Tíminn - 27.11.1943, Blaðsíða 4
472
TÍMIWV, laiigardagiim 27. nóv. 1943
118. blatB
tn BÆIVUM
Sextugur.
Þorkell Clausen verzlunarmaður átti
sextugsáfmæli í gær.
Þing Alþýðuflokksins
Þing Alþýðuflokksins var sett hér
í bænum síðastl. miðvikudag. Mun
því lokið um helgina. Á þingi þessu
mun mörkuð endanlega afstaða flokks-
ins til sjálfstæðismálsins.
Framsóknarskemmtun.
Þriðja skemmtun Framsóknarfélag-
anna í Reykjavík á þessu ári, verður
haldin í Listamannaskálanum næsta
föstudagskvöld. Tvær fyrri skemmtan-
imar hafa verið á þessum stað og far-
ið hið prýðilegasta fram.
Breytt öldulengd.
Breytt hefir verið um öldulengd fyr-
ir útvarp á íslenzku frá London. Verð-
ur öldulengdin framvegis 31 meter í
stað 35 metra. — Útvarpstíminn er
óbreyttur, kl. 2.15 eftir íslenzkum tíma.
Nýlega
hafa sjö menn verið dæmdir í lög-
íeglurétti Reykjavíkur fyrir ölvun við
akstur, fyrir að reyna að aka undir
áhrifum áfengis og fyrir að veita bif-
reiðastjóra áfengi. — Fimm þessara
manna voru dæmdir fyrir ölvun við
akstur og eru þrír af þeim atvinnu-
bílstjórar. Voru þeir dæmdir í 10 daga
varðhald og sviptir ökuleyfi í 3 mán-
uði. — Tveir menn, sem reyndu að
aka undir áhrifum áfengis, voru
dæmdir í 7 daga varðhald og einn
var dæmdur í 300 króna sekt fyrir
að veita bifreiðastjóra, er hann gegndi
starfi sínu, áfengi.
Leíðréfting
Páll Jónsson á Þingeyri verð-
ur skipstjóri m.b. Hilmis, en
ekki Þórður Friðfinnsson á
Kj aransstöðum í Dýrafirði, eins
og nýlega hafði missagzt í blað-
inu. Þórður verður fyrsti vél-
stjóri á skipinu.
Athugasemdir víð
próunarsögu . . .
(Framh. af 3. síðu)
unum varð ekki lokað. Ég hefi
hér að framan greint nokkuð
frá því atriði og má hver
trúa því sem vill, að Eyjólfi
hefði tekizt betur að greiða
fram úr því máli, en öllum þeim
mörgu mönnum, sem þar lögðu
hönd að.
Margt er það fleira, sem á-
stæða væri til að athuga í þess-
ari „þróunarsögu“ Eyjólfs, þótt
hér verði látið staðar numið.
En það sem að framan er rakið,
ætti að vera nægilegt til þess,
að hver sá, sem það vill, geti
gert sér það ljóst, að það er að
minnsta kosti ekki alt sannleik-
ur, sem sú saga hefir að
geyma. Halldór Eiríksson.
IVýtt bandalag . . .
(Framli. af 1. síðu)
að Sjálfstæðisfiokkurinn sé nú
alveg kominn inn á þá stefnu
kommúnista að sleppa beri dýr-
tíðinni lausri.
Röksemdir þeirra fyrir þeirra
ráðabreytni eru næsta fávís-
legar. Gísli Jónsson hélt því t.
d. fram í umræðunum um verð-
lækkunarskattinn, að það gæti
verið gróði fyrir þjóðina að láta
dýrtiðarvísitöluna hækka, því
að þá fengist meiri erlendur
gjaldeyrir fyrir setuliðsvinnuna!
Væri það alveg i samræmi við
fjármálavizku Sjálfstæðis-
flokksins að stöðva framleiðsl-
una með taumlausri verðbólgu
í trausti þess að meira fengist
fyrir setuliðsvinnuna, sem er
þó óðum minnkandi, og þannig
yrði nllu borgið!
Á sömu leið er sú röksemd
Ingólfs- Jónssonar, að dýrtíðin
sé til hagnaðar fyrir bændur!
Þetta eru orðin gamalkunn
vinnubrögð Sjálfstæðisflokks
ins, að óskapast fyrst yfir því,
að allt sé að sökkva, en telja það
svo í bezta lagi, þegar á hólm-
inn kemur og hlaupa þá frá öll-
um ábyrgum ráðstöfunum.
