Tíminn - 17.06.1950, Blaðsíða 11

AUKABLAÐ
TÍMINN, laugardaginn 17. júní 1950
11
EFTIR MARY BDNSANGUET
Kanada er meginland og
engin smálenda. Maður, sem
ætlar að setjast þar að, á um
margt ólíkt að velja. Hann
getur farið til hinnar raka-
sömu og veðurmildu vestur-
strandar eða keypt þúsund
ekrur ónumins lands í Brezku
Kolumbíu, þar sem fjórtán
þumlunga ársregn er talið til
fádæma. Hann getur fengið
sér hveitiland á sléttum Mið-
Kanada, þar sem moldin er
mjög frjósöm, en loftslagið
stundum lítt þolandi. Ef hann
kýs lieldur austurhluta lands
ins, er varla um ' annað að
ræða en kaupa sér gamal-
i*&ktað býli í suðurhluta On-
toríóhéraðs, eða þá —■ ef
hann er ævintýramaður —_fá
sér nokkur hundruð ekrur
hins ónumda skóglendis
nokkru norðar, ryðja skóg-
Inn og skapa sér lífsskilyröi.
Lífsbaráttan á slíkum býlum
er hörð og miskunnarlaus,
en starfið þar er heilnæmt.
Á einu þess háttar býli átti
ég heima eitthvert hamingju
ríkasta ár ævi minnar. Það
var í Dayton — litlu sveita-
félagi í Algoma.
í Dayton er ein tylft býla,
eða því se mnæst. Þau standa
meðfram malarvegi. Um mílu
vegar í suðri er Huronvatnið,
en í norðri er óslitinn skóg-
ur allt til strandar Hudson-
flóans.
í Dauton er meginlands-
loftslag, svo sem gefur að
skilja, þar sem þúsund míl-
ur eru til sjávar. Brunahiti
og heljarkuldi skiptast á.
Fimm mánuði ársins er land-
ið helfrosið og hulið djúpum
snjó, og allir vegir eru ófærir
öðrum farartækjum en sleð-
um. Þyrping hlýlegra bæj-
anna í Dayton er þá eins og
eyja í dimmu hafi hinna hel-
frosnu skóga.,
Ég held að börnunum finn-
ist árið byrja á jólunum. Þá
eru lítil og beinvaxin greni-
tré höggvin úti í skógi og bor
in inn í stofu og skreytt
englahári og marglitum kert
um. Hver einasti bær er þrif-
inn og þveginn í hólf og gólf
og skreyttur grenigreinum og
sedruslimi. Á jólanóttina er
gefið í stallinn í auðum bás
í fjósinu, svo að Sankti Klá-
us geti hýst þar hreindýr sín.
j En þegar hátíðírnar eru um
garð gengnar, byrjar vinnu-
árið þarna í sveitinni. Jafn-
skjótt og ísinn á vötnunum er
ökufær er farið í íshögg. ís-
inn er tekinn í stykkjum og
ekið heim í ískofana til notk-
unar við geymslu matvæla að
sumrinu. Þegar íshögginu er
lokið, er haldið til skógar, til
þess að höggva allan þann
við, sem nota þarf til jafn-
lengdar næsta ár.
En kvenfólkið er líka önn-
um kafið þessa vetrarmán-
uði. Húsverkin eru mörg og
margvísleg, en þó gefst hús-
freyjunum og dætrum þeirra
stundum tækifæri til að
skreppa til nágrannanna
milli hádegis og kvöldverðav.
Þá leggja þær á þægasta
klárinn og beita honum fyrir
léttisleðann og aka í heim-
sóknina.
Þessar heimsóknir veita
margvíslega ánægju. Eldri
konurnar setjast í þægileg-
ustu stólana í dagstofunni og
hjala saman og prjóna í á-
kafa, því iðjulausar eru þær
ekki stundinni lengur. Heima
sæturnar pukra saman í ein-
hverju stofuhorni og skoða
myndir, pískra og hl^eja, eða
télja upp fötin, sem þær ætla
að kaupa sér í Eatonsbúðinni
í Toronto.
