Tíminn - 06.09.1951, Blaðsíða 3

200. blað.
Tíminn,' fimmtudaginn 6. september 1951.
3,
/ slendingajpættir
Dánarminning: Vigdís Sigurðardóttir
Nýlega er látin Vigdís Sig- hús úr steini var reist, túnið
urðardóttir i Múla í Gufudals girt, sléttað og stækkað, og
sveit, áður húsfreyja á Selja- efnabagurinn varð góður. Syn
landi. Hún var á áttræði^-
aldri er hún lézt. Hún var áð-
ir hennar munu hafa unnið
nær eingöngu að húsbygging
Afmæliskveðja
111 Halldórs Sagtirðs-
soitar frá I»verá í
Vestnrhópi
Halldór sonur Sigurðar,
sagnaþular Húnvetninga,
sem hástrengjaða hörpu bar
og hana sló sem kunnugt var.
t söngvaheimi svásum þar
sveinninn óx með lyndið slinga.
Halldór sonur Sigurðar,
sagnaþular Húnvetninga.
ur gift Ara Þórðarsyni frá unni enda mjög verklagnir.
Kletti í sömu sveit, en hann j Eins og sjá má af áður
dó veturinn 1921 eftir lang-; sögðu, var Vigdís þreltkona
varandi vanheilsu. Hafði því mikil og víkingur t'l vinnu,
oft lent á henni að gegna öll' enda heilsuhraust. Á erfi ám
um störfum utan bæjar sem^um bilaði heilsan eftir lang-
innan. Við lát manns síns stóð , varandi strit, og síðasta árið
hún ein með 6 börn öll ó- ' mun hún að mestu hafa ver-
fermd. ið rúmliggjandi.
Efnin voru lítil, jörðin gæða Ávalt var Vigdís með glöðu
rýrt fjallakot. En Vigdís bug- bragði og gamanyrði á vörum,
aðist ekki en hélt áfram bú-' og þótt ýmsum sýndist líf
skap, án neinnar opinberrar hennar gleðisnautt, mun með prýðiiega vann ____________ og nog.
hjálpar. Varð hún að vinna (vitund'n um að hafa gert Byggði yfir dreng og dróg,
öll verk úti sem inni, heyja skyldu sína til hins ýtrasta, dáfögur nú skín þar höilin.
fyrir skepnunum og hirða hafa yljað henni, ásamt sam Á Efri-Þverá búi bjó,
Sextugur nú sagður er,
svona lífs er hraðfleyg stundin.
Aldur sinn þó allvel ber,
andans þróttur heldur sér.
Æskumaður enn þar fer,
enn er sama glaða lundin.
Sextugur þó sagður er,
svona gerizt hraðfleyg stundin.
Á Þverá góðu búi bjó,
bætti land og jók þar völlinn,
til þess hafði pál og plóg,
þær, auk húsverka, með að-
stoð barnanna, sem að sjálf-
sögðu var notuð til hlítar. —
En með aðdrætti til heimilis-
ins mun hún þó hafa notið
hjálpar góðviljaðra nágranna
sinna.
Þegar börnin eltust og gátu
farið að vinna meira, batn-
aði hagurinn; þau voru dug-
leg og samlyndi hið bezta. Vig
dís keypti jörðina og íbúðar-
vistum við góð börn, og með- , bætti land og jók þar völlinn.
fæddu léttlyndi. I , . . ,
Líf hennar var gott dæmi Nf(u“s‘ T”vÞ“ S emn’
, ° _ . atti dætur, frioa sonu.
um stnt og sigur emyikj- j;n(ja er hann í baki beinn,
anna á afskekktum kotum á ^ hrotalöm þar sér ei neinn.
íslandi fyrr Og síðar, og minn' Börn sín átt, horskur, hreinn
ing þeirra ætti að lifa lengur hann með góðri eiginkonu.
en annarra sem meira ber á, Naumast vann þó alveg einn,
en minni manndóm hafa , átti dætur, fríða sonu.
sýnt.
Blessuð veri minning henn-
ar. S. J.
Dánarminning: Björg Jónsdóttir
Hinn 22. maí þ.á. lézt á
sjúkrahúsi í Stykkishólmi
Björg Jónsdóttir frá Barmi í
Gufudalssveit, 87 ára að aldri.
— Hún var ættuð af Barða-
strönd; ólst- upp að miklu
leyti hjá séra Þórði Thor-
grímsen á Brjánslæk og Ingi
björgu konu hans, og kallaöi
þau ávalt fóSturforeldra sína.
