Tíminn - 05.02.1948, Side 6

■ '•••••• -'ý*
GAMLA BÍÓ
Flwgvélaránsð
Spennandi og skemmtileg am-
erísk kvikmynd.
Aðalhlutverk leika:
AnnaSothera
George Murphy
Sýning kl. 5, 7 og 9
TRIPOLI-BÍÓ
Flug fyrir frelsi
(Winged Victory)
Amerísk flughernaðarmynd frá
20th Century-Pox.
Aðalhlutverk:
Lon McCallister
Jeanne Crain
Don Taylor
Jo-Carrol Bennison
(Fegurðardrottning
Ameriku).
Sýnd kl. 5 og 9.
— Sími 1182 —
Sterki clrengurinit
frá Boston
(The Great John L)
Spennandi kvikmynd, byggð á
ævi hins heimsfræga hnefa-
leikara Johns L. Sullivan.
Aðalhlutverk:
Greg McClure
Barbara Britton
Linda Darnell
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
— Sími 1384 —
Rabbað um
stjórnmál
(Framliald af 4. síðuj
nokkrum mánuðum, og Al-
þingi situr helmingi lengur
eða meir, en byrfti, ef menn
gengju þar einhuga til verka.i
Þetta má með sanni kallast
óefnilegt fyrirkomulag, og ó-
efnilega menn, er að élíku
standa. — Sumir halda að lýð
ræðinu svonefnda sé borgið
með því, að ræðumenn brjót-
ist um á leiksviðum fundar-
húsanna í landinu, fái þar
samþykktar ályktanír' um að
vernda lýðræðið, og hnýti svo
aftan í þær skætingsorð-
um í garð nazista og komm-
únista.
Lýðræðið, og þar með þing-
stjórnarskipulagið, ber í sér,
eins og öll mannanna. verk,
meínsemdir eigi fáar. —-
Ef stund er lögð á það að efla
vankantana í stað þess að
eyða þeim, þá verður lýðræð-
ið veikt og vanburða og býr
við vaxandi tortryggni' þjóð-
félagsþegnanna. — Svo langt
má komast á þessari óheilla-
braut, að rás viðburöanna
geri það óumflýjanlegt að
skipta algerlega um stjórnar-
form. Við segjum að til þess
komi ekki. — Slíkt hið sama
er ávallt sagt, en' gáleysisslys-
in senda aldrei hraðboða á
undan sér.
— Reynslan sýnir og, að
það er tilgangslítið oft og
. . A. *. - . . •
TÍMINN, fimmtudaginn 5. febr. 1948
i ...■■■ . i. i i . i ■■ i. '■ . ■■■ i "i —
28. hlaS
NÝJA BÍÓ
Greifinn af
Monic Chrisío
Frönsk stórmynd eftir hinni
heimsfrægu skáldsögu með
sama efni.
Aðalhlutverk:
Pierre Richard Willm.
Michele Alfa.
f myndinni eru danskir skýr-
ingartekstar.
Sýnd klukkan 3,6 og 9
Sala hefst kl. 11
TJARNARBIÓ
lilukkan kallat*
(For Whom the Bell Tolls)
Ingdrid Bergman
Gary Cooper
Sýnd kl. 5 og 9
Bönnuð innan 16 ára.
ÍTÍMINN
I Tíminn bóndans tryggir
I hag,
j Tíminn fœrir allt í lag,
j Tíminn á hinn trausta
brag,
| Tíminn boðar nýjan dag,
K. H. Breiðdal.
•
einatt að tala um þessi mál,
og það þótt allir tjái sgi sam-
mála um að bæta úr göllun-
um.
Skýr ákvæði verða að vera
um þetta í stjórnarskránni,
og vald verður að vera til stað
ar til að framfylgja þeim. —
Það vald verður sennilega að
vera hjá ríkisforseta.
— Sagt er að einn af ófrið-
aráróðursmönnum forn-
aldarinnar hafi endað allar
ræður sínar með þessum orð-
um: Hvað sem öðru líður legg
ég það til að Kartagóborg sé
lögð í eyði!
— Hið sama veírða allir
sannir íslendingar að hafa
að viðkvæði: Hvað sem öð?u
liður verður að breyta stjórn-
arskránni — strax!
Kjördæmaskipunin, kosn-
ingatilhögunin, þingmanna-
talan, deildaskipunin, hið
óralanga þinghald og margt
fleira, — þarf allt bráðra.
breytinga og bóta.
