Tíminn - 16.07.1943, Blaðsíða 2

286
TÍMIM, föstmlagínn 16. jálí 1943
72. blað
vSKiILI GUÐMIJIVDSSOIV:

Föstudagur 16. jitíí
Rafmagnsmálið
„Meðan Róma
brennur“
Senn eru nú liðin fjögur ár
síðan styrjöldin hófst. Margt
hefir breytzt i heimi hér á þess-
um árum bæði hjá þjóðarheild-
um og einstaklingum. Voldug
ríki hafa misst sjálfræði sitt og
hjara sem skuggi af sjálfum
sér undir erlendri áþján. Mill-
jónir manna hafa fallið, særzt
eða horfið á vígvöllunum, mill-
jónir draga fram lífið sem her-
fangar. Milljónir friðsamra
borgara hafa orðið húsvilltir og
firrtir flestum bjargráðum.
Milljónir hafa hreinlega dáið úr
hungri.
Allur heimurinn er flakandi í
sárum og sbrg. Menning og
mannréttindi, sem aldir þurfti
t.il að byggja, eru troðin fótum.
Og það skulum við vel gera
okkur ljóst,' að upp úr þessum
Ragnarökum skýtur hvorki ið-
grænni jörð né glöðu og teitu
mannkyni. Þótt endir verði
bundinn á vopnaviðskipti á
vígvöllunum, mun ólga og inn-
byrðis barátta halda áfram í
mörgum löndum og meðal
margra þjóða, stórra og smárra.
Þjóðirnar eru sundraðar. Hver
höndin upp á móti annarri, bæði
fyrir ytri áhrif og innbyrðis
flokkadrætti. Heipt og hefndar-
hugur okaðra þjóða mun brjót-
ast út í ljósum loga, þegar kúg-
unarböndin bresta.
Aldrei fyrr hafa íslendingar
verið svo nærri vettvangi styrj-
aldar sem nú. íslenzkir þegnar
hafa falið í íslenzkri löghelgi
fyrir vopnum striðsþjóðar, sem
við höfum vissulega ekki gert
neitt til miska né troðið um tær.
Við höfum orðið að vera í
sambúð við erlendan her, sem
er ægilega fjölmennur í saman-
burði við tölu þjóðarinnar. Við
höfum ekki fundið okkur kúg-
aða, því að við höfum fyrir satt,
að hann berjist gegn ofbeldi og
ófrelsi og óskum því, að sigur
fylgi vopnum hans. Vissulega
höfum við orðið fyrir miklum á-
troðningi og margt manna hefir
„fallið“ með ýmsu móti, fallið í
fordæmingu, þótt þeir hafi
hvorki verið bitnir vopnum né
dáið líkamlegum dauða. — Þeir
hafa „fallið í verði“, eru og
verða minna virði í þjóðlífinu
eftir en áður.
Samt sem áður munum við
ekki bíða varanlegt tjón á þjóð-
erni okkar né tungu fyrir þess-
ar sakir. Hvort tveggja er furðu
lífseigt og á sér djúpar rætur.
Og þrátt fyrir allt erum við
því nær eina þjóðin í Norður-
álfu, sem hefir haft frelsi og
möguleika til að búa í haginn
fyrir framtíðina meðan bál og
brandur herja flest önnur
lönd, — og Róma menning-
arinnar brennur.
En hvernig höfum við notað
þetta? Hvernig höldum við á
þjóðmálum okkar og hvert
stefnum við?
Við höfum ákvarðað að gerast
lýðveldi og algerlega sjálfstæð
þjóð. Það erum við þegar í raun
og veru með innlendan ríkis-
stjóra, sendiherra hjá stórþjóð-
um og allt slíkt. Skilnaðurinn
við Danmörku er aðeins stað-
festing þess, sem þegar hefir
verið veruleiki í þrjú ár. Það
breytir því litlu til batnaðar
um innanríkismál okkar.
Það, sem við höfum aðhafzt
meðan Róma brennur, er fyrst
og fremst að gera fjármál þjóð-
arinnar sjúk með verðhækkun-
um, sem hljóta að leiða til mik-
illar stökkbreytingar, jafn-
skjótt og versta ófriðarbálið
slokknar. Ef til vill verðum við
aienn til að kippa því í lag, þótt
erfitt verði og sársaukafullt.
