Tíminn - 27.09.1946, Blaðsíða 3

175. blað
TÍMEVIV, föstudagtnn 27. tcpt. 1946
3
Frá skákþingi
í sumar var háð í Kaup-
mannahöfn, eins og sjálfsagt
mörgum mun kunnugt, hið svo-
nefnda skákþing Norðurlanda.
Þátttakendur voru á annað
hundrað, allt Norðurlandabúar.
Keppt var í þremur flokkum.
Tilgangur þessa móts er fyrst
og fremst sá að kynna norræna
skákmenn og efla skákíþrótt-
ina, jafnframt því að styrkja
þau samvinnu- og vináttubönd,
sem lönd þess hafa bundizt.
Af hálfu íslands tefldu í
landsliðsflokki þeir Ásmundur
Ásgeirsson, sem nú er „Skák-
meistari íslands", og Baldur
Möller fyrrverandi íslands-
meistari. í meistaraflokki A
tefldi Guðmundur Ágústsson og
1 meistaraflokki B, Guðm. S.
('JnArvu'mHconv) no1 f T flnfrM ÍV*
Pétursson, sem allir hafa unnið
titilinn „Skákmeistari Reykja-
víkur“. Þátttaka íslenzku skák-
mannanna var undirbúin og
skipulögð að tilhlutun Skák-
sambands íslands, sem einnig
kostaði förina að miklu leyti.
Fararstjóri var Viglundur Möll-
er, núverandi formaður Tafl-
félags Reykjavíkur.
í landsliðsflokki voru tefldar
10 umferð^ eftir „Monrads-
kerfi“. Úrslit þeirrar keppni
urðu þau, að sigurvegari og
þar með „Skákmeistari Norður-
landa“ várð: Vinn-
ingar:
Osmo Kaila, Finnl. 7J/2
2,- 3. Baldur Möller, ísl. 6y2
2,- 3. E. Jonson, Svíþj. 6V2
4,- 7. Olaf Barda, Norevi 6
4,- 7. Poul Hage, Danm. 6
4.- 7. Z. Nielsson, Svíþj. 6
4,- 7. Stonn Herseth, Nor. 6
8. Aage Vestöl, Noregi 5V2
9. Björn Nielss., Danm. 5
10. Ilmari Solin, Finnl. 4
11.-16. Ásm. Ásg.son, ísland 3y2
11.-16. H. Carlsson, Svíþj. 3y2
11.-16. Jul. Nielsen, Danm. 3y2
11.-16. O. Kinnmrak, Svíþ. 3y2
ll.-16.iM. A. Kupferstich,
Danmark 3y2
11.-16. Aatos Frel, Finnl. 3y2
í meistaraflokki A. sigraði
Guðmundur Ágústsson (hlaut 8
vininga af 11 mögulegum) og í
meistaraflokki B. varð Guðm.
S. Guðmundsson hlutskapastur,
hlaut 8% vinning af 11 mögu-
legum. f I. fl. C. hlaut Áki Pét-
ursson 6y2 vinning af 11 mögu-
legum, og varð nr. 4—7.
Þessi afburða frammistaðá
hefir án ails efa orðið mörgum
gleðiefni, ekki sízt vegna þess,
að þar með er hin glæsilega
sigurför þeirra íslei>zku skák-
manna, sem fóru til Buenos
Aires 1939 og unnu „Forsetabik-
arinn“ í þeirri keppni, staðfest.
Jafnframt því, sem ekki verður
annað séð en skákíþróttinni
fleygi fram hröðum skrefum hér
á landi, bæði hvað snertir ein-
staka skákmeistara og almenn-
ing.
Skák sú, er hér birtist, var
tefld af Guðmundi Ágústssyni á
Norræna skákmótinu). Sýnir
hún glöggt við rólega yfirvegun
bæði öryggi og markvissan stíl,
sem hvorutveggja er ómissandi
fyrir góða skákmenn og sigur-
sæla.
Kóngs-indverskvörn.
Hvítt:
Egil Madsen (Danmörk).
Svart:
Guðm. Ágústsson (ísland).
1. c2—c4, Rg8—f6; 2. Rgl—
f3, g7—g6; 3. Rbl—c3, Bf8—g7;
4. e2—e4, d7—d6; 5. d2—d4,
Norðurlanda
0—0; 6. h2—h3, Rb8—c6; 7.
Bcl—e3, e7—e5!
Nú eða aldrei. Hvítt á í stöð-
ugri þriggja kosta völ: a) Láta
stöðuna halda sér óbreytta og
halda útspilinu áfram. T. "d. með
8. Be2, b) Drepa á e5 og opna
d-línuna til væntanlegrar á-
rásar, eða c) Að leika framhjá
og tefla lokað tafl. Verður tæp-
lega sagt með vissu hver þess-
ara leiða er heppilegust, fer það
mest eftir mönnunum sjálfum,
hvaða stöðu þeir velja sér helzt
og er þejgs vegna algert smekks-
atriði.
