Tíminn - 05.01.1949, Blaðsíða 7

2. blað
l'ÍMINN, miðvikudaginn 5. janúar 1949.
r r=,i
7
IIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMlllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
í 1
= )
= I
TILKYNNING
um söluskatt
Hér meö er athygli allra atvinnurekenda og þeirra,
sem stunda sjálfstæða atvinnu, vakin á fyrirmælum
varðandi söluskatt í 21.—28. gr. laga nr. 100, 29. des.
1948 um dýrtíðarráðstafanir vegna atvinnuveganna.
Er sérstaklega vakin eftirtekt á þeirri breytingu,
að frá 1. jan. 1949 er söluskatturinn 2% af smásölu og
3% af annarri sölu, á vöru, vinnu eða þjónustu.
Ennfremur skal á það bent samkvæmt B-lið 23.
gr. laganna, að enda þótt menn séu ekki bókhalds-
skyldir, er þeim skylt að greiða söluskatt, ef söluskatt-
skyld ársvelta þeirra nemur yíir 30 þúsund krónum.
Nú leikur vafi á því, hvort einhver njóti undan-
þágu samkvæmt þessum lið, vegna þess, að fyrirfram
verður ekki vitað, hvort söluskyld velta muni nema
ofangreindu lágmarki, og skal aðili leita úrskurðar
skattstofunnar um, hvort söluskatt skuli bætt við verð
vörunnar. Hafi söluskatti verið sleppt með leyfi skatt-
stoíunnar, fellur leyfið jafnskjótt niður, ef í ljós kem-
ur, að veltan muni ná skattskyldu lágmarki.
Vanræki einhver að leggja söluskatt á vöru án
leyfis skattstofunnar, verður veltan eigi síður öll skatt-
skyld, ef hún fer yfir skattskylt lágmark, nema sér-
stakar máisbætur séu.
Skattsfjórinn í Reykjavík
IIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIIII
BIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllll'
“ u
|auglýsing|
| nr. 47 1948 I
| frá skömmtunarstjóra |
Samkvæmt heimild í 3. gr. reglugerðar frá 23. sept. I
| 1947, um vöruskömmtun, takmörkun á sölu, dreifingu 1
| og afhendingu vara, hefir verið ákveðið að taka upp |
1 skömmtun á smjörlíki og annarri matarfeiti fram- i
| leiddri úr erlendu hráefni, frá og með 1. janúar 1949. 1
Fyrir því er hér með lagt fyrir alla þá, er hafa 1
| undir höndum urnræddar vörur eða erlent hráefni til |
i framleiðslu á þeim, að senda hingað til skrifstofunnar i
i skýrslu um birgðir sínar af slíkum vörum, eins og þær I
| voru hinn 31. des. 1948 kl. 6 e. h. eigi síðar en 6. janúar I
1 1949. Undanþegnar þessu eru þó heimilisbirgðir ein-
| staklinga, sem ekki eru ætlaðar til sölu eða notkunar
1 í atvinnuskyni.
Verzlanir, sem framkvæma almenna birgðataln-
1 ingu samkvæmt auglýsingu skömmtunarstjóra nr. 45/
i 1948, eru beðnar að tilfæra birgöir sínar af þessum
| vörum á birgðaskýrsluna sem nýjan lið í matvöru-
1 flokknum.
Reykjavík, 31. des. 1948.
Skömmtunarsíjóri
iiiiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimii
I Skattamál sam>
vlmmfélagaima
(Framhald aj 4. si3u).
samkvæmt skattalögum okk-
ar 20% af kaupverði fyrstu
3 árin. Hafi togarinn kostað
2 milljónir, hefir eigandi
hans fengið að draga frá tekj
um sínum 400 þús. kr., auk
alls viðhalds, á skattárinu.
Þar sem togarar hafa frek-
ar hækkað en lækkað í verði,
að sögn Morgunblaðsins, þá
er þarna um fyrningarsjóð að
ræða, sem er hreinn gróði.
Skattgreiðandinn hefir auk
þessa heimild til að leggja í
varasjóð 1/3 af nettótekjum,
að viðbættum tekjuskatti og
útsvari næsta árs á undan.
Hann hefir því alltaf getað
lagt fyrir yfir 300 þús., ef
hann borgar skatt af 600 þús.