- Ég býst við að ýmsir kunn-
ingjar okkar segi, að allir
flokkar þingsins eigi hér sök
á, og að allir vilji þeir breyta
stjórnarskránni. — Jú, þetta
heyrum við oft. — En þú
verður að viðurkenna, að
Framsóknarmenn voru alltaf
á móti stjórnarskránni, eins
og hún er nú og börðusí ó-
trauðri baráttu 1942, til þess
að spyrna gegn lögfestingu
hennar. — Lýðveldisstjórn-
arskrá er raunar ósamin enn-
þá, aðeins nokkrum ákvæð-
um varðandi forsetann var
bætt inn í hana við stofn-
setningu lýðveldisins. —
Vildu þó vmsir nota tæki-
færið og breyta stjórnar-
skránni þá strax, en þjóðin
var í rauninni kúguð til aff
kyngja henni í bili. — Stöku-
rnenn börðust þó gegn ýms-
um ákvæðum hennar, svo
sem að mig minnir Skutull
undir ritstjórn Hannibals
Valdimarssonar, en voru al-
geru ofurliði bornir.
Ég veit að ýmsir Alþýðu-
flokksmenn og Sjálfstæðis-
menn eru aö miklu leyti á
máli Fram_sóknarflokksins í
þessu máli. —
Það verður að herða fast að
þessum mönnum um að
hraða afgreiðslu stjórnar-
skrármálsins.
Skárri stjórnarhœttir.
Ég er þér sammála um það,
að stór munur er á ^tjórnar-
háttum þessarar stjórnar og
hinnar fyrri. Og sjálfur
Mogginn viðurkennir nú, þótt
eigi segi hann það berum
orðum, að koma Framsókn-
armanna í ríkisstjórnina hafi
verið til bóta (stórbóta er
óhætt að fullyrða, hvað sem
Mbl. kann að segja þar um).
og að Stefán Jóhann hafi
reynst Ólafi mikið fremri,
sem stjórnarformaður. —
Hvort tveggja mun rétt vera.
— En þótt mikið hafi gengið
betur með þessa stjórn en
hina fyrri, ennþá, þá lít ég
svo á, að þriggja flokka sam-
stjórn sé alls ekki til fram-
búðar. Við þetta má una
stutta stund til lausnar
ákveðnum vandamálum.
Afgreiðsla mála gengur
oftast óhæfilega seint, og
ýms mikilsverð mál bera á
sér miðlunarblæ, þar sem
reynt er að sætta ólík sjón-
armið, og lendir þetta stund-
um í því, að það, sem gefið er
með einni lagagreininni er
tekið með hinni.
Stundum getur þess konar
samstarf leitt til loddara-
kenndrar keppni, um að sýna
sem mest „frjálslyndi“ í af-
greiðslu vissra mála. —
Þannig mun hafa verið um
tryggingarlöggjöf Ólafs-
stjórnarinnar. Ólafur Thors
yfirbauð Alþýðuflokkinn, eða
gekk víst feti lengra en Al-
þfl.-liingmennirnir höfðu
hugsað. — Hefir líklega talið
sig vera að þóknast Sósíalist-
unum þar. —
Nú þrá hinir sömu menn,
sem ekki þoldu að heyra
bornar brigður á að slík
tryggingarlöggjöf fengi stað-
izt, ekkert frekar en að stór-
breyta henni. Hefir þegar
verið horfið að því ráði að
fresta framkvæmd hinna
veigamestu þátta þessa laga-
bálks, eins og þú veizt.
Ástandið á fyrrv.
kœrleiksheimili.
Mér þykir bæði skömm og
gaman að skætingi ísafoldar
— í garð komm*i-sósíalist-
anna.
Það þykir ávallt bera vott
um talsverðan skort á mann-
dómi, þegar þeir er saman
hafa unnið og talið sig standa
saman um lausn vissra fram-
kvæmdamála, leggja stund á
það að lokinni samvinnu, að
brigzla hver öðrum og klina
sökinni hver á annan, um
það, er illa hefir verið unnið
og ámælislega af hendi leyst.
Ekkert bregður skýrara
ljósi yfir vinnubrögð „ný-
sköpunarstjórnarinnar,“ og
(Framhald á 7. síðu)
A. J. CrorLÍn:
Þegar ungur ég var
anna, sem yfir kaþólska fólkið rigndi. Ennþá heitara var
þó mönnum í hamsi 12. júlí. Þá efndu mótmælendur til
skrúðgangna, og fyrir flokknum reið maður á hvítum hésti.
Hann var með gula svuntu og háan, gulli skreyttan hátt og
hrópaöi: „Við erum frjáls undan valdi-páfans, þrældómsoki
kaþólskrar kirkju og öllum hennar svívirðingum.“ Og svo
söng mannfjöldinn fagnaðarsögn eftir Vilhjálm af Óraníu,
sem sigraði Jakob annan í bardaganum við Boynefljót árið
1690.
