Tíminn - 24.05.1946, Blaðsíða 2

Tíminn - 24.05.1946, Blaðsíða 2
2 TtMlM, föstndaglnn 24. maá 1946 91. blað 1111 Föstudagur 24. tnuí Stefna bænda Bændur íslands greinir á um ýmislegt, eins og yfirleitt menn í öllum stéttum og starfshópum. Þó má segja, að stefna þeirra sé ein og söm nær undantekningar- laust. Bændur vilja að heiðarleg og þjóðholl vinna sé undirstaða þjóðfélagsins. Þeir trúa á lífs- skilyrði íslenzkrar gróðurmoldar og framtíð landbúnaðarins og óska þess, að fá tækifæri til að vinna að uppbyggingu og fram- för atvinnulífsins. Þeir fara sparlega með fé til daglegrar framfærslu og eyðslu og leggja hvern eyri, sem þeir geta við sig losað í atvinnurekstur sinn, og framför hans. Sömu kröfur gera þeir yfirleitt um fjármála- stjórn ríkisins. Þeir þekkja gerla örðugleika og torfærur á leið heiðvirðar fjáröflunar og margháttaðar aðkallandi þarfir, og svíður því öll óþörf eyðsla og bruðl. Það hefði því verið gagnstætt eðli íslenzkra bænda og lífs- reynslu, ef þeir hefðu almennt orðið hrifnir af núverandi stjórnarstarfi. Svo er heldur ekki. Bændum leizt þegar í byrj- un illa á samstarf stórgróðra- manna og einræðisdýrkendanna austrænu og geta enn sagt eins og Pétur Ottesen og Jón á Reyni- stað og engin ástæða sé til þess að þeir hafi færzt nær stjórninni síðan hún var mynd- uð. Stjórnarflokkarnir hafa verið í ærnum vanda með bændur. Fyrst sögðu þeir hug sinn allan og brigzluðu bændum um aftur- hald og fjandskap við allar framfarir og nýsköpun af því, að þeir vildu byggja á raun- hæfum grundvelli, en ginu ekki við loftköstulum stjórnarinnar. Síðan er slegið úr og í. Nú orð- ið er það venja að þykjast vera í samstarfi við bændur og jafn- vel að hrósa stjórninni, af því að bændur hafi pantað, en ekki fengið innflutt, vélar og verk- færi fyrir margar milljónir króna. Fer þá flest að verða ríkisstjórn vorri til lofs, ef hún á hrós skilið fyrir það. En þegar bændur koma fram, sem stjórn- arandstæðingar, eru þeir kall- aðir Framsóknarmenn eða Tímadelar og það eins, þó að það séu menn, sem lengi og örugglega hafa fylgt Sjálfstæðisflokknum að málum, svo sem Þorbjörn á Geitaskarði og Ólafur Jónsson á Akureyri. Ofsi Reykjavíkurbraskara í Sjálfstæðisflokknum, en þeir ráða nú landi með kommúnist- unum og foringjaklíkum Al- þýðuflokksins, sem hefur ein- angrazt frá alþýðu liðsins — er svo mikill, að allir þeir, sem unna heilbrigðum og sjálfstæð- um atvinnurekstri í sveit eru hraktir frá flokknum. Stéttarsamtök bænda er svipt fjárráðum,, fyrir hönd stéttar sinnar og neitað um allt samn- ingsvald út á við. Búnaðarmálasjóður er tekinn af Búnaðarfélagi íslands og skipt upp eftir hlutafélagssjón- armiði. Stjórnskipuðu búnaðarráði er fengið allt verðlagsvald, og mun það vera dæmalaust í félags- málalöggjöf vestrænna þjóða, en fyrirmyndin sótt austur í Rússa- veldi. Tillaga er felld um það, að verðlagning gkuli miðuð við það, að bændur beri svipað úr být- um og aðrir vinnandi menn. Fjárframlög til landbúnaðar- Gunnlaugur Pétursson: Þeir muna Stalín, en gleyma alþýðunni i. 3. apríl fékk ég birtan grein- arstúf i Tímanum, Alþýðublað- inu og Þjóðviljanum. Benti ég þar á, að með framkvæmd kjöt- niðurgreiðslulaganna eru laun- þegar allir sviknir um nokkurn hluta þess fjár, sem lögin ákveða þeim. / Þá lá fyrir Alþingi breyting- artillaga við lögin, og miðaði sú breyting að því, að færa lögin til samræmis við hina röngu framkvæmd. Ég skoraði á AI- þýðusamband íslands að beita sér fyrir rétti launþeganna i máli þessu, fyrir milligöngu þeirra