Seinna var hún vinnukona
hjá Pétri Thorsteinsson á
Bíldudal, og þar kynntist hún
manni sínum er seinna varð,
Ara Guðmundssyni. Fluttist
þá austur í Gufudalssveit, og
varð húsfreyja á Hallsteins-
nesj nokkur ár, síðan í Barmi
meira en 50 ár. Einyrkjakon-
ur, fátækar, verða sjaldan víð
frægar, en þær eiga þó sína
sögu eins og aðrir, og oft ekki
ómerka.
Björg og maður hennar
voru alla tíð fátæk — svo
fátæk á milli, að mörgum nú
er lítt skiljanegt hvernig
hægt var að komast af, og
víst þurfti dugnað og nýtni
til þess.
Það var einkennandi að
þrátt fyrir lítil og léleg húsa-
kynni, var allt innanhúss með
sérstökum snyrti- og myndar
kona yfir áttrætt skyldi anna
Sjálfsagt er ég semji brag,
sendi vini kveðjur slyngar.
— Afmælið, sem er í dag
efli sannan gæfuhag.
Sé þér ævin ljúf sem lag,
lofi þig allir Húnvetningar.
Sjálfsagt var ég semdi brag,
Húnvetningur.
störfum öllum innanhúss með , og sendi vini kveðjur slyngar.
prýði, og auk þess vinna úti
við heyskap. En gamla fólk-
inu, sem engu hefir vanizt af
svo kölluðum lystisemdum
lífsins, en aðeins að vinna,
finnst það verða að gera það,
og endist oft ótrúlega lengi
heilsa og þrek til þess.
Svo er hinnar látnu konu
minnzt af manni, sem fyrr
um var henni vel kunnug-
ur. S. J.
Haustmótið hefst
um helgina
BaHstofnli|al
afla sér peninga?
Ég hefi ekkert við það að at-
brag, og gestkomandi varð ' þó aö það komi hér við og
Á sunnudaginn kemur
hefst haustmótið, Kalstad-
mótið hjá meistaraflokki í
knattspyrnu. Fara þá tveir
leikir fram, sá fyrri verður
milli KR og Víkings, en sá
(Framhald af 4. síðu) síðari milli Fram og Vals.
leyni víðs vegar í skúmaskot- j .Er þetta síðasta knattspyrnu
um, nálægt þessum stöðum, og mótið í sumar og er sennilegt
séu sama sem opinberar vín- að þa3 verði mjög tvísýnt.
stofur. Eg geri ekki ráð fyrir að Mikm hugur er hjá ieiklnönn-
þessar reykvisku hljomsveitir * „i(rrn j
hafi með sér vín til að selja. En um biam og KK ao siBra
staðreynd er það, að á skemmt- m°tlnu> Þar sum þessi felog
unum þeirra er nærri takmarka hafa enn ekki unnið mót í
laust vínflóð. Við höfum nú í' meistarflokki í sumar.
sumar fengið heimsókn af þrem j í fyrsta mótí ársins, Vor-
ur leikflokkum og þremur jazz- mótinu, sigraði Víkingur. Ak-
hljómsveitum. Hver og einn þess ' urnesingar báru sigur úr být-
ara flokka fara með tugþusund- j íslandsmótinu 0g Vals-
ir krona, sem að mestu leyti er . ^ „
sogið út úr æskulýðnum. Er nú!menn sieruðu 1 Reykjavikur-
þetta heiðarleg aðferð til að, niótinu.
ekki var við neinn skort; fram
var borið það bezta, sem til
var hverju sinni með auðsjá-
anlegri ánægju.
Þau hjón eignuðust 7 börn;
af þeim lifa nú 3. — Eftir lát
manns síns fyrir nokkrum ár
um var Björg bústýra hjá
syni sínum; hafði hann nokk
uð stórt bú. En þau voru oft
meiri hluta ársins aðeins 2
á heimilinu, og starfið því ær
ið mikið.
Björg var ör í lund, hrein-
skilin, hjartagóð og trygg-
lynd, greiðvikin og hjálpsöm,
afburðadugleg til verka og
velvirk.
