Tíminn - 13.08.1946, Blaðsíða 3

144. blað
TlMHVlV, þriðjudagiim 13. ágúat 1»4G
*
. .. J
RITSTJÓRI: SIGRÍÐUR INGEMARSDÓTTER
ÞVOTTAHÚS
Nýlega var mér bent á grein
í dönsku blaði, sem fjallar um
þvottahúsamálið, sem virðist
vera ofarlega á baugi þar í landi.
Lýsingarnar í greininni sam-
svara að mörgu leyti íslenzkum
staðháttum, svo að mér datt í
hug að birta nokkra kafla úr
henni í íslenzkri þýðingu hér í
kvennasíðunni, lesendum henn-
ar til fróðleiks. Höfundur grein-
arinnar er húsmæðrakennslu-
kona í Hróarskeldu, sem er sér-
fræðingur í öllu, er viðvíkur
þvottahúsmálum. Hún segir m.
a.: „Oftast er mjög léleg loft-
ræsting í þvottahúsunum.
Þvottakonan 'stendur þar í
svælu ög reyk, og er það allt
annað en hollt heilsu hennar.
Þessu fylgir oft mikill gólfkuldi.
Gott er því að koma fyrir loft-
ræstingaropum á veggnum, sem
hægt er að minnka og stækka
eftir vild. En þessi op þurfa að
vera ofarlega, annars leikur
dragsúgur um gólfið. Einnig
þykir mér ágætt að hafa hurð-
irnar á þvottahúsunum þannig
útbúnar, að þær megi opna að
ofan, þá streymir inn bæði ljós
og loft, en engin hætta er á því
að manni kólni á fótum.
í mörgum gömlum þvotta-
húsum, einkum þó til sveita, er
frárennslinu mjög ábótavant
og oft vantar það alveg. Vatninu
er þá skvett út yfir þröskuldinn.
Auðvitað á gólfið að vera stein-
steypt, og stór grind þarf að
vera yfir frárennslispípunni, svo
að ekki þurfi að bíða eilífðar-
tíma eftir því að vatnið renni
burt. FlísSlagðir veggir eru
ákjósanlegastir, en kalkaðir
veggir eru einnig ágætir. — Á
hverju ári verða konurnar, sem
að heimilisstörfum vinna, að
eyða feikna kröftum til þess að
ausa vatni í þvottapottana,
vegna þess að enginn vatnshani
er yfir þvottapottinum, og úr
þeirn aftur, vegna þess að ekk-
ert op er á botni þeirra, þar sem
hægt er að hleypa vatninu út.
Úr þessu er þó auðvelt að bæta
og sjálfsagt er, að koma slíkum
útbúnaði fyrir um leið og
þvottahúsið er byggt. Nýtízku
þvottapottar eru allir með slíku
opi í botninum. Annars er hægt
að spara sér mikið erfiði við að
ausa úr pottinum með því að
nota gúmmíslöngu. Þá er annar
endi slöngunnar lagður á botn
pottsins og hún fyllt með vatni,
og síðan er hinn látinn nema
við gólfið. Ekki er nóg að hafa
vatnshana yfir pottinum ein-
göngu. Á veggnum þarf að vera
annar hani, helzt tveir með
heitu og köldu vatni, í fötuhæð
frá gólfinu. Bezt er að löng
gúmmíslanga sé áföst við hvern
hana. Þá er auðvelt að fylla
bala og fötur án fyrirhafnar.
En vonandi er, að ekki líði á
löngu, þar til rafmagnsþvotta-
vélar verði fáanlegar hér á
landi. Þær eru ágætar fyrir smá-
þvotta, og séu þær notaðar á
meðalstórum heimilum, þarf
helzt að þvo þvott elnu sinni í
viku, eins og gert er í Ameríku,
en þar eru þvottavélar afar mik-
ið notaðar og þykja sjálfsagðar
og ómissan’di í nýtízku eldhúsi.
Vélar, sem bæði þvo og þurrka
þvottinn, eru svo dýrar, að varla
er kleift venjulegum heimilum
að eignast þær. En hér hafa
fengizt vélar, sem knúnar eru
með handafli og gera sama gagn
og rafmagnsvélarnar, en eru
miklu ódýrari, og þær eru hand
hægar við heimaþvotta.
Annars er ég þeirrar skoðun-
ar, að samvinnuþvottahús séu
það sem koma skal í þessum
efnum. Svíar eru lengst komn
ir á þessari braut og við hérna
í Danmörku fengum hugmynd
ina hjá þeim. Þar hafa nokkur
(Framhalci á 4. síðu).
