Tíminn - 30.11.1948, Qupperneq 6

I ; ! T 'W :
TÍMINN, þriðjudaginn 30. nóv. 1948.
266. blaðí
(jatnia Bíé
Fljétonsll gaill
(Boom town)
Amerísk stórmynd með
Clark Gabel
Spenier Tracy
Claudette Colbert
Hedy Camarr
Sýnd kl, 5 og 7
lia Síq
Jrípoli-híé
Koinmgman
skemaBitlr sér
6 (Kongen morer sig)
éprenghlægileg og bráðskemmti
,}$g frönsk gamanmynd. —
':Danskur texti.
Victor Francen
M. Ilaimu
i Gaby Morley.
Sýnd kl. 7 og 9
Grant skipstjóri
og foörn laans
Sýnd kl. 5
Sími 1182
KAfNSMERKIÐ
(The Mark of Cain)
Afar spennandi og áhrifamikil
ensk stórmynd frá „Two Cities"
Aóalhlutverkið leikur enski af-
burðarleikarinn
Eric Fortman
ásamt Sally Gray
Bönnuð börnum innan 16 ára
Sýnd kl. 7 og 9
Tónlist og
tilhugalíf.
Hin fallega og skemmtilega
músíkmynd í eðlilegúm litum.
’- Sýnd kl, 5
SíSasta sinn
---' SS'■■■*'--------------
Sœjarbíé
Hafnarfirði
ð ...
GleMkonan
Mjíjg^hjifamikil, spennandi og
sérstaklega vel leikin finnsk
kvikmynd'‘úr líjti vændiskonunn
;,ar. Danskur texti.
Bönnuð börnum innan 16 ára
Sýnd kl. 7 og 9
Sigrún
á Sunnnkvoli.
(Synnöve Solbakken)
Áhrifamikil og vel gerð sænsk
kvikmynd gerð eftir hinni frægu
sanmefndu sögu eítir Björn-
stjerne Björnson. — Danskur
texti.
Aðalhlutverk:
Karin Ekelunl
Victor Sjöström
Sýnd kl. 5, 7 og 9
Uajjtoapfyariœf'híé
Elsklusgá drottu-
iugaríuuar.
Elisabeth Dronning af England
Afar tilkomumikil og skrautleg
söguleg stórmynd — í eðlileg-
um litum, er gerist á stjórnar-
árum Elísabetar Englandsdrottn
ingar.
Myndin er með dönskum texta.
Sýnd kl. 7 og 9. — Sími 9249
a
Yjatnatúíé
Glivei* Twist
'i amúrskarandi stórmynd frá
Sagei-Lion eftir meistaraverld
'Dickens.
Kobert Newton
Alec Guinness
Sýnd kl. 9
Sönnuð börnum yngri en 16 ára
------------------------—
Hausavíxl.
(Vice Versa)
3i áðskemmtileg enstc gaman-
inynd.
Rogrer Livesey
Kay Waish
Sýnd kl. 5 og 7
Erlent yfirllt
(Framhald af 5. slðu).
Afstaða þessara manna mun að
líkindum ráða úrslitunum um það,
tíior, stefnan verður sigursælli í
æSðstaráðinu. Þeir hafa það í hendi
siimi að ákveða, hvort ný styrjöld
héfst fyrr en varir eða hvort hún
dregst á langinn og þá geta alltaf
gerzt atburðir, er tryggja friðinn
tij frambúðar. Bezta trygging frið-
arins verður þó alltaf efling Vestur-
Evrópu.
HvafS IsSSess* kygg-
ingu lýsislicrzlti-
verksmilSju?
(Framhald af 4. síðu).
kollinum, að skýrzla þeirra
tyeggja verkfræðinga, sem að
framan greinir, J. G. og G.
M., séu nokkurt loka orð í
þessu máli.
’ Stjórn S. R. hefir nú t. d.
ákveðið að senda skýrzlu
Guðm. Marteinssonar, raf-
orkumálastjóra hr. Jakobi
Gíslasyni til umsagnar. En
umsögn Guðmundar er í öll-
um aðalatriðum alveg gagn-
stæð áður útgefinni skýrslu
Rafmagnseftirlits ríkisins um
sama efni.
Þá þykir mér líklegt, að
rætt verði við bæjarstjórn
Siglufjarðar um þrjú mikil-
væg atriði:
1. Verð á rafmagni til
herzluverksmiðju.
