Tíminn - 28.03.1944, Blaðsíða 2

134
TÍMIM, þrigjiidagiiin 28. marz 1944
33. blað
Árni Jakobssosa, Skógarselii
Fjárskíptin í Reykjadal
í 7. tölubl. „Tímans“ þ. á.
birtist grein — „sókn gegn
mæðiveikinni“, eftir Björn Har-
aldsson í Austarigörðum í
Kelduhverfi. Er þar sveigt að
fjárskiptunum, sem gerð voru
hér í sveit fyrir hálfu þriðja
ári síðan. Er það öðru sinni, sem
greinarhöfundurinn vegur í
hinn sama knérunn. Virðist
hann óánægður — næstum
reiður — yfir því, að þessi fjár-
skipti skyldu nokkru sinni hafa
verið gerð. Þetta hefði þó ekki
verið að neinu haft, ef eigi
hefði viljað svo til, að þau orð
hafa borizt frá mikilsráðandi
mönnum um þessi mál, að þessi
fjárskipti hér væru „það vit-
lausasta, sem gert hefði verið í
mæðiveikismálunum“. Ef þetta
hefði verið talað af þeim, sem
andvígir voru öllum fjárskipta-
aðgerðum, var það sök sér. En
af þeim, sem áhuga hafa fyrir
skjótum aðgerðum, eru þessi
ummæli ómakleg og ekki unnt
við þeim að þegja. Mætti eins
vel segja, að tilfærð orð séu það
vitlausasta, sem talað hefir ver-
ið í þessum málum.
Það er nú fyrst um þessi mál
að segja, að engri fjárpest verð-
ur úrýmt með fjárskiptum, ef
engir menn á neinu landsvæði
þora að hefja þau eða koma sér
saman um það. Auk þess var alls
ekki fjarri lagi, að einhver
reynsla fengist um það, hvern-
ig bændum sjálfum féllu svona
tiltektir, að því er snertir fram-
kvæmdir og reynslu, áður en
stórstígari aðgerðir yrðu hafn-
ar.
Aðal ásökunarefni Bj. H. er
það, að þessi fjárskipti hér hafi
verið ranglega framkvæmd,
því lögin tilskilji, að byrjað sé
á jöðrum pestarsvæðanna, en
þessi fjárskipti hafi verið gerS
á miðju pestarsvæðinu.
Hvernig getur kunnugur mað-
ur talað svona?
Fyrst og fremst veit hann, að
þegar fjárskiptin voru ákveðin,
vorum við á jaðri pestarsvæðis-
ins, bæði að sunnan og vestan.
Og þá vildu engir aðrir á svæð-
ir eiga ekki að eyðileggjast, en
að færa verðlagið og kaup-
gjaldið niður. Hver vill halda
því fram, að hægt muni vera að
gera dýrtíðarráðstafanir að
gagni með þeim flokki, sem
þannig lætur blöð sín enn halda
því áfram að lofsyngja „bless-
un“ dýrtíðarinnar. Þ. Þ.'
inu milli Jökulsár og Skjálf- .
andafljóts heyra fjárskipti i
stærri stíl nefnd á nafn í!
neinni alvöru, þó það hafi nú
breytzt allstórkostlega, og það
var einmitt þetta, sem gera!
mátti ráð fyrir að verða mundi. |
Og hvers vegna? Og hvers vegna
var fjárskiptanna óskað héðan ■
1941, með svo almennu fylgi? |
Það var vegna þess, að hér
var pestin búin að gera lang-
mestan usla, og það svo, að til
búskaparvandræða horfði, en
annars staðar ekki svo almennt
væri. Það er ekki fyrr en menn
eru búnir að reyna pestina, að
óskirnar fara að verða almenn- i
ar um frekari aðgerðir í þessa
átt. Og þá er komið að þunga- •
miðju þessa máls: Það er vafa-!
mál, að unnt sé að gera þann
rétt gildandi, að knýja. menn í
heilum byggðarlöguní 'til fjár- ;
skipta, þar sem er að mestu ó-
sýkt fé, eða þó að nokkrum mun
væri á stöku bæjum, enda gera
lögin um fjárskipti ekki ráð fyr-
ir því, nema í undantekningum.
