Tíminn - 08.02.1944, Blaðsíða 4

56
TÍMINX, þriðjMdagiim 8. febr. 1944
14. blað
Á víðavangi
(Framli. af 1. síðu)
værum gleðiópum og ætlaði sér
að bera þær í heiðursskyni.
Þegar Rússarnir komust loks-
ins út úr flugvélunum, voru þeir
huldir blómum. Önnur hylling
var eftir þessu og enn meiri
voru þó hyllingarlætin, þegar
kappleikurinn fór fram. Þjóð-
viljanum segist svo frá:,
„Allir áhorfendur hrópuðu
fyrir Rússum. En hundsuðu al-
veg sitt kapplið. Kappliðið í
Sofía var sigrað, þeim til mik-
illar gleði.
Síðan talaði ég við einn af
búlgörsku keppendunum, og
hann sagcíi, að þetta væri í
fyrsta skipti, sem hann hefði
vonað, að sitt lið tapaði.“
Þannig lýkur frásögninni í
Þjóðviljanum. Það andar alveg
á milli línanna, að ritstjórar
Þjóðviljans eru innilega sam-
mála Búlgurunum, sem vildu
láta sitt lið tapa fyrir Rússum.
Það þarf líka ékki að efa það,
að Þjóðviljaritstjórarnir vilja
láta íslendinga tapa, ef við
eigum eftir að fá Rússa hingað
og jafnvel þótt það væri í alvar-
legri heimsókn en til að heyja
knattspyrnukeppni.
INNRÆTIÐ.
Það er eins og hval hafi rekið
á fjöru tveggja blaða í Reykja-
vík, Morgunblaðsins og Þjóð-
viljans, við að Framsóknarmað-
ur hafi verið sektaður fyrir ölv-
un. Má þar varia á milli sjá
Rússamálgagnsins og stríðs-
gróðamálsgagnsins. Það hefir
nú æði oft komið fyrir að flokks-
menn þessara blaða hafa gerzt
brotlegir við lögin og það jafn-
vel sumir úr forustuliðinu — og
stundum setið fyrir það lengi
í tukthúsinu. En venjulega þyk-
ir heldur ódrengilegt að vera
að gleðjast yfir slíku hjá sam-
ferðamönnunum. En atvikin
sýna stundum hið rétta innræti
manna og þetta umrædda dæmi
sýnir vel innræti þessara tveggja
höfuðstaðarblaða. G.
Erlent yfirlit.
(Framh. af 1. síðu)
um 80 þús. Gyðingar í Pale-
stinu, en 1941 voru þeir orðnir
um 470 þús. Má á því marka,
að flutningar Gyðinga þangað
hafi verið ærið stórfelldir.
Gyðingar hafa á margan hátt
sýnt framúrskarandi dugnað
við landnám sitt í Palestínu. En
þeir ráku sig fljótt á tvær al-
varlegar takmarkanir. í fyrsta
lagi er landrýmið takmarkað,
því að Palestína öll er um 10
þús. fermílur, og vart getur þar
verið um annan atvinnuveg að
ræða en landbúnað. í öðru lagi
bjó miklu fjölmennari þjóð-
flokkur fyrir í landinu, Arabar.
Þeir undu því að vonum illa,
þegar Gyðingar keyptu undir
sig lönd þeirra og lögðu undir
sig mestalla verzlun og iðnað
'landsins. Svöruðu Arabar þessu
að lokum með þrálátum óeirð-
um og mátti heita, að styrjald-
arástand væri í Palestínu nokk-
ur seinustu árin fyrir styrjöld-
ina.
Svo kom að lokum, að brezka
stjórnin sá sig tilknúða að gera
málamiðlun í Palestínu, m. a.
vegna þeirrar andúðar, sem
stefna hennar mætti í öðrum
löndum Araba. Að tilhlutun
stjórnarinnar samþykkti enska
þingið 1939, að næstu fimm árin
mættu 75 þús. Gyðingar flytja
til Palestínu, en þá skyldi flutn-
ingum þeirra þangað hætt.
