Tíminn - 19.10.1945, Page 8

Þeir, sem vilja kynna sér þjoðfélagsmál,
irmlend og útlend, jourfa að lesa Dagskrá
8
REYK/AVÍK
D A G S K R. Á er bezta íslenzka
tímgritiB um þjóðfélagsmál
19. OKT. 1945
79. blað
? MMÁLL TÍmAJWS ^
14. október, sunnudagur:
Ólga í Ungverjalandi.
Ungverjaland: Ógnaröld sögð
ríkjandi i Budapest og víðar. í
sveita- og bæjarstjórnarkosn-
ingum, sem nýlega íóru fram,
fékk smábændaflokkurinn svo-
nefndi meira fylgi en bandalag
kommúnista og jafnaðarmanna.
í tilefni af þessu virðast kom-
múnistar hafa hafið skipulegar
ofsóknir gegn smábændaflokkn-
um.
Ilolland: Stjórnin lýsti yfir
því, að hún væri fús til viðræðna
við þjóðernissinna á Jövu, að
þeim þó undanskildum^ sem
haft hafa samvinnu við Japani.
Uppreisnir kvaðst hún hins
vegar berja niður með harðri
hendi. Birtar voru fréttir af
vopnaviðskiptum Hollendinga
og þjóðernissinna víða á Jövu
og einnig hafa orðið vopnavið-
skipti milli þjóðernissinna og
Breta.
Austurríki: Bandaríkin viður-
kenndu stjórn Renners.
Spánn: Afnumið eftirlit með
fréttaskeytum frá landinu.
15. október, mánudagur:
Laval skotiim.
Frakkland: Dauðadómurinn
yfir Laval var framkvæmdur og
hann skotinn í fangelsisgarði
einum i París. Rétt fyrir aftök-
una gleypti Laval eitur, en ekki
er vitað, hvernig hann hafði
náð í það. Eitrinu var dælt úr
honum. Laval neitaði að láta
binda fyrir augun á sér áður en
hann var skotinn og hrópaði
hárri röddu rétt áður: Ég dey
Ung söngkona fer utan
/
til framhaldsnáms
Guðrún Á. Símonar, söngkona
fór héðan til Englands síðastl.
miðvikudag og ætlar hún að
leggja stund á framhaldsnám
í sönglist við tónlistaháskóla í
, Guðrún Á. Símonar
Lundúnum. Söngkonan hefir
undanfarin ár stundað söng-
nám hjá Sigurði Birkis söng-
málastjóra og hefir á þessu ári
aflað sér mikilla vinsælda um
land allt fyrir söng sinn. Frá
því að hún hélt fyrst sjálfstæða
söngskemmtun 20. marz síðastl.
hefir hún sungið á samtals 15
hljómleikum. Þar af eru 6 sjálf-
stæðar söngskemmtanir í
Reykjavík, 2 á Akureyri og 2 á
ísafirði. Þá söng Guðrún á 5
hljómleikum með Karlakór
Reykjavíkur á síðastl. vori. Auk
þessara opinberu hljómleika
hefir söngkonan oft sungið í
útvarpið og hafði gert það löngu
áður en hún hélt fyrstu sjálf-
stæðu hljómleikana. í útvarpið
söng hún síðast síðastl. föstu-
dagskvöld.
Ungfrú Guðrún hefir hvar-
vetna fengið hinar beztu við-
tökur áheyrenda og góða dóma
sérfrfóðra manna. Hún er efni-
leg söngkona sem mikils má af
vænta í framtíðinni.
vegna þess, að mér þótti of vænt
um Frakkland.
Austurríki: Bretar viður-
kenndu stjórn Renners.
16. október, þriðjudagur:
Viðsjár í Búlgaríu.
Búlgaría: Stjórnarandstæð-
ingar lýstu yfir því, að þeir
myndu ekki taka þátt í þing-
kosningum, sem eiga að fara
fram 18. nóv., vegna marghátt-
aöra þvingunarráðstafana
stjórnarinnar.
Þýzkaland: Eisenhower lýsti
yfir því, að samfylking kom-
múnista og jafnaðarmanna, sem
starfandi er á hernámssvæði
Rússa, yrði ekki leyfð á her-
námssvæði Bandarikjamanna,
þar sem um mjög tortryggileg-
an félagsskap virðist þar að
ræða.
Java: Þjóðernissinnar til-
kynntu, að það væri rangt, að
þeir hefðu sagt Hollendingum
stríð á hendur.
Finnland: Tilkynnt stórfelld
gengislækkun.
17. október, miðvikudagur:
Stjúrn í Grikklandi.