Hvérs vegna er þetta svo? Vegna
þess, að ekki er til snefill af vís-
indalegri þekkingu á mæðiveik-
ispestunum, til að styðjast við
og eins og Bj. H. tekur fram,
getur enginn gefið fulla vissu
fyrir, að öll fjárskipti heppnist,
áfallalaust. Bændur verða að
þreifa sig áfram í þessu máli
eins og svo mörgum öðrum. Og
það var einmitt þetta, sem ver-
ið var að gera hér 1941. Þessar
staðreyndir rýra í engu gildi
þeirrar nauðsynj ar að útrýma i
pestunum, en þær tefja fyrir
öllum aðgerðum og gera þær
erfiðari. Mér er nú sem ég sjái
framan í sveitunga Bj. H., ef við
Reykdælir hefðum komið til
þeirra sumarið 1941 og krafizt j
þess, að þeir yrðu þátttakendur i
í fjárskiptunum, þegar það voru
þeir, sem mestan þáttinn áttu í,
því að fella tillögurnar um;
fjárskipti hér 1 sýslu aíðast-
liðið vor. Og nú standa um-
bótamennirnir hér í sýslu í
sömu sporum gagnvart héruð-
unum að vestan, eins og við hér
stóðum gagnvart sveitunum
norðan við okkur 1941. Það er
hægt að segja, að við hefðum
átt að bíða. — Bíða — bíða
sauðlausir þangað til aðrir í
héraðinu væru búnir að fella
fé^itt, og átta sig. Alveg eins
nreetti nú segja, að Þingeying-
ar ættu að bíða sauðlausir
þangað til bændur í héruðunum
Sameigínlegt markmið -
sundnrleit sjónarmið
Eftír Jónas Baldursson, Lundarbrekku
vestan við, væru búnir að fella
fé sitt, — og átta sig um leið.
Að vísu afsakar Bj. H. það
hversu seinir menn voru að
skilja voða pestanna hér norð- j
an við, og kemur þar margt
fram, sem ekki spáir góðu. Með- 1
an bændur segja: Þetta verð- :
ur nú að vera svona og svona,1
annars vil ég ekki fjárskipti, ‘
einn vill fé af Vestfjörðum, ann- :
ar úr Skaftafellssýslu og þriðji
hérna austan við ána, — og öf-
ugt, annars engin fjárskipti —
meðan svona reipdráttur er, er
alvaran tæpast nógu djúptæk.!
Þegar stórvirki á að vinna, þurfa j
allar hendur að vinna saman. '
Bj. H. gefur í skyn, að hætta ‘
sé á, að veikin sé komin inn á ’
þetta fjárskiptasvæði, bæði af j
því að fé hafi verið keypt of
nærri vettVangi, og varnir ó-
traustar. Þetta er ómakleg get- j
gáta. Við höfum fært fórnir,!
einungis í varúðarskyni, með1
því að farga því fé, sem tekið
var á fjárkaupasvæðinu 1941,
á þeim eina bæ, sem veikin var
komin fram á 1943, að því er
bezt var vitað, og til þessa hafa
varnir dugað betur en ég þorði
að vona.
Bj. H. leggur mikla áherzlu á,
að viðhafa þurfi alla þá varúð
sem möguleg sé við framkvæmd
þessara mála. Vitanlega er það
rétt, en þó koma fram í grein
hans varhugaveröar tillögur, að
því er þetta snertir. Hann
stingur upp á, að reka fullorðið
fé úr Skaftafellssýslum norður
yfir fjöll. Illa þekki ég íslenzka
sauðféð, ef það ekki leitar í átt-
ina aftur, og þá eru engar varn-
ir sem hindrað gætu, að stórslys
hlytust af, nema hægt væri að
reka í girðingarhólf, hér í
sýslu. Og þá kemur annað at-
riði: varnargirðingarnar hér í
sýslu eru hinar nauðsynlegustu,
með stórframkvæmdir fyrir
augum, því komi einhver slys
fyrir, eða pestin komi fram, eru
varnarskilyrði og hólf nauðsyn-
leg. Þó talar Bj. H. um að rífa
megi þetta upp, til girðinga með
Skjálfandafljóti. Til annara
ráða mætti taka.
