áskorun bílstjórans. Hann
myndi meira að segja gera það
fúslega fyrir Jakob, að birta
þetta yfírlit, svo það geti kom-
ið fyrir almenningssjónir.
KRÖFUPÓLITÍKIN
„SETT í HÁSÆTIÐ".
Ungur hagfræðingur, Ólafur
Björnsson, hefir birt greina-
flokk í Mbl. í seinustu viku. í
blaðinu 30. f. m. kemst hann svo
að orði um dýrtíðarmálin:
„Ein höfuðorsök þeirra erfið-
leika, sem nú er við að stríða
í atvinnulífi okkar íslendinga,
er kapphlaup hinna ýmsu stétta
þjóðfélagsins, — jafnt framleið-
enda og launþega, um að hagn-
ast sem mest á kostnað þjóð-
félagsheildarinnar — að inna
sem minnst starf afhöndumfyr-
ir sem hæsta borgun. Kröfupóli-
tíkin var á góðri leið með að
skapa hér óstöðvandi verðbólgu,
með þeim glundroða, sem hún
hefði óhjákvæmilega skapað í
atvinnulífi voru, ef hún hefði
ekki beinlínis lagt hagkerfi vort
í rústir. í meira en misseri hefir
ríkisvaldinu tekist að halda þró-
uninni i skefjum, með þeim á-
rangri, sem öllum er kunnugt.
Nú er kröfupólitíkin aftur sezt
í hásætið. Með sama áframhaldi
eru engar líkur á öðru en
stjórnarvöldin missi algerlega
taumhald á verðlagsmálunum."
Lesendum Mbl. hefir vafa-
laust verið hollt að hugleiða
það, að undir stjórnaforustu
Ólafs Thors voru hömlurnar
gegn kröfupólitíkinni numdar
úr gildi og hún aftur „sett í
hásætið".
Þúsnndir vita
að g»#an fylgir tráloíunar-
hringunum frá SIGURÍÓR.
Sent gegn póstkröfu.
Sendið nákvæmt mál.
Vinnið ötullega fgrir
Tímann.
Hákon VII. sjötugur
(Framh. af 1. síðu)
og kom til Kristjaníu 25. dag
nóvember. Var honum þar tek-
ið af miklum fögnuði. Árið eft-
ir, 26. júní, var Hákon VII. —
en það nafn tók hann sér, er
hann gerðist konungur — og
drottning hans, Maud, dóttir
Játvarðar VII. Bretakonungs,
krýnd í dómkirkjunni í Þránd-
heimi.
Hákon VII. vann sér ást allr-
ar hinnar norsku þjóðar, en nú,
eftir að hörmungar ófriðar og
erlendrar yfirdrottnunar hafa
dunið yfir Norðmenn, hefir
hann gerzt þjóðhetja þeirra á
meðal. Með hugrekki og djörf-
ung tók hann því sem að hönd-
um bar, jafnvel þótt óvinirnir
sæktust bersýnilega eftir lífi
hans meðan hann var enn
heima í Noregi, og í útlegð sinni
í framandi landi hefir hann með
sama kjarki verið óþreytandi
forustumaður þjóðar sinnar í
erfiðri og harðri baráttu henn-
ar fyrir frelsi sínu og sjálfstæði.
Aðeins örfáir hinna mestu forn-
konunga hafa yfir sér slíkan
ljóma í augum Norðmanna í dag
sem Hákon VII.
En ekki voru það aðeins
Norðmenn, er erlendis búa, sem
hylltu konung sinn á afmælis-
degi hans. Þótt frelsi manna til
orða og athafna sé þröngur
stakkur skorinn heima fyrir,
barst honum samt kveðja frá
þeim, er þar þreyja.
Þessi kveðja var svolátandi:
„Hin stríðandi norska þjóð
hyllir konung sinn í dag.
Norska þjóð berst leynt og
ljóst fyrir sjálfstæði Noregs og
þúsund ára gömlum venjum
frjálsrar lýðræðisþjóðar, sem
grundvölluð er á hugsjón rétt-
arsamfélagsins — hins elzta,
sem til er í Evrópu. -
Konungurinn er orðinn tákn
þessarar baráttu. Sem konung-
ur er hann fulltrúi þess réttar-
grundvallar, er sú stjórn stend-
ur á, sem norska þjóðin hefir
kosið sér. Vegna persónulegrar
stöðu sinnar á þessum tímum
hefir hann orðið sameiningar-
merki allra Norðmanna.
Á 37 ára stjórnarferli hefir
hann jafnan verið formælandi
grundvallarhugsjóna lýðræðis-
ins í ríki Noregs og konung-
dæmi. Árið 1905 krafðist hann
þjóðaratkvæðis áður en hann
tæki konungdóm. Á árum frið-
arins, sem á eftir fóru, gegndi
hann sem þingbundinn konung-
ur og fremsti borgari landsins
köllun sinni með trúmennsku
og skyldurækni, er aldrei brást.