2. Forgangsraforku. Því að
vitað er, að orkuaukning
Skeiðfossyirkjtinarinnar nem
ur á næstunni 1600 kw, en
lýsisherzlustöðin þarf ekki
hema ca. 1000—1100 kw. —
Það er mál Siglfirðinga
sjálfra, en ekki annarra að
ákveða til hverra hluta hin
mikla orkuaukning verður
notuð.
Þykir mér ekki ólíklegt, að
Siglfirðingar vilji nokkuð
takmarka við sig notkun raf-
magns til að greiða fyrir því,
að lýsisherzluverksmiðjan
fái nægilegt rafmagn.
3. Verksmiðjustæðið.
Komi það í ljós, að lóðir
þær, sem þegar hafa verið
ætlaðar fyrir lýsisherzlu-
verksmiðj u á Siglufirði, séu
of litlar, er nauðsynlegt að
grennslast um hjá bæjar-
stjórn Siglufjarðar, hvort
hún getrur boðið fram meira
landrými.
Þau þrjú atriði, sem ég
hefi. ’öént hér á, eru öll þess
virði,- aó þau verði athuguö.
Fu-jíýrðíngar um það, að
núvéraíidi ríkisstjórn hafi
hætt ‘ýfS.. að byggja lýsis-
herzlfR^fEsmiðju á Sigiu-
firði, hafa ekki við rök að
styðjást. • 1 '
Stjórn S. R. mun gera form
legar.tilMgur til sjávarútvegs
málaráðíierra um staðsetn-
ingu lýsisherzluverksmiðj -
unnar.
Slík ákvörðun mun enn
bíða um nokkurn tima, þar
sem fyllri gagna þarf að afla
í þessu máli en nú liggja fyr-
ir.
BERNHARD NORDH:
I JðTUNHEIMUM
FJALLANNA
8. DAGUR
Niðurlagsorð.
Ég er ekki í nokkrum vafa
um hvar á að reisa lýsisherzlu
verksmiðju ríkisins, — það
er í höfuðborg síldariðnaðar-
ins, Siglufirði. Og það mun
sannast við ítarlegri athug-
anir, að þar er fyrir hendi
nægileg orka.
Orkuaukning, sem áætluð
er í Skeiðsfossum og koma
mun á næstunni, nemur eins
og áður segir ca. 1/3 melra en
lýsisherzluverksmiðjan þarf.
Bjóði Siglfirðingar lýsisherzlu
verksmiðjunni, að henni
verði ábyrgst orka, sem nem- j
ur 2/3 af viðbótarorkunni,
(fara rökin fyrir flutning
j verksmiðjunnar til höfuð-
borgarinnar að veikjast.
Það væri freistandi að hafa
grein þessa nokkru lengri og
bera saman skilyrði þau, sem
Reykjavík og Siglufjörður
hafa til að bera fyrir lýsis-
herzluverksmiðju, en því slæ
ég á frest þar til frekari til-
efni gefst.
SKIPAUTGCKÐ
RIKISINS

Mun öflun slíkra gagna
verða að sjálfsögðu hraðað,
þar áéih; n'alfðsynlegt er að
fara að ákveða staðinn fyr-
ir verksmiðjuna.
Áætlunarferð til Húnaflóa-,
Skagafjarðar- og Eyjafjarð-
arhafna hinn 3. n. m. Tekið
á móti flutningi til hafna
milli Ingólfsfjaröar og Haga-
nesvíkur og til Ólafsfjarðar
og Dalvíkur á morgun. Pant-
aðir farseðlar óskast sóttir á
fimmtudaginn.
Aðvörun
Þeir, sem eiga garðmat á af-
greiðslu vorri hér, vitji hans j
nú þegar. Útgpröm greiðir
engár bætur vegná skemmda
af völdum frosts.

Nóttin hafði á nýjan leik færzt myrk og þrúgandi yfir
Marzfjöllin. Veðrið var enn torrætt, stórhríð virtist þó
ekki yfirvofandi. Éli, sem gert hafði um kvöldið, hafði stytt
upp von bráðar, og nú mátti við og við sjá stjörnu gægjast
fram úr skýjarofi. Vindinn hafði lægt. Það var aðeins uppi
í skörðunum, að nýfallin mjöllin leitaði undan þytvindun-
um í skýlli. staði.
Jónas kom gangandi á skíðum sínum eftir hjalla, því nær
tvær mílur frá Marzhlíð. Hann var svo þreyttur, að hann
gat varla hrært fæturna. Hann hafði verið heilan sólar-
hring uppi á fjöllunum matarlítill. Vindhanginn bógur af
tófvt sagði lítið í mann, sem lagt hafði á sig slíkt erfiði
sem hann í eltingaleiknum við jarfana. Hann reikaöi í spori
og varð að einbeita öllum kröftum sínum til þess að geta
haldið sér uppréttum. Nú hefð'i hann getað lagzt niöur og
sofnað hvar sem var. En það hefði verið sama og gefa sig
dauöanum á vald. Hann varð að halda sér vakandi til þess
að geta staðizt kuldann.