Við höfum breytt kosninga-
lögum með þeim árangri, að
fjórir þingflokkar nokkurn veg-
inn jafn sterkir, vega þar salt,
hver á sínum enda, en geta ekki
haft samvinnu um að stjórna
landinu.
Við höfum komið þeirri ring-
ulreið og stefnuleysi á skipun
Alþingis, að hent hefir það í
fyrsta skipti, að Alþingi hafi
gefizt upp við að mynda þing-
íbúar Reykjavíkur, ísafjarð-
ar og Akureyrar, hafa fyrir
nokkrum árum fengið raforku
til heimilisnotkunar og iðn-
reksturs. Flesta aðra lands-
menn vantar rafmagnið. Aðeins
í fáum kauptúnum eru vatns-
aflsstöðvar og á nokkrum stöð-
um olíuhreyflastöðvar til ljósa-
framleiðslu. Árið 1941 höfðu
aðeins rúmlega 4 af hverjum
100 sveitabæjum á landinu raf-
magn frá vatnsaflsstöðvum, og
víða eru þessar stöðvar svo afl-
litlar, að þær fullnægja ekki
þörfum heimilanna. Þessar
vatnsaflsstöðvar fyrir einstaka
bæi eru hlutfallslega flestar í
Skaftafellssýslum, þar sem
verkin lofa Bjarna heitinn 1
Hólmi og aðra snjalla atorku-
menn.
Á árunum 1939—1942 voru
fram borin á Alþingi frumvörp
um stofnun sjóðs, sem átti að
veita lán til þess að gera orku-
'ver til raforkuvinnslu og raf-
Jóliaimes Davíðsson:
Flestum mun virðast sem
ærið fátt sé frásagnar vert úr
lífi óbreyttra alþýðumanna, er
ólust upp í fásinni sveitalífsins
fyrir síðustu aldamót. En ís-
lendingasögur hafa alltaf verið
að gerast og munu gerast með-
an landið byggist.
Kunningjar Guðmundar Ein-
arssonar kalla hann oft blátt á-
fram Guðmund refaskyttu, af
þvi að hann hefir skotið hátt á
þriðja þúsund refi. En fleira
sögulegt hefir drifið á daga
hans, og verður fátt eitt af því
talið hér.
Guðmundur er fæddur að
Heggsstöðum í Borgarfirði 19.
júlí 1873. Faðir háns, Einar
sterki Guðmundsson, drukknaði
á Leirárfjörum síðla hausts
1884. Kona hans var Steinþóra
Einarsdóttir. Áttu þau 8 börn.
Guðmundur var þá 11 ára, en
tvær systur eldri, 12 og 16 ára.
Móðir Einars var einnig á heim-
ilinu, hnigin að aldri.
Nóttina áður en lát Einars
orkuveitur. Var til þess ætlazt,
að ríkið leggði sjóðnum fé, en
auk þess yrði aflað fjár til hans
með nokkru gjaldi á stórar
vatnsaflsstöðvar. Með þessum
tillögum var stefnt að því að
safna fé innanlands til áfram-
haldandi rafveituframkvæmda,
en áður höfðu allar stærri fram-
kvæmdir á því sviði verið gerðar
fyrir erlent lánsfé. Framsókn-
arflokkurinn var sá eini af
flokkum þingsins, sem stóð ó-
skiptur með þessu máli, en
vegna andstöðu flestra þing-
manna í öðrum flokkum tókst
aldrei að fá þessar tillögur sam-
þykktar á Alþingi.
Á sumarþinginu 1942 báru
þingmenn Framsóknarflokksins
fram svohljóðandi tillögu til
þingsályktunar:
„Alþingi ályktar að kjósa
fimm manna nefnd, er geri
tillögur um fjáröflun til þess
að byggja rafveitur, í því
skyni að koma nægilegri raf-
fréttist heim, en hann hafði
farið í kaupstaðarferð út á
Akranes, dreymdi Guðmund
föður sinn, en þeir elskuðu hvor
annan mjög, og svaf Guðmund-
ur hjá honum. Þótti Guðmundi
faðir sinn koma að rúmi sínu og
segja honum, að hann mætti
eiga úrið sitt, því að hann þyrfti
þess ekki lengur.