Grikkland: Damaskinos rik-
isstjóri hefir sjálfur tekið að
sér stjórnarmyndun og verður
sjálfur forsætisráðherra.
Indland: Flokkur Múham-
eðstrúarmanna tilkynnti, að
hann myndi hefja baráttu gegn
Gyðingum vegna Palestinudeil-
unnar.
Japan: Keisarinn lýsti yfir
náðun rúmlega einnar milj.
pólitískra fanga.
Bretland: Attlee tilkynnti, að
brezki herinn myndi far'a frá
Austur-Indium strax og Holl-
lendingar gætu tekið þar við
völdum. — Hafnarverkamenn
hafa við endurnýjaða atkvæða-
greiðslu samþykkt að halda
verkföllum áfram.
Mansjúría: Rússar tilkynntu,
að þeir myndu fara þaðan fyrir
lok nóvember. ♦
(JR V ALS
Spaðkjöt
frá Borgarfirði eystra nýkomið i hálf-
tuimum.
Dýrtíðarvélin í gangi:
Eín máltíð kostar eins
og vikufæði fyrir stríð
Fast fæði og lausar máltíðir
á matsöluhúsum hér í bænum
hafa hækkað gífurlega í verði í
þessum mánuði. Verður fast
mánaðarfæði selt i þremur verð-
flokkum. 1. flokks fæði verður
selt á kr. 480 á mánuði, 2. flokks
fæði á kr. 420 og 3. fl. á kr 360.
Kvenmannsfæði verður 20 kr
lægra i hverjum flokki og verði
minni mjólk en Í4 úr líter inni-
falið i fæðinu, lækkar það um
15 kr. á mánuði, í hverjum
flokki. Flestar matsölur hér í
bænum verða í öðrum flokki.
Áður var mánaðarfæði selt á
kr. 322 og virtist það nægilega
hátt samanborið við vísitölu,
þegar borið er saman við verð á
fæði hér fyrir strið.
Verðlagi ■ á lausum máltíðum
verður skipt í þrjá flokka. Tví-
réttuð kjötmáltíð eða f|skmál-
tíð í 1. fl. kostar kr. 9,75 og
eftirmatur kr. 3,15. í 2. flokki
kostar kjötmáltíð eða lax, koli
eða lúða kr. 7,00, en venjuleg
fiskmáltíð (þ. e. þorskur eða ýsa)
kr. 5,50. í 3. fl. kostar kjötmál-
tíð kr. 6,50 og fiskmáltíð kr
5,00.
Tjarnarcafé og Hótel Borg
verða í sérstökum verðflokki,
sem byggist á því að þar eru
máltíðir fjölbreyttari, en annars
staðar. í Tjarnarcafé kostar
máltíðin kr. 17.25 og á Hó^el
Borg frá kr. 11,50 og upp í kr.
23.00.
Þessar hækkanir eru afleiðing
af stefnu stjórnarinnar í dýrtíð-
armálunum, sem hefir stórauk-
ið ýmsan tilkostnað við matsölu-
rekstur. Sýnir það bezt, hve vel
stjórninni vinnst við það að
koma dýrtíðinni upp, að ein dýr
máltíð kostar nú orðiö eins mik-
ið og vikufæði fyrir stríð!
Kostar kr. 480,00
Afgreitt frá Frystihúsinu Herðubreið,
sími 2678. — Sent lieim samdægurs, ef
pantað er fyrir hádegi.
Samb. ísl. samvinnufélaga
Búið yður undir spilakvöldin I vetur og lærið
Vínarsagnkerfiö
#
Fullyrt er að þeir, sem fara eftir sagnreglum þessum
muni aldrei verða í vafa um hvernig réttast sé að
segja á spilin.
Eignist VÍNARKERFIÐ.
Bókaútgáfa Guðjóns Ó. Guðjónssonar.
(jatnla Síó
ÓÐI R |
RtSSLMDS
(Song of Bussia)
Amerísk stórmynd. —
Músik eftir
Tschaikowsky.
Aðalhlutverk:
Robert Taylor,
Susan Peters.
Sýning kl. 5, 7 og 9.
Bönnuð yngri en 12 ára.
Ibjja Síó
ÆVIMARK
TWAIN’S
(The Adventures of Mark
Twain).
Söguleg stórmynd.
hlutverk:
Fredric March,
Alexis Smith.
Sýningar kl. 6 og 9.
Aöal-
Tilkynning
frá Viðskiptaráðinu
Viðskiptaráðið vill hér með vekja athygli innflytjenda á eftir-
farandi atriðum:
I) Að nú er að mestu lokið við reglulegar úthlutanir gjald-
eyris- og innflutningsleyfa fyrir yfirstandandi ár.
