Tíminn - 07.01.1951, Síða 3

5. blað.
TÍMINN, sunnudaginn 7. janúar 1951.
Ferð um Strandasýslu
BIBLIA
Einu sinni á hverjum vetri er mest um vert, ef þá athug
Siðastliðið haust tók ég
mér ferð á hendur norður í
Strandasýslu, eftir að hafa
\ | j dvalið sumarlangt í höfuð-
staðnum.
Ég fór með áætlunarbíln-
um, sem gengur til Hólma-
víkur. Lagt var af stað kl. 9
að morgni. Bjart var yfir
Borgarfirði. Öll merki þess,
læt ég nemendur mína í ar það, lesari góður, að bibl-. ?
að þar hefði vel viðrað. Veg-
Eftir M'iííliías Ilelg’as«m
in í alla staði vel gerð. Þarna | svo heita, að gömlu túnin
þekkir maður hvern bæ, en j væru þá óll orðin slétt og víð-
hinir eldri menn eru flestir, ast girt langt út fyrir þau,
horfnir sjónum. Við blasirjNú eru þessi gömlu tún orð-
gamla sýslumannssetrið, Bær! in í minni hluta. Lagt er á
i Hrútafiröj. Vegur þess var j Bitruháls r.okkuð innan við
mikill meðan Sverrisson sýsiu j bæinn á Skriðnesenni, er þar
maöur ríkti þar með rausn og allhátt og bratt upp að líta,
prýði. Skammt þar utarfrá i ur, að heita má, að rnaður
gnfræðaskóla skrifa stíl ían er ’uppspretta ýmissa feg- ! ir ''?ru Þurrn’og ^vergf spor; enl Ljótunnarstaöir, þar lifir j verði ekki var . við fyrr, en
ga
um efnið: „Bezta bókin.“ —j urstu og dásamlegustu lista-
Þær verða býsna margar . verka, sem vestrænn heimur
á túnum eftir langstaðin enn „Guðjón á Ljóturinarstöö | komið er upp á brún. Þegar
......... töousæti. Þegar kom noröur á um« hinn síungi öldungur, i þangað er kcmið, sér ofan
beztu bækurnar að dómi ungl hefir eignast. Hún er Draupn! Holtavö.ðuheiði, lagði dá.it- sera hefir breytt örreitiskoti yfir Ennisbæinn, er þar stórt
mn þokuslæðmg og súld á j blómlegt bvli meö véltæku j tún rennislétt,. girt grjótgarði
rnóti, en veður mátti þó heita f]eirj hundrað hesta túni. Á' allt um kring. Þarna hafa
stillt og milt. Þegar norður Kollsá er eitt með reisuieg- ; þrír ættliðir í beinan karllegs
búið og aUir verio hrepp-
inganna. jir dásemdanna, hinn sígildi
Þegar þau skila slíkum stíl- ! gullhringur eilífðarinnar í
um, bendi ég þeim á saman-jheimi vestræns vaxtar, og, heiðinni' blotnaði um ..........* IT""Tk
burð bíblíunnar og bóka drýpur hinum fegurstu djásn! ; ustu husum^er geast í sve%
þeirrá, sem þa„ ha°?a S R-i »f .ri„™ C,rn
a noi-kur vlsindamaSur haia: ingar .hatt við ermt vevrattu Tómasl Jónssyni,
Op; hversu hinminhár getur. „ , ..
munuriml orðið. Flestar' athu'íaö\ h,ve morg af snjoll
„beztu bækurnar“ verða líkt
og lágfleygar dægurflugur
samanborið við tigið flug
arnarins, eða líkt og dálítið
jóialjós í samanburði við ljós-
flöt upprennandi sólar. ,,, , „
Jafnvel beztu bækur verða lj00UU1: tQnum’ leikritum’ £0|
stjórar. Bitruháls liggur hátt.
í góðu veöri eitt hið fegursta
far að stríða. Lítið eða ekk- er þar bj0 ura nokkurra árajútsýni er getur um innanverð
an Húnaflóa. Til beggja
ustu og heigustu listaverkum ert náðist óhrakið af heyj- skeið.
heimsins eiga rót sína að jum og sumt.m|og.lelegt!uema
rekja til hennar.
Sá vísindamaður
yrði að
i rannsaka hið fegursta, sem
i mannsandinn hefir mótað í
undarlega lítilsviröi og smá
ar. —
um, höggmyndum, húsagerð,
handa innfirðina. Að sunnan.
