Tíminn - 29.10.1946, Page 3

197. blað
M, þrlgjndaginn 29, okt. 1946
Gnllbrúðkanp:
Þuríður Helgadóttir og
Kristjánsson
Föstudaglnn 27. sept. birti
„Fálkinn“ mynd af þeim hjón-
um: Þuríði Helgadóttur og
Kristjáni Kristjánssyni í Borg-
arnesi, og getur þess um leið,
að þau eigi gullbrúðkaup 1. okt.
Þetta er að vísu nóg fyrlr
okkur, sem þekkjum þessi sæmd-
arhjón, en — við erum aðeins
lítill hluti af þjóðinni. Þessi
merku hjón eru áreiðanlega
þess virði, að fleiri .fái að vita
eitthvað um þau.
Þau eru bæði fædd og alin
upp í þessu héraði, — komin af
góðu alþýðufólki.
Þegar þau giftu sig, voru þau
fátæk af fjármunum, svo að
forráðamenn heimasveitar
Kristjáns töldu það of mikla
áhættu að leyfa þeim búsetu
þar. Því miður voru þetta ekki
einsdæmi á þeim árum, og
fengu þau oftar að kenna á
því.
Eftir nokkurra ára dvöl á
ýmsum stöðum, fengu þau til á-
búðar Grlsatungu í Stafholts-
tungum, sem er erfið fjalla-
jörð, og bjuggu þau þar í 12 ár,
en svo fluttu þau í Borgarnes
vorið 1915 og hafa dvalizt hér
síðan.
Þetta virðist ekki vera sögu-
legur æviferill og aðstaða þeirra
í lífinu, ekki líkleg til þess, að
þau hafi getað skilað miklum
verðmætum í framtíðarsjóð
þjóðarinnar.
Og þó er það svo.
Þessi hjón hafa skilað meiru
og betur unnu dagsverki en
flest önnur. Þau hafa eignazt
12 börn, sem öll náðu fullorð-
insaldri. Einn sonur þeirra, Da-
víð að nafni, fórst við England
fyrir nokkrum árum — afbragðs
drengur, eins og bræður hans.
Hann skildi eftir unnustu og
ungan son. — Hin systkinin 11
— 6 dætur og 5 synir — eru á
lífi, og voru þau öll stödd á
heimili foreldra sinna gullbrúð-
kaupsdaginn, ásamt nokkrum
tengdabörnum brúðhjónanna.
Það mun vera fágætt tæki-
færi að eiga kost á að virða
fyrir sér svona stóran og glæsi-
legan systkinahóp, því þetta er
allt úrvalsfólk að atgervi og
mannkostum. Um það eru allir
sammála, sem þekkja þau.
Barnabörn gömlu hjónanna
eru 21 á lífi og eitt þeirra á
barn.
Ég gat þess, að þau hefðu
verið fátæk, þegar þau giftu
sig, og ég hygg, að flestir lifs-
reyndir menn muni skilja það
af því, sem þegar er sagt, að
þeim hafi ekkl safnazt mikill
auður.
En þau áttu annað: Afburða
starfsþrek, fágæta prúð-
mennsku, æðruleysi og lífsham-
ingju, sem voru þeirra auðævi.
Með öðrum orðum: Guð bless-
aði þau og heimili þeirra.
Þau hafa aldrei kastað kald-
yrði hvert að öðru, og aldrei
eignazt neinn óvildarmann.
Gúllbrúðkaupsdaginn hefði
húsið þeirra þurft að vera miklu
stærra, til þes að rúma gestina.
Þeim barst mikill fjöldi heilla-
skeyta og blóma. — Hvert sem
litið var í húsinu voru blóm —
alls staðar blóm.
Þetta var vel fallið.
Sigurjón Kristjánsson,
frá Krumshólum.
„Hvassafell”
Við komu „Hvassafells,“ hins
nýja skips Sambands ísl. sam-
vinnufélaga, til Akureyrar 27.
f. m. barst forstjóra S. í. S., Vil-
hjálmi Þór, eftirfarandi ljóð i
símskeyti:
íslands árguðir lýsi
alla tíð Hvassafelli.
Hossi hamingja og blessi
happaskeið á sæbreiðum.
Mölvist bylgjur, þó bölvi
bólgin hrönn i rokólgu.
íslands árguðir lýsi
alla tíð Hvassafelli.
