Tíminn - 14.06.1951, Blaðsíða 8

„ERLEIVT TFfRLIT“ t DAG:
tiommúnistar dæmdir
85. árgangur.
ReykjavJk,
»»
A FÖRJMin \EGI“ t DAG:
Kirhjjugarðurinn
við Ljósvallagötu
14. júní 1951.
130. blaff.
I¥ý-sjálenzk kona segir frá:
Frumbyggjar Nýja-Sfá-
lands að deyja út
Leigiibílstjóri í smábæ í fimm ár. en ferðast
ná um heiminn nieðal esperantista
Fyrir fáum dögum kom hingað til lands gestur, sem er
kominn langt að. Er það kona ein frá Nýja-Sjálandi, sem ferð
a*t hefir víða um Evrópulönd, ni'i í hart nær tvö ár. Fór aff
heiman frá sér til Ástralíu og þaðan út í heiminn til að kynn-
ast fólki sem hcfir áhuga á esperanto eins og hún.
Patricia de Cleene var leigu
bílstjóri í smábæ einum, sem
Palmerston North heitir, um
100 kílómetra frá Wellington,
áður en hún lagði upp í þetta
ævintýrarika ferðalag. Hún
gerðist leigubílstjóri í byrjun
styrjalc-arinnar, en það gerðu
þá margar konur í Nýja-Sjá-
landi, og kunnu vel við starf-
ið margar hverjar.
Cleene er annars af belgisk
um uppruna. Sjálf er hún að
vísu fædd á Nýja-Sjálandi og
einnig móðir hennar, en afi
hennar og amma komu frá
Belgíu og settust að á lítt
byggðu landi, þar sem nú er
bærinn Palmerston North.
Alnumiff Iand.
— Nýja-Sjáland er dásam-
legt land, segir Cleene. Hiti
er þar mun minni en í
Ástralíu og náttúruauðlegð
mikil. En ekki skyldu menn
samt fara þangað í landaleit
með þrið fyrir augum að fá
stórt og ónumið land til um-
ráða. Landið er sem sagt allt
numið og meira en það. Fjalla
héruð og aðrir lítið gróðursæl-
ir staðir, sem ónumdir eru,
sýnast ekki fýsilegir til land-
náms, og eru það þvi bæirnir,
sem taka við fólksfjölguninni
þar, eins og víða annars stað- j
ar. Vikukaup verkamanns er
7 sterlingspund á viku fyrir
40 stunda vinnu, en kílóið af
smj örinu kostar rösklega
hálft sterlingspund. Virðist
því svipað hlutfall milli kaups
og smjörverðs þar og hér.
Verðlag er samt ört hækk-
andi, þar eins og annars stað-
ar. —
í Nýja-Sjálandi er vinnu-
vikan eins og áður er sagt 40
stundir og ekki almennt unn-
ið á laugardögum og sunnu-
dögum. Eru jafnvel flestar
Sýrlendingar mót-
mæla landnámi
Gyðinga í Galileu
Sýrlendingar hafa mótmælt
harðlega þelrri ákvörðun hers
höfðíngja S. Þ. þar eystra, að
Gýðingum sé á ný leyft að
hefja áveituframkvæmdir á
Jöndum þeim, sem þeir eiga í
Galileu.
Telja Sýrlendingar betta
brot á samþykktum, sem gerð
•ar háfá verið, og muni á éftir
fara ný óöld, og róstur með
manndrápum og hryðjuverk-
um. Óttast Arabar mjög á-
gengni Gyðinga á þessum slóð
um og finnst enda Palestínu
hafi verið rænt frá hinum
arabiska kynstofni, sem þar
hafði búið um mjög langan
aldur.
búðir lokaðar alla laugardaga.
Skattar allháir.
Almannatryggingar eru í
góðu lagi, en skattar og opin-
ber gjöld í hærra lagi. Laun-
þegar finna þó minna fyrir
þeim vegna þess, að þeir fá
aldrei í hendur þá peninga,
sem fara til greiðslu gjald-
anna, heldur tekur húsbónd-
inn þá af kaupinu um leið og
borgað er út. Verða láglauna-
verkamenn að greiða sem
svarar 7% af tekjum sínum í
skatta og opinber gjöld.
Barnalífeyrir er greiddur
með öllum börnum, hvort held
ur þau eru aðeins eitt eða
fleiri. Sjúklingar fá greiddan
allan kostnað við sjúkravist
og þar að auki vasapeninga til
að kaupa fyrir sitthvað smá-
legt, svo sem dagblöð, vindl-
inga, bréfsefni og fleira.
