Tíminn - 18.03.1947, Blaðsíða 3

53. blað
TfMIM, þrigjadagiim 18. marz 1947
3

Skrifstofustulka óskast
til vélritunar og fleiri starfa. Málakunnátta æskileg. í
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
Sími 7110.
S5«5Í«««SS«554«Í5!««S««SÍÍ543«5«Í«»5Í3«Í4«S«5«*5«Í4«5S«3««W5SS5S55«54«S3«4«5
nVtt tímarit
SYRPA
Tímarit um almenn mál.
Flytur að þessn siimi þessar greinar:
Um byggingamálefni. 1. grein.
(Gunnlaugur Halldórsson og Hannes Daviðsson).
íslenzkt mál. Spurningar og svör. 1. grein.
(Bjarni Vilhjálmsson).
Stökur ........................... (Hjálmar Gíslason).
Minningar Jónasar Hallgrímssonar.............. (Mynd).
Kveðskapur. Kennsla í bragfræði. 1. grein. (Björn Sigfúss.).
Drykkjuskapur .................... (Alfred Gíslason).
Endurminningar Gythu Thorlacius ............ (Þýðing).
Samtök kvenna gegn áfengisneyzlu.
Neyð. Ferð um Mið-Evrópu.....(Sigríður Hallgrímsdóttir).
Símtal. Þýdd saga.................... (Dorothy Parker).
Jónas Gíslason segir sögur ................. (V. Þ. G.).
Vinnulækningar á Kleppi........... (Kristín Ólafsdóttir).
„í þúsund ár höfum við setið við sögur og ljóð.“
(Jóhanna Knudsen).
Karl og kona. Þýdd saga.............. (Dorothy Parker).
Karladálkur.
Bókasýning Helgafells.
Bækur: Rannveig Schmidt: Kurteisi.
G.uðmundur Einarsson: Fjallamenn.
í sjúkrastofu: ....................... (Dægrastytting).
Segðu okkur sögu................ .......... (Ævintýri).
Ég undirrit.....>óska að gerast áskrifandi að
tímaritinu „SYRPU," Reykjavík, Pósthólf 912.
Nafn
Heimilisfang
Póststöð
öll séu 1 standi gildu
þau föng sem fylgdu.
Himnaskálanum eftir í
alnegldar sperrur skildu.
Þegar lesin er í kirkju yfir
messufólki auglýsing um týndan
hest, stælir sr. Jón alkunnan
sálm og kveður:
Hver las? Hirðir mera.
Hvað? Um fola graðan.
Hvar? í helgum dyrum.
Hvenær? Á dag boðunar.
Og þegar hann missir reið-
hest sinn, tekur hann því létt
og karlmannlega eins og hann
á vanda til og segir með glöðu
yfirbragði:
Hryssutjón ei hrellir oss,
hress er ég þó dræpist ess.
Missa gjörðí margur hross.
Messað get ég vegna þess.
Þannig mætti lengi íelja, þvi
af miklu er að taka.
Nú er hægt að segja, að þessir
menn séu undantekningar, sem
ekkert sanni. En þá vil ég benda
á það, að það var alþýðan á ís-
landi, sem varðveitti kveðskap
þessara manna við hjarta sér
og því aðeins er hann nú til.
Vegna þess, að alþýðan felldi sig
við svona ljóðagerð og naut
hennar, hafa kvæðin geymzt, og
einungis vegna þess.
Það ber líka að líta á það, að
ýmsar sögur eru sagðar og ýms-
ar vísur eignaðar þeim Stefáni
Ólafssyni og Hallgrími Péturs-
syni, án þess að hægt sé að
sanna, að það sé rétt. Allar
líkur eru til þess, að þjóðtrúin
hafi verið þar að verki og eign-
að þeim ýmislegt, sem þeir ekki
eiga, og er raunar hægt að
sanna það. Það eru rök fyrir
mínu máli, því að það sannar
hvernig alþýðan hugsaði sér hin
mestu og ástsælustu skáld. Þjóð-
in vildi ekki hugsa sér sitt mesta
og hjartfólgnasta trúarskáld
öðru visi en þannig, að þvi
hefði verið kýmnigáfan og gam
ansemin eiginleg og ávallt til
tæk. Þjóðin vildi ekki lifa án
kýmninnar. Hún gat ekki venið
án þess að gera að gamni sínu
Og hún gat ekki hugsað sér stór-
menni andans án þeirra hæfi-
leika.
Þessi sundurlausu og slitr-
óttu drög ætlast ég til að nægi
til að sýna það, að kuldi kúgun-
ar og hörmunga hefir aldrei náð
að leggja lind kýmni og gaman-
semi í klakabönd dauðans. Sú
lind hefir altaf streymt og verið
eitt af vötnum lífsins i þjóðllfi
íslendinga.
