Tíminn - 18.03.1952, Blaðsíða 5

Tíminn - 18.03.1952, Blaðsíða 5
64. blað. TÍMINN, þriðjudaginn 18. marz 1952. 5. Þrlðjud. 18. marz Aukin atvinna á vetrum Atvinnuleysi það, sem ver- ið liefir hér í Reykjavík og fleiri kaupstöðum í vetur, rek ur rætur að ekki óverulegu leyti til veðurfarsins. f vetur hefir verið örðugra að stunda steypuvinnu og ýmsa úti- vinnu en verið hefir marga undanfarna vetur. Hinir mildu vetur, sem verið hafa hér seinustu árin, hafa orðið ERLENT YFIRLIT: Aðstoð Bandaríkjanna lillögur Trumans forseta um efiialiags- aðstoð til handa öörum þjéÖum. Þann 5: þ.m. lagði Truman for vinnulífinu eiga að skiptast til þess, að treyst hefir verið j hljóta þau. seti fyrir Bandaríkjaþing til- lögur um fjárframlög eða efna- hagsaðstoð til annarra þjóða á fjárlagaárinu 1953. Seinna um daginn flutti forsetinn ávarp ttt þjóðarinnár um sama mál. Tillögurnar um þessi fjárfram lög eru byggðar á þeim grund- velli, að hér sé um sameigin- legar öryggisaðgerðir að ræða til tryggingar friði og frelsi í heiminum. Þessi framlög séu því ekki síður í þágu Bandaríkj- anna eri þeirra þjóða, sem meira og meira á útivinnu að vetrarlagi. Þetta hefnir sín svo og eykur atvinnuleysið,' t þegar vetrarveðráttan harðn ar aftur. Reynslan hefir nú sannað okkur það, sem raunar var vitað áður, að ekki má treysta ofmikið á útivinnu að vetrar lagi. Annars getur meira og meira atvinnuleysi verið yfir vofandi á vetrum. Hér í blaðinu hefir oft und anfarið verið vakið máls á því, að gera þyrfti sérstakar ráð- stafanir til þess að draga úr atvinnuleysi, sem hlytist af öhagstæðri vetrarveðráttu. Þessar ráðstafanir yrðu m.a. að felast í því, að þau störf, sem er erfitt að vinna að vetr arlagi, séu aðallega unnin að sumrinu, en hins vegar sé þá dregið úr þeirri vinnu, sem hægt er að vinna að vetrar- lagi, þótt illa viðri, t.d. alls konar innivinnu. Af hálfu ýmsra félaga iðn- aðarmanna hefir verið tekið undir þetta, t.d. af félagi tré- smiða og málara. Á nýloknum aðalfundi mið stjórnar Framsónkarflokks- ins var þetta mál sérstaklega rætt og gerð um það svohljóð andi ályktun: „Miðstjórnin telur, að gera verði nýjar ráðstafanir, til þess að draga úr atvinnuleysi því, sem nú á sér stað á vetr- um. í því sambandi bendir miðstjórnin á eftirfarandi: Þegar forsetinn lagði þessar tillögur sínar fram, voru rétt fimm ár liðin síðan Bandarík- in fóru inn á þessa braut. Þá bar Truman forseti fram tillög- ur sínar um sérstaka fjárhagsað stoð til handa Grikkjum og Tyrkjum.., Nokkru síðar kom Marshallhjálpin til sögunnar og þar næst Atlantshafsbandalag- ið. Fyrir tVeimur árum vár byrj að að framkvæma hið svo- nefnda íjórða stefnuatriði, sem er fólgið A tæknilegri og fjár- hagslegri aðstoð við þær þjóð- ir, sem lákast eru settar í efna- legu tilliti. Öll framlög í þessu skyni hafá nú verið sett undir eina stofnun, hina sameigin- legu örýggisstofnun (Mutuai Security Agency). Þau framlög, sem Bandarík- in hafa veitt samkvæmt fram- ansögðu, hafa ýmist runnið til landvarnáframkvæmda eða til eflingar atvinnuveganna. Meiri hlutinn hefir þó farið til hins síðarnefnda, t.d. öll Marshall- hjálpin. - Tillögur Trumans. Samkvæmt hinum nýju til- lögum Trumans, sem minnzt var á upphaflega, munu fjár- framlög Bandaríkjanna til ann arra þjóða á fjárlagaárinu 1953 nema samtals 7.900 milljónum dollara. Þar af fara 5.350 millj. til beinna landvarnarfram- kvæmda, en 2.445 millj. verður varið til eflingar atvinnuveg- um í umræddum löndum. Til samanburðar má geta