HANS MARTIN:
SKIN OG SKÚRIR
í morgun — og þér hafið alltaf sofið.Ég seldi bifreiðina
og bensínið — og getið, hvað ég fékk fyrir. Tuttugu og
fimm dollara — það hefði aðeins kona getað gert .... Viljið þér
ekki drekka? Enski liðsforinginn, sem hjálpaði yður í vagninn,
gaf mér vatn og ís og kex .... Þér viljið ef til vill kínín? Já, ég
líka kínín.“
„Þakka yður fyrir — greifafrú, á ég líklega að segja.“
„Ég heiti nú bara Janna — í ítaliu kölluðu vinir mínir mig
Giovanni. Og ættarnafn mitt er einfaldlega Ellsworth.“
„Þakka yður fyrir, Jóhanna. Viljið þér nú ekki sofa sjálf. Þér
eruð dauðþreytt."
„Þakka yður fyrir, Janna. Viljið þér nú ekki sofa sjálf. Þér
hverjum degi, svo að ég hefi alls ekki veitt því athygli fyrr en
nú .... Guði sé lof, að þér getið aftur talað. í morgun flaug mér
í hug, hvort það ætti að koma í minn hlut að sjá um útför yðar.“
„Við förum í Barónsgistihúsið, þegar við komum til Aleppó —
og þá eigið þér að sækja lækni handa mér. Hann heitir Poche —
skrifið nafn hans hjá yður, svo að þér gleymið þvi ekki.“
„Vaknið, Occo — vlð erum komin til Aleppó .... Ég hefi ekkl
kynnzt melrl svefnpurku en yður .... Nú ætla ég að senda eftir
lækninum.“
„Nei — fyrst af öllu verða greinarnar mínar að komast í póst.
Þær eru fyrír öllu.“
„Ég skal líka sjá um þa'ð. En getum við ekki komið við í ein-
hverri verzlun á leiðlnni. Það er ekki sjón að sjá mig ....“
Þau setjast upp í hestvagn, og svo er ekið af stað. Aktygin eru
slitin, klukkurnar á klafanum brenglaðar — en Occo finnst hann
kominn heim. Hann þekkir þessar götur — hér þekkir hann fjölda
fólks — hér mun hann fá góða hjúkrun .... Og hér skrifaði
hann bókina sína.
Hann bíður í vagninum meðan Hanna bregður sér inn í búð.
öíðan halda þau áfram.
Þegar kemur í gistihúsið, biður hún um tvö herbergi með til-
heyrandi baðklefum — en hann er nærri því of þreyttur til þess
að geta brosað við tilhugsunina um mjúkt rúm og bað.
Honum finnst stiginn óskiljanlega hár — en loks kemst hann
þó inn i herbergið sitt, og þar stendur hinn broshýri Ali, sem
margsinnis hefir hjálpað honum. Og nú bera tvelr þjónar inn
stóra koffortið, sem hann skyldi hér eftir, þegar hann fór til
Koerdistan.
„ M o s s i o e ,“ segir Ali og brosir út undir eyru, „laver
mossioe ?“
„Oui, Ali .... de l’eau, du savon et pyama."
„Tout de suite — tout de suite."
Loksins getur hann smeygt sér úr svitablautum fötunum —
það eru komnir rauðir dílar á magann á honum, í handholið
og á olnbogana .... Rauðir hundar — óhreinindi — v.anhirða . .
Ali er á þönum kringum hann, baðar hann og hjálpar honum i
rúmið.
En Occo er ekki fyrr lagstur út af en hurðinni er hrundið upp
og Hanna kemur inn.
„Ég er komin til þess að bjóða aðstoð mína,“ segir hún.
Hann segir henni fyrir verkum, og hún raðar saman greinum
og filmum, skrifar utan á.
„Lestin fer klukkan fimm. Ég skal sjá um, að þetta komist
allt með henni. — Van Aalsten — heitið þér það ekki?“
Ritvélin skröltir. Occo liggur brosandi á hvítum koddanum . .

»<»»$$$$»$<l»»<»$$$$$$$<'$$$»$$$»«»$»$$»C'S$$»$<frg$3$$$$$»$$$$$$$$$$$$$$$$$$«S$g{
SABROE
— vandaðar vélar
í vönduð frystihús —
Samband ísl. samvinnuf élaga
TlMANN
vantar unglinga
til áð bera út blaðlð í eftlrtalin hverfi:
Lindargötn
KJartansgötu
Þiiij^holtsstræti
Laufásveg.