Bitruijörður, Hrútafjorður og
það, sem látið var í votliey. j Quðlaugsvík.
j Ég er að hugsa um þessa j Miðfjörðtír. %á tekur við
Borðeyri. gömlu menn, sem nú eru ( Vatnsnes og utar Skagastraiid
Við Hrútafjarðarártún er horfnir af sjónarsviðinu, eða arfjöll ásamt Lágskaga, er
verið að reisa stórhýsi. Er komnir að fótum fram. Er bá \ endar við háfsbrún. Að norð-
fyrirhugað að flytja símstöð- bíllinn að renna í hlaðið í an: Kollafiörður, Steingrinis-
myndlist, húsaskreytingu,'ina frá Borðeyri þangað. — Guðlaugsvík. Hefir nú verið fjörður. Þáð loþiast fyrtr
. jafnvel dansi og klæðagerð Þarna skiptast leiðir. liggur skemur á leiðinni, og léttara Bjarnarfjörð og Kaldbaksvík.
Nú haldið þið flest, að þetta tignustu glæsimennsku. j önnur til Norðurlands, hin ferðalag, en stundum fyrr, Innstu riúpar Strandafjalla
séu aðeins venjulegar fullyrð j q„ þó er enn ötalið hvern-norður Strandasýslu. Það fer þegar maður varð a'ð rorra gnæfa við sjonarriiðrk h .ifs
ing ;r út í bláinn, .syokallað ig bíbiían hefir mótað sögu'a® fækka um á Borðeyri, þeg meg íest eða taka leiðina á og himins,. * er 'renna saman
prestageip. Allir vita eða 0g líf þjóðanna, skapgerð, sið,ar símstöðin 'og starfsfólk árum i andbyri. Þá þótti í fjarlægðincnt. Það værí'ekki
þykrast- vita um alls konar gæði og hamingju einstakl- j hennar er þaðan flutt. Er þá Hrútafjöröur óþarflega lang- ólíklegt, að þeim, sem væru á
galla og fánýti biblíunnar,
sem jafnvel lærðustu og vönd
uðustú menn leyfa sér að
nefna, aðeins austurlenzkar
mgsms.
i eftir fátt af fölki þar, nema ur.
ferð á eigih. farartækjum.
Þarf ég að segja meira til Það, sem starfar við Kaupfé-j j Guðlaugsvik er áfanga- þætti þess vert að staldra við
að vekja áhuga ykkar, virðu-; laS Hrútfirðinga, sem nú orö-' staður. Er þar búiö borö með og njóta útáýhisins þarna.
legu lesendur fyrir „beztu j ið nær yfir takmarkað svæði. þeirri rausn, er -fáa á sina j
helgisagnir, goðsögur og æv- bókinni.“ Segjum svo, að hún; Ekki er lengra en svo síðan, ííka. Er það sögn margra, er í KoIIafirði.
intýri. O'g ekki skal því neit- haíi ýmsa annmarka. Vissu- 1 að hinir eldri menn muna að (Víða haía farið. Þarna á „Vík- | Þegar ofáii af Bitruháisi 'ér
að, að mjög eru rit biblíunn- iega eru oii verk manna ó-1 kaupstaðarferðir voru þarna urbæjum“ eru stór tún og komið, liggur vegurinn he;bú
fullkomin. En það hverfur; til Borðeyrar lángt norðan úr, reisulegar byggingar. Túnin ' að túni á Broddadalsá. Þar
fljótt í ljóma dásemdanna. j sýslu. Ég minnist einnar slíkr,iiggja beggja vegna að ánni, er farið' yfir Broddá. Hún er
Flest, eöa öll stórmenni vest-;ar ferðar. Fórum við frá er skilur lönd jarðanna. Þeg óbrúuð’. Vegurinn yfir Bitru-
urlanda síðastliðin 1900 ár! Broddanesl á áttæring í byrj- j ar menn hafa notið góðgerða,; háls og upp meo Kollafirði
hafa sótt mikiö af vizku og ', un túnasláttar. Vorum við, er enginn griður gefinn hjá j að sunnan, er svo vel gerður,
þrótti til biblíunnar. Og á- j fimm daga í ferðalaginu, því bílstjóranum. Hefði ég þójað vart verður betur gért. —
reiðanlega hafa afar okkar ekki mátti mikið á móti kosið að mega staldra lengur j Farið er upp með túninu á
og ömmur farið rétt að, erjblása, til þess að það tefði við. Hugsa ég mér því að fara Broddanesi. Sunnan bæjar-
ar misjöfn að gildi miðað við
snilld og hugsjónir.
Enda er hún ekki rituð af
einum manni á stuttum tíma.
