Tíminn - 11.09.1947, Blaðsíða 3

164. hlað
TÍMEVIV, flmmtMdagmn lí. scpt, 1947
3
Opið bréf
til verðlagsstjjóra, Eir. Torfa Jóhaimessouar
Reyltjavík
Herra verðlagsstjóri.
Þar sem ég veit aldrei hvort
bréf þau, sem ég hefi skrifað
yður komast til yðar og mig
langar til að ræða við yður dá-
lítið sem almenningi kemur við,
þá ætla ég að biðja Tímann fyr-
ir nokkrar línur í því tilefni.
Árla í þessum mánuði gerðu
eftirlitsmenn frá yður mér til-
tal fyrir að verðskrá yðar yfir
veitingar hér í skálanum væri
ekki fest upp til sýnis, síðan
önnur var rifin niður af gestum
í sumar. — Ég skrifaði yður
seinna og ítrekaði um verð-
skrána, að hún væri ekki komin,
þótt efamál væri fyrir yður, hve
heppilegt sé að mikið bæri á
henni. En rétt seinna kom hún
(dagsett 15. ág.) í ábyrgðarbréfi
og var fest upp hér við veitinga-
stofudyrnar samstundis. En síð-
an hefir sýslumaðurinn í Borg-
arnesi tjáð mér að kæra væri
komin til sín á mig frá yður
vegna vanrækslu á að þessi
verðskrá væri hér uppi.
En hvernig er svo þessi verð-
skrá?
Það er mál, sem snýr að fleir-
um en mér, þ. e. ekki aðeins
öllum þeim gesum, sem koma
í skála minn, heldur eru þessar
verðskrár frá yður í öllum veit-
ingahúsum landsins, sem fást
til að hengja þær upp. Og þær
eiga að segja til um það verð,
sem almenningur á að borga
það, er hann neytir á þessum
stöðum.
En með allri lotningu fyrir
yður hr. verðlagsstjóri, þá lítur
fremur út fyrir að þessar verð-
skrár séu samdar af fermingar-
barni heldur en hálærðum lög-
fræðingi í hálaunuðu og virðu-
legu embætti ríkisins.
Rúmsins vegna leyfir ekki að
ég taki nema örfá dæmi máli
mínu til sönnunar.
Tvíréttaðar kjötmáltíðir segir
verðskráin yðar að veitingahús
mitt og önnur í sama verðflokki
megi selja á kr. 7.75. Boðlegt
kjöt í góðan mat kostar yfirleitt
kr. 10—17 kg. Ætti þá hver heil-
vita maður að sjá, að ekki er
auðvelt að selja góðar máltíðir
úr því í veitingahúsum, með öll-
um öðrum mat er fylgir, vinn-
unni og öllu því er þarf til þess
að geta selt heitan mat á slíkum
stöðum. Nærri 100% af veitinga-
mönnunum brjóta þetta ákvæði
yðar auðvitað, af því það er
fjarstæða út í loftið.
Ennfremur er enginn munur
gerður í verðskránni hvort kjöt-
ið er af alikálfum eða gamal-
kúm, lömbum eða hrossum!
Þá tekur ekki betra við þegar
kemur að laxinum, sem mikið
er notaður í máltíðir, a. m. k.
hér í Borgarfirði. Tvíréttaða
laxmáltíð telur verðskráin að
megi selja á kr. 7,75 einnig.
Reynslan sýnir að í veitingahús-
um úti á landi, þar sem menn
koma oft mjög svangir, fáist að
jafnaði ekki nema 2 máltíðir
úr 1 kg. af laxi (brúttó). Sé
reiknað með 16 kr. verði á lax
kg. eins og lægst hefir verið í
sumar, þá vantar 25 aura til að
kr. 7,75 dugi fyrir laxinum í
máltíðina, ef farið er eftir verð-
skrá yðar! Allan hinn matinn
eiga veitingahúsin að gefa, alla
vinnuna og allt annað, sem þarf
til að reka veitingahús. Er nú
nokkur furða þó að 100% af
veitingamönnum brjóti svona
ákvæði, þó að þau komi frá
verðlagsstjóra ríkisins?
Já, það er ekki að furða, þótt
yður sé kappsmál að verðskráin
yðar hangi uppi á áberandi stað!
En eruð þér nú svona slæmur
í garð veitingahúsanna alls
staðar í verðskránni yðar? Nei,
sei, sei, nei.
Ýms álíka dæmi eru einnig
um gæði yðar í garð þeirra!
Skulu aðeins 1—2 nefnd:
Tvö egg og kartöflur(!) segir
verðskráin okkur að selja gest-
unum á sjö krónur. 75 aurum
lægra heldur en góðar tvírétt-
aðar kjöt- eða lax-máltíðir!
Egg hafa kostað hér í mest
allt sumar um 60 aura, en dá-
lítið dýrari nú orðið. Sé eggi
brugðið niður í sjóðandi vatn
og svo borið á borð til gesta
segir verðskráin yðar að verðið
sé tvær krónur!