þess, að á fjárlagaárinu 1952 námu þessi framlög Bandaríkjanna 7.180 milljónum dollara, þar af til landvarna 5.738 millj. doll Að ríki o- sveitarfélöa ara og tU atvinnuveganna 1.440 _ v ^ . f ! millj. Breytingin á framlögun- .... .......... um í ár verður því sú samkv. kappkosti að framkvæma að j. vetrinum alla þá vinnu, sem tillögum Trumans, að hernaðar þá verður unnin með jafn- 1 góðum árangri og á öðrum tímum árs. Að með tilhögun lánveit- inga og fjárfestingarleyfa verði leitast við að beina framkvæmdum einstaklinga í sama farveg. Að allt sé gert, sem unnt er og réttmætt til þess að fiskafli sé Iagður á land til verkunar. Að ríkisvaldið annist vinnumiðlun milli héraða — ef þörf gerist. Að samtök verkafólks og atvinnurekenda efni til ráð- stefnu um þetta vandamál nú á næstunni og taki þar til athugunar þær ráðstafan ir, sem þessum samtökum virðast tiltækilegastar til úr bóta.“ Hér er vissulega bent á úr- ræöi, sem eiga aö geta dregið úr þessari atvinnuleysis hættu. Meö nýrri skipan á framkvæmdastarfseminni ætti að vera hægt aö draga mjög veruiega úr þessari at- vinnuleysishættu. Þó myndi gott samstarf iönaöannanna félaganna og atvinnurekenda vafalaust geta áorkaö hér mestu. Ýmsar tillögur hafa komiö fram í því sambandi, legu framlögin lækka nokkuð, en hin framlögin hækka um 1.000 millj. dollara. Samkýæmt tillögum Trumans eiga framlögin til landvarna að skiptast þannig: Til Vestur- Evrópu 4.070 millj., til nálæg- ari Asíulanda og Afríku 606 millj., til Austur-Asíu og Kyrra hafssvæðisins (aðallega Indo- Kína) 611 millj. og til Ameríku- ríkja 60 millj. Kostnaðurinn við Kóreustyrjöldina er hér ekki meðtalinn. Framlögin til eflingar at- þannig: Til Vestur-Evrópu 1.820 millj., til nálægari Asíu- landa og Afríku 196 millj., til Austur-Asíu 408 millj. og til Ameríkuríkja 22 millj. Loks er svo tæknileg aðstoð, sem veitt er víða, og stjórnarkostnaður 105 millj. Aðstaða Evrópuþjóðanna. í greinargerð sinni til þings og ávarpi sínu til þjóðarinnar, benti Truman forseti á, að mik- ill árangur hefði þegar náðzt af þessum framlögum Banda- ríkjanna. f Evrópu hefði fram sókn kommúnista verið stöðv- uð, en þeir hefðu átt vaxandi fylgi að fagna þar fyrir 4—5 árum siðan og hefðu ef til vill getað náð þar yfirráðum án styrjaldar, ef efnahagsaðstoðin hefði ekki komið til sögunnar. Fyrir tilverknað hennar hefði framleiðslan stóraukizt og lífs- kjörin batnað. Iðnaðarfram- leiðslan í Vestur-Evrópu er nú 39% meiri en hún var fyrir styrjöldina, stálframleiðslan 30 % meiri og raforkuframleiðslan 120% meiri. Þannig mætti halda áfram að nefna tölur, er sýna árangur Marshallhjálparinnar. Þrátt fyrir þann árangur, er náðst hefir, sagði Truman, er óhjákvæmilegt að halda þessari áðstoð áfram. Stríðshættan, sem kommúnistar hafa skapað, hefir haft í för með sér verð- hækkanir, sem eru óhagstæðar þessum löndum. Yfirgangs- stefna kommúnista hefir jafn- framt gert nauðsynlegt að kom- ið sé upp öflugum landvörnum. Vígbúnaðarkostnaðurinn er þessum þjóðum um megn, nema þær fái hjálp annars staðar frá. Annars mun hann valda svo mikilli kjaraskerðingu, að það gæti rutt kommúnistum brautina, án þess að tU styrj- aldar kæmi. Vígbúnaffurinn einn er ekki nægilegur. Truman lagði annars mikla áherzlu á hjálp til þeirra þjóða, sem verst eru staddar efna- hagslega. Það er nauðsynlegt að treysta fyrst hervarnirnar, sagði hann, því að annars geta kommúnistar flætt yfir hindrun arlaust. Hervarnir eru hins veg ar ekki einhlítar. Það er þýð- ingarlaust