Eins og áður var sagt, voru
þau mæðgin oft aðeins tvö á velkominn aftur.'
heimilinu, og gegnir furöu að
við góðir leikflokkar úr höfuð-
staðnum. Þar er eðlilega fleira
af leiklistarmönnum. En muna
verða þeir það, að ef þeir vanda
ekki betur leikritaval en þeir
gerðu í sumar, væri betra fyrir
þá að sitja heima. Það er ekki
sæmandi fyrir góða leiklistar-
menn að ferðast um landið með
ómerkilegan og andlausan þvætt
ing. Þó gera þeir ekki eins mik-
ið tjón með lélegum leik, eins
og þessar danshljómsveitir, sem
draga æskuna óbeinlínis út í
óheiðarlegt svall.
Jæja Starkaður minn. Ég ætla
nú ekki að tefja lengur í þetta
sinn, en vel getur verið að ég
líti inn til þín, þegar ég verð
næst á ferðinni. í guðs friði.
Starkaður: Vertu blessaöur og
Starkaður.
Þjóðverjar unnu
Bandaríkjamenn
Nýlega fór fram lands-
keppní í hnefaleikum milli
Þjóðverja og Bandaríkja-
manna, áhugamanna. Leikar
fóru þannig að Þjóðverjar
sigruðu í sex flokkum, en
Bandaríkjamenn í fjórum.
Bandaríski flokkurinn fór
síðan til Svíþjóðar og háði
þar landskeppni við Svía.
Bandaríkjamenn sigruðu þar
með sex vinningum gegn,
f j órum.
Ctbreíðfð’ Tímann
Ríkisstyrkurinn til vesturfara
Alþýðusambandsins
Eftirfarandi greinargerð
hefir Tímanum borizt frá
stjórn Alþýðusambands fs-
lands. Þar er nokkuð sveigt
að Tímanum og að því er
helzt virðist fyrir það að hafa
sagt frá ríkisstyrk vesturfar-
anna, en Tíminn hefir lítið
annað sagt um þetta mál.
Ætti það þó ekki að vera
neitt saknæmt frá sjónar-
miði Alþýðusambandsstjórn-
arinnar, ef styrkurinn er
jafn réttlætanlegur og hún
vill vera láta. Ef farið væri
alveg eftir röksemdum henn-
ar, er þó hætt við, að margir
gætu talið sig utanfarar-
styrks verðugir, t.d. fulltrú-
ar ýmissa stétta eða sam-
taka. Skal svo ekki frekar
rætt um þetta að sinni, en
stjórn Alþýðusambandsins
gefið orðið:
í tilefni þeirra skrifa, er
Tíminn og Þjóðviljinn hafa
fundið hvöt hjá sér að hafa
í frammi út af fjárveitingu
ríkisstjórnarinnar til Alþýðu
sambands íslands, vegna
sendinefndar þess til Banda-
ríkjanna nú í sumar, telur
Alþýðusambandið rétt að taka
þetta fram:
Efnahagssamvinnustofnun-
in í Washington — E. C. A. er
sett á stofn í samráði við
verkalýðshreyfingu Bandarlkj
anna, og hefir hún lagt stofn
uninni til fjölda starfsmanna
og hefir afar mikil áhrif á
það, hvernig fé Marshallað-
stoðarinnar er varið. Þá hafa
ríkisstjórnir allra vestrænna
landa, er Marshallaðstoðar
njóta, nema ríkisstjórn ís-
lands, haft nána samvinnu
við verkalýðshreyfingu sinna
landa um, hvernig Marshall-
aðstoðinni væri varið. Og
verkalýðshreyfing Bandaríkj
anna hefir sína fulltrúa í hin
um ýmsu löndum til að fylgj-
ast með því og sjá um, að
Marshallaðstoðinni sé varið í
þágu almennings, en sé ekki
sölsuð upp af einstökum gróða
fyrirtækjum. Þá hefir verka-
lýðshreyfing Bandaríkjanna
kappkostað að vinna að aukn
um kynnum milli forustu-
manna verkalýðshreyfingar-
innar í löndum þeim, er njóta
efnaíhagssamvj.nnuaðs);oðar-
innar — annarsvegar og
verkalýðshreyfingar Banda-
ríkjanna hinsvegar.
Með þetta fyrir augum hef
ir E. C. A. — þ. e. Efnahags-
samvinnustofnunin í Washing
ton gengist fyrir því að bjóða
verkalýðssamböndum þessara
landa, að senda fulltrúa til
Bandaríkjanna til að kynn-
ast verkalýðshreyfingunni
þar, atvinnuháttum og lífs-
kjörum þjóðarinnar og þjóð-
inni sjálfri, eftir því sem við
yrði komið, um leið og verka-
lýðshreyfing Bandaríkjanna
fengi með því möguleika á að
kynnast sem bezt fulltrúum
þeirra þjóða, er efríhhags-
samvinnuaðstoðar njóta.