Ef dýrtíðarvísitalan hækkar
verulega, myndi það verða ó-
bærilegt’ fyrir margar fram-
leiðslugreinar. Kaupgjald hjá
landbúnaðinum myndi hækka,
en verðlagið á landbúnaðarvör-
um haldast óbreytt, þar sem
það er bundið með samkomu-
lagi landbúnaðarvísitölunefnd-
ar. Frystihúsin og smáútvegur-
inn myndi sennilega alveg
stöðvast. Hlutarsjómenn, ef eih-
hverjir yrðu, væru mjög grá-
lega leiknir, þar sem þeir yrðu
að kaupa vörurnar hærra verði,'
án þess að hlutur þeirra hækk-
aði.
Afleiðing
upplausnarinnar . . .
(Framh. af 1. síðu)
í bili, en hún er farin að sjá í
gegnum blekkingarnar.
Viðreisnin og hlutverk
miðstéttarflokkanna
Þetta upplausnarástand, sem
nú er, getur haldið áfram enn
um stund, og gerir það senni-
lega. En það er samt trú mín,
að viðreisnin eigi eftir að koma,
þótt hún eigi nokkuð í land.
Slíkt upplausnarástand hefir
oft verið undanfari stórra breyt-
inga og umbóta. Upplausnin
hefir einmitt opnað augu
manna fyrir nauðsyn þeirra, og
þannig ætti það að geta orðið
hjá okkur að þessu sinni.
Ég hefi þá skoðun, að það
verði miðstéttirnar, sem beitist
fyrir þeirri viðreisn, sem hér
þarf að gerast. Það verða launa-
menn, bændur, sjómenn og
aðrir vinnandi framleiðendur,
sem mynda meginkjarna henn-
ar. Þessar stéttir eru líklegastar
til að geta framkvæmt þær
breytingar og skapað það þjóö-
félagslegt réttlæti, sem verður
að vera grundvöllur viðreisnar-
innar.
Þjóðin vcrður nð læra
af reynsluimi
Ég hefi nokkuð.minnzt á þau
afglöp, sem unnin hafa verið á
liðnum árum. Ýmsir munu telja
það óþarft, og jafnvel ógagn-
legt. Ég er ekki sömu skoðunar.
Ég lít svo á, að geti þjóðin ekk-
ert lært af þeim átökum, sem
orðið hafa síðustu missirin, sé
lítil von um bata. Fyrstu skil-
yrði þess, að þjóðin rétti við, er
að hún skilji, hvernig hún hefir
verið blekkt og hverjir hafi
blekkt hana. Meðan slíkum
vinnubrögðum er haldið áfram
sem hafin voru 1942 og mikill
hluti stærsta þingflokksins, sem
á að leiða störf þingsins, tekur
þátt í þeim, er ekki von að vel
fari. Þetta ástand verður ekki
bætt fyrr en þjóðin skilur,hvaða
fólk það er, sem hún þarf að
losna við af Alþingi og fram-
kvæmir þann skilning með
kosningum.
Breyting’ stjiirnar-
kcrfisins getnr verift
fyrsta viðreisnar-
sporið
Vel má þó vera, vegna þess,
hvernig gengið var frá kjör-
dæmaskipuninni í fyrra, að það
reynist erfitt að fara þessa leið
þegar í stað. Þjóðin kann að
þurfa að fara nokkra króka-
leið.
Eins og vitað er, þá getur
ríkisstjóri skipað ríkisstjórn, ef
Alþingi gerir það ekki. Þetta
kemur þó að takmörkuðu gagni,
því að Alþingi getur gert slíkri
stjórn ófært að stjórna, þar sem
það hefir löggjafarvaldið, enda
er það á góðum vegi með að
gera það nú. Það er úr þessu,
sem bæta þarf.
Hið fyrsta vígi, sem þjóðin
þarf að vinna, er að fá sjálf
vald til að kjósa forsetann með
beinum eða óbeinum kosning-
um. Þessum forseta verður að fá
vald til þess, ekki aðeins að
skipa stjórn, ef þingið getur það
ekki, heldur verður hann í
stjórnarskipunarlögum landsins
að fá tryggðan þann rétt, sem
gerir stjórn hans fært að stjórna
meðan hún fer með völd. Um
leið og þingið gerir skyldu sína
að mynda ábyrga stjórn, fellur
þetta vald forseta niður af
sjálfii sér.
Ég held, að það hljóti að koma
til íhugunar, hvort þetta eða
eitthvað þessu líkt sé ekki það,
sem þjóðin ætti að snúa sér að
af alefli.og einhug, því að eins
og nú er komið stjórnmálaöng-
þveitinu, mætti vel svo fara, að
þetta yrði skjótasta lækningin
og ef til vill í bráðina sú eina,
sem fær er og náð getur tilgangi
sínum.