Annars eru fjárpestarmálin
þannig nú, að ekki væri ófyrir-
synju að rædd yrðu frekar, frá
þjóðhagslegu sjónarmiði, al-
mennt séð, af því málefnislega
er tækifæri til þess í sambandi
við það umbóta stórræði, sem
hér er fyrirhugað.
Skógarseli 28. febr. 1944.
Síðari árin hafa forustumenn
stjórnmálanna lagt megin-
áherzlu á „hervæðingu hugar-
farsins" hjá fólkinu í landinu.
Með alvöruþunga og mikilli
orðauðgi hafa þeir brýnt fyrir
mönnum nauðsyn stéttvísra og
öflugra stéttasamtaka. Og allt
hefir þetta átt að vera af góð-
vilja gert. Þó getur naumast
nokkrum dulizt hvaða afleið-
ingar þessi stefna og þessi á-
róður hefir í för með sér.
íslenzka þjóðin á eitt sameig-
inlegt markmið, efnalega og
andlega vellíðan allra.
Því marki fær hún ekki náð,
nema með því móti, að nýta
með framsýni og atorku auð-
lindir lands og sjávar.
Fjarri fer því, að svo sé enn
orðið og liggur þar framundan
óunnin veröld stórra verkefna.
Þá veröld viljum við og ættum
við að vinna undir okkur, ís-
lendingar, gera hana að íslenzku
framtíðai’ríki.
Þeir menn, sem gerast leiðtog-
ar hvers tíma, þurfa um leið
að vera brjóstvarnarmenn þess-
arar sameiginlegu þjóðarhug-
sjónar. Eru þeir það með því að
blása lífi í nasir stéttvísinnar,
kitla metnað stéttrækninnar og
láta herlúðra stéttabaráttunn-
ar gjalla?
Ekki er fyrir það að synja, að
stjórnmálaleiðtogarnir bendi á
stundum yfir hálsa sérhagsmun-
anna, sem byrgja fyrir frekari
lífsíýn meðalmennskunnar, á
fjallið mikla, er rís úr miðju ís-
lenzkrar dægurhyggju, ímynd
hins stóra, sameiginlega og ei-
lífa, sem öllum er eitt og heil-
agt. En hreinviðrisaugnablikin
eru fá, miðað við mistursstund-
irnar mörgu, þegar allt er hulið
mekki utan armlengdar ein-
staklingsins. í Idví dimmviðri
er það, sem sjónarmið manna
og stétta verða ærið ólík og ekki
er alltaf valin beinasta leiðin af
fjallinu eina. Hver ó§vikinn fs-
lendingur ann norrænni heið-
ríkju í hennar fölskvalausu tign
og fegurð. En enginn fær við
það ráðið, hvernig veður skip-
ast í lofti hinnar ótömdu og
ótemjanlegu náttúru.
Hitt lýtur allt öðrum lögum,
er heima á innan veðrabrigða
mannfélagsins sjálfs. Þar ráða
mannlegar gerðir mannlegri
gæfu og gæfuleysi.
Alþýða landsins, fólkið, sem
gerir stjórnmál nauðsynleg og
gefur þeim þýðingu, hlýtur æ-
tíð að gera þá sanngirniskröfu
til forustumanna stjórnmála-
flokkanna, að þeir samræmi
gerðir sínar þörfum þjóðar-
heildarinnar. — Það á enginn
stjórnmálamaður eða stjórn-
málaflokkur rétt á sér, sem ekki
lítur fyrst.og fremst á starf sitt,
sem þjónustu við þjóðfélagið,
andstætt því sem nú er algengt,
þar sem flokkarnir halda uppi
skæruhernaði á hugtakið þjóð-
areining.