Hann barðist því við þreytuna og brauzt áfram. En hann
stefndi ekki heim. Ferðinni var heitið í kofa, sem Dapparnir
notuðu, þegar þeir héldu sig á þessum slóðum. Ef hann kæm-
ist þangað og fengi næturhvíld, myndi heimförin verða hon-
um auðveld.
Lappakofinn var rétt fyrir ofan skógarmörkin. Hann var
raunar á kafi í snjó, og það var hreinasía furða, að Jónasi
skyldi takast ða greina hann frá öði*um snjódyngjum þarna
í birkikjarrinu. Eftir hálftíma amstur tókst honum að opna
dyrnar. Hann kastaði skinnunum af jörfunum inn í kofann
og hneig á fjóra fætur, þegar hann hafði hallað hurðinni að
stöfum.
Hann varð að beita síöustu kröftum sínum til þess að
kveikja eld í hlóðunum, fylla pottgarminn, sem þarna var, af
snjó, setja hann yfir eldinn og láta í hann bita af hrein-
dýrakjöti, sem hann hafði tekið með sér. Snjórinn bráðnaði,
vatnið ylnaði og hlýjan tók að streyma um kofann. Reykur-
inn lyppaöist upp um gatið, sem hann hafði gert á fann-
hjúpinn, er lá yfir þakinu.
Jónas settist á gólfiö fyrir framan hlóðin og krosslagði
fæturna eins og Lappi. Enginn hörgull var á eldivið, og hann
bætti duglega í hlóðin og saug að sér kjötlyktina, sem lagði
upp úr rjúkandi pottinum. En hver hreyfing og hver andar-
dráttur vitnaði um það, að hann barðist harðri baráttu við
svefninn, sem sótti að honum í leyni.
Þess var langt að bíða, að kjötið soðnaði, og Jónas dottaði
og hrökk upp til skiptis. Hann hafði tekið af sér húfuna, og
bjarminn frá eldinum flökti um veðurbarið and,lit hans. Þaö
var hér um bil eins hörkulegt og andlit Arons, en hann var
ekki eins skarpleitur. Af andlitsdráttunum mátti þó glögg-
lega ráða, að þessi drengur frá Marzhlíð myndi ekki vera
neitt lamb að leika sér við. Nefið var ofurlítið bogið, enniö
mjög hátt, og dökkjarpt háriö myndi hafa orðið mörgum
konum augnayndi, ef það hefði verið í nánari kynnum við
greiðu og þvottaefni. Jónas var tvímælalaust glæsilegastur
bræðranna frá Marzhlíð. En það var eiginleiki, sem kom
honum að litlum notum. Laglegt andlit fleytti engum langt
í fjallabyggðunum. Það var ekki margt ungra stúlkna á
næstu grösum, og þær, sem til voru — ja, þær urðu að hugsa
um fleira en fallegt andlit, þegar þær völdu sér lífsförunaut.
Nei, þá var skrokkurinn Jónasi meira þarfaþing. Hann var
ekki annað eins tröll að vexti og faðir hans, en hann var þó
hér um bil þrjár álnir á hæð og ekki fullvaxinn enn. Eftir
eitt ár átti hann að hafa áunnið sér sama orð og faöir hans
fyrir líkamsburði. Hvort honum myndi svipa til Lars að
lundarfari, var allt vafasamara.
Jónas hefði sennilega ekki getað bægt frá sér svefninum,
ef hann heföi ekki haft jarfaskinnin fyrir framan sig. Öðru
hverju greip hann ósjálfrátt skörunginn. Það voru ekki
heldur nema fjögur ár síðan hann drap fyrsta jarfinn, og þá
hafði hann barið dautt dýriö, þar til það var orðið að einni
klessu og ekki heil lófastór bót af skinninu. Hvers vegna?
Orsakirnar mátti kannske rekja til atburðar, sem geröist,
þegar hann var þriggja ára snáði — þá varð hann að horf-
ast í augu með klær og vígtennur jarfa, sem ekki munaði
neinu, að gerði út af við hann. Sá atburður var greyptur svo
djúpt í huga hans, að jarfinn hlaut alla ævi að verða höfuð-
fjandi hans. Á því var engin önnur skýring.
Kjötið soðnaði. Jónas slokaði í sig soðið og brytjaði kjöt-