þingmanna, sem Alþýðu- sambandið hefir aðgang að. Lögin hafa nú verið samþykkt, ásamt fyrrnefndri breytingar- tillögu. Kommúnistar ráða Al- þýðusambandinu. Þeir hafa þó samþykkt breytinguna á kjöt- niðurgreiðslulögunum. Getur það tæplega stafað af áhuga þessara „verkalýðsleiðtoga" fyr- ir rétti launþeganna og hags- munum. En við skulum gera ráð fyrir, að þeir láti stjórnast af góðum hvötum en ekki illum. Og vist getur svo verið. Kann þetta til dæmis að vera greiða- semi við ráðherrann Pétur Magnússon. Það hlýtur að vera skemmtilegra fyrir hann að geta haft fé af almenningi, án þess að þurfa að brjóta til þess þau lög, sem hann hefir sjálfur samið. II. Alþýðusamband íslands hefir brugðizt vel við, þegar öðruvísi hefir á staðið. Mætti nefna um það mörg dæmi, til dæmis fram- komu formanns Alþýðusam- bandsins í kaupdeilum Hlífar og Dagsbrúnar í vetur. Hann barðist eips og ljón gegn því, að Dagsbrún veitti ríkisstjórninni stuttan frest á verkfallinu og ólmaðist í landssímanum, við pöntun samúðarverkfalla. Þetta var daginn áður en verkfallið átti að hefjast. Þegar mjög var liðið á kvöld þóttist formaðurinn viss um, að fundur Dagsbrúnarmanna hafn- aði málaleitun ríkisstjórnarinn- ar. Fékk hann þá aflmikla bif- reið og lét aka með sig til Hafn- arfjarðar, svo hratt, sem bif- reiðin mátti komast, en hann lenzkum höfnum. Saltskipinu var snúið við. Faðir Stalín hafði deplað öðru auganu, og fóstur- börn hans á íslandi reyndust viðbragsfljót. IV. Ekki hefir þess verið getið, að spænska stjórnin ' segði af sér, þegar fregnin barst um van- þóknun Alþýðusambandsstjórn- arinnar norður á íslandi. En er einnig formaður Hlífar. Tók geta má nærri hvort Franco hef- hann þegar til samninga við at- ir ekki orðið hræddur. mála eru miklu minni, en til sjávarútvegs. Þetta bætist ofan á hina al- mennu stjórnarstefnu, sem bændur eru mjög á móti, en einkennist m. a. af þessu: Fjöldi manns fær að leika sér að peningunum, án þess að vinna nokkur þau störf, sem! uppbygging er að fyrir þjóðfé- lagið. Verðbólgan leggur alltaf nýj- ar og nýjar byrðar á atvinnu- lífið, svo að fyrirsjáanlegt er, að allur atvinnurekstur á íslandi hlýtur að verða taprekstur. Reykjavík sogar til sín fjár- magn og vinnuafl með sívax- andi hraða, án þess, að það lendi fyrst og fremst við fram- leiðslustörfin. Þannig verða sveitir og þorp og hinir lífrænu atvinnuvegir fyrir ógurlegri blóðtöku. Öllu þessu eru bændur á móti. Og nú í kosningunum hafa þeir dýrmætt tækifæri til þess, að reisa skorður við þessum ófögn- uði og hrinda stjórn hans. Það tækifæri mega þeir ekki láta ganga sér úr greipum. Einhuga verða þeir að rísa, gegn land- eyðingarstefnu og bænda- kúgun stjórnarflokkanna og sýna það við kjörborðið, að þeir séu sterk og samhuga stétt. Þannig tryggja þeir áhrifavald sitt framvegis, og þjóðlega, raunhæfa viðreisn. vinnurekendur í Hafnarfirði og hafði lokið þeim um fótaferðar- tíma, daginn, sem verkfallið átti að hefjast. Um morguninn vaknaði Sig- urður Guðnason við það, að Hlíf var búin að semja og Dagsbrún stóð ein uppi, flestir félags- menn óánægðir og þóttust illa sviknir. Síðan varð að senda Jón Rafnsson í ferðalög — þó há- vetur væri og allra veðra von — til þess að afturkalla samúðar- verkföllin, sem formaður Al- þýðusambandsins hafði pantað. Þessi framkoma er allfræg orðin og um ýihislegt merkilegt, einkum þó fyrir það, hve hagan- lega hún samræmir einfeldni og tvöfeldni. III. Annað dæmi er þó nærtæk- ara og skýrara. Eins og alkunna er, hefir fjár- málastefna ríkisstjórnarinnar