Frumbyggjar landsins.
íbúar Nýja-Sjálands eru nú
sem næst ein milljón og 750
þúsund. Þar af er fámennur
þjóðflokkur frumbyggja lands
ins. Fer þeim nú ört fækk-
andi, auk þess sem þeir
blanda blóði við innflytjend-
urna og virðast ætla að deyja
út, ásamt hinni sérstæðu
menningu og lifnaðarháttum.
Frumbyggjar Nýja-Sjálands,
Maórarnir, eru nú taldir um
63 þúsundir. Hafast þeir eink-
um við í héraði einu nálægt
jarðhitasvæðunum í Arótóa.
Þegar hvitir menn komu til
landsins, voru þeir mannæt-
ur, sem bjuggu við frumleg
lífsskilyrði og eintrjánings-
lega menningu.
Nú hafa þeir i ýmsu tekið
upp siði hvítra manna, hafa
lagt mannátið alveg á hilluna
eftir þvi sem bezt verður vit-
að, nema einhverjir blóti á
laun. Þeir eiga sina eigin full-
trúa á löggjafarþingi þjóðar-
innar og stjórnarvöldin virða
sérstöðu þeirra og vilja stuðia
að viðhaldi kynstofnsins.
Braut innflytjandans
þyrnum stráff.
Þótt fólki líði yfirleitt vel á
Nýja-Sjálandi, skyldi enginn
leita fyrirhyggjulaust til
Nýja-Sjáiands í leit að auð og
hamingju. Sú bi-aut er þar
þyrnum stráð, ekki síður en
annars staðar. Þó að tiltölu-
lega auðvelt sé að fá þar at-
vinnu, er húsnæðisleysi mik-
ið og oftást mjög há leiga, ef
það fæst á annaó borð.
Sættir í síma-
vinnudeilunni
Sættir hafa nú tekizt í deilu
símavinnumanna og samning
ar verið gerðir um kaup og
kjör, og verkfalli þeirra verið
aflýst.
Bændur í Norð-
firði biðja um
hey rétt fyrir
sólstöðurnar
Iimistaða á sauðfó
o*i vctrargaddur á
túnum
Þó fariff sé að nálgast
sólstöffurnar er vetrarlegt
um að litast í sumum döl-
um Austurlands. Til dæmis
var á þremur dalabæjun-
um í Norðfirði, Fannadal,
Hólum og Seldal, ekki kom
in nema hnottajörð fyrir
þetta kuldakast. Vetrar-
gaddurinn liggur ennþá á
túnunum þar, og hafa
bændurnir því ekki getað
byrjað vallarávinnsluna
ennþá. Hríðarveður hefir
verið þar undanfarna
daga, og er kominn mikill
snjór til viðbótar því, sem
fyrir var. Innistaða hefir
verið á sauðfé þar nú
síðustu dagana.
Frá Norðfirði var í fyrra
dag spurzt fyrir um það
hjá Stéttarsambandi
bænda, hvort það ætti
nokkuð af heyi fyrirliggj-
andi. Mun þaff eiga eitt-
hvað af heyi á Reyðarfirði,
|sem látið verffur til þeirra,
sem mesta hafa þörfina.
En vonandi kemur ekki til
i þess að hefja þurfi hey-
! flutninga austur á ný.
Sauðféð vænna síðan
afréttirnar lokuðust
Bændur í Miðfirði auka sauðfjárraoktina
Bændur í Miðfirði eru að hverfa aftur til aukinnar sauð-
f járræktar, sagði Guðm. Jóhannesson á Urriðaá í Miðfirði er
I
I blaðamaður frá Tímanum hitti hann í fyrradag. Hraustur og
arðsamur fjárstofn hefir aftur vakið trú bænda á sauðfjár-
i
ræktinni, eftir alla erfiðleika sjúkdómsáranna.
Samningaumleitanir
hefjast í Teheran
Viðræður fulltrúa Persíu-
stjórnar og fulltrúa brezku
stjórnarinnar um olíudeiluna
munu hefjast í Teheran i dag.
Nokkrar líkur eru taldar til
þess, að samkomulag kunni
að komast á, en þjóðnýting
olíulindanna nái samt sem áð
(Framhald á 2. síðu.)
Betra fé, þegar afréttar-
liindin eru lokuð.
Annars hefir brugðið svo
undarlega við hjá Miðfirðing-
um, að haustþungi dilkanna
hefir vaxið eftir að afréttar-
löndin voru afgirt og hætt að
sleppa fénu á þau.
