Tíminn - 08.10.1947, Blaðsíða 3
183. blað
TfMirvrV, miðvlkmla^iim 8. okt. 1947
3
Gullbrúðkaup:
Anna Þorsteinsdóttir
og Loftur Jakobsson
íJVcðra-Seli.
Fimmtíu ára hjúskaparaf-
mæli eiga í dag hjónin Loftur
Jakofcson og Anna Þorsteins-
dóttir í Neðra-Seli í Landsveit.
Eru þau bæði af bændaættum
þar í sveit komin og hafa alið
þar allan aldur sinn og hvort!
um sig átt aðeins tvo dvalar- ,
staði: föðurgarð og Neðra-Sel.
Loftur er fæddur í Borg og ólzt
þar upp með foreldrum sínum
til 12 ára aldurs, en þá eyddist
Borg — harða vorið 1882 — og
fjölskyldan fluttist að Neðra-
Seli. Eftir lát föður síns 1890
varð Loftur fyrirvinna móður
sinnar unz hún — með sam-
þykki jarðareiganda — lét hon-
um jörðina á hendur vorið 1897.
Réðst þá til hans heimasæta frá
næsta bæ, Anna, dóttir Þor-
steins bónda í Kollsmúla. Gift-
ust þau 8. október um haustið
og hafa átt heima í Neðra-Seli
síðan.
Fremur voru efnin smá til að
byrja með. En þau fundu þá og
ætíð síðan hamingju í lífskjör-
um sínum og færðu með því
björg í bú, sem er stórri fjár-
fúlgu betri. Sambúð þeirra hefir
verið með ágætum og samtök í
atorku, ósérhlífni, nýtni og
nægjusemi frábær. 10 af börn-
um þeirra náðu fullorðinsaldri,
8 synir og 2 dætur, öll tápmikil
og mannvænleg. Einn sonanna
lézt fyrir fám árum af slysi •—
fyrir ósamkomulag stórveld-
anna — og eru börnin því nú
aðeins 9, sem þeim mun þykja
helzti fátt. Ástúð og umhyggja
: á milli foreldra og barna er hin
æskilegasta og eðlileg afleiðing
af sambúð foreldranna.
Eigi var laust við að ýmsum
öðrum finndist þröngt í litlu
gömlu baðstofunni, þegar börn-
in voru öll á örasta vaxtaijskeiði.
En aldrei örlaði á því, að for-
eldrunum þætti halinn þungur,
né að öðrum bæri að hlífa þeim
við skyldum vegna ómegðar,
enda bættist þeim og jafnan
brauð með barni hverju.
Fyrir rúmum tveim árum
fengu þau tveimur sona sinná
jörðina í hendur og mun hálf
jörðin nú eigi lakari hlutur en
heil fyrir 50 árum. — Hafði
Loftur þá haft búsforráð í 55
ár og Anna í 48 ár. Dveljast
gömlu hjónin síðan hjá þessum
sonum sínum og munu hyggja
til að gera framvegis. Munu all-
ir þeir, er til þeirra þekkja, óska
þess, að sá friður og farsæld, er
þau hafa jafnan valið, megi
fylgja þeim um órunnið skeið.
G. Á.
Sitt af hverju tagi
Vsgsluvottor® Elísa- |
betar priiises.su j
Erkibiskupinn af Kantaraborg er
farinn að svipast um eftir nægilega
góðum skrifara til að skrifa vígslu-
vottorð Elísabetar prinsessu og Filipp-
usar. Vígsluvottorð konungsfjölskyld-
unnar ensku eru skrifuð með fjaður-
penna og fornri leturgerð. Nú er sá,
sem síðustu áratugina hefir skrifað
þetta, dauður, og mikill vandi að
finna nýjan mann til starfsins.
Ekki hefir enn frétzt að búið væri
að ákveða hvort vigsluvottorð prins-
essunnar og Mountbattens verður
skrifað á léreft eða pergament, en að
sjálfsögðu verður það myndskreytt.
Tengdaforeldrar
Illtlers fyrlr rétti
Tengdaforeldrar Hitlers verða að
mæta fyrir rétti í Munchen. Fritz
Braun var áður kennari, en er nú
timburmaður. Hann var bæði flokks-
bundiyn nazisti og SA maður, en
auk þess er þeim hjónum gefið það
að sök að þau hafi gefið samþykki
sitt til kunningsskapar Evu dóttur
sinnar og Hitlers. Karlinn heldur því
fram, að Eva, sem aldrei var flokks-
bundin, hafi engin áhrif haft á for-
ingjann.