Þetta fimm ára tímabil er út-
runnið í vor, en ekki hafa nema
um 45 þús. Gyðingar flutt til
Palestinu á þessum tíma.
Gyðingar hafa látið sig þessa
sætt illa líka, enda myndu þeir
ekki verða nema þriðjungur í-
búanna íPalestínu,ef þessi skip-
un héldist, og óttast því yfir-
drottnun hins arabíska meira-
hluta, Hafa þeir nú tekið upp
öflugan áróður fyrir afnámi
þessa banns og haldið í vetur
miklar ráðstefnur í Bandaríkj-
unum og Bretlandi. Kröfur
þeirra hafa verið, að innflutn-
ingur Gyðinga til Palestínu
haldi áfram og Palestína, sem
verði framtíðarheimkynni Gyð-
'inga, verði samveldisríki í
brezka heimsríkinu.
Gyðingar byggja nokkrar von-
ir á því, að bæði Churchill og
Amery Indlandsmálaráðherra
É R BÆNUM
Verðlaunasamkeppni.
Samtrygging ísl. botnvörpuskipa á-
kvað í fyrra í tilefni af 25 ára af-
mæli sínu að veita þrenn verðlaun,
10000 kr., 7500 kr. og 5000 kr. fyrir
beztu tillögur um botnvörpuskip fram-
tíðarinnar. Alls bárust fjórar úrlausn-
ir og hefir dómnefndin fellt úrskurð
sinn nýlega. Samkvæmt honum verða
aðeins veitt tvenn önnur verðlaun
og fá þau Erlingur Þorsteinsson,
Tjarnargötu 43, og Þórður Runólfsson,
Hávallagötu 27
Áheit á Strandarkirkju.
Tímanum hafa verið afhent þessi
áheit á Strandarkirkju, frá konu kr.
20,00, frá Val kr. 10,00.
Freyr,
jahúarheftið, er komið út fyrir
nokkru. Það flytur áramótagrein eft-
ir ritstjórann, Endurbyggingarsjóðir
sveitanna, eftir Hafstein Pétursson, At-
hugasemd svarað eftir Ólaf Jónsson,
Kálfaeldi og kalkskortur eftir Jónas
Pétursson, auk ýmsra smágreina og
samtínings.
Ægir,
'anúarheftið, er nýkomið. Plytur það
yfirlit um afgreiðslu sjávarútvegs-
mála á seinasta þingi, samþykktir á
fundum Piskifélagsdeilda, frásögn um
Max Pembertonslysið o. fl.
Verðlaunaritgerðir
um landbúuaðarmál
Nefnd sú, sem seinasta Bún-
aðarþing kaus til að gera tillög-
ur um framtíðarskipun land-
búnaðarins, hefir sent blöðum
og útvarpi svofellda orðsend-
ingu:
„Samkvæmt áskorun og svo
vegna þess, að samkeppnisrit-
gerð afhent sendiráði íslands í
Kaupmannahöfn nú um ára-
mótin, er ókomin enn, verður
frestur til að skila samkeppnis-
ritgerðum um framtíðarskipun
landbúnaðarmála framlengdur
til 1. marz næstkomandi."
Þegar orðsending þessi var
sénd blöðunum, hafði Búnaðar-
félaginu borizt 21 ritgerð um
þessi efni.
Nýr kennari við
Háskólann
Dr. Steingrímur J. Þorsteins-
son hefir tekið við kennslu í Há-
skóla íslands í bókmenntasögu
í stað Sigurðar Nordal prófess-
ors, sem hefir fengið leyfi frá
kennslustörfum um nokkurn
tíma til þess að gegna ritstörf-
um, en Sigurður Nordal hafði á
síðastliðnu hausti verið pró-
fessor við háskólann í aldar-
fjórðung.