Fór elzta systirin fyrst á fæt-
ur um morguninn og kom strax
upp aftur og sagði að faðir sinn
væri að koma, því að hún heyrði
til hans Skugga, en það var
hundur Einars bónda, sem aldrei
skildi við hann. Var þá eins og
Guðmundur vakni af draumi,
og segist hann aldrei hafa verið
fljótari á fætur en þá, til þess
að komast út til gegninganna
áður\en fregn kæmi, því að
hann var viss um að faðir sinn
væri látinn.
Dvaldist hann síðan í penings-
húsunum til hádegis, og var þá
búinn að glima við sorg sína og
yfirvinna nana — á yfirborð-
inu. Segist hann á þeirri stund
orku til ljósa, suðu, hitunar
og iðnrekstrar í allar byggðir
landsins á sem skemmstum
tíma, enda verði raforkan
ekki seld hærra verði í dreif-
býli en stærstu kaupstöðun-
um á hverjum tíma. Nefndin
skal sérstaklega gera tillögur
um aukinn stríðsgróðaskatt til
að mæta óhjákvæmilegum
útgjöldum við framkvæmdir í
í þessu efni, er hefjist svo
fljótt sem unnt er að fá inn-
flutt efni til þeirra. Nefndin
leggi tillögur sínar um þetta
efni fyrir næsta reglulegt Al-
þingi.
Jafnframt ályktar Alþingi
að fela ríkisstjórninni að láta
fara fram, undir umsjón raf-
magnseftirlits ríkisins, rann-
sókn á skilyrðum til vatnsafls-
virkjunar í fallvötnum lands-
ins og því, hvernig auðveldast
sé að fullnægja raforkuþörf
landsmanna hvarvetna á
landinu, sérstaklega hvort
hagkvæmara sé á hverjum
stað að vinna orkuna í smáu
orkuveri í námunda við notk-
unarstaðinn eða taka hana úr
sameiginlegri orkuveitu, sem
sem lögð yrði frá stærra orku-
veri um einstakar sveitir og
kauptún eða heila landshluta.
Rannsóknirnar skal hefja nú
þegar og hraða þeim svo sem
mögulegt er.
Kostnaður við störf nefnd-
arinnar og rannsóknir greið-
ist úr ríkissjóði.“
Tillaga þessi var samþykkt á
þinginu, efnislega óbreytt. Með
þeirri samþykkt, sem er sú
merkasta, sem Alþingi hefir
gert um þessi mál, var sú stefna
mörkuð, að raforku skyldi veitt
um allar byggðir landsins og
orkan seld við sama verði í
sveitum og kaupstöðum. Með
samþykkt tillögunnar er enn-
fremur ákveðið, að láta rann-
saka vatnsaflið og skilyrði til
virkjunar hvarvetna á landinu,
en slík rannsókn er óhjá-
kvæmileg til undirbúnings
væntanlegri landsrafveitu.
Engar stærri rafveitufram-
kvæmdir hafa verið gerðar hér
á landi án aðstoðar ríkisins.
Rafstöðvar kaupstaðanna hafa
verið byggðar fyrir erlent láns-
fé, sem fengið var gegn ábyrgð
ríkissjóðs. Síðustu árin hafa Al-
þingi borizt margar kröfur um
aðstoð til að koma upp rafveit-
um, fyrst og fremst fyrir kaup-
staði og kauptún. Á síðasta þingi
var beðið um ábyrgðir fyrir

hafa breytzt úr barni í fullorö-
inn mann, og hafi hann aldrei
lifað nein æskuár.
Hann herti sig upp, til að
glúpna ekki frammi fyrir sín-
um nánustu eða öðrum, svo að
þeim yrði sorgin ekki þung-
bærari sín vegna, heldur hafi
hann reynt að hughreysta yngri
systkini sín og móður sína.
Segir Guðmundur frá atviki,
er skeði daginn eftir, er grann-
kona ein kom til að hugga móð-
ur hans. Sagði sú við móður
Einars, að hún væri nú fær um
að bera þennan missi betur, því
að hún væri orðin mótlætinu
svo vön. Hún var þá búin að
missa 12 börn sín af 18 og þrjá
eiginmenn. Og ennfremur segir
grannkonan, að ekki sjái á hon-
um Gvendi, enda sé þetta svo
mikill harðhnokki. Var þá sem
hagl hryti af augum gömlu kon-
unnar niður á prjónana. Stóð
Þættir af Guðmundi
relaskyttu
(FYRRI HLUTI).