Það eitt, að ég tók ofan húfupottlokið mitt, þegar ég gekk
fram hjá kirkju hinna heilögu engla, nægði til þess að kalla
yfir mig háðsyrði og aðkast, en á hátíðisdögum slíkum sem
12. júlí mátti ég lofa guð, ef ég sætti ekki misþyrmingum.
Nú má þó enginn halda, aö ég hafi ekki gert annað en
reika um hæðir og dali og verja rétt minn til þess að halda
trú minni. Pabbi sá um það, að mest af tómstundum mínum
var þannig, varið, að eitthvað gaf í aðra hönd. Hann hafði
hlutazt til um, að ég byrjaði að vinna strax og ég gat. Þegar
hér var komið sögu, var ég sendisveinn hjá brauðgerðarhúsi
og átti að vera kominn til vinnu klukkan sex á morgnana.
Þá átti ég að fara með brauð og kökur til viðskiptavinanna
á þríhjóli, sem fyrirtækið átti. Laun mín voru ekki mikil,
en þau runnu líka til pabba, sem sagði, að þau væru lítið
framlag upp í allan þann kostnað, sem af mér hlytist. Við
mömmu ítrekaði hann jafnt og þétt nauðsynina á því að
draga úr heimilisútgjöldunum, enda þótt vart væri hægt
að hugsa sér að komizt yrði af með minna en gert var. Upp
á síðkastið hafði pabbi tekið að sér að borga sjálfur mán-
aðarreikningana og kaupa til heimilisins, kaupmönnum og
búðarfólki til mikillar hrellingar, því að hann krafðist sí og
æ afsláttar frá því verði, sem allir aðrir urðu að sætta sig
við. En samt sem áður var hann alltaf fús til viðskipta, ef
„eitthvað gagnlegt“ var á boðstólum, ekki sízt, ef það fékkst
með tækifærisverði. Þó gat það borið við, að honum snerist
hugur á síðustu stundu og kæmi tómhentur heim. En þá
hrósaði hann líka happi yfir því, að peningana ætti hann
óskerta ....
Allt þetta rifjaði ég upp í huganum, þar sem ég sat við
taflið. En nú rak afi upp siguróp. Hann hafði mátað mig.
„Ég vissi, að ég myndi máta þig,“ sagði hann drýgindalega.
„Og þú, sem ert talinn bera af öllum unglingum í Leven-
ford!“
Ég stóð upp í skyndi, svo að hann skyldi ekki sjá brosið,
sem lék um varir mér. Hann hefði getað misskilið það.
ANNAR KAFLI.
Ég var venju fremur eirðarvana, þegar ég hljóp niður
stigann. Ég hafði í bili engum skyldustörfum að gegna, og
mig langað mest til þess að fara í kvikmyndahús, ef það gæti
sefað hug minn. En ég átti ekki svo mikið sem. einn skilding
í vasa mínum — eða öllu heldur vasa Murdochs, því að nú
var ég orðinn svo stór, að ég gat notað gömlu fötin, sem
hann hafði vaxið upp úr á sínum tíma. Þau höfðu verið
geymd árum saman í kistu uppi á háaloftinu, úðuð naftalíni.
Ég fór inn í þvottaklefann, þar sem mamma var að pressa
föt. Hárið á henni var orðið enn litdaufara en það hafði
verið og andlitið þreytulegra og hrukkóttara. En hún var
enn blíð í lund og ljúf í viðmóti. Ég nam staðar og virti hana
fyrir mér.
Hún !eit á mig og brosti dauflega.
„Bíddu nú bara,“ sagði ég. „Já — bíddu nú bara við.“
„Eftir hverju á ég að bíða?“ spurði hún um leið og hún
bar strokjárnið upp að kinninni tii þess að vita, hve heitt
það væri.
Ég beið, þar til strokjárnið var orðiö kalt. Þá fór mamma
lnn í eldhúsið og fékk mér bréf í lokuðu umslagi.
„Sjáðu nú til,“ sagði ég dálítið hikandi, því að ég vissi
ekkí sjálfur, hvernig ég átti að koma orðum að því, sem ég
ætlaði að segja. „Einhvern tíma ætla ég að gera fyrir þig
dálítið .... dálítið, sem um munar."
„Viltu gera dálítið fyrir mig núna? Bara smávegis vik.
Viltu skreppa til Kötu með skilaboð?“
„Já, auðvitað, mamma."
Ég skrapp oft til Kötu, þegar mamma þurfti að koma til
hennar bréfmiða frá mömmu — það sparaði frímerki. Kata
/ar nefnilega búsett í Barloan. Murdoch var aftur á móti
lastráðinn starfsmaður sjá Dalrymple aldinræktarmanni
og spjaraði sig ágætlega. Hann var einnig fluttur burt frá
Sjónarhóli og virtist einskis sakna.