Eins og lesendur blaðsins
muna, var Steingrímur Þor-
steinsson 1. des. s. 1. sæmdur
doktorsnafnbót við Háskölann
fyrir rit sitt um Jón Thorodd-
sei^, sem út kom á s. 1. hausti
hjá Helgafellsútgáfunni. En
fyrir nokkru kom auk þess út
hjá Bókmenntafélaginu annað
rit eftir dr. Steingrím um upp-
haf leiklistar á íslandi.
börðust hatramlega gegn áður-
greindri málamiðlun brezku
stjórnarinnar 1939. Churchill
gekk svo langt, að kalla mála-
miðlunina „nýjan Múnchen-
samning". En hann var í stjórn-
arandstöðu þá og hefir síðan
hann varð forsætisráðherra lagt
áherzlu á, að afla Bretum vin-
fengis Araba.
Engu verður spáð um það,
hver verður niðurstaða þessa
máls, en ekki væri ólíklega til-
getið, þótt reynt verði að finna
Gyðingum nýtt heimkynni.
Hefir m. a. verið rætt um Ma-
dagaskar i því sambandi. Ólík-
legt er, að Gyðingarnir, sem
hafa verið fluttir frá Þýzka-
landi, eða Gyðingarnir, er Þjóð-
verjar hafa flutt frá ýmsum
löndum Vestur-Evrópu til Pól-
lands, verði yfirleitt fluttir
heim aftur eða að Pólverjar
vilji hafa þá. Sannleikurinn
mun sá, að flestar þjóðir muni
vilja losna við Gyðinga. í Pale-
stínu geta þeir ekki allir kom-
izt fyrir, jafnvel þótt allir Ar-
abar verði fluttir í burtu þaðan.
Þess vegna virtist eðlilegt, að
reynt yrði að finna fyrir þá
nógu stórt heimkynni, þar sem
þeir þrengja ekki að þeim íbú-
um, sem fyrir eru.
Frá styrjöldlnní I Kína

Brezkar hersveitir ganga framhjá hrundum húsum í smáborg, er á-
kaft hafði verið barizt um

mw ■ 'M
S -r s'
Brezkir hermenn athuga vandlega landabréfið áöur en þeir hefja sókn
og skothríö á vígi óvinanna.
Noregssöfnunin
(Framh. af 1. síðu)
voru 25 þús. kr. frá S. í. S. og
20 þús. kr. frá Kveldúlfi.
17. maí s. 1. sýndi Norræna
félagið Veizluna á Sólhaugum
og nam ágóði fyrstu sýningar-
innar 6 þús. kr., og rann
hann til Noregssöfnunarinnar,
en leikarar og hljómlistarmenn
gáfu vinnu sína það kvöld.
Á síðastliðnu vori skrifaði
nefndin kvenfélögum landsins
um þörf Norðmanna fyrir hlýj-
an og góðan fatnað. Var þessu
erindi nefndarinnar tekið ákaf-
lega vel, og hafa þegar borizt
allt að 500 kg. af ágætum fatn-
aði, aðallega nærfötum á börn,
en enn hefir ekki allt borizt til
skrifstofu nefndarinnar.
Á síðastl. vetri athugaði Nor-
ræna félagið athugað möguleika
á því að koma söfnunarfénu til
Noregs og hefði snúið sér til ís-
lenzku sendisveitarinar í Stokk-
hólmi, er setti sig í samband við
Rauða krossinn, en það reyndist
ókleift að fá vörur, sem hægt
væri að koma til Noregs, bæði í
Svíþjóð og annars staðar.
Gert er ráð fyrir áð ekki verði
hægt að koma gjöfinni áleið-
is fyrr en leið opnast til Noregs,
en þá verður hún strax afhent
Noregsdeild Norræna fél. og
norska Rauða krossinum til
hjálpar nauðstöddu fólki og til
uppbyggingar.
Arásir hermanna
(Framh. af 1. síðu)
hermennirnir eltu hann, slógu
hann til jarðar og spörkuðu í
hann, unz hann missti meðvit-
und. Var maðurinn mjög illa
leikinn, er honum barst hjálp.