Þegar fjárskiptin fóru fram,
misstu Miðfirðingar af afrétt-
arlöndum sínum á Arnar-
vatnsheiði og Tvídægru, þar
sem þau eru sunnan girðing-
ar þeirra, sem fénu er haldið
norðanvið. Sunnan við afrétt-
arlöndin er svo önnur girðing
og á svæðið á milli girðing-
anna að vera algerlega sauð-
laust. Þar hafa Miðfirðingar
stóð sitt á sumrin og nota af-
réttarlöndin á þann hátt.
Ýmsar orsakir.
Mönnum er það ljóst, að
aukinn vænleiki dilkanna get
ur átt margháttaðar orsakir,
og ekki er að vita, nema dilk- 1
arnir yrðu ennþá vænni, ef l
þeir nytu sumarhaganna á
afréttinum, í stað þess að vera
í heimahögum allt sumarijS. I
En féð er ennþá miklu færra
en það var meðan sauðfjár-
ræktin gekk að óskum, og
menn hafa tamið sér betri
meðferð i umgengni við hinn
sjúka fjárstofn.
Forustukynin nær
útdauð.
Mönnum líkar vestfirzka
féð vel, en á því er samt sá
galli, að forustufé er ekki til
meðal þess. Mun það nú vand
fundið og segja þeir, sem fróð
astir eru í fjárræktinni, að
það muni varla til nema á
örfáum bæjum á Austurlandi.
Hrossaeignin viðsjárverð.
Á sauðfjárveikisárunum

breyttu margir búnaðarhátt-
um sínum og lögðu aukna á-
herzlu á nautpenings- og
hrossarækt. Erfiðleikar við
langa mjólkurflutninga, eink-
um að vetrarlagi, gera mjólk-
urframleiðslu þó torvelda fyr
ir Miðfirðinga, og um hrossa-
ræktina er það að segja, að
þrátt fyrir mikinn markað
fyrir kjötið, er afraksturinn
minni en margir myndu
halda. Hins vegar finnst mörg
um girnilegt að eiga mörg
hross meðan tíð er góð að sum
arlagi, en þegar vetrarríkið-
kemur til sögunnar, verða
margir miður ánægðir með
hrossaeignina. Til eru bæir í
Vestur-Húnavatnssýslu, sem
hafa um og yfir 100 hross, en
algengast mun vera að þau
séu 30—40 á bæ.
I biriusiaugar i rusan naia ser ui uægrauvaiar ouio tn í
fangabúðunum þessa líkingu af Kóreu. Hér sjást greinilega
vegir og járnbrautir, sem liggja um landið.
Þýzkur kenniraaður
í heimsókn á Islandi
Hingað er kominn til lands
ins þýzkur prestur og prófast
ur, Horst Schubring að nafni,
frá Giessen í Hessen. Hann er
sendur hingað af hálfu kirkju
sinnar, til þess að flytja
lútersku þjóðkirkjunni á ís-
landi og biskupi hennar kveðj
ur trúbræðranna í landi sínu
og tengja bræðraböndin fast
ar milli kirknanna.
Auk þess er erindi hans
hingað að komast í samband
við þá Þjóðverja, sem hér
dveljast. Hann mun halda
guðsþjónustur fyrir þá hér í
bænum og reyna að heim-
sækja sem flesta landa sína
úti um land. Það eru vinsam
leg tilmæli hans, að menn láti
berast til þýzka fólksins, sem
dvelur hér á landi, að hann
sé hér staddur og óski eftir,
að þeir landar hans, sem fundi
hans vilja ná, setji sig í sam-
band við hann. Hann býr á
gamla Stúdentagarði (sími
5918). Einnig má snúa sér til
séra Sigurbjörns Á. Gíslason
ar, Ási, Sólvallagötu (sími
3236).
Séra Schubring lætur í ljós
mikla gleði yfir því að hafa
fengið tækifæri til þess að
koma hingað til lands. Fyrstu
tildrög þessarar heimsóknar
voru þau, að séra Sigurbjörn
Á. Gislason hitti dr. Martin
Niemöller á fundi í Skotlandi
1947 og kom þá í ljós, að þessi
mikli og ágæti leiðtogi þýzku
lcirkjunnar. hafði ríkan hug
á þvi að heimsækja ísland.
Var það m. a. af því, að hon-
um var kunnugt um, að prédik
anir hans, sem ollu því, að
hann var hnepptur í fanga-
búðir nazista, höfðu verið
befnar hér út honum og starfi
hans til styrktar (Fylg þú
mér, Rvik 1945). En dr. Nie-
möller, sem tuá er kirkjufor-
(Framhald á 7. síðu.)