Tíminn - 31.12.1943, Qupperneq 3

130. 1)1 að
TtMINN, föstadagSmi 31. des. 1943
519
PRENTSMIÐJAN EDDA H.F.
LINDARGÖTU 9 A
Símar 3720 og 3948
Annast alls konar prentun, svo sem
blaðaprentun, bókaprentun,
eyðublaðaprentun
o. fL
Rekur bókbandsstofu. — Selur pappír.
Óskum öllum viðskipíamönnum vorum GLEÐILEGS NÝÁRS,
og þokkum viðskiptin á liðna árinu.
kvæmda og fyrst og fremst
munu beita honum til að afla
sér ólýðræðislegra áhrifa og,
pólitísks fylgis, eins og kom ber-
legast fram í seinustu 'alþingis-
lcosningum.
Til lausnar á þessu óheilbrigða
ástandi er ekki nema ein leið.
Það er í fyrsta lagi, að ríkið ráð-
stafi meginhl. stórgróðans til að
efla skipastólinn, rækta land-
ið, reisa verksmiðjur og orku-
ver. Það er í öðru lagi, að verð-
lagið og kaupgjaldið sé fært
niður, en þó ekki meira en nauð-
syn krefur. Gegn þeirri fórn,
sem verkamenn og bændur þá
færa, ef fórn skal kalla, fá þeir
tryggingu ríkisins fyrir því, að
atvinna þeirra sé tryggð, því að
þessa tryggingu ætti ríkinu að
vera auðvelt að veita, ef það
ráðstafaði stórgróðanum á rétt-
an hátt.
Af hálfu ýmissa stórgróða-
manna kann því að vera haldið
fram, að það sé ofbeldi og þjóð-
nýting, ef ríkið ráðstafaði megn-
inu af stórgróðanum. Þessir
menn gera sér ekki ljóst, að senn
eru taldir dagar þess þjóðskipul.,
sem skiptir mönnum í tvo hópa:
Pámenna auðkýfingastétt og
fjölmenna öreigastétt. Kjörorð
þess þjóðskipulags, sem nú er í
sköpun, er að tryggja öllum
sæmilega afkomu og atvinnu,
láta alla vera bjargálnamenn.
Þetta verður ekki gert, nema
ríkið hafi tök á því að jafna
fjármunum milli manna á rétt-
an hátt og hafi hæfilega íhlut-
un um atvinnuvegina. Þjóð-
skipulagið er til þess að tryggja
hag og rétt allra, en ekki nokk-
urra útvaldra. Það á ekki aðeins
að vernda einstaklinginn gegn
ránsmanninum, sem ræðst á
hann á götunni og stelur budd-
unni hans með 200—300 kr.,
það á líka að vernda hann gegn
ránsmanninum, sem tekur frá
honum margfalda þá upphæð
með ósanngjörnu vöruverði eða
kaupgjaldi. Stórgróði, sem
fenginn er með slíkri fjáröflun,
á ekki rétt á sér. Samvinnufé-
lögin hafa og geta unnið mikið
gegn slíkri auðsöfnun, en þegar
þau ein nægja ekki gegn henni,
|Verður ríkið að koma til skjal-
anna.
Sú röksemd, að það dragi úr
atvinnurekstrinum, ef ekki sé
leyfð söfnun mikils einkagróða,
er löngu búin að afsanna sig.
Kaupfélögin hafa t. d. gert það
áþreifanlega. Það, sem er und-
irstaða framleiðslunnar, er að
afurðir hennar seljist. Það er
ekki nóg að framleiða kjöt og
mjólk, ef enginn finnst kaup-
andinn. Það er kaupgetan, sem
ræður mestu um framleiðsluna.
Sé kaupgetan og eftirspurnin
til staðar, kemur framleiðslan
oftast af sjálfu sér. Þess vegna
er það eitt bezta úrræði ríkisins
til að efla framleiðsluna, að
dreifa kaupgetunni, gera hana
sem jafnasta en það verður ekki
gert, ef leyfð er söfnun sfrórfellds
einkagróða.
Það er líka mesta bábilja, að
dagar einkarekstursins séu
taldir, ef ekki er leyfð söfnun
stórfellds einkagróða. Sá einka-
rekstur, sem rekinn er með það
fyrir augum að veita eigendum
sínum sanngjarnan arð, hvort
heldur en í landbúnaði, útvegi
eða iðnaði, er eitt heilbrigðasta
og farsælasta rekstursfyrir-
komulagið. Það er stórgróða-
sjónarmiðið, sem leiðir einka-
reksturinn í öfga og ógöngur, ger
ir hann oft að hatramasta and-
stæðingi fjöldans og er á góðum
vegi að vinna honum þær óvin-
sældir, sem ryður braut kom-
múnisma og öðrum öfgastefn-
um, er vilja jafnt kollvarpa heil-
brigðum og óheilbrlgðum einka-
rekstri.
Það er þetta, sem fylgismenn
heilbrigðs einkareksturs verða
að skilja áður en það er orðið
of seint. Ef ekki'á illa að fara,
verður einkareksturinn að sam-
laga sig kröfunum um eðlilega
auðjöfnun og afskipti ríkisins
af atvinnuvegunum, sem tryggja
að rekstur þeirra sé í samræmi
við þjóðarþágu. Þetta hafa Bret-
ar gert sér manna mest ljóst og
eru þó fáir einlægari einka-
Smnband ísl. samvinnufélagq.
Viffskipti yðar viff kaupfélagiff efla hag þess og
yffar sjálfra.
Gleðílegt nýjár!
Þökk iyrír híð líðna!
,taKK-OG MRLNINGflR'U k |) W)k
VERKSMIÐ JRN
rekstursmenn. Þeir liðsmenn
einkarekstursins hér, sem
standa gegn eðlilegri auðjöfn-
un. og nýtingu stríðsgróðans í
þjóðarþágu og viðhalda þannig
öngþveitinu, eru með þeirri af-
stöðu sinni að bjóða öfgunum
heim. Þröngsýni þeirra getur
orðið þeim sjálfum verst.
Þ. Þ.
Svartir karlmannasokkar,
Hvítar slaufur,
Svört og svartröndótt bindi,
Kjólskyrtur, litlar stærffir.
H. TOFT
Skólavörffustíg 5. Sími 1035.
ttbreiðið Tíinaim! Auglýsið í Timannm!
1 tvarpsana*'lý«Iaigar berast með
hraða rafmagnsins og’ mætti
liins taiaða orðs til um allt að
100 þúsund hlustenda á íslandi.
Ríkisútvarpid.
♦ ÚTBREIÐIÐ TIMANN +