Guðmundur Einarsson bóndi að Brekku á Ingjaldssandi í
V.-ísafjarðarsýslu verður 70 ára hinn 19. þessa mánaðar.
í tilefni af því hefir Jóhannes Davíðsson í Hjarðardal sent
Tímanum þætti þá úr ævi Guðmundar, er hér fara á eftir.
ræðisstjórn. Og þegar ríkis-
stjóri skipar stjórn samkvæmt
meðmælum meiri hluta Alþing-
is, rísa jafnskjótt upp hópar
manna innan þings og utan, til
að sparka henni og gera óstarf-
hæfa.
Samhliða þessum sjúkdóms-
einkennum er að verða djúptæk
breyting í pólitískum starfs-
grundvelli hér á landi, sem
menn eru nú sem óðast að átta
sig á.
Meginbreytingin er sú, að
launamenn, þeir sem taka fast
kaup hjá ríki, einkafyrirtækj-
um eða einstaklingum, hafa í
raun og veru sameinazt í ein
meginsamtök, Alþýðusamband
íslands, þótt rætur hreyfingar-
innar liggi miklu víðar, og
gegnsýri suma þingflokkana
alveg.
Með þessu er að því stefnt,
þegar stökkbreyting verður á
verði útfluttra afurða í stríðs-
lokin, og útflutningur stöðvast
af samkeppni við aðrar þjóðir
með lægri verðgrundvöll, að
launamenn í öllum stjórnmála-
flokkum standa sameinaðir um
stundarhagsmuni sína, en þjóð-
félagið sjálft'kemst í öngþveiti,
— verður svelt til uppgjafar eins
og umsetin borg. Þetta kalla
sósíalistar að „alþýðan taki for-
ustuna“. Og verði einhverjar
vífilengjur af hálfu ríkisvalds
og einstakra hópa, verða verk-
föll og handafl látið skera úr.
Þetta er það, sem er í undir-
búningi á íslandi meðan Róma
brennur.
Á það hefir verið bent, að
þessar afleiðingar séu óhjá-
kvæmilegar, ef þeir þegnar
þjóðfélagsins, sem einblína ekki
algerlega á þrengsta stundar-
hag, standa sundraðir um meg-
inhagsmuni sína og þjóðfélags-
ins, vegna ágreinings um ýms
dægurmál, sem launamenn-
irnir leggja á hilluna.
Þessir menn verða að koma á
meiri samvinnu og jöfnuði í at-
vinnuvegum og atvinnuháttum
þjóðarinnar, gæta hagsmuna
hinna mörgu og smáu framleið-
enda gegn' hinum ofríku, sem
reyna að afla sér pólitískra
valda með fjármunum, jafnvel
í náinni samvinnu við upp-
lausnaröflin. Það verður að reisa
skorður við óhæfilegri auð-
söfnun einstaklinga eða fjöl-
skyldufyrirtækja, sem eiga t. d.
fjórða hvern togara í landinu.
Slíkt fólk er ofjarlar í litlu þjóð-
félagi og jafn ólíklegt til að
stuðla að friði og jöfnuði í rík-
inu og úlfalda að komast gegn-
um nálarauga eða ríkum manni
í himnaríki.
Geti stjórnmálaflokkarnir ekki
leyst vandamálin, verða hags-
munasambönd borgaranna að
reyna að j.afna metin sín á
milli, eins og nú þegar er verið
að gera tilraun með.
Hættum að safna glóðum elds
að eigin húsum — meðan Róma
brennur. +
lánum til rafveituframkvæmda,
er námu samtals 24 milj. króna.
Venjulega er óskað ábyrgðar
fyrir öllu því fé, sem þarf til
framkvæmdanna, þar sem íbúar
viðkomandi bæja eða héraða
telja sér ekki fært að leggja
fram fé eða vilja ekki hætta
eigin fjármagni í fyrirtækin.
Ríkið á að bera alla áhættuna,
en aðrir að stjórna rafveitunum.