Afgreiðsla Tímans
Sími 2323.
Lindargötu 9 A.
Orðsending
til iniiiieiniíumaimn Tímans.
Innheimtumenn Timans eru vlnsamlega beðnlr að
senda áskrlftargjöld blaðsins hið allra fyrsta.
Gjalddagi var 1. júlí.
■.
Verð blaðsins utan Reykjavíkur og Hafnarfjarðar, er
kr. 45,00.
Innhelmta Tímans.
llestur í óskiluin
Móskjóttur hestur, mark fjöður
aftan bæði og eitthvað meira
óglöggt, er í óskilum á Orms-
stöðum í Grímsnesi. Eigandi
gefi sig fram sem fyrst. Sím-
stöð: Minniborg.
Dregill
Mjög snotur gangadregill ný-
kominn, breidd 91 cm.
Verð kr. 21,20 meterinn.
hlutanum. Stríðið og allt sem
því viðkæmi, gilti mig einu, það
eina, sem nokkra þýðingu hefði
fyrir mig, var að fá að sjá barn-
ið aftur. Ég lék á þýzka foringj-
ann, og hann lofaði að hjálpa
mér áleiðis, eftir að ég hafði
heitið því hátíðlega að hitta
hann í París að átta dögum
liðnum. En hrædd er ég um, að
sú bið hafi orðið árangurslaus.
— Þegar hermaðurinn kemur,
sem á að leysa þennan, sem nú
er, af verðinum, sagði hann,
skuluð þér þykjast vera dauð-
þreytt og syfjuð. Þá spyr vörð-
urinn auðvitað, hvað hann eigi
að gera við yður, og þá mun ég
segja, að bezt sé, að þér leggið
yður í rúmið mitt, þangað til
hermennirnir koma, sem eiga að
fara með yður til yfirheyrslu,
en þeir koma með morgunsárinu.
Við fótagaflinn á rúminu er lítil
hurð, sem veit út að fáförnum
stíg hinum megin við aðalgöt-
una. Þetta getur heppnast, ef
þér verðið nógu snör í snúning-
um.
Ég var líka snör í snúningum.
Ég opnaði dyrnar með hægö og
hljóp á berum og blóðrisa fót-
unum til næsta bóndabæjar.
Þar reyndust frönsku bændurn-
ir vel eins og endranær. Þarna
var bundið um sárin á fótum
mínum, mér var gefinn matur
og reiðhjól, og brátt var ég aftur
á leið til Parísar.
En þar lenti ég aftur í greip-
um Þjóðverjanna. Einn vina
minna hafði Verið handtekinn,
og hann hafði haft nafnið mitt
á sér, skrifað á smámiða. Kvöld
eitt var ég sótt í veitingahús
nokkurt og flutt í frönsku lög-
reglustöðina. í tvo sólarhringa
sat ég á sama stólnum og var
yfirheyrð, en sökum hugrekkis
og hjálpsemi fransks lögreglu-
fulltrúa, tókst mér að sleppa út
gegnum salernið — og þaðan til
bækistöðva minna í óhernumda
hlutanum.
En nú var ég orðin svo þekkt,
að ófært var að láta mig gegna
njósnarstörfum lengur innan
um Þjóðverjana. Ég varð því að
reyna að sameinast hersveitum
de Gaulle í Englandi. Ég fór í
gegnum Algier til frönsku Mar-
okkó. Þaðan sigldi ég með inn-
fæddum mönnum, dulbúin sem
Arabi, í litlum báti til spönsku
Marokkó. En í Tetuan var ég
tekin höndum fáeina metra frá
bústað brezka ræðismannsins og
flutt í fangelsi. Ég gat þó smygl-
að bréfi til ræðismannsins, og í
því þóttist ég vera góðvinur
hans, sem hann hefði þekkt
lengi. Hann skildi hálfkveðna
vísu og gerði allt sem í hans
valdi stóð til þess að fá mig
lausa. Framh. á 4. s.
Það er komið kvöld, þegar hann vaknar. Hlerarnir hafa verið
dregnir frá öllum gluggunum, og inn til hans berst söngur og
hljóðfærasláttur.
Það er skuggsýnt, en þó sér hann, að stúlkan situr við glugg-
ann.