Sveinn Bjarman.
ALICE T. HOBART:
Y ang og yin
En þegar sumri tók að halla', fór hún að sakna Peters. Hún
stundaði tennis af óeðlilegri áfergju, og um hádegisbilið fór hún
jafnan í póstafgreiðsluna í von um, að hún sæi Peter bregða þar
íyrir. En hann sást aldrel. Var hann tekinn til starfa í sjúkra-
húsinu? Óljósar grunsemdir um að hún væri sjálfri sér ónóg
breyttust í eirðarleysi og nagandi þrá.
„Þetta líður hjá,“ sagði hún við sjálfa sig. „Þetta líður hjá,
þegar ég byrja starfið fyrir alvöru.“ Síðan hún heimsótti fólk
Sen S Mó hafði fræðslustarfið meðal hinna kínversku kvenna
orðið að eins konar krossferð 1 vitund hennar. En stundum var
trú hennar á sigur í þeirri krossferð ærið lítil. Hún reyndi árang-
urslaust að hleypa í sig hita og baráttuvilja með því að hugsa um
örlög Sen S Mó. Hún hafði sjálfsagt tekið sinn sess í húsi hins
iátna húsbónda síns. Það hlaut að vera illt hlutskipti — og hálfu
verra en áður eftir misheppnaða uppreisnartilraun.
Einn morguninn bárust til hennar óvænt lífsmerki inn um
opinn gluggann: Hún heyrði þungar stunur, eins og burðarkarlar
væru að láta burðarstól síga til jarðar, og síðan létt fótatak. Það
var engu líkara en smástíg kona með reyrða fætur kæmi upp
dyraþrepin. Díana gægðist út. Hún var sem þrumulostin og gat
varla trúað því, sem hún sá: Sen E Mó var komin þarna ljóslif-
andi!
Díana hljóp niður stigann «g tyllti ekki tánum nema á þriðja
livert þrep. Hér hafði hún fengið þá uppörvun, sem hún þarfn-
aðist. Fyrstji orðin, sem komu af vörum Sen S Mó, voru eins og
eldlegt fyrirheit: „Ég er komin aftur til þess að bergja á brunni
hinnar nýju vizku.“
En það fékk Díana aldrei að vita, hvernig Sen S Mó hafði komizt
brott úr húsi ættmóðurinnar. Stundum reyndi hún að beina
samræðum þeirra að heimsókninni í ættarbústaðinn — ef til
vill gat hún á þann hátt fengið að vita eitthvað um átökin milli
hinna tveggja kvenna og atburði síðustu næturinnar, sem hún
gisti þar. En hún fékk ekki neitt upp úr henni. Það var aðeins
ein lítil setning, sem Díana gat hent reiður á: „Nú erum við
systur,“ hafði Sen S Mó sagt, þegar hún kom — það gat'þýtt, að
hún hefði sagt skilið við fólk sitt fyrir fullt og allt.
En Sen S Mó kunni ekki við sig í sumarbústöðunum. Hún hvarf
heim í skólann, og kveljandi einstæðingsskapurinn lagðist aftur
eins og farg á Díönu. Hún fór einförum, og kaus jafnan þær leiðír,
sem fáförulastar voru. Síðasta daginn reikaði hún út á svalirnar,
þar sem farangur hennar beið heimflutnings. Heimförin hafði
verið ákveðin um sólarupprás morguninn eftir. Flest sumarhúsin
stóðu nú auð og yfirgefin og hlerum skotið fyrir gluggana. Diana
var mædd og kvíðafull.
Hún laumaðist brott — laumaðist ósjálfrátt niður stíginn að
bambuslundinum, þar sem hún hafði svo oft setið hjá Peter.
Sólin náði ekki lengur að skína þar, því að sumri var tekið að
halla, og hún var gengin undir bak við fjöllin. Það var þegar
tekið að rökkva undir laufhvelfingunni milli grænna og sléttra
stofnanna. Samt sem áður kom Díana strax auga á Peter
— ef til vill hafði hún vonazt til að finna hann þarna. Hann
stóð upp við eitt tréð.
Þau stóðu stundarkorn hvort andspænis öðru. Hvorugt mælti
orð frá vörum. Svo gekk Peter að henni og dró hana að. sér. Og
líkami Díönu lét að vilja handa hans, þungur og auðsveipur.
