Tíminn - 03.05.1949, Blaðsíða 6

TÍMINN, þriðjudaginn 3. maí 1949.
87. blaö
Uýja B'w
111111111111
Foxættin frií
Harrow.
| (The Foxes of Harrow). I
| Tilkomumikil amerísk stórmynd |
| byggð' á samnefndri skáldsögu =
5 effir Frank Yerby, sem komið i
|' hefir út í ísl. þýðingu.
Aðalhlutverk:
| Rex Harrison
Maureen O'Hara
Victor McLaglen
| =
Sýnd kl. 5 og 9.
i, -
•niiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiimiiMiiiui
VU)
SKÚMGOTU
Ráðskonan á
Grnnd
= =
(Under falsk Flag)
1 I
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Sala hefst kl. 1 e. h. |
Sími 6444 I
I I
nmimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiTiiiuiiiiiu
I Ua^nat'jjjarlarbw t
I i
Leyndarmál
lijartans
| Framúrskarandi góð amerísk I
| mynd, listavel leikin og hríf- |
| andi efni. — Aðalhlutv. leika: I
Claudette Colbert 1
Walter Pidgeon
June Allyson
| Sýnd kl. 7 og 9. — Sími 9249. \
C =
IIIIIII111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
| Ævi íónskáldsins f
I Rerlioz
i („La Symphonie Fantastique“) |
| Hin stórkostlega og ógleyman- =
1 lega franska stórmynd um ævi 1
| tónskáldsins Hector Berlioz. =
= Sýnd kl. 9.
SÍÐASTA SINN. I
Ævintýri |
hetjuimar
i (The Adventures of Don Coyote) |
= Sýnd kl. 5 og 7. I
IIIIIIIUIIIIMU/IlkJIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII.IIÍIIII
IIIIIIIIIIID Jjatnafbw iiiiiiiiiiii
Stórmyndin
Rauðn skórnir
(The Red Shoes)
Sýnd kl. 5.
Allra síðasta sinn.
IIMIIIIIIIIII ■■1111111111111111111111111111111111111111111111111111111
lllllllllllK Bœjatbw IIIIIIIIIIHI
I HAFNARFIRÐI |
| Leikjélag Iiajnarjjarðar \
sýnir revýuna
Gullna leiðin
i eftir JÓN SNARA i
í kvöld kl.' 8.30.
Sími 9184. =
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllll
Stjórnmálaviðhorfið
(Framhald af 5. síðu).
ess að reyna að halda sam-
Starfinu áfram. Enn kemur,
frman um allar skammirnar
ftm kommúnista, klökkvi í
'JV
xfim sumra Sjálfstæðismanna,
ýfir því að samstarfið viö
tommúnista skyldi slitna. Og
fegna misþyrminganna á
i|jálfstæðishetjunum og
^iargs konar ofbeldi var ekki
Verið með réttarrannsóknir
feg málaferli á þá „seku“ á því
íierrans ári 1946. Takið eftir
því, það gat spillt samstarfs-
möguleikum. Það varð að
halda öllum dyrum opnum
ftieðan verið var að tryggja
Éamsmunina með Alþýðu-
Élokknum. Nei, hagsmunirnir
eru þessum mönnum fyrir
öllu. Þrátt fyrir hárreitingu,
Qg:,smán héldu þeir áfram að
biðla til kommúnista um sam
starf.
Verði þeim að góðu, sem
halda að þetta sé fólkið, sem
útrýmir kommúnismanum á
íslandi.
V.
,Skrílsvikur‘ Sjálfstæðisfl.
Skríll og skrilsuppþot eru
..(jatnla Bw ................
Draismaeyjan
(HIGH BARBAREE) I
1 Spennandi og tilkomumikil ame \
\ rísk kvikmynd af skáldsögu i
I Charles. Nordhoffs. og .James |
| Norman Halls.