leikið útveginn svo grátt, að út- flutningur ísvarins fisks virtist vera að stöðvast, þrátt fyrir yf- irvofandi hungursneyð 1 mörg- um löndum Evrópu. Það samræmist illa fyrjirætl- unum „nýsköpunarstjórnarinn- ar“ að leggja fiskveiðar niður. Lá næst að salta fiskinn, þegar ekki er hægt að flytja hann út ísvarinn. En til söltun- arinnar þurfti salt. Kaupmangararnir hafa und- anfarin ár stundað innflutning með þeim fágætum, að stórfræg eru orðin, bæði austan hafs og vestan. En þeir hafa ekki haft mikinn áhuga fyrir saltinnflutn- ingi. Salt er að vísu nauðsynlegt. En það er ódýr þungavara og lítið hægt að græða á verzlun með hana, allra sízt meðan veltuskatturinn hans Péturs okkar allra var í gildi. Landið mátti því heita saltlaust í byrj- un vertíðar. í vetur var von á salt- farmi frá Spáni. Hans var full þörf. En fiskur lá undir steini. Rússar höfðu beitt kúgun við nokkrar þjóðir, bæði í Asíu og Evrópu. Þeir áttu erfitt með að verja V>essa framkomu sína fyrir gagnrýni frelsisunnandi manna hvarvetna um heim. Þeir þurftu á hávaða að halda og fengu til þess sér hlynnta menn í Frakk- landi að taka upp ádeilur á stjórn Framcos á Spáni — og hittu af tilviljun á sæmilega gott mál. — Skömmu síðar stigu Rússar fast niður járnhælnum, sem á brjósti Póllands hvílir, og þrýstu fulltrúa Pólverja í Ör- yggisráði hinna sameinuðu þjóða til þess, að bera fram kæru á hendur stjórn Francos. Og stjórn Alþýðusambands ís- lands lét ekki á sér standa. Hún gleymdi saltþörf útve^sins á ís- landi og tilkynnti uppskipunar- bann á vörum frá Spáni í ís- Mörgum alþýðumanni íslenzk- um þykir nóg um hegðun Al- þýðusambandsstjórnarinnar. Al- þýðusambandið á að vera þjóð- nytjastofnun og ávann sér verð- skuldaða virðingu undir hand- leiðslu Jóns Baldvínssonar. Það er ein af brjóstvörnum alþýð- unnar og á að tryggja hag henn- ar í hvívetna. Hin síðari ár hefir Aiþýðu- sambandið verið notað til ein- hliða trúboðs fyrir flokkinn með langa nafnið. Allmiklar breyt- ingar hafa verið gerðar þar á starfsliði, eins og hjá Dagsbrún. Lítur út fyrir, að hjá samtökum þessum muni bráðlega starfa þeir menn einir, sem ekki hafa haft tíma til að vinna fyrir sér á frjálsum markaði, sakir trúar- ofsa og trúboðshneigðar. Árangurinn af starfi oísatrú- armannanna er þegar farinn að koma í ljós. Mörg hin eldri og traustari verkalýðsfélög eru fall- in í ónáð hjá Alþýðusamband- inu. A. m. k. eitt félag hefir ver- ið rekið úr sambandinu fyrir fi OílaíaHgi Stefna Sjálfstæðismanna. Mbl. lýsir því yfir í leiðara í gær, að enda þótt stjórnarflokk- arnir hafi hver sína frambjóð- endur, keppi þeir sameiginlega að sigri stjórnarstefnunnar: „Þeirra sameiginlega áhuga- mál er að ríkisstjórnin komi sem sterkust út úr kosningun- um.“ Þessi yfirlýsing sýnir tvennt, sem þjóðin verður að gera sér ljóst. Það er fastur ásetningur stjórnarsinna í Sjálfstæðis- flokknum að halda áfram sam- starfinu við kommúnista, jafn- framt því, sem þeir eru kallaðir landráðamenn í Mbl. Skamm- irnar eru gervisnörur, sem eiga að hugnast þeim kjósendum, sem mótfallnir eru sovétdekri og austrænu einræði. En ásetningurinn að halda á- fram samstarfinu virðist vera fastur og einlægur, ef nokkuð má marka forustugreinar Mbl. og útvarpsræður forsætisráð- herrans. Með eða móti. Annað, sem þessi yfirlýsing sýnir greinilega, er það, að hvert einasta atkvæði, sem þeir fram- bjóðendur, sem ábyrgð bera á stjórnarsamstarfinu kunna að fá, verður túlkað þannig, að fólkið leggi blessun sína yfir stjórnarsamstarfið. Þetta verða