Virðulegur, og rólegur, látlaus
og blátt áfram hefir hann í öll
þessi ár eflt og treyst erfðir
frelsisins og lýðræðisins og þær
stofnanir, sem honum hafði
verið trúað fyrir.
En sá dagur kom, er Noregur
krafðist meira, sú stund rann
upp, er villimennskan rauf grið
á oss og reyndi að eyða öllu því,
er vér höfum skapað í meira en
þúsund ár.
Á þeim degi hikaði hann ekki.
Hann hætti lífi sínu fyrir frels-
ið og réttlætið, sem honum
hafði verið falið til varðveizlu.
Þess vegna hata hann nú allir
fjendur Noregs, og því elska
hann nú allir Norðmenn. Hann
hefir verið leiðsögumaður vor:
Hann hefir kennt oss að berj-
ast afdráttarlaust fyrir hinu
frjálsa norska þjóðfélagi, sem
grundvallað er á hugsjón rétt-
ar og laga.
Hin stríðandi norska þjóð
fylgir leiðsögu konungs í enn
ríkari mæli nú en fyrir tveim
árum, og mikil umskipti hafa
orðið í baráttu þessarar þjóðar
frá því 1940. í dag sjáum vér
greinilega ýmislegt, sem mátt
hefði gera betur og á aðra lund,
en samt þurfum vér ekki að
blygðast vor. í þessari baráttu
hefir norska þjóðin orðið þess
fullvís, hve mikilvægt það er oss,
að vér stöndum sem einn mað-
ur — um hann. Hin stríðandi
norska þjóð á sér aðeins eitt
markmið. Vér höfum kosið að
lifa eða deyja í baráttunni fyr-
ir föðurlandið án alls undan-
sláttar.
Og því segjum vér í dag:
HIN NORSKA STRÍÐANDI
ÞJÓÐ GEFST ALDREI UPP!
Önnur hernumin lönd heyja
ef til vill frelsisbaráttu sína á
aðra lund. Vegur vor er einn. í
dag þökkum vér konungi vor-
um, sem hefir verið oss leið-
sögumaður.
Forsætisráðherra
skýrir frá . . .
(Framh. af 1. siðu)
staðreynd, að þjóðin hefir
neitað að sætta sig við þau lög“.
„Þjóðin“. — Hvað á maðurinn
við? Tapaði ekki sá flokkurinn,
sem hatrammast barðist gegn
gerðardómnum, mestu fylgi í
kosningunum? Bætti Fram-
sóknarflokkurinn, sem djarfleg-
ast fylgdi lögunum, ekki við sig
1500 atkv.? Fengu ekki þeir
flokkar, sem stóðu að lögunum,
yfirgnæfandi meirahluta sam-
anlagt? Er hægt að fá skýrari
dóm kjósendanna um lögin?
Vissulega ekki.
Þjóðin? Það virðist því á máli
þessa ráðherra vera kommún-
istarnir og hinir fylgissnauðu
foringjar Alþýðuflokksins.
Stjórnin virðist hafa líka far-
ið beint eftir fyrirskipunum
þessara flokka. Alþýðublaðið
upplýsir 2. þ. m., að Alþýðu-
flokkurinn hafi verið búinn að
tilkynna ríkisstjórninni „að
hann myndi bera fram frumv.
um afnám gerðardómsins“. Og
eitthvað ekki betra hafa kom-
múnistar, hinir stuðningsmenn
stjórnarinnar, verið búnir að
tilkynna henni, því sama dag-
inn og Ólafur lýsir yfir, að
hann hafi gefizt upp, segir
Þjóðviljinn:
„Ríkisstjórnin verður að taka
skjótar ákvarðanir, ætti hún að
leggja til, að gerðardómslögin
verið afnumin. Ber henni að
gefa út um það yfirlýsingu taf-
arlaust--------fáist ekki vissa
fyrir því, að stjórnin vilji stefna
að slíkri lausn, hlýtur skæru-
hernaðurinn að margfaldast
allra næstu daga.“
Það þarf því engan að spyrja,
hver þessi „þjóð“ er, sem ekki
vill sætta sig við lögin. —
En ömurlegt er þetta stjórn-
arfar, og mikil hörmung er til
þess að vita, að ráðherra, sem
sagði íslenzku þjóðinni 1 út-
varpsræðu eftir síðastliðin ára-
mót, að gerðardómslögin væru
„merkustu lögin“ um langt ára-
bil og „lífsnauðsyn fyrir þjóð-
ina“ til að afstýra fjárhags-
hruni, — ráðherra, sem taldi
það eitt aðalviðfangsefnið, er
hann tók við stjórnarforust-
unni fyrir tveim mánuðum, að
sjá um „röggsamlega" fram-
kvæmd þessara laga, — hann
skuli nú koma til aðalstuðnings-
blaðs síns og flokksblaðs og
biðja það að flytja þann boð-
skap til þjóðarinnar, að eitt af
stærstu viðfangsefnum stjórnar
hans sé að fá þessi lög afnum-
in.