IVylonfatnaður og
eldbætta
Það getur verið hættulgt að ganga
1 Nylonfötum. Þetta nýja eíni, sem
allar konur eru svo hriínar af og
sækjast ákaft eftir og yfirkaupa ef
færi gefst, er nefnilega miklu eldfim-
ara en venjulegur fatnaður.
Komist neisti í Nylonblússu fuðrar
hún upp líkt og myndafilma. Falli
neisti á Nylonsokk er þar óðara stórt
gat, og þó að jafnharðan sé slökkt
verður af svíðandi sár á hörundinu.
Efnið bráðnar og logar í hörundinu.
Ein manneskja hefir látið lífið á
Kaupmannahafnarspítala vega Nyl-
onbruna. Það var ung kona, sem var
flutt þangað seint í júni í sumar. Hún
hafði misst neista úr sígarettu niður
á nærklæði sín, og á svipstundu voru
þau brunnin af henni. Konan hljóðaði
og fólk kom óðara að, en hafði ekki
tök á að slökkva bálið fyrr en fötin
voru orðin að engu.
Konan lifði mánaðartíma við harm-
kvæli og lézt þá. Brunasár hennar
stöfuðu vitanlega mest af því hvað
fötin voru eldfim, þó að íkveikjan sé
auðvitað að kenna reykingum.
Mega prestar giftast
fráskildum konum?
Fyrrverandi erkibiskup í New York,
William T. Manning hefir deilt á
biskupa mótmælenda í Kentucky og
Michigan fyrir að leyfa hjúskap presta
og fráskilinna kvenna. Hann segir, að
annað eins geri hjónavígsluna hlægi-
lega og að með þessu sé stofnað til
hjúskapar sem fyrirfram sé vitað að
fari út um þúfur.
Vinnið ötull&sm tyrir
Timmmn,
“1
A. J. Cronin:
Þegar ungur ég var
Fyrsti hluti
FYRSTI KAFLI.
Ég hélt fast í höndina á mömmu, þegar við gengum út úr
dimmum hvelfingum járnbrautarstöðvarinnar fram í dags-
ljósið í hinni ókunnu borg. Ég hafði einsett mér að treysta
mömmu, þótt ég hefði aldrei séð hana fyrr en þennan dag
og þreytulegt og tekið andlit hennar væri harla ólíkt andliti
móður minnar. En henni hafði mistekizt að vekja hjá mér
hlýjar tilfinningar, enda þótt hún keypti handa mér rjóma-
súkkulaði í sjálfsala. Ferðin frá Winton hafði gengið seint.
Við vorum í þriðja flokks vagni, og mamma hafði setið
steinþegjandi andspænis mér alla leiðina — kona i gráum,
druslulegum kjól með gríðarstóra krystalsnælu í barminum
og svartan hatt, sem slútti niður yfir annað eyrað. Hún sat
álút við gluggann, starði sífellt út, bærði varirnar við og við,
eins og hún væri að tala við sjálfa sig á þöglu máli, og bar
klútinn sinn öðru hvoru upp að augnakrókunum, líkt og hún
væri að styggja burt flugur, er ásæktu hana.
En nú vorum við komin út úr járnbrautarvagninum, og
hún gerði sér sýnilega far um að herða upp hugann. Hún
þrýsti hönd mína og brosti framan í mig.
„Þú varst góður drengur að gráta ekki meira“, sagði hún-
„Heldurðu, að þú getir gengið heim? Það er ekki mjög langt“.
Ég vildi umfram allt gera henni til geðs, svo að ég sagðist
auðvitað geta gengið. Við skeyttum því ekkert um bifreiðina,
er beið fyrir framan fordyri járnbrautarstöðvarinnar, heldur
skunduðum niður götuna. Mamma benti mér á ýmsa merkis-
staði, er við áttum leið hjá, og reyndi að vekja áhuga minn
á þessu nýja umhverfi.
Mér fannst gangstéttin ganga í bylgjum undir fótum mér,
og öldusláttur á frlandssundi dunaði enn í höfðinu á mér.
Vélaskröltið á skipinu hafði gert mig hálf-heyrnarsljóvan,
en samt heyrði ég drýgindahreiminn í dapurlegri rödd
mömmu, er við gengum framhjá fallegri byggingu, er var
handan götunnar.
•,Þetta er ráðhúsið hjá þeim i Levenford, Róbert minn.
Leckie vinnur hér — hann er heilbrigðisfulltrúi“.
„Leckie“, hugsaði ég. „Það er maður nýju mömmu —
faðir móður minnar".
