Tíminn - 30.10.1946, Blaðsíða 3

198. folaS
M, miðvikndagmn 30. okt. 1946
Á V A R P
tll almennlngs vegna stofnlánadeildar sjávar-
útvegsins.
Það er ósk og von allra fslendinga, hvar í flokki sem þeir standa,
að allir landsmenn hafi atvinnu, og að framleiðslan sé rekin
með stórvirkum atvinnutækjum, þannig að mikil afköst hafi í
för með sér almenna velmegun og öryggi um lífsafkomu.
Sjávarútvegurinn er höfuðstoð atvinnulífsins. Án hins erlenda
gjaldeyris, sem sjávarafurðirnar færa þjóðarbúinu, eru allar
tilraunir til að ná þessu marki dauðadæmdar. Undanfarin ár
hefir því verið unnið að því af kappi að endurnýja og auka
fiskiskipaflota landsmanna. Um það bil tvö hundruð nýir bátar
og skip af ýmsum stærðum hafa þegar bætzt flotanum eða bætast
við hann á næsta ári. Fé til þessarar aukningar hefir að mestu
verið tekið af hinum erlendu innstæðum vorum.
En þessi stórfellda aukning flotans er aðeins annað sporið,
sem stíga þarf, til þess að sjávarútvegurinn færist í nýtízku-
horf. Hitt sporið er að auka og endurbæta stórlega aðbúnað út-
gerðarinnar í landi.
Hér er þörf stórfelldra hafnargerða, bæta þarf við hraðfrysti-
húsum, er geta veitt móttöku afla hinna nýju báta, reisa þarf
stórar niðursuðuverksmiðjur, bæta þarf aðstöðu sjómanna með
því að byggja nýjar mannsæmandi verbúðir, byggja þarf skipa-
'smíðastöðvar og dráttarbrautir, til þess að tryggja flotanum
skjótar og góðar viðgerðir. Verkefnin eru óteljandi.
Til þessara framkvæmda þarf annars vegar erlendan gjald-
eyri og hefir þegar að miklu leyti verið séð fyrir honum með sér-
stökum aðgerðum. Hins vegar þarf innlendan gjaldeyri, lánsfé
til mannvirkjanna, sem smíðuð eru innanlands. Ríkið mun taka
mikið af þessum framkvæmdum, t. d. hafnargerðirnar, á sín-
ar herðar. Peningastofnanir landsins hafa lagt fram sitt og
munu framvegis styðja að framgangi þessa málefnis.
En þetta er ekki nóg. Þjóðln öll verður að
taka virkan þátt í þessu viðreisnarstarfi.
Vér skorum á alla þá, sem styðja vilja að tæknilegri framþró-
un sjávarútvegsins, Jbetri aðtyið sjómanna í landi, auknu ör-
yggi þeirra á sjó, og betri afkomu þeirra og þar með allrar þjóð-
arinnar, að leggja sitt fram.
Stofnlánadeild sjávarútvegsins er ætlað að styðja þessar
íramkvæmdir með lánum, og hefir hún í því skyni boðið út
ríkistryggð vaxtabréf með hagstæðum kjörum.
Vér viljum sérstaklega benda á 200 og 1000 króna bréfin, vegna
þess hve hentug þau eru fyrir eigendur. Allir vextir og vaxta-
vextir eru greiddir í einu lagi — fimm árum eftir að bréfin eru
keypt. Fyrir kr. 431,30 er hægt að fá bréf, sem endurgreidd eru
með 500 krónum að fimm árum liðnum, og fyrir kr. 862,60 bréf,
er endurgreiðast með 1000 krónum. Vextirnir eru 50 af hundraði
hærri heldur en gildandi sparisjóðsvextir, og bréfin eru jafn
trygg og sparisjóðsinnstæður með ríkisábyrgð.
Bréfin fást hjá bönkunum og útibúum þeirra og hjá stærri
sparisjóðum.
Kauptu bréf þitt sem fyrst.
Enginn má skerast úr leik.
Reykjavík, 29. október 1946.
F. h. Alþýðusambands íslands F. h. Landssamb. ísl. útvegsm.
ALICE T. HOBART:
Yang og yin
inn. Þetta var seint í októbermánuði, og loftið tært og skír-
dræpt. Yfir hverjum steini og braði hvíldi hin djúpa og heiða ró
blárrar himinhvelfingarinnar. Grá og hvít sveitaþorp, boga-
brýr — allt hillti óvenjulega greinilega uppi á þessum bjarta
degi. Það var lítið vatn í skurðinum, svo að akrarnir hurfu bak
við bakkann.