Hún ér sahnanlega úrvaí bóka
margra höfunda, sem liföu
á mörgum öldum. Aldurinn á
ritum bibliunnar skiptir þús
unrfjun ára. Hversu mörg rit
afsnilli samin hefir hún lif-
að af sér? Það getur enginn
sagt.
Fegurð, snilld og kraftur
ritanna hefir lifað gegnum
aldirnar.
Þó er það ekki hálf sagan,
þött aldurinn sé jafnvel þús-
Unclfaldur á við barnabók-
menntir nútímans. — Hitt
þau kenndu börnum sínum j för manna á þessum stóru hægar yfir i bakaleiðinni. Er
að lesa á blaðsíðum hinnar | róðrarskipum. Á Borðeyri pa iagt í Stikuháls, er þar
helgu bókar. Áhrifin þaðan j rakst maður þá á lestir þeirra eftir ágætum vegi aö fara. —
valda nú blessun margra (Miðfirðinga, Laxdælinga og Eftir stutta stund er komið
þeirra félagslegú umbóta,! marga aðra innan þeirra tak- j ag Þambárvöllum, sem er
sem stjórnmálaflokkarnir marka. Breyttir atvinnuhætt- eini bærinn sunnan Bitru-
keppast um að þakka sér. —! ir og bætt verzlunarskipulag fjarðar. Þar hefir verið vatns
Lesendur góðir, byrjið nú í hefir fært Þetta í hagkvæm- aflstöð starfandi um margra
úag að lesa biblíuna. Ykkur ara horf. Munu allir telja það ara skeið. Reist af þeim mæta
mun aldrei iðra þess.
Árelíus.
Nokkur iiingangsorð
til bóta. Þó er eins og einhver manni Bjarna frá Hólmi.
tómleikatilfinning hreyfi sér Aldrei hefir út af borið með
hjá eldri mönnum, þegar bæir haha, enda í góðs manns
og byggðir dragast saman eða höndum, þar sem er Magnús
leggjast í auðn, sem áður a Þambárvöllum. Hefir hann
Fyrra helmingi þessarar
aldar er lokið. Það hefir ver-
Jð tímabil meiri tæknilegra
og verklegra framfara en áð-
ur er dæmi til í sögu mann-
kynsins. Hin ytri lífskjör
hafa batnað að sama skapi.
Þó er erfitt að segja, að menn
irnir séu nokkuð hamingju-
eamari eða betri en um alda-
mótin. Ekki hefir dregið úr
IlldeUum né styrjöldum, og
nú um þesSi áramót vofir yf-
ir ægilegri stríðshætta en
nokkru sinni fyrr.
Það, sem hér hefir gerst,
er i stuttu máli það, að mann
kynið hefir 'sótt fram í tækni-
legum og verklegum efnum,
en þróunin hefir ekki orðið
cú sama á sviði félagslegra
og andlegra mála. Hin aukna
tækni hefir jafnvel eflt efn-
ishyggjuna og þannig dregið
úr hinni félagslegu og and-
legu framsókn. Hér er tví-
mælalaust að finna stærsta
•vandamál mannkynsins um
þessar mundir. Það, sem
rnannkynið þarfnast nú fram
ar öllu öðru, er að húgsjón
^i&yinpy og j^fnréttis — hug-
sjón kristindómsins — nái
auknum áhrifurn og móti
sambúð einstaklinga og þjóða.
Mennirnir þurfa nýja stór-
fellda framsókn á sviði félags
legra og andlegra mála.
hafa komið mikið við sögu.
nú rafmagn til allra heimil-
isnota svo sem: Ijósa, matseld
unar, þvotta, við trjáviðarsög
í Krútafirði.
Nú liggur leiðin út með °S heyblástur. í haust útbjó
Hrútaf-irði fram hjá reisuleg- ,hann frystiklefa til matvæla
um bændabýlum. Vegurinn geymslu. Þegar svona er kom
Það er í samræmi við þetta! allgóöur, þó nokkuð sé blautt ið skipta heimilin um svip og
sjónarmið, sem Tíminn tekurjum eftir rigningarnar, því að miklu striti er af létt. Þarna
upp þá nýbreytni, að birta á! sums staðar er aðeins um stanzar bíllinn ekkert, svo ég
sunnudaginn sérstakan þátt,! ruðning að ræða. Vegalengd-j ver® aS sætta mig Vlð a® ,fara
er verður ætlaður kirkjunni. j ir norður sýsluna eru miklar, hægara yfir i bakaleiðmm.