Ég var strax orðinn reikull í spori, og mamma fór að gefa
mér gætur með sýnilegum áhyggjusvip.
„Það er verst, að engir vagnar skuli ganga i dag,“ sagði
hún.
Ég var orðinn miklu þreyttari heldur en ég hafði gert mér
grein fyrir, og það var ekki laust við, að ég væri líka hálf-
smeykur. Göturnar voru allar steinlagðar, og umferðaskark-
alinn lét ókunnuglega í eyrum. Þung högg bárust neðan
frá skipasmíðastöðinni, og upp frá járnbrautarstöðinni er
mamma hafði bent mér á bognum, hanzkaklæddum fingri,
stigu ægilegar eldtungur og þykkir gufumekkir. Úti á göt-
unni voru menn að vinna vJð endurnýjun sporbrautanna.
Hver minnsti vindblær þyrlaði upp stórum ryksveipum, sem
fylltu vit mín og þrútin augu. Það setti hvað eftir annað að
mér að hósta.
Innan skamms komumst við þó út úr þessum skarkala,
gegnum almenningsgarð, þar sem ég kom auga á litla tjörn
og skeifumyndaðan hljómsveitarpall, og héldum þaðan inn
í kyrrlátt úthverfi, sem eiginlega var þorp út af fyrir sig,
fagurlega sett undir skógivaxinni hæð. Þarna voru tré og
grænir vellir, fáeinar ellilegar búðir og lítil íbúðarhús. smiðja
með stóra vatnsstampa fyrir dyrum úti handa hestum að
drekka og mörg spáný hús með máluðum svölum. Á þessi
nýju hús voru letruð falleg og íburðarmikil nöfn, oft gulln-
um stöfum, og kringum þau voru skrautleg blómabeð.
Við námum loks staðar niðri á miðjum Drumbuckvegin-
um við hátt hús úr gráum sandsteini og með gul glugga-
tjöld. Það hét Sjónarhóll. Það var ósjálegast af öllum hús-
unum við þessa kyrrlátu götu, og þótt það væri gamalt,
hafði aldrei verið gengið frá því til fulls. En það bætti dálít-
ið úr, að i garðinum uxu breiður af stórum og ltfögrum
prestafíflum.
„Þá erum við komin hingað, Róbert minn,“ sagði mamma
sínum dapurlega rómi, en örlítið hærra en hún átti vanda
til. „Það er fallegt hérna á björtum degi, og við erum vel
sett. Það er stutt í Drumbuckþorpið. Levenford er óþrifabær,
en sveitirnar hérna i kring eru fallegar. Þurrkaðu þér nú um
augun, góði minn, og komdu þér inn.“
Ég hafði týnt vasaklútnum mínum- þegar ég var að kasta
brauðmolum til máfanna, sem voru á flögri kringum bát-
inn, svo að ég gat ekki þurrkað mér um augun. En ég hlýddi
henni að öðru leyti — elti hana þegjandi fyrir húshornið,
þótt hjartað berðist í brjósti mér af ótta við það, sem ég
kunni að eiga i vændum. Ég gat ekki gleymt því, sem grann-
kona okkar í Dýflinni, frú Chapman sagði við mig, um leið
og hún kvaddi mig með kossi á bryggjunni í Winton og fékk
mig í hendur frænku minni: „Hvað skyldi nú koma fyrir þig
næst, auminginn?" hafði hún sagt. Þessi geigvænlega
spurning ómaði enn í eyrum mér.
Mamma nam staðar við bakdyrnar. Piltur, á að gizka
nítján ára gamall, lá á hnjánum í nýstungnu blómabeði.
Hann var íölur í andliti, sljólegur og þunglamalegur, svart
hærður og strýhærður og með stór og þykk gleraugu, sem
töluðu sínu máli um það, að hann var mjög nærsýnn.
LUMA
RAFMAGNSPERUR
eru beztar
Seldar í öllum
ka upf élöj$un landsins.
Samband ísl. samvinnufélaga
Auglýsing
Nr. 13/1947
frá Skömmtimarstjóra
Hér með er lagt fyrir alla þá, sem hafa undil
höndum nótur þær, er um ræðir í auglýsingu við*
skiptanefndarinnar frá 17. ágúst s. 1., er kaupendul
hafa kvittað á fyrir móttöku varanna að senda
slíkar nótur til skömmtunarskrifstofu ríkisins 1
ábyrgðarpósti nú þegar, eða annast á tryggan hátt
um afhendingu þeirra. Verzlanir þær, sem hér eiga
hlut að máli, verða að stimpla hverja einstaka nótu
með nafni sínu, áður en þeir senda nóturnar frá
sér.