Diana sat upp við káetudyrnar. Hún naut hvíldarinnar, og I
huga hennar ríkti sælli friður en hún hafði nokkurn tíma áð-
ur öðlazt. Það var eins og ró þessa haustdags næði alla leið inn í
innstu afkima sálarinnar. Hún dró andann djúpt, hendurnar
hvíldu hálfopnar í keltu hiennar, augnalokin voru þung og sigu
smám saman neðar og neðar. Peter var inni í káetunni, og hvert
einasta hljóð, sem barst út til hennar, streymdi í gegnum hana
alla eins og seytlandi straumur og endurómaði með fagnandi
hreimi í hverri frumu líkamans. Allar þær nætur, sem hún
hefir notið síðan þau giftust, runnu í endurminningunni saman
í eina langa, heita, niðdimma nótt. Hinn sjálfstæði vilji, sem
hún hafði reynt að efla í einverunni, hafði orðið að lúta í
lægra haldi — sú Díana, sem hún hafði háð harðasta baráttu
til þess að skapa og þroska, var gleymd og týnd. Einu sinni
hafði hún trúað því, að Peter væri henni óviðkomandi, óvinur
hennar. Nú vissi hún, að hann var hluti af henni og hún var
hluti af honum.
Hinar þungu árar mörruðu í lykkjunum. Bátsstjórinn beindi
fleytu sinni úr þröngu síkinu út í aðalskipaskurðinn. Nú var
aðeins eftir síðasti spölurinn heim.
Peter kom út úr káetunni og settist á þrep á þilfarinu gegnt
Díönu. Bátsstjórinn sá þau ekki, því að háreista káetuna bar á
milli. „Nú er ég búinn að láta farangur okkar í töskurnar,“ sagði
hann.
„Já — nú eru þessir dagar á enda,“ sagði Díana andvarpandi.
„Síður en svo. Nú fyrst byrjar lífið. Við eigum eftir að njóta
margra ánægjustunda saman. Það bíða okkar kannske líka
margir erfiðleikar — en þú ert þó vonandi ekki hrædd við þá,
Díana?“
Það var eins og óljós kvíði leyndist í þessum orðum — eins
og hann væri í þann veginn að hefja langa og erfiða ferð — ef
til vill svo langa og erfiða, að hann yrði að fara hana einn ....
Díana hallaði höfði hans að brjósti sínu. „Peter,“ sagði hún
„Þú átt mig, og hjá þér vil ég lifa og deýja.“
Hermann Guðmundsson
F. h. Búnaðarfélags íslands
Steingrímur Steinþórsson
F. h. Farm.- og Fiskim.samb. ísl.
Guðbjartur Ólafsson
F. h. Fiskifélags íslands
Davíð ólafsson
F. h. Landssamb. iðnaðarmanna
Einar Gíslason
Jakob Hafstein
F. h. Samb. ísl samvinnufélaga
Helgi Pétursson
F. h. Stj. Sjómannafél. Rvíkur
Sigurjón Á. Ólafsson
F. h. Sölusamb. ísl. fiskframl.
Magnús Sigurðsson
F. h. Sölumiðst. hraðfrystih.
Magnús Z. Sigurðsson
F. h, Verzlunarráðs íslands
Hallgrímur Benedlktsson.
Fyrsti þingfundurinn.
Fundurinn hófst klukkan sex
siðdegis. Streymdi fólk að þing-
húsinu, því að líklegt þótti, að
nú myndi til tíðinda draga.
Þingið var sett á venjulegan
hátt. Tjáði forsetinn, hvert væri
tilefni þess, að þingið var kvatt
saman þennan dag. Síðan vék
hann að þjóðaratkvæðagreiðsl-
unni — sagði, að mikil stund
væri runnin yfir Færeyjar, þvi
að þjóðin hefði lýst yfir því, að
hún réði landi sínu sjálf. ,,Þvi,
sem nú hefir verið gert, verður
ekki breytt“, sagði hann.
Varð talsvert hark á fundin-
um, og lýstu þar skoðunum sin-
um, auk forseta þingsins, Kr.
Djurhuus, P. M. Dam og A.
Samuelsen, hinn aldraði for-
maður Sambandsflokksins. —
Einnig var lagt fram erindi frá
Færeyingafélaginu, þar sem þess
var krafizt, að sett yrði á stofn
lýðræðisleg landsstjórn og boð-
að til nýrra kosninga.
Niðurstaða af fundinum varð
engin, því að áður hafði verið
boðað, að lögþingið skyldi koma
saman næsta laugard. til þess að
ræða um þjóðaratkvæðagreiðsl-
una og það nýja viðhorf, sem
hún skapaði. .
En strax og fréttir bárust af
þessum fundi til Danmerkur
tóku sum blöð þar að tala um
uppreisnar- og byltingartilraun
af hálfu Færeyinga. Ellefu
þingmenn, sex Sambandsflokks-
menn og fimm jafnaðarmenn
mótmæltu þeirri yfirlýsingu
þingforsetans, að þjóðin hefði
með atkvæðagreiðslunni tekið
yfirráðin í Færeyjum í sínar
hendur væri að nokkru haf-
andi.
Sameiningartilraunir
s j álf stæðismanna.
Þennan sama dag var annar
fundur haldinn í Þórshöfn
Markmiðið með þeim fundi var
að koma á innbyrðisfriði og
samstarfi meðal allra Færey-
inga, sem vildu vinna að frelsi
og fullveldi þjóðarinnar. Sátu
fundinn fulltrúar frá Fólka-
flokknum og Sjálvstýrisflokkn-
um, Færeyingafélaginu, sósí-
S
VII.