Svona úir og grúir þessi verð-
skrá yðar af eintómum hringa-
vitleysum. Enda er það opinbert
og þér hljótið að vita vel um
það, að veitingahús yfirleitt
selja ýmist hærra eða lægra
verði heldur en verðskrárnar
segja.
Þér settuð mig í fyrra í lægri
verðflokk heldur en næsta veit-
ingahús, alveg að ástæðulausu
og óverðskuldað. Þér höfðuð þar
af mér fáein þúsund krónur,
af því ég var að reyna að fara
eftir verðskrá yðar. Þó að þér
hafið nú lagfært það ranglæti.
þá er verðskráin yðar, sífellt
versnandi og þar sem m. a. nær
allir bi’jóta hana, kalt og ró-
lega, sé ég mér ekki fært ann-
að en gera það líka.
Þér getið þá sektað mig eða
tekið af mér veitingaleyfið, ef
yður sýnist svo. Ég segi eins og
Ingjaldur forðum: „Ég hefi
löngum haft vond klæði og ég
hirði lítt þótt ég slíti þeim ei
ger“.
Hr. verðlagsstjóri: — Ég veit
að mjög er örðugt fyrir yður að
búa til verðskrá yfir veitingar,
svo verulegt lag sé á því. En
dálítið gæti hún verið skárri
en þetta. Aðalatriðið fyrir ferða-
menn (ekki sízt í veitingahús-
um upp til fjalla, þar sem þeir
koma sjaldan, en þó oft svang-
ir), er að fá nógan og góðan
mat. Hvort hann kostar krón-
unni meira eða minna, skiptir
minna máli. Það getur verið
mikið betri kaup í kjötmáltíð
úr dilka- eða alikálfakjöti, sem
kostar 10—12 krónur, heldur en
kannske illa tilbúinni máltíð,
úr kjöti af gamalkú, sem kostar
kr. 7,75.
Eða er tilgangurinn með verð-
skránni kannske sá, að veit-
ingahúsin noti ódýrasta og lé-
legasta efni og matbúi það illa?
Ferðamenn, sem eru frjálsir
ferða sinna, fara í þau veitinga-
húsin, þar sem bezt eru kaupin
á veitingunum, hvort sem þér
skipið þau í hærri eða lægri
verðflokk. Áður hefi ég skýrt
frá í Morgunblaðinu, að ég yndi
betur dómi almennings í þeim
efnum heldur en yðar. Það eru
tveir ólikir dámar.
Aðeins eitt ennþá, hr. verð-
lalgsstjóri: Hvers vegna mega
veitingahús í kaupstöðum, t. d.
Reykjavík og Akureyri, selja
svipaðar veitingar hærra verði
heldur en veitingahús úti á
landi? Það sýnist þó vera ólíkt
erfiðari aðstaða með aðdrætti
o. fl. fyrir okkur, sem verðum
að byggja mest alla afkomuna
á 1—2 mánuðum, heldur en þar
sem hægt er að hafa svipuð
viðskipti 12 mánuði ársins.
Það er skortur á góðum veit-
ingahúsum hér á landi, því þau
þurfa að vera góð heimili
manna, þegar þeir eru í burtu
(Framhald á 4. síðu)
Erich Kástner:
Gestir í Miktagarbi
minnti á sigraðan hermann, er tekinn hefir verið til
fanga.
Hagedorn gafst nú ráðrúm til þess að horfa á Hildi.
Allt í einu skellti hann upp úr.
— Ég hefi ekki enn fengið að vita ættarnafn yðar,
sagði hann.
— Er það ekki? sagði Hildur. Það var skrítið. Á ég
að segja yður einkennilega sögu: Ég ber sama ættar-
nafn og Edvard, vinur yðar.
— Schulze? Þér heitið þá Schulze! hrópaði hann.
Það var skemmtileg tilviljun. Kannske þið séuð eitt-
hvað skyld, þó að þið vitið ekki af því?
Við þetta setti hinn mesta hósta að frú Kunkel, og
honum linnti ekki fyrr en Hildur spratt upp og leiddi
hana til herbergja þeirra.
— Finnst þér þetta ekki yndisleg stúlka spurði
Hagedorn, þegar þær Hildur voru farnar.
— Jú, sagði Schulze önuglega.
— Tókstu eftir spékoppunum?
— Já.
— Eða þá augun — það eru gulbrúnir deplar i þeim.
— Aldrei hefi ég tekið eftir því, svaraði Schulze.
— Hvað heldurðu, að hún sé gömul?
— Hún verður tuttugu og eins árs i ágúst í sumar.
Hagedorn hló.
— Vertu nú ekki svona snúinn, sagði hann. Finnst
þér ekki, að ég geti kvænzt þessari stúlku?
— Mín vegna máttu það, svaraði Schulze. En senni-
lega er hún blásnauð eins og þú.
— Það er mjög líklegt, sagði Hagedorn. En það er
bara betra, því að þá vill hún míg fremur. Ég bið
hennar á morgun. Svo giftum við okkur, þegar ég fæ
atvinnuna.
