Tíminn - 21.01.1947, Blaðsíða 3

13. blað
TtflHINftí, þriðjjadaginn 21. jjanuar 1947
3
D AlVARMlNNliNG:
Guttormur Brynjólfsson
bóndi, Ási í Fellum.
Fá sorgartíðindi munu hafa
snortið menn dýpra en þau, er
gerðust í Ási á Fljótsdalshéraði
síðari hluta dags 8. nóvember
s.l., er bóndinn þar Guttormur
Brynjólfsson og 3 smástúlkur,
2 dætur hans og ein bróðurdótt-
ir biðu bana á hinn hörmuleg-
asta hátt rétt við túnfótinn. •—
Við íslendingar erum því eigi
óvanir að mannfrek slys gerist
með þjóð okkar. Hinar tryiltu
hamfarir er oft hlaupa í nátt-
úruöflin hér, láta stundum
skammt stórra höggva á milli í
hinn fámenna hóp þjóðarinnar.
Og þó slík slys skilji ætíð eftir
djúp sár og sorgir, þá verður
okkur þó léttara þann harm að
bera vegna þess, að í slíkum
ógnum náttúruaflanna má á-
vallt búast við að slys beri að
höndum.
En þegar þau sorgartíðindi
berast úr friðsælli sveit á kyrr-
um og blíðum haustdegi, að
bóndi sem er að smala hjörð
sinni heim úr haga, og 3 litlar
stúlkur, sem hlaupa fagnandi í
móti honum, er þær sjá hann
kominn heim undir túnið, finn-
ist öll æðaslagi síðar dáin af
slysförum fáa faðma frá bæn-
um, þá er þar um að ræða slys,
sem allt í senn er svo átakan-
legt, óvænt og óskiljanlegt, að
sá harmur, er því fylgir, hlýtur
að nísta dýpra og -sárar en flest
annað. —
Við Guttormur Brynjólfsson
vorum skólabræður i Alþýðu-
skólanum á Eiðum einn vetur.
Síðan eru liðin mörg og löng ár.
Og þó fundum okkar hafi sjald-
an borið saman á þeim árum,
hefir Guttormur samt alltaf ver-
ið mér minnisstæður frá skóla-
samverunni.
Guttormur Brynjólfsson -var
einn hinn ljúfasti og prúðasti
maður, er ég hefi verið með.
Hann var ætíð glaður og hlýr í
viðmóti við hvern sem var, og
hvenær sem var. — Hann stund-
aði nám sitt af sannri kost-
gæfni og samviskusemi. Og öll
hans framkoma einkenndist af
þeirri drenglund og prúð-
mennsku, er fegurst skart má
telja á hverjum manni. — Þess
vegna gerði hann aldrei „has-
ar“, eða lenti „í brösum" viö
skólafélaga sína, eins og það er
stundum ‘kallað á máli skóla-
pilta. Og þess vegna eignaðist
hann traust og vináttu okkar
allra, bæði kennara sinna og
skólasystkina.
Þannig var Guttormur sem
ungur piltur í skóla, og þannig
veit ég að fiann hefir alltaf ver-

ið. Eftir að Guttormur hafði
lokið námi í Eiðaskóla hóf hann
búskap á föðurleyfð sinni, Ási í
Fellum, og kvæntist eftirlifandi
konu sinni, Guðríði Ólafsdóttur
frá Skeggjastöðum í sömu sveit.
Ég hefi aldrei komið að Ási og
þekki því ekki búskap eða heim-
ilislíf Guttorms af eigin sjón.
En ég veit samt að þar hefir ríkt
farsæld og friður.
Ég veit, að af hinni sömu
skyldurækni og samviskusemi,
sem hann stundaði nám sitt á
Eiðum, hefir hann innt af iiönd-
um öll sin heimilis- og lífsstörf.
Og ég veit einnig, að sú prúða
ljúfmennska er svo mjög ein-
kenndi hann í skóla, hefir ekki
síður mótað framkomu hans á
heimilinu í samlífinu við eigin-
konu, börn og aðra ástvini og
heimamenn.
Þess vegna mundi fráfall hans
alltaf hafa verið sárt harm-
að af ástvinum og kunningjum,
og það eins þó það hefði að-
borið með öðrum og miður á-
takanlegri hætti.