að koma til hungr- aðra manna og segja þeim, að hér geti þeir fengið byssur til að hrekja þá burtu, sem lofa gulli og grænum skógum. Lof- orð kommúnista er að vísu fals, en þeir, sem eru hungraðir og þjáðir, dæma ekki alltaf eftir staðreyndum. Kommúnisminn okkar sé betri en kommúnista. Og jafnvel þótt engin kommún- istahætta væri til, bæri okkur að vinna að því, að hjálpa þess í maganum verður ekki kæfð- ur með vopnavaldi. Hann verð- ur því aðeins sigraður, að hægt sé að sanna í verki, að stefna Sjúkdóraur Kristins Andréssonar Samkvæmt fyrirmælum I húsbændanna í Moskvu hafa ! forsprakkar kommúnista hér hafið mikla herför gegn Bandaríkjunum. í málgögn- um þeirra er reynt að sví- virffa Bandaríkjamenn á all- an hátt. Forustumenn þeirra j eru ausnir hvers konar auri. ; Sá glæpur er vart til, sem ! þeim er ekki borinn á brýn. j Þrátt fyrir allan bægsla- gang sinn, finna kommúnist- ! ar aff áróður þeirra ber lítinn | árangur. Hann breytir engu um viðhorf meginþorra ís- Ienzku þjóffarinnar til Banda ríkjamanna. íslendingar vita, aff Bandaríkjamenn hafa sina um þjóðum til betri lífskjara og ' kosti og lesti, eins og aðrir sjálfsbjargar. J menn. Þaff má margt gott um bera keim af því, sagði Truman, } a g mennmgu segja, en að við ætlum okkur að ráða yfir Ilka ym*s egt , &ngnstæffa. þessum þjóðum eða teljum okk- j leioir af lýðræðisskipu- ur færa um að leysa öll vanda- J In&i þeirra, að menn greinir mál. Hjálp okkar á eingöngu að þar á um ýmsar leiðir, m.a. í styðja að því, að þær verði fær j alþjóffamálum. Þær stefnur, TRUMAN ar um að standa á eigin fótum.! Andstaffan í þinginu. Það er talið mjög tvísýnt, að Truman forseta takist að fá þingið til að fallast á tillögur sínar óbreyttar. Þingkosningar fara fram í haust í Bandaríkj- unum og þingmenn eru þá jafn an ragir við að stuðla að mikl- um útgjöldum. Einkum virðist sú stefna eiga itök meðal þing- manna, að framlögin til Evrópu þjóðanna séu ofmikil. Evrópu- þjóðirnar leggi ekki nógu hart að sér, t.d. séu framlög þeirra til (Framhald á 6. siðu.) R.addir nábúanna Mbl. ræðir í forustugrein á sunnudaginn um njósnastarf j framkomu á hverjum semi þá, sem kommúnistar , æsingalaust og raunsætt. sem þar eru uppi í þeim mál- um, eru misjafnlega friðsam- legar, en um þaff verffur samt ekki deilt, að almenningur i Bandaríkjunum hefir sein- us£u árin fylkt sér um þá stjórnarstefnu, sem virðist vænlegust til aff tryggja friff og öryggi í heiminum. Allar horfur eru á því, aff ekki verði breyting á þeirri afstöðu meirihluta Bandaríkjamanna. Þetta ber aff viffurkenna og þessu ber aff fagna. Hins veg- ar má þetta ekki leiffa til neinnar blindrar aðdáunar á Bandaríkjamönnum frekar en áróður kommúnista má leiða til blindrar andúðar gegn þeim. Þaff á aff meta Banda- ríkin eftir stefnu þeirra og tíma hafa orðið uppvísir að í Svi- þjóð. Það segir: Þetta er líka áreiðanlega viffhorf meginþorra íslend- inga. Þetta viffhorf þola kom Þegar þeir eins og t. d. að leyfð yrði lengri dagvinna að sumrinu og verkamenn fengju þannig auknar tekjur til að mæta at vinnuleysi- á vetrum. Sums staðar erlendis, t.d. í Dan- mörku, þar sem viðhorfið er ekki ósvipað, hefir sú tillaga komiö fram, aö viss iðnaðar- mannafélög lækkuðu kaup- taxta sína tiltekna vetrarmán. Einkum hefir þetta komið til tals meðal danskra málara, því að málaravinna dregst jafnan m,jög saman að vetr- inum. Fólk vill ekki mála hjá sér þá. Það, sem hér hefir verið nefnt, er ekki sett fram þann ig, að fullyrt sé, að þetta eigi