— Við skuluip vona, að Tobler gamli miskunni sig
yfir þ'g, sagði Schulze.
— Ég hefi reyndar lengst af verið óheppinn í at-
vinnuleitinni, sagði Hagedorn, dapur í bragði. — Veiztu
annars, hvar Tobler gamli á heima?
— Einhvers staðar i Grunewald, hefi ég heyrt.
Hagedorn þagði stutta stund.
— Kannske bið ég henpar strax í kvöld, sagði
hann svo.
— En ef hún hryggbrýtur þig? sagði Schulze. Eða
ef foreldrar hennar vilja einhverju ráða um kvon-
fang hennar?
— Hún hryggbrýtur mig ekki, svaraði Hagedorn
vonglaður, og ég vona, að foreldrar hennar séu komnir
undir græna torfu.
— Þetta er kaldranalega mælt, sagði Schulze
þykkjulega. — En svo gæti hugzast, að hún ætti
kærasta, sem kærði sig alls ekki um að slíta trúlofun-
inni þín vegna.
Hagedorn fölnaði.
— Ertu frá þér, maður, hróPaði hann. Ég er viss
um, að Hildur mín er ekki trúlofuð.
— Ég skii þig ekki fyllilega, svaraði Schulze. Hvað
er líklegra en svona falleg stúlka með spékoppa eigi
kærasta? Heldurðu, að hún sé kannske búin að bíða
eftir þér árum saman.
Hagedorn spratt á fætur.
— Ég fer beifta leið upp til hennar, sagði hann. Ég
bíð ekki stundinni lengur 1 þessari óvissu.
Og svo var hann þotinn. Tobler leyndarráð horfði
brosandi á eftir honum.
Nokkru síðar kom Kesselhuth haltrandi. Hann var
nú kominn í smóking.
— Eruð þér mjög reiður við mig, herra leyndar-
ráð? sagði hann aumkunarlega. Ég lofaði ungfrú
Hildi að láta hana vita, hvernig yður liði. Mig grun-
aði það sízt, að þær kæmu hingað. Það er auðvitað
kerlingarmeinhögldin, sem á sök á því.
— Við látum það gott heita, Jóhann, svaraði Tobler.
Það verður ekki við þessu gert héðan af. — Hafið þér
annars heyrt nýjustu fréttirnar?
— Er það eitthvað um-kreppuna eða gengið?
— Nei — ekki því líkt. Við getum átt von á opin-
berunargildi ínnan skamms.
Andlitið á Jóhanni lengdist til muna.
— Þér ætlið þó ekki að fara að kvænast aftur?
spurði hann.
— Nei — það er Hagedorn.
— Og konuefniö — með leyfi að spyrja?
— Konuefnið heitir Hildur — Hildur Schulze.
Þá birti yfir Jóhanni.
Hagedorn leitaði lengi að herbergjum Hildar og frú
Kunkel, en fann þau ekki. Loks sneri hann sér til
stofuþernu, sem hann mætti.
— Herbergið áttatíu og eitt, svaraði hún og hneigði
sig.
Hann kvaddi dyra. Fótatak heyrðist inni fyrir.
— Hver er þar? var spurt.
— Ég verð að fá að tala við yður, stundi hann upp
með erfiðismunum.
— Það er ekki hægt sem stendur, var svarað, rödd
Innilegar þakkir til allra þeirra sem glöddu mig og sýndu
mér vinarhug á sjötugsafmæli mínu.
ANNA JÓHANNSDÓTTIR,
BERUSTÖÐUM.
Bílar til sölu
Nokkrir herbílar eru til sölu. Bílarnir verða til sýnis
á Reykjavíkurflugvelli frá kl. 9—12 næstu daga.
Tilboð óskast lögð inn á skrifstofu flugvallarins
fyrir 20. þ. m. merkt „Bílar.“
Röskan sendisvein
vantar frá 15. september.
Efuagerðin RECORÐ
Hverfisgötu 52.
I
Tvær stúlkur
óskast til Kleppjárnsreykjahælisins í Borg-
arfirði. — Hátt kaup.
Upplýsingar í skrifstofu ríkisspítalanna.
Sími 1765.
Karímaður
óskast til hjúkrunarstarfa.
Upplýsingar í skrifstofu rikisspítalanna.
Sími 1765.
Til sölu:
Járnhcddar
Dýnnr
Eldliúsáliöld
Lanipar
Luktir
Leirílát
Lllarábreiðnr
Slökkvitæki
Strigapokar
o. m. fl.
Birgðastöð Reykja-
víkurflugvalíar
Sími 7430.
Búóiuqs
úu/t
Romm
Vanille
Síírónu
Appelsín
Snkknlaði
j
| E.s. ANNE
lestar í Finnlandi sfðari hluta
september. — Flutningur til-
kynnist sem fyrst.
I H.f. Eimskipafélag
*
Islands
S KIPAÚTGCRÐ
RIKISINS
Skaftfellingur
til Snæfellsneshafna, Búðardals
og Flateyjar. Vörumóttaka ár-
degis í dag.
„ðræfaferð”
Vörum veitt móttakaí dag.