Þeir, sem hafa lesið greinina
með athygli, eru beðnir að af
saka og athuga villur eins og
þessar. Hinum gerir það ekki
neitt:
Auðkýfingr lét ævi
óblíðr fyr Grásíðu,
— hvöss var hún heldr að kyssa.
— Harðmúlaðr var Skúli.
Oss finnst illr að kyssa
jarl sá ræðr fyr hjarli,
— vörr er hvöss á harra.
— Harðmúlaðr var Skúli.
Gunnar Widegren:
Ráðskonan á Grund
upp í rúmið. Hún hló svo dátt, að augun flutu í tárum.
Þegar hún hafði loks jafnað sig, bætti ég við fáeinum
viðvörunarorðum og þröngvaði henni áð síðustu til þess
að sverja mér þagnar- og trúnaðareiða. Ég treysti henni
eins og ég treysti þér, og þar að auki lofaði hún að
villa um fyrir bróður sínum, ef þess þyrfti með.
Hádegisverðurinn var snæddur úti á flötinni og hlaut
ágæta dóma. Karlmennirnir höfðu fengið sér ofur-
litla brjóstbirtu og voru hinir lystugustu. Verkfræö-
ingurinn hældi systur sinni fyrir kunnáttu í matar-
gerð, og Maja hlustaði á hrósið með húsmóðurlegum
virðuleik, þótt alvaran hafi kannske ekki rist djúpt.
Ég lá úti í gluggakistunni og heyrði hvert orð, sem
sagt var. Meðan Hildigerður var að skipta um disk-
ana, sneri húsbóndinn sér að Maju og spurði um .
krankleika minn, en Maja sagði, að ég væri sárkvalin.
Ég hefði sagt, að ég fengi svona tannpínuköst oftast
nokkrum sinnum á ári, en þau liðu venjulega hjá á
einum degi.
En svo kom glettnin upp i Maju, því að hún bætti
við:
— Þetta er laglegasta stúlka. Ég leyfi mér að spá því,
að yður haldist ekki á henni til eilífðar.
— Ég vona, að sú spá rætist ekki, svaraði húsbónd-
inn, ég fengi ekki hennar jafnoka við ráðskonustörfin.
Ég engdist sundur og saman í dýflissu minni, en
Maja hélt ótrauð áfram:
— Já — hún virðist hæglát við fyrstu sýn, en ég er
viss um, að hún nýtur hylli karlmannanna, og þá eru
stúlkurnar ekki vaiiar að láta standa á sér.
— Óhræsið þitt, hvíslaði ég að sjálfri mér. En í
sama bili heyrði ég mér til ósegjanlegrar skelfingar,
að Hildigerður greip fram í og sagði sinni gjallandi
hanaraustu:
— Hún er strax búin að ná sér í einn — hann er
bilstjóri á vörubíl, og þau ætla víst að setja upp hring-
ana í haust.
— Hvernig veit Hildigerður þetta? spurði húsbónd-
inn áfergjulega, í stað þess að skipa stelpunni. að
þegja og láta gestina afskiptaíausa, þótt hún gengi
þarna um beina.
— Maður hefir augu í hausnum og dálitla vitglóru
í ofanálag, sagði Hildigerður drýldin.
— Nú skal ég hjálpa yður dálítið, Hildigerður,- svo
að þér hafið ekki allt of mikið fyrir okkur. Við skulum
vona, að elskendurnir verði hamingjusamir. — Með
þessu batt Maja enda á umræðurnar um ástir mínar.
Þær Hildigerður hurfu báðar inn i eldhúsið, en karl-
mennirnir tóku að bera sig saman um ýmsar bilgerð-
ir, er þeir höfðu spurnir af.
En þjáningarsaga mín er ekki á enda. Þegar þau
höfðu drukkið kaffið, fóru karlmennirnir að hyggja
að bílnum, en Maja og Hildigerður skröfuðu góða stund
saman úti á eldhúströppunum, og þá barst talið nátt-
úrlega að mér og mínum högum.
— Það má víst segja, að hún hafi lapið dauðann úr
skel, sagði Hildigerður. Hún átti ekki einu sinni lepp-
ana utan á sig, þegar hún kom hingað. Hún kom ekki
með annað en aflóga buxur og samfestinga af ein-
hverri garðyrkjumannsdóttur — tuskur, sem hún var
vaxin upp úr. Hún sagði vitaskuld, að nærfötin sín
hefðu verið í þvotti, þegar hún varð að fara, en sá
þvottur hefir sjálfsagt þornað illa, því að enga spjör,
sem hún á sjálf, hefi ég séð enn sem komið er. Og
leppana af dóttur garðyrkjumannsins hefir hún merkt
sér — maður sér nú, hvað gerist í kringum mann ....