að gera, en það er áreiðan- „Svíar telja sig hlutlausa ... ., . þjóð. Þeir hafa staðið utan við.munistar _ekkl> tvær heimsstyrjaldir. Þeir | finna, aff áróður þeirra gegn hafa heldur ekki tekið þátt í Bandaríkjunum ber ekki til- varnarbandalagi hinna vest-1 ætlaffan árangur, verffa þeir rænu lýðræðisþjóða, enda þótt j eins og óðir menn. Það má þeir hafi nána samvinnu við I ekki einu sinni segja fréttir þær í efnahagsmálum og á fjöl frá Bandaríkjamönnum. Gott morgum sviðum. Þratt fynr það hafa þeir sjálfir vígbúizt af kappi og á alla lund reynt að treysta landvarnir sínar. Að þessari norrænu þjóð j hafa kommúnistar einbeitt vifftal viff yfirmann varnar- njósnum sínum. Rússar hafa'liðsins hér á landi. Þetta var dæmi um þetta er grein, sem Kristinn Andrésson skrifaði nýlega í Þjóffviíjann í tilefni ! af því, aff Tíminn hafffi birt lega þess vert, að það sé at- hugað til hlítar. Þá kemur og t.d. til greina, hvort ekki sé rétt að loka vissan tíma að sumrinu þeim iðnaðarfyrirtækjum, er ekki þurfa aö vinna allt ár- ið til að fullnægja markaðin um. Nú á slíkur samdráttur sér einkum stað að vetrarlagi og eykur á atvinnuleysið þá. Það er áreiðanlega mikil þörf á því, að atvinnurekend ur og forsvarsmenn iðnaðar- manna og verkamannafé- laga ræðist við um þetta mál og vinni að því ■ að benda á leiðir, sem gætu bægfr frá þeirri atvinnuleysishættu, er annars verður hér alltaf á ferðinni. ráðið hvern flugumanninn á fætur öðrum til þess að afla upplýsinga um landvarnir Svía. Hilding Andersson hafði sérstaklega það hlutverk að njósna um strandvarnirnar, herskipaflotann, tundurdufla- lagnir o.s.frv. Öðrum var fal- ið að afla upplýsinga um und- irbúning fólksflutninga úr borgum og bæjum, ef til árás- ar kæmi. Við hvað var þessi njósna- starfsemi miðuð? Fyrst og fremst við það, að greiða götu rússneskrar árás- ar á sænskt land. Hún getur ekki hafa verið miðuð við ann að. Rússar vita mæta vel, að Svíar hafa ekki í hyggju að ráðast á þá. Fjarvera þeirra úr Atlantshafsbandalaginu miðar meira að segja að því, að vekja ekki tortryggni hjá Sovétstjórninni gagnvart Svi þjóð eða jafnvel Finnlandi, er á mikið undir því komið að halda sem sæmilegustu sam- komulagi við Rússa.“ Þrátt fyrir þetta ganga sænskir kommúnistar erinda Rússa. Þeir meta meira aö þjóna Sovétrikjunum en sinu eigin landi. Fyrir íslendinga er það svo athyglisvert, að slík um mönnum gefur Þjóðvilj- slíkur reginglæpur, aff Krist- inn gat ekki hugsað sér ann- an verri. Lengra var ekki hægt aff komast í föffurlandssvik- um og landráðum. Vitanlega dettur engum heilbrigffum manni í hug, að leggja sig niður viff það aff ræða viff Kristinn Andrésson um þessi mál. Hann er hald- inn sjúkdómi trúarofstækisins eins og hann gerist verstur. Hann álítur sig mikinn og brennheitan ættjarðarvin, en ættjarffartrú hans má nokk- uff marka á því, að hann tel- ur Kuusinen þann, er mynd- affi finnska leppstjórn á rúss- neskri grund samtímis því og Rússar ráku rýtinginn í Finna, álíka sjálfstæðishetju fyrir Finna og Jón forseti er fyrir okkur. Kristínn trúir því og trúir því einlæglega, að fullkomnasta stig ættjarðar- ástarinnar sé nú fólgið í því aff vinna fyrir Rússa og vera leppur þeirra. Þess vegna er Bandaríkjarógurinn honum heilagt mál. Það mun vissulega engu breyta um skrif og frétta- þjónustu Tímans, hvaff Krist- inn þá nafnbót, að þeir séu inn Andrésson segir. Tíminn „sannir ættjarðarvinir.“ ‘ (Frainhald á 6. síðu )

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.