Allar þær varnir, sem hún hafði svo vandlega skipulagt, urðu á
svipstundu að engu. Líkaminn heimtaði ófrávíkjanlega sitt.
Henni fannst sem hún sykki niður i kolsvart hyldýpi.
Það var síðasti dagur brúðkaupsferðarinnar. Húsbáturinn,
sem þau Díana og Peter voru á, seig ofur-hægt upp skipaskurð-
ssssss$ssss3sass$sss$$ggs$$3$$»w$$s$$$$$$$$s?$t$sss$s$$$$s$$$$s$$$$$s$s$$»ss$3

tilboði dönsku stjórnarinnar.
Þar með yrði atkvæðaseðillinn
að vísu ógildur, en ekki væri
hægt að reikna slíka seðla
danska tilboðinu til inntekta
eða telja það samþykkt?, þótt
það fengi flest atkvæði, ef sam-
anlögð tala þeirra, sem segðu
nei við því, og hinna, sem kysu
skilnað, yrði hærri.
Þessi mismunandi sjónarmið
ollu þó ekki neinni ósætt meðal
sj álf stæðismanna, og birtust
greinar, þar sem þessi tvö við-
horf voru túlkuð, hlið við hlið
í Dagblaðinu, aðalmálgagni
Fólkaflokksins. Er nær dró at-
kvæðagreiðslunni urðu skilnað-
armenn algerlega ofan á.
Ein samtök enn, sem mjög
gætti í Færeyjum í sumar, var
Færeyingafélagið svonefnda. —
Það krafðist afdráttarlaust
skilnaðar. Voru að þess frum-
kvæði haldnir margir og fjöl-
mennir fundir víðs vegar um
eyjarnar til þess að stappa stál-
inu í menn og brýna fyrir þeim
skyldur sínar við sjálfa sig,
þjóð sína og framtíðina. Aðal-
foringi þessa nýja félagsskap-
ar var Erlendur Patursson, þjóð-
megunarfræðingur, yngsti son-
ur Jóannesar kóngsbónda, og er
hann mörgum íslendingum
kunnur frá þvi að hann stund-
aði hér menntaskólanám. Var
félagið stofnað I maí í vor, að
frumkvæði hans og Hanusar við
Högadalsá. Sverri Patursson rit-
höfundur, bróðir Jóannesar, er
einnig í þessum félagsskap. En
hann hefir lengi verið mjög
eindreginn skilnaðarmaður.
Afstaða flokksbrots Louis
Zachariassens, Gamla sjálvstýr-
is svonefnds, var ógleggri.
Zachariassen er íoringi þeirra
manna, sem fyrir nokkrum ár-
um klufu Sjálvstýrisflokkinn,
og á styrjaldarárunum gerði
hann bandalag við jafnaðar-
menn og Sambandsmenn og sat
með fulltrúum þeirra í lands-
nefnd, er fór með völdin, ásamt
Hilbert, amtmanni Dana á eyj-
unum. Við síðustu kosningar
náði hvorki hann né neinn
manna hans kosningu, en alls
fékk flokkurinn þá rösklega
10% greiddra atkvæða. Seinustu
misseri hefir verið tvísýnt,
hvaða stöðu þessir menn myndu
í sjálfstæðismálunum. Tilboð
Dana voru þeir óánægðir með.
Um skeið hvöttu þeir menn til
þess að sitja heima og taka ekki
þátt í atkvæðagreiðslunni. En
rétt áður en atkvæðagreiðslan
fór fram munu þeir hafa séð
sig um hönd, að minnsta kosti
sumir, og ráðlögðu mönnum að
greiða atkvæði með skilnaði.
Voru þá allar likur til, að þeir
myndu taka höndum saman við
sína gömlu félaga í Fólkaflokkn-
um eftir margra ára erjur. Var
því almennt fagnað af frjáls-
huga mönnum I eyjunum. En
nú hefir annað orðið upp á ten-
ingnum. — Blað þessara manna
er Tingakrossur, hið gamla mál-
gagn Sjálvstýrisflokksins.
Fæðingarhríðin.
Barátta stjórnmálamannanna
náði eðlilega hámarki sinu síð-
ustu dagana fyrir atkvæða-
greiðsluna. Mun þá og hafa far-
ið að koma í ljós, að skilnaðar-
mennirnir voru sterkari en sam-
bandsmenn uggðu. Þó munu
sambandsmenn yfirleitt hafa
talið sér sigurinn vísan.