8. d4—d5, Rc6—b8; 9. Bfl—
d3, Rb8—d7. 10. Ddl—d2, b7—
b6; 11. 0—0—0
Gætilegra er 0—0, en hvítt
teflir sjáanlega upp á vinning.
11.... Rd7—c5; 12. Bd3—
c2, a7—a5; 13. b2—b3, Bc8—d7;
14. Be3—g5, Dd8—e8!
Hótar a5—a4 við fyrsta tæki-
færi.
15. a2—a4, Rf6—h5; 16. Bg5—
h6, f7—f5; 17. Bh6Xg7, Kg8—
Xg7; 18. Kcl—b2.
Hvítur er heldur að róast og
farinn að tefla gætilega. 18. e4
Xf5, gæti verið hættulegt eftir
g6Xf5, sem gefur svörtu sterkt
miðborð með góðum árásar-
möguleikum.
18....f5Xe4.
Til greina kemur einig f5—f4,
sem lokar miðborðinu og gefur
svörtu gott svigrúm til að hefja
sókn á g-línunni.
19. Rc3Xe4, Rc5Xe4; 20. Bc2
Xe4, De8—f7.
Svart hefir nú fengið mjög
hagkvæmt tafl, einkum með til-
liti til peðastöðunnar drottn-
ingarmegin og ósamlitan bisk-
up við þau, sem er 1 algerri
mótsetningu við stöðu hvits.
21. Hhl—fl, Df7—f4; 22. Dd2
Xf4, Hf8Xf4; 23. Rf3—d2, Ha8
f8; 24. f2—f3, Rh5—g3.
Svart hefir nú búið þannig
um sig, að hvítt getur afarlítið
og er svo gott sem patt.
25. Hfl—el, Bd7—f5.
Það er mjög vafasamt hvort
svart á að farga þessum ágæta
biskup, að svo komnu, réttara er
senniléga að hefja minnihluta-
sókn með peðunum kóngsmegin,
sem myndi í mörgum tilfellum
gefa frípeð á e-línunni í enda-
taflinu.
26. Kb2—c3!
Hvítur notar tækifærið og
vinnur leik, þar sem hann má
sjálfur ekki drepa á f5, en hins
vegar hlýtur svart að drepa á
e4, því annars væri lelkurinn
B—f5 tilgangslaus.
26....Bf5Xe4; 27. Rd2Xe4,
Rg3Xe4.
Til greina kom einig R—f5.
28. HelXe4, Hf4Xe4; 29. Í3X
e4, Kg7—h6?
Veikur leikur, sem gefur hvítu
vonarneista, sem annars var
útilokaður, eftir 29..Hf8—
f4, sem þvingar 30. Kc3—d3, (Ef
30. Hel £á H—f2). 30...Kg7
—f6 næst svo eftir atvikum
—g5, —h4, —g3 og hvítt tapar
peðunum kóngsmegin og skák-
inni þar með. En nú fær hvitt
mótspil.
30. b5—b4!, Hf8—f2.
Til greina kom H—f4 og a5X
b4, sem hvorutveggja er tví-
eggjað.
31. b4Xa5, b6Xa5; 32. Hdl—
d2, HÍ2XÖ2; 33. Kc3Xd2, Kh6
—g5; 34. g2—g3, h7—h5; 35.
Kd2—e3, h5—h4; 36. g5—g4
Jafntefli.
Óll Valdimarsosn.
Vinnið ötullega ff/rir
Tinmnn.
ALICE T. HOBART:
Yang og yin
og magur — ræðumaðurinn, enskur biskup, var einnig hár og
grannur, en hvítur fyrir hærum, enda miklu eldri. Það varð
dauðaþögn í salnum, þegar hann stóð upp. Jafnvel Peter fylltist
iotningu, og ósjálfrátt líkti hann þessum Norðurálfumanni í hug-
anum saman við kínverska höfðingjann, sem hann hafði séð
fyrr um daginn. Andlit biskupsins bar ljóst vitni um markvissa
águn, en hinir skörpu, karlmannlegu drættir þess höfðu samt sem
áður ekki máðst.
Hugur Peters leitaði aftur til Díönu. Hann skotraði augunum
um salinn og fann hana. Hún sat með prjóna sína. Ósjálfrátt
varð honum litið til Stellu Perkins — hendur hennar hvíldu
lireyfingarlausar í keltu hennar — undarlega fallegar hendur,
prátt fyrir rautt hörund og bólgna hnúa, hugsaði Peter. Allt I einu
kipptust þær til og læstust hvor utan um aðra, eins og hann hefði
stungið þær með augnaráði sínu.