Kvöldið sem Guttormur
Brynjólfsson og litlu stúlkurnar
þrjár fórust, var eitt hið feg-
ursta haustkvöld er sést getur
hér á Austurlandi. Það var
stafalogn og hlýindi, og í blá-
tærri heiðríkju skein fullur
máninn og varpaði birtu og
ljóma yfir fjörðu og fjöll. Að-
eins á vesturloftinu lágu gull-
roðin ský er boðuðu mildi og
frið komandi nætur.
Mér finnst táknrænt fyrir líf
og lyndiseinkunnir þessa skóla-
bróður míns, að þannig skyldi
hans hinzta ja'rðvistarkvöld
verða.
Og ég veit, að í glitskrúði
gullroðinna skýja hefir hann
ásamt sínum iitlu dætrum og
frænku, svifið það kvöld upp til
æðri heima, — upp til Guðs
hins eilífa friðar.
Knútur Þorsteinsson
frá Úlfsstöðum.
Þá er nú klæðnaður þessarar
persónu, sem heitir, Horfnir
góðhestar, er hann að yfirbragði
og innræti samboðinn? Svo
maður haldi líkingunni.
Þetta er dýrðardúkur, vel
sniðinn og saumaður, dún-
mjúkt og niðsterkt íslenzkt mál.
Ég tek engin dæmi þessa. Það
gæti gert ritgerð mína skjótt-1
ari en ég kæri mig um að hún
verði. En mig langar til að ^
smeygja hér inn setningu úr
Mannasiðum Jón Jakobssonar:
„Fögur hönd ljókkar við lit-
prýði hringa“. Mér finnst bók
Ásgeirs heldur mikið skreytt á
sumum stöðum og þótt ég þori
ekki að láta endurprenta innan 1
um minn stíl það, sem mér
finnst hæfilegt sýnishorn af {
snilld hans, finn ég ekki, áð
honum hafi tekizt svo upp sem
hann er maður til, þegar hann
fer að gera Hlíðar-Skjóna upp
orðin í kappreiðinni móti Blakk.
Skyldi annars Ásgeir eða
nokkur annar geta fundið til á
svipaðan hátt og sigraður fjör-
hestur?
Mér detta í hug afdankaðir
pólitíkusar, en það er þó allri
heimsku fjarstæðara. Þá skortir
allan hreinleik og drengskap í
leik þótt nóg sé illvígnin, svo
ekki er þangað að leita.
Ég hefi nú að nokkru lokið
því, sem mig langaði sárast til
að segja.
Eftir er þó enn það, sem ræð-
ur því að ég reyni að láta orð
mín koma fyrir fleiri manna
sjónir en Ásgeirs eins.
Vita nú ekki aðrir um hesta
á borð við þá, sem Ásgeir lýsir,
eða leiðréttingu við eitthvað af
því sem hann flytur?
Vaknar nú enginn upp með
yngri hendur en uppgjafa bónd-
inn frá Gottorp til þess að blað-
festa afrek klársins hans pabba
síns eða hans afa gamla? Nú er
þó sýnt að hrossaskraf getur
orðið bókmál og eggja mætti
ALICE T. HOBART:
Yang og yin
kviður og hinar hröðu, lipru hendur hans. Hann hafði engu tapaö
f fyrra öryggi sínu.
- . |
Tiðindin bárust um borgina, og þau bárust um héraðið. Maður-
inn Ting hafði verið ristur á hol og saumaður saman aftur, og
hann var orðinn albata. Vinur hans hafði sjálfur horft á þetta.
Þessar fréttir bárust alla leið inn fyrir múra auðmannabústað-
anna, og þau uxu sífellt og urðu mikilfenglegri. Fyrst var útlendi
læknirinn talinn töframaður, seinna varð hann helgur maður.1
Loks -varð hann að sjálfum guði læknislistarinnar.
Einn og einn hugdjarfur maður, sem kvaldist líkt og Ting Ta Shí
Fú, leitaði á nÉ jur Peters og bað hann að skera sig á hol — Kín- j
verjarnir virtust vera að fá óbilandi trú á skurðlækningar. Þeir
eru í eðli sínu ákaflega raunsæir menn, og þegar þeir höfðu séð .
þess órækt vitni, að skurðlækningar gátu komið að haldi, varð
gamla hjátrúin og hræðslan við lemstrunina að víkja. Eðli sínu
amkvæmt treystu þeir bezt hressilegum læknisaðgerðum, sem
gáfu skjótan bata. Og nú fannst þeim engin læknisaðgerð jafn-
ast á við skurðaðgerðirnar.