Hafði hann meðal annars feng-
ið heilahristing.
Sökudólgarnir eru enn ó-
fundir.
Ríkísstyrkur til skálda
og listamanna
(Framh. af 1. síðu)
„Þar sem mér er ekki ljóst,
hvers konar peningur það er,
sem að mér forspurðum hefir
verið stefnt til min af ýmsum
aðilum á síðastliðnum árum,
fyrir hönd íslenzka ríkisins, en
þykir sýnt af reynslu undanfar-
inna ára, að ekki geti verið um
neins konar sæmd að ræða í
því sambandi, hvorki fyrir veit-
anda né þiggjanda, leyfi ég m*ér
að mælast til að úthlutunar-
nefnd rithöiundafélagsins hlífi
mér við hlutdeild í þessu vafa-
fé.“
í úthlutunarnefndinni áttu
sæti: Kristinn Andrésson, Barði
Guðmundsson og Magnús Ás-
geirsscn.
Áfengíssalao
Fyrst eftir að kunnugt varð,
að bæjarstjórn Reykjavíkur
hafði skorað á ríkisstjórnina að
loka áfengisverzluninni, tvö-
faldaðist áfengissalan. Ekki er
kunnugt um, hvernig ríkis-
stjárnin hyggst að taka þessari
áskorun.
K
HIPAUTCERÐ
„Sverrir“
tekið á móti flutningi til Arnar-
stapa, Sands, Ólafsvíkur,
Grundarfjarðar og Flateyjar
árdegis á morgun.
Súðin“
»»
Pantaðir farseðlar óskast
sóttir í dag.
Auglýsing
Dregið var í happdrætti Ung-
mennafélagsins „Æskan“ í Dala-
sýslu 15. janúar síðastliðinn.
Upp komu númer:
623 — hestur
1182 — kr. 200,00 ^
3796 — kr. 200,00
3424 — kr. 100,00
Vinninganna sé vitjað til for-
manns Ungmennáfél. „Æskan“,
Pálma Jónassonar, Snóksdal.
Lambadrottníngm
Hólmi á þorranum 1944.
í tilefni af þeim sérstaka við-
burði, er ær Kjartans Ólafsson-
ar eignaðist lamb fyrsta þorfa-
dag, og getið var um í Tíman-
um, sendi ég blaðinu eftirfar-
andi tvö erindi til birtingar.
fslands lambadrottning.
Veik er vetrarsólin,
vá á ránarslóðum,
kaldar mjallir kvika,
kulnar hyr á glóðum.
Fyrsta þorradaginn
fædd, mig grípur lotning,
alsvört, ástum vafin,
fslands lambadrottning.
Þú átt mæta móður,
munt í kynið stefna,
Kjartan gimlu gæti,
gef þér nafnið Hrefna.
Hátt þótt hríðin duni
hugur fyllist lotning,
átján lömbin eignist
íslands lambadrottning.
Eggert G. Norðdahl, Hólmi.
GAMLA BÍÓ—h
Sjö daga orloi
(Seven Day’s Leave).
VICTOR MATURE
LUCILLE BALL
MAPY CORTES.
Sýnd kl. 7 og 9.
NAFNLAUSAR KONUR
(Women Without Names)
ELLEN DREW
ROBERT PAIGE.
Sýnd kl. 3 og 5.
Börn innan 14 ára fá ekki
aðgang.
► nýja BÍó
Tíl vígstöðvanna
(,To the Shores of Tripoli1)
Gamanmynd í eðlilegum
litum.
JOHN PAYNE
MAUREEN O’HARA
RANDOLP SCOTT.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Börn fá ekki aðgang.
Býlið Ásholt
við Skagastrandarkauptún, er til sölu nú þegar, ef viðunanlegt
tilboð fæst.