ÓLIN var að ganga undir. Þó ríkti hin tæra birta dagsins
enn óskorað á ökrunum, en í hinar þröngu götur borg
arinnar hafði myrkrið þegar hafið innreið sína. Díana sat í
fremri burðarstólnum og sá þess vegna vel yfir göturnar, sem
ævinlegan drógu svo mjög að sér athygli hennar. Til beggja
handa risu hin typptu þök í skipule'gri bendu. Lágar upsirnar,
sem sköguðu langt fram yfir gangbrautirnar, voru í hæð við
handa risu hin typptu þök í óskipulegri bendu. Lágar upsirnar,
fólks leið framhjá, enn vélrænni ‘en nokkur tæki, sem smíðuð
eru af. járni eða stáli — bláklæddur her, sem aldrei var geng-
inn hjá. En smátt og smátt uppgötvaði Díana, að þetta kalda
og tilbreytingarlausa yfirborð hins daglega lífs hafði þennan dag
tileinkað sér bjartara og tilbreytingarríkara ívaf en venjulega.
Á afgreiðsluborðunum i búðunum voru hlaðar af kringlóttum
kökum, og alveg ósjálfrátt fór Díana að telja, hve margar kök-
yr voru i hverjum hlaða. Þær reyndust þrettán í fyrsta hlaðan-
um — líka þrettán í þeim næsta — alls staðar þrettán. Enn ein
siðvenjan — ein hinna óteljandi og óbreytanlegu kínversku sið-
venja.
„Hvaða hátíð er núna?“ hrópaði hún til Peters, sem var spöl-
korn á eftir henni. Ef til vill spurði hún til þess eins að fi
heyra rödd hans.
farendum farartæki sín til afnota.
hinar litlu olíuluktir götusalanna vörpuðu
í tvö ár, og hér höfðu þau bönd verið bundin, sei
leyst.
Þegar hún hafði sagt Sen S Mó frá giftingu sin
kona hennar aðeins eitt svar við þeim tíðindum:
þú ferð, þangað vil ég einnig fara. Þau tengsl, sem
milli, verða ekki rofin. Nú erum við systur.“
alistum, Gamla sjálvstýri og
fleiri samtökum. Einnig var
hinn djarfhuga jafnaðarmaður,
Jákup I Jákupsstovu á þessum
fundi. Louis Zachariassen var
annar af tveimur fulltrúum
Gamla sjálvstýris.
Þetta var alvarlegasta og víð-
tækasta tilraun, sem gerð hefir
verið í Færeyjum, til þess að
sameina alla sjálfstæðissinnaða
menn í Færeyjum. Síðan hefir
á daginn komið, að hún hefir
ekki heppnast nema að nokkru
leyti. Fáum dögum eftir þenn
an fund lét Zachariassen frétta
mann danska útvarpsins hafa
eftir sér, að hann teldi úrslit
þjóðaratkvæðagreiðslunnar ekki
geta haft í för með sér neina
stökkbreytingu á stjórnarfars
legri stöðu Færeyja, heldur
varðaði hún aðeins stjórnartil-
boðið danska. Framh.
Tilkynning
frá Búnaðarbanka islands
Frá og með 1. nóv. n. k. greiðir Búnaðarbankinn,
eins og hinir bankarnir, 2% ársvöxtu af sparisjóðs-
innstæðum, er eigi ná hærri upphæðum en krónum
25.000,00, enda séu þær skráðar á nafn.
Að öðru leyti gilda sömu reglur og áður um
vaxtagreiðslur af innlánsfé.
Búnaðarbanki fslands.
TILKYNNING
frá Viðskiptaráði
Viðskiptaráðið hefir ákveðið, þar sem mjög er liðið á
árið, að draga úr leyfisveitingum yfirleitt, svo sem frek-
ast er unnt.
í eftirtöldum vöruflokkum verða leyfi eigi veitt nema
til samræmingar milli aðila, sem rétt hafa til leyfa í
þeim flokkum. Flokkar þessir eru: Vefnaðarvara og fatn-
aður, húsgögn, búsáhöld, hljóðfæri, leðurvörur og papp-
írsvörur.
Ef viðskiptasamningar við önnur lönd gera nauðsynleg-
ar leyfisveitingar í þessum flokkum til ákveðinna landa,
mun það auglýst síðar.
Reykjavík, 28. október, 1946.
V Lðskiptaráð
Félag íslenzkra myndlistarmanna.
ÁSGRÍMUR JÓNSSON
Málverkasýning
í tilefni af 70 ára afmæli listamannsins 1946
Opin daglega kl. 10—22 frá 26. október.
1 Ferminga aðrartæk r í irgjafir og ifærisgjafir
LISTMUNABÖÐ KRON
VESTUl RGÖTU 15
i Síini 1575. Sími 1575.
NYLON -sokkar
nýkomnir.
H. TOFT
Skólavörðustíg 5.