J) Að umsóknir sem berast hér eftir, verða því aðeins teknar til
greina á þessu ári að um brýna nauðsynjavöru sé að ræða, eða
aðrar sérstakar ástæður séu fyrir hendi, enda séu hinar sér-
stöku ástæður í þeim tilfellum rökstuddar af umsækjanda.
3) Að þótt öll þau leyfi, sem í umferð eru og ónotuð kunna að
vera, gildi í lengsta lagi til loka þessa árs, verður beiðnum
um framlengingu þeirra fram á næsta ár ekki sinnt fyrr en
samtímis því að leyfisveitingar fyrir næsta ár hefjast, sem
líkur eru til að ekki verði fyrr en upp úr næstu áramótum.
18. október 1945.
Viðskiptaráðið
Minnisteysi
(Framhald af 1. síðu)
sóknarflokkurinn við þeirri
ósk. J. J. var þá ekki mættur á
íundi. En það er líka í eina
skiptið, sem hann hefir ekki
greitt atkvæði með því að taka
upp samningatilraunir við kom-
múnista.
Ef það hefir verið brot á sam-
þykktum íramsóknarflokksins
(eins og J. J. heldur fram, að
vísu ranglega) að taka upp
þessi samtöl við kommúnista,
hefir J. J. sjálfur brotið sam-
þykktirnar og meira en allir
aðrir, því að hann var á þessu
tímabili formaður flokksins. í
fyrsta lagi með því að greiða
því atkvæði, að samningaum-
leitanir voru teknar upp haust-
ið 1942. í öðru lagi með því að
taka sjálfur þátt í þessum
samningaumleitunum. í þriðja
lagi með því aö greiða því at-
kvæði fyrri hluta vetrar 1942,
að teknar yrðu upp samninga-
umleitanir við kommúnista um
þriggja flokka stjórn.
Fyrir þetta þýðir J. J. ekkert
að þræta, því að allt þetta er
skjalfest í fundabók Framsókn-
arflokksins meðan J. J. var
sjálfur formaður. J. J. ætti því
ekki að vera með endurtekip
blaðaskrif um þessi atriði, því að
það hlýtur að verða honum til
stöðugt vaxandi leiðinda.
Afnám kágunar-
ákvæðisins
(Framhald af 1. síðu)
ið er, að landbúnaðarráðherra
samþykki áætlun fyrir sjóðinn,
og þar sem hér er eingöngu um
að ræða fjárframlag frá land-
búnaðinum, leggur búnaðarþing
áherzlu á, að þetta ákvæði verði
numið úr lögum.“
Samþykkt stofnfúndar Stétt-
arsambands bænda var svohljóð-
andi:
„Fulltrúafundur bænda hald-
inn að Laugarvatni dagana 7.—9.
september 1945, ályktar að skora
á Alþingi að nema það ákvæði
úr lögum um búnaðarmálasjóð,
að ráðstöfun á fé sjóðsins sé háð
samþykki landbúnaðarráðrerra.“
Samþykkt með samhljóða at-
kvæðum.
Auk þessa háfa Búnaðarfélagi
íslands borizt svipaðar áskoran-
ir og mótmæli víðs vegar af
landinu, t. d. frá mjög mörgum
aðalfundum búnaðarsamband-
anna, aðalfundum kaupfélaga
o. fl.“
Verðtagsbrot
Laus staða
Oss vantar afgreiðslumann í sölubúð frá næstu ára-
mótum.
0
Eiginhandarumsóknir, ásamt launakröfu, sendist
til Sigurðar Steinþórssonar, kaupfélagsstjóra, fyrir
15. nóvember næstkomandi. í umsóknunum séu upp-
lýsingar um aldur, nám og starfsferil.
1'
Kaupfélag Stykkishólms.
Ullarverksmiðjan
GEFJUN
framleiðir fyrsta flokks vörur.
Spyrjið þvx jafnan fyrst eftir
Gefjunarvörum
þegar yður vantar ULLARVÖRIJB
U R B Æ N U
(Framhald af 1. síðu)
Dómsmálaráðuneytið hefir
hinn 13. þ. m. lagt fyrir saka-
dómara að ljúka rannsókn
Dr. phil. Matthías Jónasson
flytur opinbera Hannesar Árnasonar
fyrirlestra við Háskóla íslands á þess-
um vetri, föstudaga kl. 6—7 síðdegis
í I. kennslustofu. Efni: Uppeldisstarf
foreldra. — Fyrsti fyrirlesturinn var
fluttur síðastl. föstudag.
Nýr Grumman-flugbátur.
