Tíminn - 16.07.1947, Blaðsíða 3

127. blatS
TÍMI^, miSvlkMdagiim 16. jiilí 1947
3
Erich Kástner:
Gestir í M ikiagarbi
— Blöðin ljúga auðvitað, sagði ráðskonan. Maður
hefir svo sem heyrt það fyrr.
Hildi og Jóhanni var orðið órótt.
—• Þriðja ráðningin væri hugsanleg, sagði Tobler.
Ég hefði sem sé sé getað tekið þátt í samkeppninni
og' kallað mig Schulze.
— Það er auðvelt að vinna á þann hátt, sagði frú
Kunkel — þegar maður á allt saman sjálfur. Hún velti
vöngum um stund, en svo harðnaði svipurinn allt í
einu -— það leyndi sér ekki, að nú þykknaði í henni.
En þá hefði verksmiðjustjórnin getað rausnazt við að
láta yður fá fyrstu verðlaun!
— Það ætti að skjóta yður með hundabyssu, frú
Kunkel, sagði Hildur.
— Og hlaða hana með skemmdum eplum og fúlum
eggjum, sagði Jóhann, sem jaínan var tillögugóður,
þegar ráðskonan átti í hlut.
— Þið gerið það við mig, sem ég á skilið, sagði gamla
konan grátklökkri röddu.
Jóhann reyndi að koma að skýringu.
—t Verksmiðjustjórnin veit auðvitað ekki, hverjum
hún er að veita verðlaunin.
— Ég hefði haldið, að hún ætti að kannast við herra
leyndarráðið, sagði ráðskonan þykkjuþung.
— En þeir vita ekki, að það er leyndarráðið, sagði
Hildur.
— Það eru laglegir forstjórar, sagði frú Kunkel. Að
vita ekki annað eins! Ja svei!
Og hún sló á lær sér.
— Hættið þið þessu bulli, sagði leyndarráðið, eða ég
klifra upp á gluggatjaldastöngina.
-t- Þarna heyrið þér, Jóhann, sagði frú Kunkel.
Hvernig dirfist þér að gera leyndarráðinu svona gramt
í geði?
Jóhann gleypti vindlareykinn, sem hann ætlaði að
blása út úr sér, engist í sæti sínu og hóstaði. Ráðskon-
an glotti illkvittnislega.
— Og hver voru svo þessi önnur verðlaun? spurði
Hildur.
Jóhann varð fyrstur til svars.
—- Hálfs mánaðar dvöl í Miklagarði, einhverju gisti-
húsi í Ölpunum. Ferð fram og til baka á öðru farrými,
sagði hann hóstandi.
— Guð komi til, sagði Hildur. Þú ætlar þó ekki að
fara þangað sem Schulze?
Miljónamæringurinn neri hendur sínar brosandi.
— Þú átt kollgátuna, dóttir góð. Næstu daga verð
ég ekki Tobler leyndarráð og miljónamæringur, held-
ur fátækur verðlaunahafi, Schulze að nafni. Þar fæ ég
; loks dálitla tilbreytíngu. Loks losna ég við allt þetta
■ stjan og dekur. Hann.var í sjöunda himni. Ég veit
varla orðið, hvernig fólk er í raun og veru. Ég vil brjót-
; ast út úr þessu fangelsi, sem ég er í.
' — Hvenær ferðu? spurði Hildur.
1 — Eftir fimm daga. Á morgun ætla ég að byrja að
búa mig undir ferðina. Ég þarf að kaupa fáeinar ódýr-
ar skyrtur, bindi og nælu í það. Og svo kaupi ég til-
búin föt. Þá er allt í lagi.
— Þú lætur okkur þó vonandi vita, ef þú verður tek-
inn fastur eins og hver annarr óvalinn flækingur?
sagði dóttir hans.
Leyndarráðiö hristi höfuðið. Vertu óhrædd, dóttir
• mín, sagði hann. Jóhann fer meö mér. Ég ætlast til
að hann búi líka þarna í gistihúsinu. Auðvitað megum
við ekki láta á því bera, að við þekkjumst. Við megum
ekki tala saman. En hann veit þó alltaf, hvað mér
líður.
Jóhann var sem þrumulostinn.