„Jæja, — þar vaknið þér. Læknirinn er búinn að koma. Malaría
og ofþreyta, segir hann. Þér eigið að nota ameriska olíu og kínó-
plasmín. Það er hvort tveggja hér. Og fyrst um sinn megið þér
ekki neyta annars en tes og léttmetis. Greinarnar eru komnar
í póstinn — bréfin frímerkt eins og vera ber .... Viljlð þér ekki,
að ég sendi blöðunum yðar símskeyti, svo að ritstjórarnir viti,
að greinarnar eru á leiðinni?“
„Jú — ég fel yður að gera það.“
„Alveg rétt. Þér fáið ekki ákjósanlegri einkaritara en mig.
Viljið þér ekki sjá bréfin, sem biða yðar hér? Hverrar þjóðar
eruð þér annars?“
„Hollendingur.“
„Já — þetta eru þá hoilenzk frimerki. Á ég að opna bréfin
yður? Sjáið — hér er stór böggull.“
„Fáið mér hann — fyrst af öllu .... Það er kannske — kannske
bókin mín .... “
„Hvað? Bókin yöar?“ hún er hrað'hent, er hún opnar böggulinn,
í honum er bók, bundin í blátt léreft með stórum, gulum
stöfum ....
Hann tekur við bókinni tveim höndum. Þetta er hið eina, sem
hann hefir afrekað um dagana. Hann sér í anda móður slna —
hvernig hún hefir kvöld eftir kvöld setið við að hreinskrifa þessa
bók — við skirifborðið i litla herberginu hans. Og nú er bókin
hér. Hann opnar hana, flettir blöðunum af handahófi, les fáeinar
setningar hér og þar .... Honum vöknar um augu, en strax og
fyrstu tárin læðast niður kinnina kemur hvít hönd með rósóttan
knipplingaklút og þerrar brár hans ....
„Fyrirgefið, Hanna, hve barnalegur ég er. Þetta er fyrsta bókin
mín,“ segir hann.
„Hérna eru bréfin yðar — sum frá Hollandi — ef til vill frá
móður yðar. Og hér er kvenhönú á þessu bréfi .... Það er frá
Paris.“
Til kaupenda Tímans
í Reykjavík
Oft veldur miklum leiðindum,
hve erfitt er víffa í bænum aff
koma blaðinu meff skilum til
kaupendanna. Það eru vinsam-
leg tiimæli til þeirra, sem verffa
fyrir vanskilum, að þreytast
ekki á aff láta afgreiðsluna vita
um þau, þar til þau hafa verið
löguff og jafnframt aff leiffbelna
börnunum, sem bera út blaffiff,
hvar bezt sé aff láta þaff. Þeir
kaupendur.sem búa utan við aff-
albæinn og fá blaðiff í pósti,
gerffu Tímanum mikinn greiða,
ef þeir borguðu andvirffi biaffs-
ins á afgreiðslunni. — Þó aff
kaupendafjöldi Tímans í Rvík
hafi tvöfaldazt nú á rúmlega
einu ári, þá væru kærkomnir
flelri áskrifendur í bænum.
Sími afgrelðslunnar er 2323.
Timann
vantar tllflnnanlega börn tll að bera
blaðið út til kaupenda vlðs vegar um
bæinn. Heitið er á stuðningsmenn
blaðsins, að bregðast vel við og reyna
■að aðstoða eftir megni við að útvega
Alllr, sem fylgjast vilja meff
almennum málum, verffaff lesa
TÍMANN.
Sendum í póstkröfu.
tLTÍMA,
Slmi 6465. Bergstaðastr. 28.
♦♦♦♦
(6
PEDOX |
er nauðsynlegt í fótabaðið, ef j
þér þjáist af fótasvita, þreytu ?
1 fótum eða líkþornum. Eftir X
fárra daga notkun* mun ár- í
angurlnn koma í ljós. — Pæst •
í lyfjabúðum og snyrtlvöru- ▼
verzlunum.
fHEMIHJY |
♦
Bólusctiiingasprantur
(20 kinda)
sem stilla má einhendls,
sérstaklega vandaðar . Kr. 18,00
Holnálar, ryðfríar .... — 1,50
Varagler .............. — 2,50
Sendum um land allt.
SEYÖISFJARÐAR APÓTEK.
FYLGIST MEÐ
Þiff, sem 1 strjálbýlinu búlff,
hvort heldur er viff sjó effa í
j sveit: Minnist þess, að Tíminn
! er ykkar málgagn og málsvart