Flugfélagið Loftleiðir h.f. hefir fest
kaup á nýjum Grumman-flugbáti í
Ameríku af sömu gerð og flugbátur
félagsins, sem nýlega laskaðist í lend-
ingu á Skerjafirði. Flugbátur þessi er
á leið\il landsins og bíður nú veður-
teptur í Grænlandi. Er þessi nýi flug-
bátur bætist í hópinn, eiga Loftleiðir
h.f. 4 flugvélar alls, tvær Stinson-vél-
ar, eina Nursaman-vél og svo Grum-
man-flugbátinn. > .
Aflasölur.
í síðastl. viku seldu þessir togarar
afla sinn í Bretlandi: Kári 2593 Kits
fyrir 6.677 sterlingspund, Gyllir 3231
kits fyrir 9.523 pund, Rán 1747 kits
fyrir 3.717 pnud, Óli Garða 2994 kits,
fyrir 7.832 pund, Karlsefni 2815 kits,
fyrir 8.072 pund, Sindri 1646 kits, fyrir
4.844 pund og Júpiter 3844 kits fyrir
10.726 sterlingsund.
Hátíðahöld Hringsins.
Næstkomandi sunnudag heldur
Kvenfélagið Hringurinn fjölbreyttar
skemmtanir í öllum helztu samkomu-
húsum bæjarins. Sjóðm-inn, sem nú
nemur um 780 þús. kr„ þarf þó mikið
að aukast enn eða þrefaldast, áður en
hann er talinn verkefni sínu vaxinn.
Til þess eiga allir að hjálpa og gera
það m. a. með þvi að taka þátt í há-
tíðahöldunmn á sunpudaginn.
máls þessa og höfða síðan mál
gegn stjórnendum hlutafélags-
ins, þéim Páli B. Melsted, Elínu
Melsted og Pétri Eggerz Stef-
ánssyni, fyrir brot gegn verð-
lagslöggjöfinni, gjaldeyrislög-
gjöfinni og XV. kafla Jiegning-
aflaganna, svo og til úpptöku á
á hinni ólöglegu álagningu.
(Samkv. tilkynningu frá dóms
málaráðuneytinu).
Innbrot.
I Aðfaranótt síðastl. laugardags var
brotizt inn í verzlunina Rín, Njáls-
götu 23 og stolið þaðan tveimur har-
monikum. Önnur var rauðleit hnappa-
harmonika, en hin hvitleit pianohar-
monika. Báðar voru þær kassalausar.
Lögreglan biður þá, er upplýsingar
gætu gefiö um verknaðinn, eða séð
hafa harmonikurnar, að láta sig vita
hið allra fyrsta.
Frá Svíþjóð
komu nýlega með SILA-flugvél eft-
irtaldir menn: Bjarni Forberg bæjar-
símastjóri, Magnús Kjaran stórkaupm.
og frú, Símon A. Henning auglýsinga-
teiknari og Sverre Huse. Sá síðast-
nefndi kemur til viðræðna við Bruna-
bótafélagið.
Farþegar til New York
frá Reykjavík með Span Splice fóru
nýlega: Bjarnfríður Victoría Sigmð-
ardóttir, Þóruhn Andrésdóttir, Bryn-
dís Þorstqinsdóttir, Hulda Þórðardótt-
ir, Agla Jacobsen með 10 ára dreng,
Herdís Guðmundsdóttir, Stefanía Ei-
ríksdóttir með ungt barn, Guðbjörg
Eiríksdóttir, Sigr.ún Ársælsdóttir, Helgi
Gíslason, Valtýr Albertsson læknir.
Til Stokkhólms
eru nýlega farnir flugleiðís: George
Höst, sendiherra Dana, frú Christine
Sigurðsson, Björn Fanö verkfræðing-
ur, Einar Sturluson verkstjóri, Stefán
H. Halldórsson nemandi og Kristjana
E. Jóhannsdóttir nemandi, Sesselja J.
Svendsen og barn, Jóhanna Þórarins-
dóttir nemandi, Stefán Kristinsson
bókari, Ólafur Ólafsson verzlunarfull-
trúi, frú Sigrún E. Ólafsson, frú Mar-
grét Eyjólfsdóttir, frú Alda Möller
leikkona og tveir starfsmenn rúss-
nesku sendisveitarinnar.
Frá Bandaríkjunum
er nýlega kominn með flugvél ATC
frá Bandaríkjunum Egill Vilhjálmsson
framkvæmdastjóri og frá Englandi:
Bjarni Pálsson vélstjóri og frú Jó-
hanna Ottósson. — Til Bandaríkjanna
fóru flugleiðis: Sibil Kamban, Finn-
ur S. Björnsson nemandi og Ásgeir G.
Samúelsson.