Og svo er þetta verk hins
ólánssama ráðherra kórónað
með því, að segja að þjóðin vilji
ekki lögin, þó að mikill
meirihluti hennar hefir lýst
sig fylgjandi þeim.
Allir vita, að það er aðeins
ræfilsháttur og vanmáttur rík-
isstjórnarinnar til að fram-
kvæma gerðardómslögin, sem
hefir orðið þeim að falli.
Getur stjórnarfarið orðið
öllu spilltara? „Stærsta við-
fangsefni" forsætisráðherrans
—------GAMLA Btó
Söngm* æslkiiimar
(Let’s make music)
BOB CROSBY,
JEAN ROGERS
og hljómsveit Bob Crosby.
Sýnd kl. 7 og 9.
Makleg málagjöld
(The Monster and the girl)
ELLEN DREW
PAUL LUKAS.
Börn innan 12 ára fá ekki
aðgang.
-------NÝJA BtO------
SÖNGLR
niRÐINGJANS
(Gaucho Serenade)
Fjörug og spennandi
„Wild West“ mynd. Aðal-
hlutverkið leikur hinn
frægi útvarpssöngvari og
Cowboy kappi,
GENE AUTRY
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Börn innan 12 ára fá
ekki aðgang.
Það tilkynnist vinum og vandamönnum, að
Flnar ISjarnason, járnsmiður,
andaðist að heimili sínu, Hringbraut 30, 2. ágúst.
Guðrún Ásgeirsdóttir.
Hámarksverð á fiski
í Reykjavík og Hafnarfirði, gildandi frá 1. ágúst 1942.
Nýr þorskur, slægður með haus ................ kr. 0.70 pr. kg.
*
Nýr þorskur, slægður og hausaður ................. — 0.90 — —
Nýr þorskur, slægður og þverskorinn í stykki — 0.95 — —
Ný ýsa, slægð með haus ......................... — 0.75 — —
Ný ýsa, slægð og hausuð .......................... — 0.95 — —
Ný ýsa, slægð, hausuð og þversokrin í stykki. . — 1.00 — —
Nýr fiskur (þorskur og ýsa) flakaður með roði
og þunnildum ............................... — 1.50 — —
Nýr fiskur (þorskur og ýsa) flakaður með roði
án þunnilda ................................. — 2.10 — —
Nýr fiskur (þoskur og ýsa) flakaður og roðflett
ur án þunnilda .............................. — 2.50 — —
Nýr koli ....................................... — 2.40 — —
Ofangreint verð er miðað við það, að kaupandinn sæki fisk-
inn til fisksalans. Fyrir heímsendingu má fisksalinn reikna kr.
0.10 pr. kg. aukalega.
Fiskur, sem frystur er sem varaforði, má vera kr. 0.40 dýrari
pr. kg. en að ofan greinir.
Dómnefnd í kaupgjalds og verðlagsmálum.
Leikföng
Boltar — Diíhkur — RíUtr — Flugvélar — Stell —
Hringlur — Gúmmídgr — Blöðrur — Rellur —
Meccano — Saumuhassar — Sparibyssur — Pusli-
spil og gmishonur þrautir og spil.
K. EINARSSON & BJ0RNSSON.
Mýkomið
Gardínuefni. Satin. Taftléreft og Lífstykki.
D Y N G J A Laugfaveg- 25
Erlent yfirlit
(Framh. af 1. síðu)
yfir því, að hann myndi hvetja
til ítrustu mó’tspyrnu gegn Jap-
önum, ef þeir réðust inn í Ind-
land. En hann telur ólíklegt, að
Japanir geri slíka innrás, ef
Bretar hverfa burt úr Indlandi.
er að breyta öfugt gegn öllu því,
sem hann hefir áður sagt og
haldið fram? Hvernig getur
nokkur heilbrigð og markviss
stjórnarstefna þrifizt undir
slíkri forustu?
Undir þessari forustu á þjóð-
in að byrja nýja, harðvítuga
kosningabaráttu, þegar hættan
eykst af vaxandi upplausn og
stjórnleysi í dýrtíðarmálunum
og ögnir styrjaldarinnar færast
nær landinu en nokkuru sinni
fyrr.
Það eru vissulega annarleg
örlög fyrir þjóðina að búa við
slíkt stjórnarfar.
Trúlofunarhringar,
Lækifaírisgjafir,
i góðu úrvali.
Sent gegn póstkröfu.
Gnðm. Andrésson
gullsmiður.
Laugavegi 50. — Sími 3769.
Dvöl
Dragið ekki lengur að
gerast áskritendur að
Dvöl, þessu sérstæða
tímariti í íslenzkum bókmenntum. —
Ykkur mun þykja vænt um Dvöl, og
því vænna um hana sem þið kynnizt
henni betur.
Lesendur!
Vekið athygli kunningja yð-
ar á, að hverjum þelm manni,
sem vill fylgjast vel með al-
mennum málum, er nauðsyn-
legt að lesa Tímann.