Skattfrjáls gróði þessa
þrautpínda skattþegns má því
teljast 700 þús., fyrir utan
það, sem eftir varð af 600
þúsundunum, sem skattlagð-
ar voru.
Slíkur skattgreiðandi er
píslarvottur í augum þeirra,
er í Morgunblaðið rita.
En í augum flestra skatt-
borgara mun verða talið, að
sæmilega sé séð fyrir þeim
skattþegn, sem getur lagt upp
sem hreinan gróða, eftir að
hann hefir borgað öll opin-
ber gjöld, 800 þúsund krón-
ur. Það er 400 þús. í fyrning-
arsjóð, 300 þús. í varasjóð
(þar með talinn nýbygging-
arsjóður), og rúm 100 þúsund
hefir hann eftir af hinum
skattskyldu 600 þús. krónum,
þegar skattur og útsvar hefir
verið á lagt, hafi hann verið
búsettur í Reykjavík.
Er ekki sá málstaður illa
kominn, sem grípa þarf til
slikra forsenda?
En sagan er ekki öll sögð
ennþá af hinum seinheppna
leiguþjóni kaupmannavalds-
ins.
Hann telur útgerðarfélög-
in ver farin en samvinnufé-
lögin, með hinn skattfrjálsa
hluta, er þessi félög leggja í
varasjóð, vegna þess, að út-
gerðarfélögin verði að binda
helming framlagsins í ný-
byggingarsjóðum, sem þau að
eins geti notað til kaupa
nýrra framleiðslutækja. Sam
vinnufélögin megi aftur á
móti nota allan sinn varasjóð
til reksturs eða í rekstrar-
halla. Flestum mun nú finn-
ast, að það sé ekki frekar fríð
indi fyrir samvinnufélög en
útgerðarfélög, að nota eignir
sinar til að mæta reksturs-
halla. Gagnvart því atriði, að
samvinnufélögin megi nota
allan sinn sjóð til reksturs
fyrirtækinu, en útgerðarfélög
in megi aðeins nota nýbygg-
ingarsjóðshlutann til endur-
nýjunar framleiðslutækja,
má vekja athygli á fyrirbæri,
er gerzt hefir, og sýnir, að út-
gerðarmönnum þykir ekki
svo slæmt að ávaxta fé sitt í
nýbyggingarsj óðunum.
Það hefir komið í ljós, að
ýmsir hafa kosið heldur, að
eiga fé sitt inni í nýbygging-
arsjóðunum, sem geymdir eru
í banka eða í tryggum verð-
bréfum, og fá þess meiri lán
í Stofnlánadeild, heldur en
nota sitt eigið fé til endur-
nýjunar framleiðslutækjum.
Þeir virðast því sjálfir telja
sér betra að eiga féö þannig
á vaxtað, heldur en nota það
til reksturs.
Hér að framan hefi ég þá
að nokkru rakið blekkinga-
veí leiguþjóna kaupmanna-

111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
£ -
|auglýsing|
I nr. 51 1948 |
| frá skömmtunarstjóra)
Samkvæmt heimild í 3. gr. reglugerðar frá 23. sept. |
| 1947 um vöruskömmtun, takmörkun á sölu, dreifingu I
| og afhendingu vara hefir vérið ákveðið að veita vefn- I
| aðarvöru-, fatnaðar- og búsáhaldaskammt að upphæð I
| áttatíu krónur á tímabilinu 1. janúar til 1. apríl 1949. I
| Felld hefir verið niður skömmtun á öllum bús- i
| áhöldum, öðrum en þeim, sem eru úr leir, gleri eða 1
I postulíni. Til viðbótar þessum skammti hefir jafnframt |
| verið ákveöið að veita sérstakan skammt fyrir tveim |
| pörum af sokkum á þessu sama tímabili, og að heim- 1
| ila úthlutunarstjórum að skipta sokkamiðunum í |
I venjulega vefnaðarvörureiti, og gildi hvors sokkamiða §
É ákveðið fimmtán krónur.