Peter gat ekki annað en dáð þol og lífsþrótt hinna smá-
vöxnu Kínverja. Meðal þeirra, sem nú leituðu til hans, voru menn
með svo hræðileg mein og æxli, að þau drógust við jörðina.
Sumir sjúklinganna voru líka að bana komnir áf berklum og
krabbanieini. í biðstofunni hans mátti sjá menn með flesta
júkdóma Kínaveldis. Sumir blessuðu hann, því að hann lækn-
i.ði þá — sumir formæltu honum, því að hann neitaði að reyna
við þá læknisdóma. Gæti hann læknað einn, hlaut hann að
geta læknað alla, sögðu þeir. Allir sjúkdómar voru eitt og hið
sama í augum þeirra.
í hinu þrönga hliðarstræti fyrir framan sjúkrahúsið var nú
stundum eins mikil þröng og á aðalgötum borgarinnar. Hinir
efnameiri menn komu í burðarstólum og sjúkrabörum, og burð-
arkarlarnir ruddust miskunnarlaust gegnum þröng vesalinganna,
sem dregizt höfðu á fæti að dyrum læknisins. Kaupmennirnir
létu ekki heldur standa á sér. Þeir settust að á gangstéttunum
með varning sinn, þótt nógu þröngt væri fyrir. Hér var mikil
mannaferð og viðskipta von. Stundum tróðu hinir djörfustu
sér alla leið inn í biðstofu sjúkrahússins með melónur sínar,
ykurstengur og hnetur.
Slík var ásóknin í sjúkrahúsinu. Og það, sem meira var:
heimili Peters var svipað sett. Sumir komu með smá þakkar-
gjafir — kjúkling, fáeinar ferskjur og þvíumlíkt. Aðra langaði
til þess að fá að sjá barnið, sem frægt var orðið um alla borgina
—f aldrei átti að hafa sést annað eins barn og barn hvíta undra-
læknisins. Börn Bergers voru dökkhærð og dökkeyg eins og Kín-
verjarnir sjálfir, en Serena, dóttir undralæknisins, var ekki að-
eins ljós á hörund, heldur var hárið líka ljóst.
Díana vakti yfir barninu eins og dreki. „Láttu þá ekki snerta
á henni — í hamingju bænum,“ sagði hún við Peter.
„Þú getur leyft þeim að sjá hana gegnum gluggann,“ sagðir
Peter.
En Díana hristi höfuðið. Hún vildi ekki einu sinni sýna
barnið sitt.
En frægð Serenu hjaðnaði ekki. Fólk hélt áfram að frægja
hana — Wang Ma hrósaði henni hvarvetna þar, sem hún kom, og
telpurnar í skóla Díönu töluðu um hana, þegar þær komu heim
til sín. Og einn góðan veðurdag gerðust þau tíðindi, að Wú
kennari bar fram þá bæn fyrir munn einnar af konum hinnar
frægu Tangsættar, að hún mæti koma á heimili læknishjón-
anna og sjá barnið.
Það var þá barninu að þakka, að Peter og Díana gátu loks
notað forsalinn í húsi sínu til þess, sem þau ætluðu hann.
Sen S Mó gerði ekki annað í marga daga en að kenna Díönu,
hvernig hún ætti að fagna gesti, svo að skammlítið gæti talizt.
Hún fræddi hana um, hvernig hún ætti að bjóða gesti sæti,
hvernig hún ætti að bera fram teið og þar fram eftir götunum.
Burðarstóll kínversku hefðarkonunnar var borinn alla leið upp
á dyraþrepið og settur þar niður svo nærri dyrunum, að burðar-
stengurnar gengu langt inn í forsalinn. Þetta var gert til þess
að hlífa konunni við svo ljótri sýn sem umhverfið var — hún
gat stigið út úr burðarstólnum beint inn í húsið.
Díana leiddi hana að heiðurssætinu. En það var eins og eld-
ingu hefði slegið yfir hana, þegar hún steig aftur á bak að stóln-
um hinum megin við borðið, þar sem hún ætlaði sjálf að setj-
ast: Henni hafði orðið hrapallega á — hún hafði boðið gest-
konunni auvirðilegasta sætið við borðið. Strax 1 upphafi þess-
arar fyrstu heimsóknar hafði hún þverbrotið góða siði á hinn
cfyrirgefanlegasta hátt. Hún leit snöggt á gest sinn — hver
dráttur í andliti hennar var talandi vottur um tign hennar.