Tíminn lítur svo á, að kirkjan j því byggðin er mest meðfram Inn með Bitrufirðinum er far
sem fulltrúi kristninnar eigijsjónum. Hefir því verið lagt.með sjónum um svoköll-
að hafa víðtæk áhrif og vera í kapp á að umbæta það, sem uð „Slitur* , en þar eyðuegst
vert var. Er sú nýbvgging tal- veguýnn meira og minna á
___________________ 1 hvefju ári, þvi sjór gengur
i á hann. Það hefir því verið
Hér á að ræða um hugsjónir j unnið að því í sumar að end-
kirkjunnar og starf og það jurbyggja veg hærra i hlíð-
er byrjað í þeirri von, að fiest inni. Hefir það, að sögn, ver-
lifandi, starfandi afl í þjóð-
lífinu, og því vill hann, þótt
í litlu sé, vera vettvangur
kirkjulegra málefna. Nokkrir
prestar hafa nú þegar heit-
ið blaðinu samstarfi að þessu
leyti, og er þess að vænta,
að ekki muni skorta undir-
tektir og liðsinni frá þeirri
hlið. Prestar vilja að sjálf-
sögðu túlka kirkjuleg mál við
ar en í kirkjunni og það er
ætlast til þess, að með um-
ræddri nýbreýtni sé þeim
gert auðveldara að ná til
þjóðar sinnar.
Þess ætti líka að mega
vænta, að bað mæltist vel
fyrir meðal lesenda blaðsins,
að helga kirkjunni sérstakan
þátt á helgidögum hennar.
ir hugsandi menn telji sér
þær umræður ekki óviðkom
ið illt verk og ekki hættu-
laust, en Haraldi Guðjóns-
andi. Starfið er hafið í þeirri j syni, sem hefir haft þetta
trú, að þessi litli þáttur bregði j verk. með höndum, er treyst
upp ýmsu því, sem mönnum, manna bezt í þessum sökum.
þyki betra en ekki að veitaj
eftirtekt. Þetta er gert í þeirri Fagurt útsýni.
vissu, að andleg mal og and- | Mikið hefir aukizt hið rækt'iö, Kollaf jarðarnes, ster
legt líf er hjartaþráðurinn í aða land á bæjunum síðan ég j yzt með fivðínum. ge r
' tilveru mannsins og raunar j var þarna við jaröabóta- j Broddanesi. Það hafa vtv
hið eina, sem varanlegt er í 'vinnu fyrir hálfum fimmta þrjú prestsecur um mii
hverfulleikans heimi.' Þar er tug ára, víða hafa störvirkj daga, í hinu gamla Trö’-
ins er mikil túnrækt komin,
þar sem aöur voru mýrar og
melabörð. Héim að líta sjást
þrjú íbúðarhús og miklar
byggingar yfir hey og fénað',
allt steinsteypt. Fyrír fandí,
skammt undan, eru eyjar og
varphólmar. Á strörrdinrii
skiptast á nes og vcgar. Ég
þekki enga jörð, sem samein-
ar betur íegurð og gagnsemi
en Broddanes. Þao er ekki
lengi ekið eftir Brotídanes-
hlíð. Liklega 10—15 nrínútur,
sem oftast var um ki. stund-
arlabb í gamla úaga. Stóra-
Fjarðarhornsiendur eru orðn
ir fyriríeröarmikhr fyrir
botni Kollafjaróar. Þar eru
miklar byggíngar og' nýrækt
langt yfir a „Grundir.“ í
fyrri daga, var pad háttur
kirkjufólks, sem kom utan
Broddaneshlíð — þá var far'ið
í stórum hópum til kirkju að
Felli í Kollafirði — að hleypti
hver, sem mest hann mátti
yfir „Grunairnar.“ Fóru menr;
þá alldreift, því reiðskjötar
voru misjafnir að g'æðum. Á
þessari leið eru nú bæði hús
og girðingar, svo vegfarend-
um eru meiri takmörk sett,
líka farartækin oftast önnur
en áður var. Valllendið fyrir
botni Kollafjarðar er svo
grænt, að þár sér lítil skii
frá ræktuðu löndunum. Þau
eru líka or'ðin mikil, því víðs.
þarf ekki annað fyrir að haía,
en girða og bera á. Prestsetr-
líka hamingja mannsins
grundvölluð og þeim málum
er hvíldardagurinn sérstak-
lega helgaður.
jarðvinnslutæki verið með í j tunguprestakalll: Trölla-
verki. Þá var unnið með hest j tunga, Fell- og Kollaf jaiðaic-
um, plægt og herfað, ein- j nes. Sagt er að sé í ráði, 1: -
göngu þuksléttur. Mátti þói (Framhald á G. síðu.ý