Það má ekki vera takmark
þjóðarleiðtoganna, að orna
sjálfum sér við arineld valdanna
og fylla sig af ríkdómi þeirra.
Það má heldur ekki vera vinnu-
aðferð þeirra að gera sjónar-
miðin sem flest og fjarlægust
hvert öðru. Enganveginn er það
heppilegt að magna lýðinn ofsa
öfundarinnar og læða eitri ill-
girninnar í sál honum. Þetta er
þó það, sem verið er að gera
með áróðri stéttrækninnar.
Þjóðfélagið þarfnast leiðandi
manna, sem efla skilning stétt-
anna innbyrðis á lífsréttindum
og lífsbaráttu hverra fyrir sig
og vekja þjóðrækni þeirra mik-
ið fremur á sjálfselsku stétt-
rækninnar.
Slíkir friðflytjendur, sem töl-
uðu af hófsemi til hygginda
hinna starfandi manna, myndu
áreiðanlega færa þjóð sína nær
farsæld - siðmenntunarinnar
heldur en rógmælgir herforingj-
, ar sérhagsmunasjúkra stétta-
! styrjalda.
j íslenzka þjóðin er svo greind
og menntuð, að hún unir ekki
þeirri skrílbrjálun, sem borg-
arastríð hóflausrar stéttabar-
áttu er. Hana dreymir um sig-
ur þeirrar haldkvæmu þjóð-
menningar, er með þroska og
þekkingu hagnýtir sem bezt af-
komuskilyrði hvers staðar.
! Þó að íslendingar séu deilu-
gjarnir, þá þreytast þeir á því að
; stjórnmálamennirnir miði
starfshætti flokkanna við það
aðallega, sem aðskilur stéttir og
| einstaklinga, í stað hins, sem
sameinar, því þeir vita, að slík
j forusta leiðir ekki til varan-
!legs öndvegis frelsis og sjálf-
1 stæðis. ‘
| . Ég hygg, að eftirtíminn leiði
það í ljós, að stéttræknin sé
jbeizkasta böl þjóðarinnar, þess
vegna ber nútímamönnum að
bægja henni frá sér með krafti
fordæmingarinnar.
Erlendir þættir:
Arabískur konungur
Af konungum þeim, sem nú eru uppi, er Ibn Saud Arabíu-
konungur mestur að vexti og föngulegastur. Hann er rúm
sex fet á hæð og gildur að sama skapi. Andlitið er stór-
skorið og mikilúðlegt. Hann hefir dimma og sterka rödd.
Ýmsir- líkja honum við risa fornaldarsagnanna. En hann
hefir líka fleira en ramlegan vöxt og mikla líkamsburði
til að bera. Óhætt er að fullyrða, að hann sé meðal stjórn-
vitrustu þjóðhöfðingja, sem nú ráða ríkjum.
Þriðjjndayur 28. murz
Morgtmblaðíð lof-
syngur dýrtíðma
í næstseinasta blaði Tímans
var sýnt fram á, að Sjálfstæðis-
flokkurinn bæri höfuðábyrgð á
hinni stórfeldu aukningu dýr-
tíðarinnar, er var hér á árinu
1942, þar sem hann rauf sam-
starfið við Framsóknarflokkinn
um viðnámið gegn dýrtíðinni og
veitti kommúnistum hin hag-
kvæmustu skilyrði til að koma
fram skemmdaráformum sín-
um.
Morgunblaðið svarar þessari
ádeilu Tímans í seinasta laug-
ardagsblaði sínu. Höfuðefni
Mbl.-greinarinnar er á þá leið,
að vegna þessarar aukningar
dýrtíðarinnar hafi bændur stór-
grætt og séu nú orðnir lausir við
allar skuldir og hafi jafnvel
safnað talsverðum innstæðum.