Van Johnson I
1 June Allyson
i Tliomas Mitchell
Marilyn Maxwell \
| Sýnd kl. 5, 7 og 9.
jiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiii
Ifripcli-bw..............
mmiimii
L\}'n L m.! floJL :
CIPÓ
, MaMí
11. DAGUR
orð, sem oft sjást xiú í íslenzk
um blöðum og heyrast víða
manna á milli. Orðið skríll er
í minni vitund óljóst hugtak,
en ég nota það þó. Uppþot við
Alþingishúsið 30. marz, er
með réttu fordæmt. Mest hafa
blöð Sjálfstæðisflokksins um
þetta ritað, enda tilvalið tæki
færi til þess áð láta margt
annað gleymast, sem óþægi-
legt er að þjóðin muni. En
þessi flokkur „fína fólksins"
(nafn sem nú er verið að
klína á aðra þeim til svívirð-
ingar), hefir sjálfsagt hrein-
an skjöld! Hver stóð fyrir
skrílsvikunni 1931? Hverjir
stóðu þá fyrir því að mölva
rúður í húsi forsætisráðherr-
ans? Hver stóð fyrri ópum og
óhljóðum við embættisbústað
forsætisráðherra kvöld eftir
kvöld? Hver stóð fyrir því þá
á fjöldafundi, að maður, sem
greiddi atkvæði öðruvísi en
öðrum líkaði, var barinn,
mölvuð af honum gleraugun
og föt hans rifin? Hver stóð
fyrir þeim tryllta „skríl“, sem
þá leitaði að Jónasi Jónssyni,
jafnvel í skipum í höfninni,
I Rauða mcrkið |
(The Scarlet Club) I
| Afar spennandi amerísk leyni- =
= lögreglumynd um leynilögreglu- \
i manninn Charlie Chan. =
1 Aöalhlutverk:
Sidney Toler
§ Manda Moreland i
i Ben Cater =
i Sýnd kl. 5, 7 og 9. |
| Bönnuð börnum yngri en |
i 16 ára. =
SÍMI 1152. I
11111111111111111111111111111111111111111111111111 miiiiiiiihiiii ii ii
og hvað hefði skeð, ef leitin
hefði borið árangur? Hann
ætlaði þá að mæta á fundi
flokksmanna í Eimskipa-
félagshúsinu. „Skríllinn“
komst að því, fór æðandi og
æpandi að fundarstaðnum.
Jónas varð að snúa við. Hann
flúði úr bænum, og sagði af
sér sem dómsmálaráðherra
til þess að reyna að sefa „skríl
inn“, Skrilæðið stóð í fleiri
daga. Og tilefnið var þá ekki
annað en það, að þing var
rofið með stjórnskipulegum
hætti og málum skotið undir
þjóðardóm. Dýpra skoðað var
ástæöan sú sama og alltaf.
Hagsmunaklíkan taldi kosti
sínum þrengt vegna lokunar
íslandsbanka, sem hún lengi
hafði haft að mjólkurkú.
Hvernig var um uppreisnina í
Hafnarfirði 1937? Þá voru 20
—30 kommúnistar í-*verka-
mannafélaginu Hlíf og gátu
engu áorkað án Sjálfstæðis-
manna. Rannsókn, fram-
kvæmd af Birni Blöndal, lög-
gæzlumanni og Jóhanni Jóns
syni, skipherra, leiddi í ljós,
að ofbeldisáform voru víðtæk
og skipulögð og að safnað
hafði verið hættulegum bar-
eflum. Sjálfstæðisflokkurinn
stóð fyrir þessari uppreisn,
með kommúnistum.
Þrennum kosningum hafði
hann tapað. Nú átti að ná
sérhagsmunastöðunni með
því að hóta uppreisn og of-
beldi.
Fátækt fólk, sem ekki fær
að vinna; ekki getur satt
svanga munna barna sinna,
tryllist stundum og gerir upp
reisn. Ef sérhagsmunaklíka
heldur að hún sé að missa
sælkerastöðuna, eigi að drepa
hendi í kalt vatn, er hún líka
reiðubúin til að beita upp-
reisnum, ofbeldi, ef hún sér
færi á því og þorir. Og þar
£em braskarastéttin er þrek-
laus og kjarklaus getur hún,
að jafnaði, vel hugsað sér, að
ofurselja landið, að fá er-
lenda aðstoð til að halda sér-
því enga athygli. Kraftar hans voru að þrotum komnir. Hann
tíróst samt enn /fram dálítinn spöl, en það var ekki annaö
sýnna en hann gæfi allt frá sér þá og þegar. Honum stóð
ekki lengur stuggur af birninum. Það var aðeins endur ög
sinnum, að hann mundi eftir því, að hann hafði orðið var
við bjarndýr — þetta var líkast vondum draumi, sem hann
haföi einhverntima dreymt. Hann var ekki einu sinni
hræddur við aiturgönguna, sem hann þóttist hafa séð.