í stað þess að halda áfram á,
þeirri braut, að veita ríkis-
ábyrgðir fyrir lánum til virkjun-
arframkvæmda fyrir takmörk-
uð svæði, þar sem byggðin er
þéttust og skilyrði eru bezt til
hagnýtingar rafmagnsins, á rík-
ið nú að taka að sér fram-
kvæmdir á sama hátt og það
hefir áður gert í vega- og síma-
málum. Aðeins með því móti
verður tryggt, að framkvæmd-
irnar verði miðaðar við alþjóð-
arhag og að séð verði fyrir raf-
magnsþörf allrar þjóðarinnar
áður langt líður. Þetta hefir
þegar verið að nokkru leyti
viðurkennt af Alþingi með lög-
unum um rafveitur ríkisins,
sem samþykkt voru árið 1942.
Sú stefna, sem tekin var á
sumarþinginu 1942, með þings-
ályktunartillögu Framsóknar-
manna, að koma rafmagni til
allra landsmanna og selja það
sama verði hvar sem er á land-
inu, er óframkvæmanleg á ann-
an hátt en þann, að ríkið eigi
allar stærri aflstöðvarnar og
háspennulínur frá þeim. Heild-
arlöggjöf um rafveitukerfi rík-
isins þarf að setja nú þegar og
fara eftir þeirri löggjöf við all-
ar framkvæmdir á þessu sviði.
Eitt af mörgu, sem styður þá
skoðun, að rafstöðvarnar eigi að
vera ríkiseign, er raforkuþörf
margra ríkisstofnana. Þau rík-
isfyrirtæki, sem nú eru til, þurfa
að nota mikla raforku. En auk
þess þarf svo fljótt sem verða
má að koma upp áburðarverk-
smiðju, sementsverksmiðju og
fleiri stórum iðnaðarfyrirtækj-
um, sem sennilega verða rekin
af ríkinu eða einhverjum al-
þjóðarfélagsskap, t. d. S. í. S.,
og slík fyrirtæki þurfa að nota
mikla raforku. Ef ríkið setur
upp rafveitukerfi, sem nær um
allt land, er hægt að setja slík-
ar verksmiðjur á þá staði, þar
sem auðveldast er um útvegun
hráefnis og aðstaða er að öðru
leyti bezt til verksmiðjurekst-
urs. Þegar ríkið á aflstöðvarnar
er hægt að veita stofnunum
þess og öðrum almenningsfyrir-
tækjum rafmagn með sann-
gjörnum kjörum, og um leið er
tryggt, að landsmenn njóti sam-
eiginlega hagnaðar af raforku-
sölu til slíkra stórfyrirtækja, en
viðskipti við þau munu yfirleitt
verða til hagsbóta fyrir rafveit-
urnar.
(Framh. á 4. síðu)
hún þá upp af rúmi sínu og
gekk til grannkonunnar og
mælti þessa vísu:
„Utan manninn allir sjá,
orð og gerðir heyra,
en hugskotsranninn horfa
upp á.
held ég kosti meira.“
Helga Salómonsdóttir, amm-
an, var þá yfir 80 ára og var
Einar uppáhaldsbarnið hennar,
og þá fyrst heyrðist til hennar
æðruorð í öllum hennar raun-
um.
Eins og nærri má geta var
ekkjan illa á vegi stödd eftir
þennan missi. Þetta var tveim
vetrum eftir fellisvorið mikla
1882, er kom við hjá flestum,
svo að bústofninn var ekki mik-
ill.
Hélt þó ekkjan við búi á Heggs-
stöðum, og hafði ráðsmenn að
nafninu fyrstu árin, eða á sumr-
in, en þeir fóru burt á haustin,
og kom þá umhirða og forsjá
búsins á Guðmund ásamt móð-
ur hans.
Ævintýri unglingsáranna.
Eitt sinn, er G. E. var á 13. eða
14. ári, kom hann sem oftar að
Hvitárvölíum, en þar bjuggu þá
merkishjónin Andrés Fjeldsted
og kona hans, Sesselja. Var
Guðmundur þá að leita að
tryppi, en vissi þó, að þess var
ekki von í þeirri átt, sem Hvít-
árvellir voru, en gerði lykkju á
leið sína í von um eitthvað í
svanginn, því að það brást
aldrei, að húsmóðirin gæfi hon-
um að borða, er hann kom
þangað.
B Æ K U R
Leiðbeiníngar um
hirðíngu búpenings
Samið hafa , dýralæknar
Bandaríkjahersins á ís-
landi. 16 bls. með mynd-
um.