Kvenblússur ogvestí
úr prjónaefni, nýkomið.
H. Toft
Skólavörðustíg 5. Sími 1035.
Innilega þakfca ég öllum þeim, er glöddu mig með heim-
sókn, skeytum og gjöfum á sextugsafmœli mínu.
Heill og hamingja fylgi ykkur öllum.
EYJÓLFUR GESTSSON, Húsatóftum
Tílkynning
til h 1 u t h a! a
Gegn framvísun stofna frá hlutabréfum í h. f Eim-
skipafélagi íslands fá hluthafar afhentar nýjar arð-
miðaarkir á skrifstofu félagsins í Reykjavík. — Hlut-
hafar búsettir úti á landi eru beðnir að afhenda
stofna frá hlutabréfum sínum á næstu afgreiöslu
félagsins, sem mun annast útvegun nýrra arðmiða-
arka frá aðalskrifstofunni í Reykjavík.
/
H.F EIMSKIPAFÉLAG ÍSLAADS.
TORSÓTTAR
Ast og hatur LEIÐIR
(Rage in Heaven). (The Hard Way).
INGRID BERGMAN, Stórmynd með IDA LUPINO,
ROBERT MONTGOMERY, JOAN LESLIÉ,
GEORGE SANDERS. DENNIS MORGAN.
Sýnd kl. 7 og 9. Sýning kl. 9.
Bönnuð börnum innan Börn fá ekki aðgang.
16 ára.
BARDAGINN í ÞOKUNNI
ki. 314—6 y2 (Escane to Glory).
BRÓÐIR „FÁLKANS1. Spennandi viðureign milli
(Falcon’s Brother). kafbáts og farþegaskips.
GEORGE SANDERS. Pat O’Brien.
Bönnuð börnum innan Constance Bennett.
Sýnd kl. 5 og 7
Börn fá ekki aðgang.
Innilegt hjartans þakklæti færum við hér með öllum
nágrönnum okkar, sveitungum og fjærstöddum vinum fyr-
ir alla auðsýnda hjálp og samúð í veikindum og við jarð-
arför mannsins míns EIRÍKS BJÖRNSSONAR. Við biðj-
um góðan guð að launa hverjum einum af ríkdómi sinn-
ar náðar.
Fyrir mína hönd og barna minna
Þórunn Guðmundsdóttir
Vestur-Fíflholtshjáleigu.
Á víðavangi.
(Framh. af 1. síðu)
tók réttilega fram í úivarps-
ræðu sinni við eldhúsumraið-
urnar. Þótt ríkisstjcrnin sé
skipuð góðum hæfileikamönn-
um, gagnar það ekki, þar sem
hún hefir ekki þá stoð í þing-
inu að baki sér, sem sérhver
stjórn verður að hafa, ef bún á
að fá nokkru áorkað.
Hér verður að vera gerbreyt-
ing á, ef ekki á illa að fara. Og
það er skylda Alþingis að koma
hér annari skipan á.“
Þetta er alveg rétt hjá Morg-
unblaðinu. Afleiðingunum af
eiðrofi Ólafs, samvinnuslitum
Sjálfstæðisflokksins við Fram-
sóknarflokkinn og samstjórn
Ólafs Thors og kommúnista er
hér alveg réttilega iýst.
Morgunblaðið heldur svo á-
fram:
„En þingfiokkarnir geta ekki
komið sér saman, segja menn.
Sannleikurinn mun þó vera sá,
að það eru aðeins örfáir menn,
sem standa í vegi íyrir heil-
brigðu samstarfi flokka á Ál-
þingi. Þessum mönnum verður
að víkja til hliðar og það taf-
arlaust."
Þetta er ekki síður rétt hjá
Mbl. En því miður er þessi
skilningur ekki til staðar hjá
Sjálfstæðisflokknum. í stað
þess að hann viki til hliðar þeim
manni, sem er mest í vegi heil-
brigðs samstarfs, endurkaus
flokkurinn hann fyrir formann
með öllum atkvæðum fyrir
skemmstu síðan. Meðan stærsti
flokkurinn býður slík sættaboð,
er ekki von að vel fari.
GJÖF KOMMÚNISTA
TIL STRÍÐSGRÓÐAMANNA.
Þjóðviljinn var nýlega að
lýsa skattafrumvarpi, sem
flokkurinn hefir lagt fram á Al-
þingi. Hófst lýsingin á þessari
frásögn:
„Lagt er til, að skattfrelsi al-
mennra hlutafélaga verði af-
numið.