Þegar gestirnir hafa staðið
við eina eða tvær klukku-
stundir, fer húsmóðirin að
hita undir katlinum og veit-
ir síðan gestum sínum te eða
kakó með öllu tilheyrandi. Að
því loknu fer aðkomufólkið
að búast til heimferðar.
j En heimsóknirnar eru ekki
einu gleðisamkvæmi vetrar-
ins. Ekki mun liðið langt á ár
| ið, er ungt fólk safnast til
skautahlaups á bláum ísi ein
hvers vatnsins á stjörnu-
j björtu og mánaljósu kvöldi.
1 Á vatnsbakkanum leiftra við
arbál og þar er hitað kaffi og
1 steiktar kartöflur. En þegar
' snjórinn er lagstur á ís vatn-
: anna og gerir hann ófæran til
1 skautaferða, safnast fólkið
til sleðaferða í hliðum og
brekkum, og stundum er stig
inn fjörugur dans í skólahús
inu.
| Dansinum okkar fylgir mik
il gleöi og kátína. — Þegar
dagsverkunum var lokið, og
við höfðum snyrt okkur og
j snætt kvöldverð, stigum við
j á sleðann og ókum af st-að.
. Við hvern bæ bættust fleiri
j og fleiri í sleðann þar til hann
(var yfirfullur. Þegar við kom
j um í skólahúsið, hafði borð-
unum verið raðað meðfram
veggjum 'skólastofunnar. í
livorum enda stofunnar
hékk lampi. Á ofninum við
annan stafninn sauð á katl-
inum. Við hinn stafninn
stóðu tveir fiðluleikarar og
voru að stilla hljóðfærin, og
hjá þeim stóð kallari, sem
stjórnaöi dansinum. Hann
hrópaði: „Fáið ykkur dansfé-
laga, nú byrjum við“. Hópar,
hver með fjórum pörum,
mynduðust á gólfinu eins og
í enskum sveitadansi. Fiðlu-
leikararnir hófu leik sinn, og
kallarinn söng undir, og í
vísunni, sem hann söng, var
sagt fyrir um dansinn, og all-
ir gerðu eins og fyrir var
mælt. Dansinn dunaði og
fólkið iðaði af kæti, og áður
en nokkurn varði var komið
miðnætti, og þá fengu allir
te með smákökum, og svo var
dansinn hafinn á ný. En
klukkan tvö var gleðinni slit
ið, því að snemma þurfti að
fara til mjalta. Við stigum á
Þessi dcmsxi bóndi var cð plœgja akur sinn, en rign-
ingin hefir verio svo stórkos leg, að hann verður að hœtta
og hér er hann á hcinilelð með plóghestana.
Samvinnustarlið hefir orðið atvinnulífinu við Eyjafjörð lyftisíöng. Bætt aðstaða út-
gerðarinnar,^ aukin ræktun og framleiðsla er árangur þess, sem sjá má í hinum fögru
byggðum Eyjafjarðar. (Ljósm. Guðni Þórðarson).
sleðann, slógum í klárinn og
ókum í einum spretti heim.
Næsta dag var danshöllin okk
ar skólastofa á ný.
Skólastarfið þarna í dreif-
býlinu er nokkuð sérstakt og
athyglisvert. Hvert hreppsfé-
lag í Ontorló, sem hefir tól°
skólaskyld börn eða íleþþ, hef
ir heimild til að reka skóla.
Kennarar vi'ð .riika skóla
þurfa því að k.enna samt'nr-s
börnum á aldrinum 6—14 ára.
Kennarinn okl: r í r avton
var ung, smávaxin. stúlka,
tuttugu og eins árs gömul. og
þegar hún stóð í hópi elztu
drengjanna. sem hún kenndi,
var hún sjálf l.kust barni.