Átti ég ekki von á bankabyggi! Þessu var ég samt
búin að glstyma.
— Er þessi bílstjóri þá ekki á horleggjunum líka?
spurði Maja óþarflega hátt. Hana grunaði auðvitað,
að ég lægi úti í glugganum og fylgdist með samtalinu
af dramatískum spenningi.
— Hann er sosum laglegasti piltur, sagði Hildigerð-
ur, en mér finnst hún nú samt of góð handa honum,
Hann er líka dálítið í föðurættina — já, frökenin skil-
ur það náttúrlega. Og bílstjóri, sem alltaf er út og suð-
ur, getur átt kærustu á hverjum bæ, án þess að þær
viti hvur um aðra. Hann kom með hana hingað, þeg-
ar hún kom, en næsta dag hefir hann kannske farið
með aðra á einhvern annan bæ. Karlmennina verður
maður alltaf að hafa í pilsvasanum, ef þeir eiga ekki
að misbrúka mann — það sagði móðir mín sálaða að
minnsta kosti.
— Hvernig fellur yður þá við Önnu? spurði Maja.
— Skammi mig, ef mér þykir ekki bara vænt um
hana, svaraði Hildigerður hreinskilnislega, en ég vor-
kenni henni, að hún skuli vera svoddan fátæklingur að
eiga ekki einu sinni skyrtugopa til þess að fara í inn-
anundir kjólinn. í vikunni sem leið keypti hún sundbol,
því gamli bolurinn hennar rifnaði, þegar ég fór í hann,
og mér datt í hug að segja henni að kaupa heldur
vænt léreft í nærföt í staðinn, því að baða sig sund-
bolslaus — það getur maður hæglega gert —, en það
er verra að vera alveg nærfatalaus, þótt að sumarlagi
sé. En ég er ekki vön að reka nefið niður í það, sem
Kaupfélög!
#
FJÖLYRKJAR
Planet Junior nr. 11
Samband ísl. samvinnuf élaga
/'////>/>//'/v>///y/v/vvv>/>/v>/vvv>w>///«///^/>/v^/'//v//v>//vw/y'/v>/y/V'/>/vv>/>Nyyv«/y/>/>/vv/
Þakpappi
ýmsar þykktir.
Ennfremur galvaníseraður
pappasaumur.
O II
Sími 7450.
Óskum eftir
einum eða tveimur ungum og duglegum verzlunarmönn-
um. Dönsku, ensku og þýzkukunnátta nauðsynleg.
Leitið upplýsinga hjá oss.
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna
Sími 7110. $
SMJÖR
Islenzkt smjör ÁN SKÖMMTUXAR-
SEÐLA seljum vér í heildsölu og smásölu,
þar á meðal
Akureyrarsmjör í l/z kg. og’ 5 k«. pökkum.
Frystihúsið Herðubreið
Sími 2678.
Bækur meö 50-60% afslætti
Neðanskráð'ar bækur verða seldar í HELGAFELLS-búðunum,
hjá LÁRUSI BLÖNDAL og hjá útgáfunni í nokkra daga, með
50—60% afslætti:
Boðskapur Pýramidans ....................
Valdimar munkur .........................
Glas læknir .............................
Lady Hamllton ...........................
Bertha Ley ..............................
Nýr heimur ..............................
Norðanveð'rið ...........................
Ólafur liljurós .........................
Saga og dulspekl ........................
Saga Jónmundar 1 Geisladal ..............
Spádómar um ísland ......................
Stund milli striða ......................
Upphaf Aradætra .........................
Útilíf ............................... ...
Við, sem vinnum eldhússtörfin ...........
Dr. Jekyll og Mr. Hyde ..................
Spánskar smásögur .......................
Ef ofanskráðar bækur eru allar keyptar
íyrir eitt hundrað krónur á forlagi mínu.
Hallveigarstíg 6 A.
áður 20,00 nú 8,00
— 17,00 — 10,00
— 20,00 — 10,00
— 50,00 — 25,00
— 16,00 — 8,00
— 12,80 — 6,00
— 2,50 — 1,25
— 14,00 — 6,00
— 15,00 — 7,00
— 22,40 — 11,00
— 3,00 — 1,50
— 12,00 — 5,00
— 3,50 — 2,00
— 18,00 — 8,00
— 10,00 — 5,00
• 10,00 — 5,00
— 5,00 — 2,50
einu lagi, fást þær
Sjónssonar. Sími 4169
VINNIÐ ÖTULLEGA AÐ ÚTBREIÐSLU TÍMANS