Sendinefndir hafa þegar
farið frá flestum eða öllum
þeim löndum, sem efnahags-
samvinnuaðstoöar njóta, og
frá sumum þeirra hafa farið
margar slíkar sendinefndir,
auk þess, sem einstakir kunn
áttumenn hafa notið fyrir-
greiðslu E. C. A. um ferðlög
og dvöl í Bandaríkjunum.
Kostnaður við þessar sendi-
nefndir hefir verið greiddur
þannig, aö E. C. A. greiðir á-
kveöna dagpeninga, er duga
eiga fyrir kostnaði í Banda-
ríkjunum, svo sem fæði, hús-
næði, bílakóstnað o. þ. h. Við
komandi ríkisstjórnir og verka
lýðssambönd greiða farar-
kostnað að öðru leiti.
Þegar Alþýðusambandi Is-
lands bárust þau boö frá E.
C. A. fyrir milligöngu ís-
lenzkra stjórnarvalda, að það
ætti þess kost að senda nefnd
til Bandaríkjanna, taldi
stjórn Alþýðusambandsins
sjálfsagt aö taka boði þessu,
svo fremi það væri fjárhags-
lega kleift. Þegar því leitaö
var upplýsinga um fjárhags-
lega hlið málsins, kom í ljós,
að E. C. A. mundi greiða á-
kveðna dagpeninga 6 til 12
dollara á dag fyrir kostnaði
í Bandaríkjunum, en rikis-
stjórn íslands hlutast til um
greiðslu ríkisins að einhverju
leyti fyrir fargjöldum. En það
var ekki vitað fyrr en þrem
dögum áður en leggja þurfti
af stað vestur yfir haf, hve
há upphæð þetta yrði, en hún
nam 8 þúsund krónum á
nefndarmann, eða langt til
upp í fargjaldið. Þá fyrst er
til Bandaríkjanna kom fengu
nefndarmenn vitneskju um,
hve mikið dagpeningagreiðsl
an yrði.
Það var því þegar í upphafi
vitað, að sendiför þessi fyrir
Alþýðusambandið, er að
nokkru leyti var einnig farin
á vegum íslenzka ríkisins,
mundi kosta hvern einstakan
nefndarmann allmikið fé.
Fjárveitingu ríkisins i því
skyni að auðvelda forustu-
mönnum íslenzkrar verkalýðs
hreyfingar "kynni við erlendar
þjóðir og verkalýðshreyfingar
ýmissa landa, ber sízt að
telja eftir eða lasta, og er
fjárveiting sú, sem gerð hef-
ir verið að umræðu- og árásar
efni á sendinefndarmenn
ekkert einsdæmi, því aö árið
1945 greiddi ríkissjóður kr.
15.000.00 í ferðastyrk til Al-
þýðusambandsins handa þeim
Birni Bjarnarsyni og Stefáni
Ögmundssyni til utanfarar á
vegum sambandsins.
Alþýðusambandið vill að
lokum taka fram að það tel-
ur umrbedd skrif ómakleg í
alla staði og persónulegar á-
rásir blaðana á einstaka sendi
nefndarmenn í sambandi við
þau, undir öllu blaðamanna-
velsæmi.
B-mótið í frjálsum
íþróttum
í kvöld hefst á íþróttavell-
inum B-mót í frjálsum íþrótt
um.
Keppt verður í þessum
sem ekki eiga löglegt afrek,
er nær 600 stigum, samkvæmt
finnsku stigatöflunni.
Þátttökurétt hafa allir þeir,
greinum: 100 m, 400 m, 1500
m og 3000 m hlaupum, há-
stökki, langstökki, þrístökki,
stangarstökki, kúluvarpi,
kringlukasti, spjótkasti og
110 m grindahlaupi. Mótið
hellur áfram annað kvöld.
Þá verður einnig bráðlega
haldið B-mót fyrir unglinga,
sem allir drengir 16 ára og
yngri hafa þátttökurétt í. í
því móti verður keppt í 80
m og 300 m hlaupum, kúlu-
varpi, kringlukasti, spjót-
kast, hástökki, langstökki og
stangarstökki.
Frjálsíþróttaráð Reykja-
víkur efnir til þessara móta
og sér um framkvæmd þeirra.