Á föstudaginn áður en at-
kvæðagreiðslan fór fram gengu
sjálfstæðismennirnir í flokkum
um götur Þórshafnar, þar sem
þeir eru í miklum meirihluta,
og festu upp áskoranir og
hvatningar til fólksins. Spjöld
og áskoranir, sem sambands-
menn reyndu að festa upp, voru
á sömu stundu rifnar niður af
unglingum, sem ekki var minni
móður í en hinum fullorðnu.
Voru þessi sambandsplaköt fót-
um troðin á götunum, áður en
hinn mikli dagur rann upp, eða
flugsuðust í golunni við girð-
ingar og staura.
14. september rennur upp.
Atkvæðagreiðslan fór hvar-
vetna vel og skipulega fram þótt
mikið kapp væri í mönnum.
Víða gat að líta hinn unga fær-
eyska fána, þjóðartákn hinna
harðgerðu úthafsbúa, er nú
hafði loks verið gefinn kostur
á að útkljá það sjálfir, sam-
kvæmt loforði dönsku stjórnar-
innar fyrir kosningarnar, hvort
þeir vildu heldur vera hluti
danska ríkisins eða fullvalda
þjóð. Veður var hið indælasta,
og sólin skein í heiði, „eins og
hún vildi hjálpa til að ylja þá,
sem voru helzt til kaldir — í
þjóðernislegu tilliti", sagði Dag-
blaðið. Fyrir hádegi höfðu 500
menn greitt atkvæði I Þórshöfn,
og var mikið miðað við það,
sem þar gerist í venjulegum
kosningum. Framhald.
Þakkir
Sveitungum mínum og nár
grönnum í Gaulverjarbæjar
hreppi, sem hafa bætt mér
skaða þann er ég varð fyrir
þegar hlaða mín brann og hey-
fengur að mestu, þann 22. ágúst
með því að koma hlöðunni í samt
lag og fylla hana af heyi, færi
ég hér með hjartanlegar þakkir
og bið þeim allrar blessunar.
Jaðarkoti, 17. október 1946.
Halldóra Halldórsdóttir.
SABROE
— vandaðar vélar
í vönduð frystihús —
Samband ísl. samvinnuf élaga
Jörðin KVÍSLARHÚLL
í Tjörneshreppi, er til sölu og laus til ábúðar nú þegar. Á
jörðinni er nýtt íbúðarhús, fjárhús, fjós, hlaða, áburðar-
hús, safnþró, smíðahús og vélageymsla, allt úr stein-
steypu. Raflýsing, Tún allt véltækt. Bithagi afgirtur. Trjá-
reki. Silungsveiði. — Nánari upplýsingar gefa
Karl Kristjánsson, oddviti, Húsavík,
og
Málflutningsskrifstofa Kristjáns Guðlaugssonar
og Jóns N. Sigurðssonar,
Reykjavík. — Sími 3400.

heldur AÐALFUND sinn fimmtudaginn 31. þ. m. kl. 8,30
síðd. að Breiðfirðingabúð.
Lögð verða fram endurskoðuð lög félagsins til sam-
þykktar.
Annars venjuleg aðalfundarstörf.
Skorað á alla félagsmenn og aðra þá, sem gerast
vilja félagar á fundinum, að mæta.
Skemmtifundur hefst að loknum aðalfundarstörfum,
fyrir félagsmenn og gesti þeira.
Stjórn Húnvetmngafélagsins.
Auglýsing
um malar- og sandflutning
Að gefnu tilefni skal hér með vakin á því athygli, að
samkvæmt 38. gr. lögreglusamþykktar Reykjavíkur skulu
ökutæki, er flytja möl, sand, mold og þess háttar hér um
lögsagnarumdæmið, vera svo gerð, að ekki hrynji úr
þeim þar sem farið er um.
Brot gegn þessu varða sektum.
Lögreglustjórlnn í Reykjavík,
27. okt. 1946.
Miðstöðvarofnar
komnir.
Á. EINARSSON & FUNK

Jólablaðsauglýsingar
Auglýsendur, sem œtla að auglýsa
í jólablaði Tímans, eru vinsamlega
beðnir að senda auglýsingarnar sem
allra fgrst.
UTBREIÐIÐ TIMANN