Nú fá alls konar braskfyrir-
tæki, bara ef þau heita hluta-
félög, skattfrjálsan ys hluta af
hreinum gróða sínum. Þannig
njóta nú bíó-hlutafélög, verzl-
unar-hlutafélög og önnur slík
skattfrelsis fram yfir aðra skatt-
þegna. Skattfríðindi þessara
félaga nam rúmum 2 milj. kr.
s. 1. ár.“
Þetta er alveg nákvæmlega
sama breytingin á skattalögun-
um, er Framsóknarmenn voru
búnir að koma inn í dýrtíðar-
lögin í fyrra, en kommúnistar
hjálpuðu íhaldsmönnum til að
fella úr þeim aftur. Fyrir bein-
an tilverknað kommúnista hef-
ir þessum braskfyrirtækjum því
verið veitt 2 milj. kr. skattfríð-
indi á þessu ári. Má því með
réttu kalla þetta gjöf kommún-
ista til stríðsgróðamanna og
hafa þeir vissulega ekki skorið
hana við neglur.
„ATVINNULEYSI ER MORГ.
Þessi áhrifamikla setning
stóð nýlega í Þjóðviljanum.
Var það til að framkalla morð,
sem kommúnistar gerðu sitt
ýtrasta til að efla upplausnina
á síðasta ári, en til hennar má
fyrst og fremst rekja það, ef
ekki verður hér blómlegt at-
vinnulíf á komandi árum.
Skozkir ullartreilar
og fóðraðir kven- og karl-
mannahanzkar.
II. Toft
Skólavörðustíg 5. Sími 1035
Regnírakkar
á unglinga og fullorðna.
H. TOFT
Skólavörðustíg 5. Sími 1035.
Skípaútgerð ríkisins
TEKIÐ á móti flutningi í
eftirgreind skip árdegis í dag:
Ármann
Áætlunarferð til Breiðafjarð-
ar. —
Sverrir
Til Tálknafjarðar, Bíldudals
og Þingeyrar.
Ríchard
Til Flateyrar, Súgandafjarð-
ar, Bolungarvíkur og Súðavík-
ur.
Ægir
héðan kl. 6 síðdegis á morgun
með póst og farþega til Vest-
mannaeyja.
Súdin
BrottföÝ ákveðin á mánudags-
kvöld kl. 9.
Lesendur!
Vekjið athygli kunningja yð-
ar á, að hverjum þeim manni,
sem vill fylgjast vel með al-
mennum málum, er nauðsyn-
legt að lesa TÍMANN.
Leikfélag Reykjavíknr
„Eg hef komið hér áður“
<MgWSfrÁ,' ■ ■'~r'...ThSm
Sýniiijs( aiinað kvöld kl. 8.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 4 í dag.
Höfum til nokkra
uppgerða bílamótora
Fræsum einnig út mótora.
Vélaverkstæði Signrðar Sveinhjöriissonar,
Skúlatún 6. — Sími 5753.
Kaupendur ínnheimtumenn
Tímans
i\ú er að verða síöustii forvöð fyrir
þáj sem skiilda fyrir yfirstandandi ár-
S’ang blaðsins, að scnda greiðslur, svo
að þær verði komnar til afgreiðslunn-
ar fyrir áramót.
Eftir áramótin verður hætt að scnda
blaðið til allra þeirra áskrifenda, sem
þá hafa ekki greitt árganginn 1943.
Athugið, að það er fyrirhafnar- og
kostnaðarlítið að scnda blaðgjaldið í
lióstávísun.
Jörð tíl ábúðar
Jörðin Gularás í Austur-
Landeyjum, er laus til ábúðar
frá næstu fardögum.
S T Ú L K U R
óskast til fiskflökunar. — Hátt
kaup. Frítt húsnæði í nýtízku
húsum.
HRAÐFRYSTISTÖÐ
VESTMANNAEYJA.
!
Harmleíkurmn miklí á Kyrrahaíínu haustið 1942:
snerul af tur
eftir frægasta flugmann Bandaríkjanna,
EDWARD V. RICKENBACKER.
. . í þcssari bók siiini segir Rickenbacker frá átakanlegustu
hrakningasögu er nokkur flugmaður getur frá sagt, er liann og
sjö félagar hans urðu að nauðlenda „fljúgandi virki“ úti á miðju
Kyrrahafi og líða hinar hörmulegustu kvalir á litlum giimmíbát-
um í 21 dag. — Þeim var bjargað fimmtudaginn 12. nóvcmher
1942 — en þá var Alex liðþjálfi dáinn. — I bókinni eru tíu Ijós-
myndir af mönnum og viðburðum.