Pési þessi er gefinn út af upp-
lýsingaskrif stof u Bandaríkj -
anna og hefir að minnsta kosti
Mjólkursamsalan fengið allstórt
upplag af honum til dreifingar
um starfsvæði sitt. Er það. og
tekið fram, að pésinn hafi verið
saminn í samráði við dýralækni
ríkisins, Búnaðarfélag íslands,
Mjólkursamsöluna og Rann-
sóknardeild - Háskólans. Ættu
allir þessir aðilar í félagi að
vera nægileg trygging þess, að
leiðbeiningar þær, sem pésinn
flytur, séu í samræmi við ís-
lenzka staðhætti og að öðru
leyti „góð vísa, sem seint verður
of oft kveðin“. í inngangi rits-
ins segir, að dýralæknar Banda-
ríkjahersins hafi tekið þátt í
því með íslenzkum fræðimönn-
um að leita að lyfi gegn mæði-
veikinni. — „Fátt vita menn um
þennan saiiðfjársjúkdóm, þótt
hann drepi árlega mörg þúsund
fjár á, í^landi. Hans hefir nú
orðið vart í Suður-Afríku og á
nokkrum stöðum í Norður-Da-
kota og Montana í Bandaríkj-
unum.“
Að ööru leyti skiptist pésinn í
stutta þætti um kýr og meðferð
mjólkur, svínarækt og hirðingu
sauðfjár.
Þótt vart verði sagt, að pési
þessi flytji neitt það, er ekki
hafi áður sézt hér á prenti,
verða slíkari áminningar og
leiðbeiningar seint um of
brýndar fyrir almenningi. Enn
er margt í húsakynnum og hirð-
ing búpenings, sem- stendur til
stórra bóta hér á landi.
Hitt skiptir þó meira máli, að
íslenzkir dýralæknar og vísinda-
menn hafa fengið dugandi sam-
verkamenn erlenda til að berj-
ast við mæðiveikina og reyna að
finna orsakir hennar og læknis-
lyf gegn henni.
Takist þessum mönnum í sam-
einingu að finna ráð, er dugir
gegn þessum vágesti, munu
þeir hljóta mikla þökk íslenzku
þjóðarinnar. íslenzkir bændur
eru ekki svo vanir því, að óvið-
komandi menn leggi fram
krafta sína til að leysa vand-
ræði þeirra, að þeir vanmeti
þær tilraunir í þá átt, sem af
góðum hug eru gerðar.
Því verður hins vegar ekki
neitað, að dýralæknar Banda-
(Framh. á 4. síðu)
Þegar piltur er setztur að mat
í eldhúsinu, kemur húsbóndinn
niður og spyr, á hvaða ferð
hann sé nú, og segir Guðmund-
ur honum. það. Spyr bóndi þá,
hvar hann hafi átt von á trypp-
inu, og segir drengurinn satt
um það. Spyr þá bóndi aftur,
hvort hann sé að taka af sér
krók. Guðmundur man ekki,
hverju hann svaraði þessu, en
Andrési mun hafa mislíkað.
Segir hann þá við Guðmund, að
hann skuli koma sér út og burt,
en strákur segist skuli fara
þegar hann sé búin að borða
það, sem hún Sesselja hafi gef-
ið sér. Tók þá Andrés í öxl Guð-
mundar og kastaði honum upp
í ganginn, en í eldhúsið var
gengið niður tröppur. Guðmund-
ur ætlar að snúa aftur og ljúka
matnum, en Andrés kemur þá
upp og rekur Guðmund út á
undan sér.
Þegar út kemur, tekur strák-
ur prik, sem hann hafði haft
í hendinni, en skilið eftir við
dyrnar, slær því aftur fyrir sig
og finnur, að það kemur í An-
drés bónda, hleypur síðan af
stað og lítur ekki aftur.
Þegar piltur var kominn úr
augsýn, fer hann að hugleiða
þetta tiltæki sitt, og þykir illt
sitt uppátæki og verður alvar-
lega hræddur, og sér móðir hans
á honum, þegar heim kemur, að
eitthvað var að, en Guðmundur
dylur hana þess, sem vonlegt
var, því að hart mundi tekið á
slíku.
Hugsar Guðmundur nú með
kvíða til þess, er hann næst
þurfi að fara til Hvítárvalla, en