Ályktun Mbl. er þvi sú, að Sjálf-
stæðisflokkurinn geti vel borið
höfuðið hátt, þótt hann hafi
stutt að aukningu dýrtíðarinn-
ar, þar sem árangurinn sé ekki
óglæsilegri en þetta!
Það getur hver sæmilega viti-
borinn maður sagt sér það sjálf-
ur, hvort bændur hafi grætt á
aukningu dýrtíðarinnar, sem
varð 1942. Hagur bænda fór
jafnt og þétt batnandi seinustu
árin fyrir stríðið og fyrstu
stríðsárin, eins og viðskipti
þeirra við lánsstofnanir og
verzlanir á þeim tíma sýndu
bezt. Þetta var ekki sízt að þakka
afurðasölulögjöfinni. Þessi bætti
hagur bænda gerðist líka með
fullkomlega eðlilegum hætti.
Dýrtíðaraukingin 1942 kann að
hafa aukið inneignir bænda
meira að krónutölu en ella hefði
orðið, en vissulega ekki að raun-
verulegu verðgildi, því að vinnu-
afl og flest annað, er bændur
þurfa að kaupa, hefir hækkað
að sama skapi. Gróðinn af henni
er því enginn, nema á pappír-
unum, en tapið er aftur á móti
stórfellt. Verðgildi allra inn-
eigna, sem bændur höfðu safn-
að áður, hefir minnkað í sama
hlutfalli og dýrtíðin hefir auk-
izt. Megintjónið felst þó í því,
að bændum er ekki lengur kleift
að framleiða afurðir til utan-
landssölu, nema með miklum
uppbótum úr ríkissjóði, og þegar
ríkið hættir að geta greitt þessar
bætur, vofir stórfellt hrun yfir
landbúnaðarframleiðslunni. • —
Hefði dýrtíðaraukningin 1942
ekki komið til sögunnar, gætu
bændur nú selt afurðir sínar úr
landi með stórum hagnaði í stað
þess að þurfa að vera þurfandi
fyrir verðbætur.
Bændur munu vissulega ekki
vera Sjálfstæðisflokknum neitt
þakklátir fyrir það, að málum
þeirra hefir verið komið í þetta
horf. Þeir myndu áreiðanlega
una því betur að vera lausir við
hinn falska gróða háu talnanna,
sem komu til sögunnar 1942, og
fengnar eru með ríkisframlagi,
er verður skammgóður vermir.
Fyrir Sjálfstæðisforkólfana þýð-
ir því lítið að koma til bænda
og segja þeim að þakka sér fyrir
dýrtíðaraukninguna 1942. Bænd-
ur vita, að hún var til tjóns
fyrir þá, eins og aðrar stéttir
landsins, enda mun það brátt
koma áþreifanlegar fram.
Það þarf vissulega óvenjuleg
brjóstheilindi til að koma fram
eins og Sjálfstæðisflokkurinn
gerir í þessu máli. Það þarf
brjóstheilindi til þess að koma
fram og hæla sér af því að
hafa aukið dýrtíðina svo gífur-
lega, að atvinnuvegir lands-
manna eru að hrynja í kalda
kol. Og það þarf meira en brjóst-
heilindi til að gera þetta. Það
þarf takmarkalaust ábyrgðar-
leysi. Það þarf ábyrgðarleysi til
að telja mönnum trú um þá
blekkingu, hvort heldur þeir eru
bændur eða aðrir, að þeir hafi
almennt grætt á dýtíðinni og
hljóti að græða á henni áfram og
alveg sérstaklega, ef hún héldi
áfram að hækka. Það þarf á-
byrgðarleysi til að prédika þetta
einmitt á þeim tíma, þegar flest-
um skynbornum mönnum er að
verða Ijóst, að ekki er annað
hægt að gera, ef atvinnuvegirn-
Ibn Saud er fæddur um 1880.,
Nákvæmlega veit enginn um;
fæðingarár hans. Faðir hans!
hafði tilkall til ríkiserfða í;
Nejdsríki, en einn keppinauta
hans hafði bolað honum frá
völdum og tekið sér konungstign.