Reykjavík, 7. október 1947
Skömmtunarstjóriim.
Fjársklptamálið
því sem hún teldi sér unnt. í
bókuninni liggur það beint
fyrir að hún telji þetta hægt
með vissu skilyrði sem er full-
nægt. Er það sannarlega fyllsti
„ádráttur“ eins og á stóð.
Nú liggur aftur fyrir hrein-
lega að nefndin vilji ekki sinna
kröfum vorum þó hún telji sig
geta það.
VII.
Líflambaútvegun.
Það liggur ljóst fyrir að
nefndin byggir áætlun sína að-
eins á útvegun frá Vestfjörðum.
Auk þes sem ég tel líkur fyrir
að unnt sé að fá fleiri lömb frá
Vestfjörðum en gert er ráð fyrir
liggur beint fyrir möguleiki til
að fá lömb og fé frá öðrum stöð-
um:
1. Af Melrakkasléttu — þar
hafa lömb verið tekin.
2. Þingeyjarsýslum. Eftir þeim
fréttum sem mér hafa borizt,
þá munu Þingeyingar geta látið
eitthvað s.f líflömbum haustið
1948. Sérstaklega þegar fulltrú-
inn lýsir því yfir að lambaþörf
verði ekki 1949 vegna niður-
skurðar milli Héraðsvatna og
Eyjafjarðar.
3. Úr hluta af Skaftafellssýsl-
um.
4. Að síðustu gæti ósköp vel
komið til greina, að fá sauðfé
frá Grænlandi, ef rannsókn
leiddi í Ijós þá möguleika á því.
Þar er valið íslenzkt fé að upp-
runa og allar líkur til að það
reyndist vel ef heilbrigði er góð
í því.
Ég tel því líkur fyrir, ef vilji
er fyrir hendi, þá geti lamba-
útvegun verið mun meiri en
nefndin áætlar og þar af leið-
andi stórlækki áætluð aukaút-
gjöld ríkisins vegna niðurskurð-
ar í haust.
VIII.
Verðlagið:
Sæmundur telur niðurskurð-
aráætlun nefndarinnar í nr. I
að engu hafandi, en vísar nú
helzt til nr. II. Er það heppilegt
vegna útvegunar líflamba til
vor, en til þess hefir hann varla
ætlast. Það hefir verið gerð IV.
áætlunin. Ætli það gæti ekki
komið fyrir að það yrði gerð V.
og VI. áætlunin þegar þessi
mikli troðningur frá nýjum hér-
uðum, sem fulltrúinn skýrir,
kemur í dagsljósið. — Sæmund-
ur segir að það hafi ekki við
nein rök að styðjast að fjár-
skipti í haust hjá oss verði til
hagnaðar fyrir bændastéttina.
Áður en hann slær þessu fram
slær hann striki yfir niðurskurð
samkv. I, sem virðist hingað til
hafa verið mál málanna.
Þetta er sannarlega mikil
fórn, enda virðist hann fórna
hverju sem er, ef hann heldur
að hann geti fengið nýtt afdrep,
þaðan, sem hann getur spillt
málstað vorum.
Þetta frávik dregur úr hraða
fjárskiptanna. Er það heppi-
legt?
Það er víst að hvenær sem
niðurskurður á sér stað vegna
fjárskipta eykst útflutningur
kjöts og ég hygg að hvorugur
okkar Sæmundar sé svo spá-
mannlega vaxinn, að hann geti
sagt með vissu hvenær verff á
kjöti á erlendum markaði verff-
ur oss hagkvæmast. Svo mikiff
er þó vfst, að enginn þorir nú
aff byggja á hækkandi verfflagi
á íslenzkum afurffum erlendis.
IX.
Aðalkenning fulltrúans Sæ-
mundar í sóttvörnum, er sú, að
ekki skipti miklu máli hvert
árið sem líður áður en niður-
skurður til útrýmingar pesta
fer fram, jafnvel þó pestin sé
svo smitandi að hún geti bor-
izt með kúm, kindum og jafnvel
hlutum. Þessa kenningu endur-
tekur hann nú.
Þjóðin má víst hrósa happi
yfir að hafa slikan fulltrúa, ef
gin -og klaufaveikin bærist til
landsins.
Sannarlega er það mikil
mildi að slikt hefir ekki enn
skeð.
p. t. Reykjavík 4/10. 1947
Hafsteinn Pétursson.