Biskupinn las úr ritningunni á kínversku — framburður hans
var allt annað en gallalaus, þótt fjörutíu ár væru liðin síðan hann
byrjaði að læra málið. En einmitt þetta framandi og torlærða
tungumál kom fólkinu til að hlusta betur en ella, glæddi nýjan
skilning á sigri kristindómsins yfir sjálfselskunni, yfir hinum
lamandi ótta við kvöl og dauða, sem lá í leynum í sál hvers manns.
Þessi bjöguðu orð voru þess umkomin að uppfylla þrá mannanna
eftir leiðsögn og kærleika.
Díana Moreland hætti við að brynja sig gegn þeirri gremju,
sem þau Fraser læknir kunnu að hafa vakið. Frú Berger losnaðl
stutta stund við ótta sinn við að verða þunguð — læknirinn hafði
sagt, að hún væri of lasburða til þess að ala fleiri börn. Frú Baker
gleymdi snöggvast áhyggjum sínum út af velferð barnanna, sem
hún átti í Ameríku, og séra Baker gleymdi vanþóknun sinni á
ungu kynslóðinni í trúboðsfélaginu og þeirri valdaaðstöðu, sem
henni hafði þegar tekizt að tryggja sér. Reiði Peters í garð alls
liins hvíta safnaðar rauk út í veður og vind, og hendur Stellu
linuðu takið.
Hér stóð ekki lengur maður gegn manni. Hver og einn hafði
gleymt sjálfum sér og orðið hluti af stríðandi her, sem tekizt hafði
á. hendur það verkefni að gefa hinum villuráfandi miljónum,
sem byggðu Kínaveldi, hlutdeild í guðs heilaga orði. Og trúar-
ákafinn þeirra var svo mikill, að þeir sáu ekki slóð þeirra herskara,
sem gert höfðu áhlaup á hin andlegu virki Kínverja á undan
þeim: Múhameðstrúarmanna og Búddhatrúarmanna, sem barlzt
höfðu af ekki minni trúarvissu og sigurvilja. Til hvers höfðu þeir
barizt i ættlandi Konfúsíusar. Það var torkennilegur gróður, sem
vaxið hafði upp af því sæði, sem þeir höfðu sáð.
Þegar biskupinn hafði lokið máli sínu, varð ókyrrð í salnum.
Konurnar læddust út, ein og. ein. Peter teygði frá sér dofna fæt-
urna — hann var hálfringlaður eftir að hafa hlýtt svo lengi á
þetta einkennilega mál, sem hann skildi ekki nema að nokkru
leyti. Lol^s var samkomunni slitið og vængjahurðinni milli sam-
komusalarins og matsalarins hrundið upp. Peter sá, að stórt borð
hafði verið dúkað, og bak við gljáandi tekatla sátu hvítar konur
og helltu í bollana. Föt með smurðu brauði og kökum voru borin
manna á milli.- Þetta var hér um bil eins og á amerísku heimili.
Það var þægileg kennd, sem læsti sig um Peter: hér var hann
meðal síns kynþáttar, fjarri hinum þúsund sjúkdómum Kína.
„Þér hallmælið Kínverjum fyrir ópíumkrárnar. En það voru
sjálfir Englendingar,. sem kenndu þeim að nota eitrið,“ heyrði
hann, að Buchanan læknir sagði rétt fyrir aftan hann.
„Þér gleymið því, að Kínverjar könnuðust mætavel við ópium
áður,“ svaráði hávaxinn Englendingur. „Þeir höfðu þekkt það
langa-lengi, þegar við fórum að reka ópíumverzlun. Auk þess
eiga Bandaríkjamenn sinn þátt í útbreiðslu ópíumnautnarinnar."
Það komu rauðir dílar í hinar fölu kinnar Buchanans. „Gott
og vel — segjum þá við, fyrst þér viljið það heldur. Með öðrum
orðum: Kínverjar þekktu ópíum áður en við skipulögðum ópíum
verzlunina og gerðúm eitrið að neyzluvöru almennings. En það
var ekki fyrr en við höfðum kúgað Kínverja til þess að leyfa
innflutning ópiums, að ræktunin heima fyrlr færðist í aukana.
Nú verða Kínverjar að verjast ásókn ópíumsins á tveimur víg-
stöðvum."
Orðaskiptin hörðnuðu, mennirnir urðu háværari.
„Gætið ykkar! Þetta getur heyrzt fram 1 eldhúsið," sagði
einhver í aðvörunartón.