Um tvítugsaldur safnaði Ibn
Saud um sig f lokki nokkurra
vaskra manna og tókst með ó-
venjulegu snarræði að koma
konunginum að óvörum og ná
yfirráðum landsins í sínar hend-
ur. Faðir hans, sem þá átti til-
kall til valda, taldi þetta svo vel
gert, að hann afsalaði sér þeim
og fól þau hinum hrausta syni
sínum. Næstu áratugi vann Ibn
Saud að því að styrkja völd
sín í Nejd, en jafnan var grunnt
á því góða milli hans og Hus-
seins konungs í Hejaz.
Bretar reyndu að vinna fylgi
bæði Husseins og Ibn Saud, en
Ibn Saud var jafnan varasamari
en Hussein. Svo fór, að Hussein
gerðist bandamaður Breta í
heimsstyrjöldinni fyrri og naut
hann góðs af því, lengi vel á
! eftir. Hann var útnefndur kon-
| ungur Arabíu og synir hans
; tveir fengu erlend konungs-
dæmi. Meðan þessu fór fram,
gætti Ibn Saud þess að fara sér
hægt, því að hann vildi eigi ó-
vingast við Breta. Þegar sambúð
þeirra og Husseins fór aftur á
móti að kólna, byrjaði Ibn Saud
að hugsa sér til hreyfings. Tæki-
færið kom, þegar Hussein í yfir-
læti sínu útnefndi sig kalífa
Múhameðstrúarmanna. Það var
1924. Ibn Saud brá þá skjótt
við, hélt með her inn í Hejaz og
stökkti Hussein úr landi. Tveim-
ur árum síðar bætti hann Azir
við ríki sitt. Þessi þrjú fornu ríki,
Nejd, Hejaz og Azir mynda hið
nýja ríki hans, er gengur undir
nafninu Saudí-Arabía. Það nær
yfir 350 þús. fermílur lands og
telur nær 6 milj. íbúa. Auk þess
má telja Jemen, sem hefir 3.5
milj. íbúa, eins konar vernd-
arríki Ibn Saud.
Ibn Saud hefir jafnan sýnt
mikla gætni í sambúð sinni við
fulltrúa hinna erlendu stór-
þjóða, einkum Breta. Þeir hafa
gert sér mikið far um að ná
hylli hans, og hann hefir sýnt
þeim velvild og kurteisi, en
heldur ekki meira, Þeir hafa
engin fríðindi getað tryggt sér
hjá honum, eins og víðast ann-
ars staðar í Austurlöndum. Olíu-’
lindirnar í landi sínu hefir hann
leigt Bandaríkjamönnum, senni-
lega með tilliti til þess, að það
væri heppilegt fyrir arahísku
þjóðirnar, að fleiri stórþjóðir
hefðu áhuga um mál þeirra
en Bretar.
Um skeið reyndu Þjóðverjar
mjög að vingast við hann, en
án árangurs. Hann sýndi full-
trúum þeirta fulla kurteisi og
greiðasemi rausnarlegs gest-
gjafa, en líka ekki meira.
Ibn Saud tilheyrir Waha-
bittunum, sem eru herskáasti
þjóðflokkur Arabíu. Wahabitt-
arnir eru jafnframt eins konar
sértrúarflokkur, sem framfylgja
betur kjarnanum í kenningum
Múhameðs en aðrir Múhameðs-
trúarmenn, en hins vegar dýrka
þeir ekki Múhameð sérstaklega.
Þeir nefna hann t. d. ekki í bæn-
um sínum. Þeir hvorki drekka
áfengi, reykja né spila, bera
enga skartgripi og eru fjand-
samlegir öllu skrauti og tildri.