— Við látum klæðskerann minn taka af yður mál í
fyrramálið, og svo saumar hann á yður fimm alklæðn-
aði. Fólk heldur, að þér séuð stórhertogi á eftirlaunum.
— Hvað? sagði Jóhann. Ég hefi aldrei aldrei viljað
vera annað en þjónninn yðar.
— Viljið þér þá heldur verða eftir heima? spurði
Tobler um leið og hann reis á fætur.
— Nei — nei, svaraði Jóhann. Ég skal vera stórher-
togi, ef þér krefjizt þess.
— Þér verðið þarna í gervi rikismanns, sagði Tobler.
Hvers vegna þarf ég alltaf að vera auðmaðurinn? Þér
getið verið í sporum mínum í tvær vikur. ■
— Ég veit ekki, hvort ég kysi heldur, sagði Jóhann
hnugginn í bragði. Og má ég ekki einu sinni tala við
yöur?
Nei — alls ekki. Fólk af yðar stigum talar alls ekki
við fátækan karlbjálfa, sem dottið hefir niður á að
vinna verðlaun. Þér megið ekki tala við aðra en virðu-
; lega baróna og heimsfræga íþróttamenn. Eftir á að
: hyggja — þér verðið líka að hafa allt, sem krefst til
skíðaiðkana.
; — Ég get ekki staðið á skíðum, sagði þjónninn.
— Þá verðið þér að læra það.
Nú var Jóhanni nóg boðið.
— Má ég ekki að minnsta kosti skjótast inn í her-
bergið yðar og taka til í því?
—- Nei.
— Ég skal ekki gera það, þegar fólk er á ferli.
\ 1
------------------------—----------------------------—->
- Sjómcmnaútgáfan ->
TILKYNNIR
5. og 6. bók útgáfunnar er komin út
Áskrifendur í Reykjavík eru vinsamlega beðnir að vitja bókanna
til Bókaútgáfu Guðjóns Ó. Guðjónssonar, Hallveigastíg 6A.
Enn gefst mönnum kostur á að gerast áskrifendur Sjómanna-
útgáfunnar og fá bækur hennar frá upphafi. Út eru komnar
fjórar skáldsögur og tvær myndskreyttar ferðasögur, samtals
um 90 arkir. Áskrifendur fá bækurnar fyrir 100 kr. óbundnar
og 150 kr. í sterku samstæðu bandi. Lítið í bókabúðir næstu
daga og athugið bækur Sjómannaútgáfunnar. — Bækurnar
eru þessar:
1. Hvirfilvindur, skáldsaga eftir Josep Conrad.
2. Ævintýri í Suðurhöfum, skáldsaga eftir Edgar Allan Poe
3. Indíafarinn Mads Lange, eftir Krarup Nielsen.
4. Worse skiipstfón, skáldsaga eftir Alexander L. Kielland.
5. Garman og Worse, skáldsaga eftir Alexander L. KæOand.
6 Nordenskjöld, eftir Sven Hedin.
Þrjár ekta sjómannabœkur koma út í sumar. Þœr heita:
Margt Skeður á sœ, eftir Claes Krautz, úrval sannra sjóferðasagna
í sjávarklóm, skáldsaga eftir Ch. Nordhoff og J. N Hall.
Hornblower skipstjóri, skáldsaga eftir C. S. Forester.
Sjómannaútgáfunnar
Gerist áskrifendur
Ég undirrit.... gerist hér með áskrifandi að
bókum Sjómannaútgáfunnar (ób) (í bandi).
Nafn .....................................
Heimilisfang .............................
Sendið til Bókaútgáfu Guðjónss Ó. Guðjónsson-
ar, Hallveigastíg 6A, Reykjavík.
Eignizt bækur
Um íslenzkan land-
iHinaó.
(Framhald af 2. síðu)
líta á rafmagnsmál sveitanna
með sljóu kæruleysi eða illvilja.
X
Þá er að nefna samvinnuna.
Bændur íslands hafa byggt upp
sterk og öflug kaupfélög. Þau
lá*$ þeir selja framleiðslu sína
og nota þar umboðssöluformið
og er yfirleitt 'ekki um neina
tortryggni að ræða, Það er því
enginn jarðvegur fyrir deilur á
þeim grundvelli. Og innkaup
fyrir bændur annast kaupfélög-
in yfirleitt og hafa þannig sþar-
að sveitunum stórfé.