Það var orðið áliðið, þegar gestirnir kvöddu. Þokubrælan
hafði breytzt í hellirigningu, sem dundi ruggandl á burðar
stólunum. Konurnar létu allar bera sig, en karlmennimir gengu,
nema enski biskupinn og Buchanan læknir. Steinstéttirnar
glumdu hátt undir járnuðum skónum, þegar þeir skálmuðu
á eftir burðarstólunum.
Borgarbúar sváfu bak við byrgða glugga, og Peter, sem
gekk síðastur allra, minnti þetta ferðalag helzt á kvöldgöngu
um óralanga, myrka sjúkrahúsganga. Göturnar voru svo þröng.
ar og hið sofandi fólk svo nálægt. Við og við heyrðust börn
gráta og skrækróma, óttaslegnar konur þagga niður i þeim.
Hersingin beygði inn í auðmannahverfið, og þá hvarflaði
hugur Peters undir eins til Kínverjanna tveggja, sem hann hafði
séð í burðarstólnum bláa, þegar hann var að leggja af stað í
gönguferðina. Einhvers staðar bak við .þessa múra lifðu þeir
einangruðu lífi, sem hann myndi aldrei eiga kost á að kynnast
Drengurinn, Ló Shih, svaf í yzta skálanum í hinum mikla bú-
stað Sen-ættarinnar. Hann vaknaði við háa og nöturlega hófa
skelli úti á götunni. Útlendu djöflarnir, hugsaði hann og minnt-
ist með hryllingi andans hræðilega, sem hann hafði séð um
daginn. Augun höfðu verið ljósleit og kringlótt, hárið eldrautt
— þetta var andi, sem sat um að hefna sín á þeim, er lifðu, vegna
þess, að enginn skeytti um hann. Móðir hans og amma og þjón-
ustufólkið hafði oft sagt honum frá þess háttar öndum og þeim
illvirkjum, sem þeir unnu í heiminum. Ló Shih kjökraði og
barði á brjóst sér með krepptum hnefunum — hvar var fóstra
hans, sem verndaði hann alltaf og hlýjaði honum með stórum
Vlð þökkum öllum, sem auðsýndu samúð við andlát og
jarðarför móður minnar og ömmu,
Guðríðar Jósafatsdóttur,
sem andaðist 8. s. 1. mánaðar að Stóra-Hraunl í Kol-
beinsstaðahreppi.
Jósefína og Kristmundur Breiðfjðrð.
mnmmm»mmumnn:nmiiiim»mnnnn:n»mnnn;ntt»nnnnnnn»:míimu
Menningar- og minningarsjóður kvenna.
SKEMMTUN
tíl ágóða fyrir sjóðinn, verður haldin í Tjarnarbló sunnu-
daginn 29. þ. mán. kl. 1.30 e. h.
Skemmtiatriði:
Bjarni Guðmundsson, blaðafulltrúl ílytur erlndi
með skuggamyndum frá París.
Píanóleikur.
Upplestur: Frú Ólöf Nordal les upp úr kvæðum
Tómasar Guðmundssonar.
Einleikur á píanó.
Aðgöngumiðar verða seldir eftir kl. 2 ó föstudaginn í
Hlj óðf ærahúsinu, Bankastræti 7, og Hljóðfæraverzlun
Sigriðar Helgadóttur, Lækjargötu 2.
Styrkið gott málefni.
Tryggið yður aðgöngumiða í tíma.
ntntnnntnnnnnnnnmmnnmntnmnnmnnnmmnmnnnnnnnmnnnnn
Tollstörf
Nokkra unga menn vantar til tollgæzlustarfa og
annarrar tollafgreiðslu. Þeir, sem vildu koma til
greina til þessarra starfa, sendi eiginhandar um-
sóknir til tollstjóraskrifstofunnar í Hafnarstræti 5
í síðasta lagi 5. okt. n. k. Umsóknunum skulu fylgja
fæðingarvottorð, heilbrigðisvottorð, ljósmynd og
meðmæli.
Aðeins þeir, sem eru yngri en 25 ára og hafa fulln-
aðarpróf frá verzlunarskóla eða hafa fengið aðra
jafngóða menntun, koma til greina.
Fyrirspurnum ekki svarað i síma.
1
Stúlkur
Nokkrar stúlkur óskast í þvottahús. Húsnæði og fæði
á sama stað.
Upplýsingar i Hótel Winston á flugvellinum í Reykjavik.
Ilótelstjóriim.
Kaupendur og inn-
heimtumenn Tímans
Gjalddagi blaðsins var 1. júlí.
Vinsamlegasts dragftð okki lengnr að
sonda greiðslur.
j
Árgangurinn kostar kr. 45.00 utan
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar.
INNHEIMTA TÍMANS
VINNIÐ ÖTULLEGA AÐ ÚTBREBÐSLU TÍMANS