Iiifnaðarhættir þeirra eru mjög
óbrotnir og miðast mjög við það
að gera menn hrausta og harð-
fenga. Þeir hafa stundum verið
nefndir „Spartverjar vorra
tíma“.
Ibn Saud hefir dyggilega fylgt
reglum Wahabittana í lifnaðar-
háttum sínum. Hann t. d. hvorki
neytir áfengis eða tóbaks og
forðast allt skraut og óhóf.
Hins vegar hefir hann yndi af
fögru kvenfólki, enda mun hann
hafa gifzt milli 100—120 konum.
Múhameð leyfir lærisveinum
sínum að vera fjórkvæntir og
Ibn Saud hefir líka gætt þess að
eiga aldrei meira en fjórar kon-
ur í einu. Hann hefir fylgt þeirri
venju að taka aldrei neina konu,
nema að skilja jafnframt við
aðra. Börn hans skipta orðið
mörgum tugum. Ýmsir telja það
nokkura hættu, að ríki hans lið-
ist í sundur eftir hans dag,
vegna þess, hve margir geta
gert tilkall til erfðanna.
Ibn Saud heldur fast við hina
arabísku siði sína, nema þegar
tignir, erlendir gestir heim-
sækja hann. Þá hefir hann ev-
rópska rétti á borðum og borð-
ar sjálfur með hnífapörum, en
annars er hann vanur að nota
fingurna. Þegna sína umgengst
hann sem jafningja, og þeir
kalla hann yfirleitt fornafni
sínu, nema hirðfólkið. Það ótt-
ast hann mjög og sýnir honum
hina fyllstu undirgefni og virð-
ingu.
Ibn Saud hefir tekið sér bú-
setu í afskekktri borg, Riijadh,
enda þótt Mekka sé hin viður-
kennda höfuðborg. Hann segist
vilja dvelja í sem arabískustu
umhverfi. En þótt hann sé þann-
ig hreinræktaður Arabi og Wa-
habitti, hefir hann þó augun op-
in fyrir vestrænni menningu.
Hann hefir reynt að semja
stjórnarháttu lands síns eftir
vestrænum fyrirmyndum, beitt
sér fyrir t.d. notkun bifreiða, út-
varps og annarra slíkra nýj-
unga. Á tímum slíks umróts og
byltinga, sem nú eru, hefir Ar-
öbum áreiðanlega verið það ó-
metanlegt að eiga slíkan for-
ustumann og Ibn Saud er.
Sennilega hefði engum öðrum
tekizt eins vel að sameina hina
sundurleitu þjóðflokka Arabíu
og honum eða verja landið eins
vel gegn erlendum yfirgangi.
Hin síðari árin hef-ir sú stefna
unnið sér stöðugt meira og
meira fylgi meðal Arabaþjóð-
anna, að þær eigi að stofna til
nánari samvinnu sín á milli,
jafnvel mynda einskonar
bandalag. Ibn Saud hefir stutt
þessa hugmynd, en þó með
þeirri varkárni, sem jafnan hef-
ir einkennt hann í utanríkis-
málum. Egiptar, sem eru einna
öflugastir talsmenn þessarar
hugmyndar, hafa verið grunaðir
um að vilja nota hana til þess
að fá því framgengt, að Egipta-
landskonungur verði útnefndur
arabískur kalífi. Við slíka til-
hugsun mun Ibn Saud vart geta
sætt sig, því að þessi nafnbót
ætti öllu heldur að falla honum
í skaut, ef hún væri á annað
borð upptekin, þar sem hann er
konungur hinnar raunverulegu
Arabíu, forustumaður hrein-
ræktuðustu Arabanna og yfir-
maður hinna helgu borga Mú-
hameðsmanna, Mekka og Med-
ína.
Hvernig þessi bandalagshug-
mynd lyktar, verður enn ekkert
fullyrt um. En hitt virðist eigi
að síður sýnt, að Arabar muni
(Framh. á 4. slðu)