•Þessu verður að sjifsögðu
háldið áfram, en auk þess eru
mörg verkefni önnur, sem bíða
úrlausnar í anda og krafti sam-
vinnuhugsjónarinnar. Ræktun
landsins verður unnin á þann
hátt, sennilega uppbygging og
hýsing jarðanna, kynbætur bú-
stofnsins o. s. frv. auk þess sem
samhjálp og verkaskipting fólks
ins mun hvíla á hinum sama
anda.
Enn skal á það bent að víða
um lönd bindast bændur nú
samtökum um að bæta kjör sín
og halda uppi verði á afurðum
sínum. Bændastéttin er fjöl-
mennasta stétt í heimi. Samtök
hennar eru ný, en þau eru sterk.
Vegna þessa mun verðlag á
landbúnaðarvörum fara hækk-
andi móts við annað verðlag á
næstu tímum.
Hitt er annað, þó að minna
beri á þessari þróun nú af því,
að um öll nálæg lönd er það
þáttur í dýrtíðarvörnum, að
halda niðri verðlagi landbúnað-
arafurða með framlögum úr rík-
issjóði,
Þá er það staðreynd um allan
heim, að með batnandi efnahag
þjóða vex neyzla landbúnaðar-
afurða, Vaxandi velmegun al-
þýðustétta í borgum fylgir auk-
inn markaður fyrir framleiðslu
bænda.
XI.
Allar þessar staðreyndir benda
í eina átt. Það er mikil hvatvísi
og skammsýni að halda, að það
sé hægt að dæma um framtíð.
tilverurétt og lífsgleði íslenzks
landbúnaðar méð því, að horfa
um öxl eða einblína á ástand
hans í dag. — Það er ekki for-
tíðin, sem á þann hátt verður
kvödd til vitnisburðar til að
komast að réttri niðurstöðu. —
Kunnáttubúskap á ræktuðu
landi verða menn að athuga, til
að dæma um framtíðina. Jafn-
framt er gott að gefa gaum að
því, sem er að gerast utan
landsteinanna.
íslenzkur landbúnaður þarf
ekki að kvíða rökfastri athug-
un hlutanna með fullri dóm-
greind.
105 siimum yfir .11-
lantsliafið.
Dr. John R. Mott, sem er forseti ai-
þjóðasamtaka KPUM og hlaut friðar-
verðlaun Nobels í fyrra, lauk nýlega
105. ferð sinni yfir Atlantshafið. Mott
er 82 ára gamall.
IVý iunrás i Ung-
vorjalaml.
Ungverjaland varð í yor fyrir nýrri
innrás úr austri. Það voru engisprettur,
sem komu þangað í stœrri stíl en áður
er dæmi til. Þær flutu í þéttum fylk-
ingspi, oftast um 50 m. breiðum, og
eyddu öllum gróðri, þar sem þær sett-
ust á leið sinni. Tjónið’ af völdum
þeirra er talið skipta tugum millj. kr.
Tímaritiu.
(Framhald af 2. síðu)
ur-íslenzku skáldkonuna Guð-
rúnu Finnsdóttur. Mun mörgum
þykja fengur í þeirri grein. Hall-
dór Jónasson skrifar um frjálsa
þjóðborgarastefnu, ritstjórinn
sérstaka grein um sjálfsævisögu
Lárusar Rist, og Lárus Sigur-
björnsson um leiksýningar Leik-
félags Reykjavíkur. Þá eru sögur
eftir Jochum M. Eggertsson og
Jevgeni Samjatin, og kvæði eft-
ir Jónatan Jónsson og Kolbrúnu.
Þá er þýdd frásögn pm dvöl á
Seyðisfirði 1859 og er höfundur
hennar Englendingurinn And-
rew James Symington, og upp-
haf á þýddri grein eftir Alex-
ander Cannon: Töfrar. Loks eru
bókadómar.
Eimreiðin skipar virðingarsess
meðal islenzkra tímarita og ber
því að gera meiri kröfur til
hennar en annarra rita. Þetta
hefti fullnægir að ýmsu leyti
þeim kröfum, en að sumu leyti
ekki.
Vtmitð’ ötullega fyrir
Tímann.