Reitirnir 1—400 gilda því á „Fyrsta skömmtunar- |
| seðli 1949“ 20 aura hver við kaup á hverskonar skömmt- |
i uðum vefnaðarvörum og fatnaði, öðrum en sokkum og |
| vinnufatnaði. sem hvorttveggja er skammtað með sér- I
I stökum skömmtunarreitum. Einnig er hægt að nota i
i reiti þessa við kaup á innlendum fatnaði, samkvæmt 1
| einingarkerfi því, er um ræðir í auglýsingu skömmtun- I
| arstjóra nr. 52/1948, og öllu efni til ytri fatnaðar, sem |
| skammtað hefir verið með stofnauka nr. 13. Reitir |
| þessir gilda einnig til kaupa á hverskonar búsáhöldum 1
\ úr gleri, leir og postulíni. Miðað er í öllum tilfellum við 1
| smásöluverð allra þessara vara. i
Nýr stofnauki fyrir ytri fatnaði verður ekki gef- I
| inn út til annarra en þeirra einstaklinga, er óska skipta |
I á stofnauka 13, er þeir kynnu að eiga ónotaða. I
Vefnaðarvörureitirnir 1—400 eru vöruskammtar í
i fyrir fyrstu þrjá mánuði ársins 1949, en halda allir inn- |
| kaupagildi sínu til loka þessa árs.
Skammtarnir 1949 nr. 2 og nr. 3 gildi hvor um sig |
I fyrir einu pari af sokkum, hvort heldur er kvenna, s
I karla eöa barna. Úthlutunarstjórum allsstaðar er heim- I
i ilt að skipta nefndum skömmtum nr. 2 og 3 fyrir hina |
| venjulegu vefnaðarvörureiti, þannig að fimmtán krón- |
| ur komi fyrir hvorn skammt. Þessi heimild til skipta |
| er þó bundin við einstaklinga, enda framvísi þeir við |
§ úthlutunarstjóra stofninum af þessum „Fyrsta skömmt |
| unarseöli 1949“, og að skammtarnir, sem skipta er ósk- i
| að á, hafi eigi áður verið losaðir frá skömmtunar- I
| seðlinum. |
Um skammta nr. 2 og 3 gildir hið sama og vefnað- |
i arvörureitina, að þeir eru ætlaðir fyrir fyrstu þrjá i
= mánuði ársins, en gilda þó sem lögleg innkaupaheim- |
| ild til ársloka 1949. |
E 5
Reykjavík, 31. desember 1948.
Skömmtunarstjóri !
riiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuu
valdsins. Á undanhaldinu blekkingayef óvina samvinnu
hafa þeir kosið að bregða út-
gerðarfélögunum fyrir sig.
Það er ekki í fyrsta sinn,
sem kaupmannavaldið reynir
að nota útgerðina sér til
framdráttar. Allir vita, að ó-
þarfir milliliðir hafa um all-
an aldur mergsogið útgerð-
ina. Þeir hafa þótzt vera vin-
ir hennar, og reynt að telja
útgerðarmönnum trú um, að
samvinnumennirnir væru ó-
vinir þeirra. Með þessum
blekkingum og fagurgala hef
ir milliliðastéttinni tekizt að
nota ýmsa útgeröarmenn, og
látið þá berjast fyrir hags-
munum milliliðanna, á með-
an þeir (þ. e. milliliðirnir)
hafa á þúrru landi hirt ágóð-
ann af erfiði og áhættú út-
gerðarmannsins. Eitt af þess-
um yfirskins vináttubrögðum
milliliðanna er samanburður
eins og Mbl. gerir 18. des. S.l.
Enda þótt sá samanburö.ur
hafi neytt mig til að rekja
félaganna, þá er það víst, að
enginn samvinnumaður né
bóndi í þessu landi mun telja
eftir skattaívilnanir útgerðar
félaga. Vegna þess að útgerð
er þýðingarmikill en áhættu-
samur atvinnurekstur, sem
þarf að geta notið góðu ár-
anna til að safna til verri ár-
anna. Útgerðarmenn þurfa
aðeins að tileinka sér úr-
lausnir samvinnunnar, en
hætta að láta milliliðastétt-
ina skipta ostbitanum, eins
og apinn í dæmisögum Es-
óps. Framh.
Hestur
Á síðastliðnu sumri tapað-
ist rauðskjóttur hestur frá
Reykjavík. Finnandi vinsani-
legast geri aðyart í síma'365®
eða 3033.