Kirkju- og kristnihald cr
lika ýmsum annmörkum háð
þarna í clreiíbýlínu. Hin al-.
menna kirkja Kanada sennir
nýútskrifaða guofræðinga t-1
skylduþjónustu á þessar sl'6‘3
ir, og h'ver ’cc-'rra á að þjcna
sex eða sjö kirkjum. Hjá prest
inurn okka : var ðaldrei messu
fall allan veturinn. Ýœist.
kom hann t5l lcirkiunnar á
skíðmn, heoti éða léttisleða.
Og hami kom ekkl aSeins tT
þess að messa. Fá skautamót
eða skpmn.ti:vundir þöttu fv7’
komnir nesaa presturinn væri
með.
Þannig li'ðú vstrarmánuð-
irnir í störíum óg gíeðskan.
og mcnn tóku nð verða varir
fyrstu vori'cðanna. „Krákurn
ar evu kcmnar“, hrópuíu
skólakrakkarnir einn dagfcri
og þeg-u’ við litum upp í loft-
ið, sárm við þessa svörtu
fugla á svs’inl.
„Trén eru að springa út“.
sögðu fcændurnir hver við
anuaa. Og brátt hefiast hin
fyrstú eig'-alegu vorstörf. Það
er siríp'vinnslan. Síröpið' er
uhn-S úr trjám, sem eru
sömu æitar og hlynurinn. Á
vorin eru þau’ auuug af syfc-
urrikum vokva. Þá er stung-
ið 4 ' «rv heírra. og mj'órri
pípu stungið í farið, og íiát
látiS undir pípuna. Seigþykk-
ur, hvítur safi tekur að seytla
úr plpunni, fyrst ofurhægt,
en síðar örar. Síðan eru föt-
urnar tæmdar á nokkurra
daga íresti og safanum safn-
að í stór ker. Þá er kveiktur
eldur í skóginum og síröps-
suðan hefst. Gríðarleg pott-
p pa er sett á hlóðir, og eítir
dagssuðu er fyrsta s?róp vors
ins aíbúið, brúnt og gljáandi,
dísætt með viðarilmi. Þetta
er nú gamla aðferðin við sí-
rópsvinnsluna, en nú er tek-
ið að vinna það á anr.an og
fliótvirkari hátt með margs
konar vélum.
Þegar þessum fyrstu vor-
störfum er lokið, eru akrarnir
að verða auðir og þýðir og
nú heíst jarðyrkjuvinnan. —
Akrana verður að plægja og
herfa og sá e ns fijótt og
mögulegt er. Dagarnir verða
heitari og he tari, klakinn
hverfur úr jörðinni og græn-
ar nála-r sjást á túnunum.
Allir hlutir bíða eftir hönd
voryi’kjumanns n:s, og aldrei
er hv'ldarsfunú.
Nú létlir enginn sér upp
n:ma á laugardagskvöldum,
en þá e:u baS rnar í kaup-
s öðunum opnar til miðnætt-
;s, o t Sveitafölkið saínast
þangað til þess a3 kaupn sér
nauðþurftir til v kunnar og
lúvía menn áð máíi.
Vra bað leytþ scm vorið
vérður að sumri eru fyrstu
villtu ávextirnir þroskaðir.
SUk r ávexvir eru mtklls virSi
fyrir íólkið þama. Litið er
ræktað af ávöxtum — varia
annáð en jarðarber og svo-
lít o af eplum og perum. En
hinir villtu ávextlr vaxa
þarna í mikiili fjölbreytn:. í
gisnári hiu'.um skóganna
verða v'lltu jarðarber: n ávöl
og bústin. í skógarjaðrinum
vaxa þriílegir hhidberjarunn
ar og kirsuberjatré 1 hvítum
, blóma.
| Maðfram girðingunum vaxa
j runnar mrð svörtum kirsu-
berjúm í k'losúm, indælum i
ávaxtahlaup. Á hæðum og i
Framh. á 12. siðu