Agun voru hörð og gljáandi, og öðru hverju setti að honum.
svima, svo að hann varð að þrýsta höfðinu niður að rakri
jörðinni til þess að varna því, að hann félli í öngvit. Jakk-
inn var fyrir löngu dottinn af særða fætinum. En Abraham
vissi það ekki einu sinni. Hann hlykkjaðist bara áfram eins
og ormur. Einhver hulinn kraftur beindi för hans vestúr
á bóginn.
★
Það var um hádegisbilið, að fólkið á Saxanesi sá bát á
reki úti á Kolturvatninu. Það var dálítil vestangola, og bát-
inn rak hægt austur yfir í áttina þangað sem Angurmanns-
elfa féll úr vatninu í stríðum streng. Bændurnir reru út
að bátnum til þess aö bjarga honum, áður en hann lenti í
ánni. Þeir fundu Abraham liggjandi meövitundarlausan í
kjalsoginu.
Abraham var með óráði fyrstu vikuna. Hann rausaöi um
bjarndýr og andilt, sem gægðust út úr skógarrunnunum.
Hann var svo óstýrlátur, að það varð að binda hann niður
í rúmið. Karlmennirnir litu undarlega • hver til annars, og
konurnar börmuðu sér. Maðurinn var leikinn af illum vætt-
um. Draugar eða forynjur eða galdranornir höfðu svipt
hann ráði og rænu.
★
ÞaÖ liöu tveir mánuðir, áður en Abraham yröi rólfær.
Hann langaði ekki aftur yfir í Marzhlíð. Saxanesmenn höfðu
sótt þá búsmuni, sem hann átti þar, og nú hafði hann ein-
sett sér að takast langferð á hendur — fara heim. Kvíguna,
sem nú var oröin kýr, var þegar búið aö selja. Jón í Skriðu-
felli hafði keypt hana aftur fyrir sama verð og hann seldi
Abraham hana um veturinn-. Bátinn hlaut Eiríkur Eiríksson
á Saxanesi að launum fyrir þá hjúkrun, sem hinum limlesta
manni hafði verið veitt á heimili hans. í fyrstu snjóum, í
lok septembermánaðar, hélt Abraham af staö austur á bóg-
inn með framhlaðninginn sinn við öxl sér. Hann ætlaði al-
drei framar að hætta sér á vald þeim vættum, sem drottn-
uðu í skuggum Marzfjallsins.
Fólkinu við Kolturvatnið fannst Abraham hafa sloppið
vel. Hvað hefði gerzt, ef hann hefði verið kyrr í Marzhlíö
um það leyti. sem Lapparnir fóru fram hjá? Nú var að vísu
búið að skrá býli við Marzvatniö, en þar var enginn byggð
og litlar líkur til þess, aö þar yrði nokkurn tíma byggð.
Lapparnir færðu sig nær eldinum, þegar þeim barst til
eyrna, hvernig farið hafði fyrir frumbýlningum í Marzhlíð.
Þeir kinkuðu kolli hver til annars,, eins og verið væri að
tilkynna dauðadóm, er felldur hefði verið yfir sakamanni.
Það var Níels einn, sem lét sér fátt um finnast. Hann sat
spölkorn frá hinu fólkinu og hvessti bjarndýraspjót með
tinnusteini. Snögglega fleygði hann frá sér brýni sínu.
— Þetta er aðeins sá fyrsti, sagði hann hatursfullum
rómi. Og hann beið ekki eftir svari, heldur grúfði sig ógn-
andi yfir spjótið.
Vei hverjum þeim, s^m áræddi að taka sér bólfestu í
hlíðum Marzfjallsins.
IV.
Svo var það helkalt ivetrarkvöld tveimur árum síöar.
Stjörnumar blikuðu, og túngiið kastaði fölu og draugalegu
skini yfir snæviþaktar auðnirnar. Það var blæjalogn. Hvergi
bæröist grein né sinustrá. Hvergi sásjt nokkur lífsvottur.
Skógurinn var helfreðinn, og inni í runnunum grúfðu sig
svartir skuggar, þar sem. dauðinn sjálfur gat leynzt.
Allt í einu kváðu við langdregin gól, og það var eins og
auðnin stæði á öndinni. Refur skauzt hljóðlega í gjótu sína,
hagsmunum sínum, og gerir
það, ef hagsmunir hennar eru
ella í hættu.
Á þetta stig er nú íslenzkt
þjóðfélag að komast, og skulu
færð rök að því, en jafnframt
reynt að benda á leiðir til að
afstýra þessum þjóðarvoða.
Framhald.