stjórnarandstæðingar í Sjálf- stæðisflokknum og Alþýðu- flokknum að gera sér ljóst. Þeir mega ekki kjósa írambjóðend- ur þessara flokka af gamalli tryggð, nema þeir séu ánægðir með stjórnarsamstarfið, að und- anteknum þeim fáu stöðum, kommúnistaflokksins. Hagur Al- þýðunnar er þeim aukaatriði, þær sakir einar, að það vildi atkvæði kommúnista aðalatriði. ekki láta að fávíslegum dutl- ungum kommúnistatrúboðanna. Hinir nýju starfsmenn Al- þýðusambandsins halda upp- teknum hætti, þótt þeir séu komnir þar á föst laun. Enn hafa þeir ekki tíma til þess, fyrir trúboðshneigðinni, að sinna þeim störfum, sem þeir eru laun- aðir til að gegna. Allar fram- kvæmdir þeirra eru við það eitt miðaðar, að auka kjörfylgi V. Áður en kommúnistar komust í ríkisstjórn var „vísitölusvindl- ið“ eitt hjartkærasta umræðu- efni forustumanna Dagsbrúnar og Alþýðusambandsins. Á því átti að ginna alþýðuna til fylgis við kommúnista. Síðan komm- únistar komust í stjórn hefir þetta lítið heyrzt nefnt. Sú (Framhald á 3. síðuj. þar sem falslausir stjórn- arandstæðingar eru í kjöri. Nú er kosið um stjórnarsam- starfið. Því mega ekki aðrir láta leiðast til að greiða því atkvæði en þeir, sem fylgja þvi. í nafni réttlætisins. Mbl. telur upp ýmsar fram- farir og endurbætur, sem þaö þakkar stjórnarsamstarfinu og endar upptalninguna þannig: „ný ræktun og byggingar í sveit- um og bæjum ásamt öruggari fyrirmælum um jafnrétti og vellíðan þegnanna en áður haía þekkzt.“ Það þarf mikla ófyrirleitni til að nefna ný og óþekkt fram- faraspor til jafnréttis og vellíð- unar allra þegnanna í sambandi við byggingar og húsnæði nú undir ríkisstjórn húsabraskara og okurkarla, þar sem annars vegar eru lúxusvillur en hins vegar hrörlegir hjallgarmar og aflóga braggar. Þetta er orðið iífakkeri Mbl. Jafnrétti í húsnæðismálunum. Kommúnistar blása þar ef- laust básúnurnar með Ólafi Thors, Jóní Pálmasyni og þeim félögum. „Vei yður, þér hræsnarar!“ Óráöshjal í Mbl. Svo talar Mbl. af ærnum fjálgl,eik um það, að þessar miklu framfarir megi ekki að neinu leyti komast „í hendur illviljaðís andstæðinga, sem vilja spilla þeim og eyða.“ Það er nú fyrir sig, þó að á þessu sé Mbl.-orðalag. Það hefir sitt mál fyrir sig. En hverjir eru þessir andstæðingar? Hverjir vilja eyða og spilla ræktun landsins, nema þá landeyðing- armennirnir, sem standa í innsta áhrifahring stjórnarsamstarfs- ins? Þetta getur ekki átt við Framsóknarmenn. En kunnugir munu þó renna grun í það, að Mbl. ætli lesendum sinum að skilja þetta svo, og trúa því, að Framsóknarmenn vilji eyða og spilla ræktun landsins. Á þá að sv'ipta þá öllu jarðnæði, eða hvað meinar blaðtetrið með þessu? Þetta er ágætur málflutning- ur samfara þvi, að illviljaðir menn megi ekki fá ráð yfir byggingamálunum til að spilla jafnrétti þegnanna! Á tundurduflanámskeiðinu að Kirkjubæjarklaustri Skipaútgerð ríkisins hefir gengizt fyrir námskeiðum, þar sem mönnum er kennt að ónýta tundurdufl, en þau eru enn á reki víða við strendur landsins. — Var fenginn enskur maður, Sawyer ,að nafni, til þess að kenna aðferðirnar. — Myndin, sem hér birtist, er frá tundur- duflanámskeiðinu að Kirkjubæjarklaustri. Mennirnir eru, talið frá vinstri: Mr. Sawyer, Har- aldur GuðjónsSon, Helgi Eiríksson, Guðfinnur Sigmundsson, Jón Gunnlaugsson, Árni Sigur- jónsson, Skarphéðinn Gíslason, Friðrik Sigmundsson, Siggeir Lárusson, Jón Bjarnason, Valgeir Valgeirsson. — Þeir standa við belg af brezku segulmögnuðu dufli, sem búið er að brenna innan úr.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.