Þessi kona gat ekki sætt sig við neitt, nema hárrétta fram-
komu — það, sem henni hafði sjálfri verið kennt, að væri rétt.
Frú Tang myndi aldrei gleyma þessu glappaskoti. En þrátt fyrir
það var hún enn jafn vingjarnleg og hún hafði verið. En Díana
vissi, að enginn Kínverji lætur það nokkru sinni í ljós með orð-
um eöa látbragði, þótt hann telji sér móðgun gerða. Hann leynir
því bak við grímu virðuleikans.
Hún reyndi í blindni að bæta fyrir brot sitt — valdi nærtæk-
.asta ráðið. „Fólk Tang tai tai er ekki mitt fólk, og ég þekki ekki
siði þess og venjur. En ef Tang tai tai vill stíga inn í mitt lítil-
fjörlega hús, skal ég sýna Tang tai taí, hvernlg mitt fólk tekur
á móti gestum.“
Það varð stutt þögn. Hin litlu, gáfulegu augu frú Tang stungu
Díönu eins og glóandi nálar. Það var engu lík^ra en hún’horfði
gegnum hana. Svo lét hún grímuna falla. „Mér gezt vel að þér,“
sagði hún blátt áfram og óvænt. „Þú læzt ekki búa yfir þeirri
KeðjuráFarmall
dráttarvélar
amband ísl. samvinnufélaga
$
Jarðarf ar artilky miing.
Jarðarför mannsins míns og föður okkar,
Eyjólfs Kolbetns,
fér fram frá Dómkirkjunni miðvikudaginn 22. þ. mán.
Athöfnin hefst með húskveðju á Kolbeinsstöðum kl. 1
síðdegis.
ÁSTA KOLBEINS OG BÖRN.
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda samúð og hluttekn-
ingu við fráfall og jarðarför
Guðmundar Ólafssonar.
HELGA GUÐLAUGSDÓTTIR,
börn og tengdabörn hins látna.
Tilkynning frá skrifstofu tollstjóra
Um afhendingu
tryggingarskirteinao.fl
Eins og Tryggingastofnun ríkisins hefir þegar auglýst
fer afhending tryggingarskírteina og móttaka trygging-
ariðgjalda í Reykjavík fram í skrifstofu tollstjóra, Hafn-
arstræti 5, og hefst mánudaginn 20. þ. m. kl. 10 f. h.
Fullt almennt tryggingaiðgjald fyrir árið 1947 er í
Reykjavík, svo sem hér segir:
Fyrir kvænta karla ........... kr. 380.00
— ókvænta karla ......... — 340.00
— ógiptar konur ......... — 250.00
Af gjaldi þessu ber mönnum að greiða í janúar:
Karlar (kvæntir og ókvæntir) . kr. 170.00
Konur (ógiptar) ........... — 120.00
Auk þess ber mönnum að greiða með janúariðgjaldinu
skírteinisgjald, kr. 30.00, sem aðeins skal greitt í eitt
skipti, þegar skírteini er fyrst afhent.
Reykjavík, 19. jan. 1947.
T ollst jóraskrif stof an,
Hafnarstræti 5.
i
dæmið aðra ' menn ef nokkurs
staðar væri stælt að hvetja og
íslenzkur áhugi er ekki allur
kominn í bila og bió. '
Útborpn bóta
samkvæmt almannatryggingalögum
Næstu daga verða sendar út tilkynningar til
þeirra elli- og örorkulífeyrisþega, sem úrskurðaðar
hafa verið bætur. Eru þeir beðnir að vitja bótanna
jafnóðum og þeim berast tilkynningarnar. — Um-
sóknir öryrkja frá 50—70% um örorkustyrk hafa
enn ekki verið úrskurðaðar, né heldur umsóknir um
hækkanir lífeyris.
Útborgun hefst mánudaginn 20. þessa mánaðar kl. 1 e.
h. í afgreiðslu Sjúkrasamlags Reykjavíkur.
Tilkynningar um barnalífeyri og fjölskyldubætur verða
sendar út í næstu viku og lífeyririnn greiddur þá.
SJúkrasamlag Reykjavikur.
VTNNIÐ ÖTULLEGA AÐ ÚTBREH)SLU TÍMAN§