íbúðarhúsið er 2 hæðir, 9X6 m., byggt úr steinsteypu. Fjós, á-
burðarhús og hlaða, öll steinsteypt.
8—9 ha. ræktunarlóð getur fylgt.
Nánari upplýsingar gefur undirritaður eigandi
Andrés Guðjónsson.
í bókmni
||]JEIR GERÐU
GARÐINN FRÆGAN
sem er nýútkomin í tveim bindum, eru ævisagnaþættir
sextíu og níu karla og kvenna, sem vissulega hafa'gert
garð sinn frægan.
• Nöfn þeirra fara hér á eftir:
Albert Einstein
Somerset Maugham
Enrico Caruso
Demanta-Jim Brady
Hetty Green
H. G. Wells
Theodore Roosevelt
Woodrow Wilson
Martil Johnson
Ilarold Lloyd
John D. Rockefeller
Sinclair Lewis
Bazis Zaharoff
Mayobræðurnir
Helen Keller
Andrew Carnegie
Chic Sale
Marconi
Mary Pickford
Walt Disney
Upton Sinclair
Mahatma Gandhi
Wladimir I. Lenin
Benito Mussolini
Lowell Thomas
Thomas A. Edison
A1 Jolson
Wolfgang Mozart
Mark Twain
Gréta Garbo
Jack London
John A. Sutter
.Richard Byrd
iJohn Gottlieb Wendel
■í O. Henry
Rudolf ríkisarfi
Josephine
Eddie Rickenbacker
Christopher Columbus
Orville Wright
Nizaminn of Hyderbad
Charles Dodgson
Vilhjálmur Stefánsson
Katrín mikla
John Law
Zane Grey
Edv.ard Bok
María stórhertogaynja
Cornelíus Vanderbilt
Nikulás annar
Lawrence Tibbett
Charles Dickens
Frú Lincoln
P. T. Barnum
Carry Nation
Theodore Dreiser
S. Parkes Cadman
Mary Roberts Reinhart
Wilfred Grenfell
Brigham Young
Lousia May Alcott
O. O. Mclntyre
F. W. Woodworth
Evaiigeline Booth
Robert Falcon Scott
Bill Sunday
Howard Thurston
Leo Tolstóy
Robert Hipsley
DALE CARNEGIE, höfundur þessarar bókar er þegar
orðinn að góðu kunnur hér á landi af bókinni VINSÆLD-
IR OG ÁHRIF, sem út kom í fyrra í þýðingu VILHJÁLMS
Þ. GÍSLASONAR skólastjóra.
Þeir, sem vilja kaupa bók, sem hefir geisimikinn fróð-
leik að geyma og er auk þess einhver bezti skemmtilestur,
sem á verður kosið, ættu ekki að láta hjá líða að eignast
Þeir gerðu garðinn frægaii.
◄
◄
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
MEÐ ÞVI ég einn er löglegur
eigandi merkisins: „Hólastaf-
ur“, er svonefnt „Rithöfunda-
félag íslands“ hefir tekið upp
sem félagsbókamerki 'heimild-
arlaust og svívirðilega, saman-
ber Jólahefti tímaritsins
,,Helgafell“, — banna ég Rithöf-
undafélagi íslands merkið vegna
freklegrar tröðkunar á rétti eig-
anda, rithöfundar og útgefanda.
Jochum M. Eggertsson.
Skuggi.
Samvinnumál í Kína
(Framli. af 3. síðu)
sem betur gat, að sýna mér hið
litla samvinnufyrirtæki sitt, og
skýra fyrir mér'hvernig allt
gengi. Úr þessum dýrmæta
griðarstað ætluðu þeir aldrei að
hverfa meðan lifið treindist.
Tvöföldu .
kápurnar
komnar aftur.
Nýir fallegir litir.
H. TOFT
Skólavörðustíg 5. Sími 1035.
Skrifið eða símið til Tímans
og tilkynnið honum nýja áskrif-
endur. Sími 2323.
Vimtiff HtnHmga tyrir
Tímanu.