Tíminn - 06.04.1952, Blaðsíða 2

TÍMINN, sunnudaginn 6. apríl 1952.
81. blafc
Mistök á styrjaldarárunum, sem
koma ber alveg í veg fyrir nú
Þessa dagana hafa nýir hópar
bandarískra hermanna verið að
koma hingað til lands, og ýms
hergögn hafa veríð flutt hing-
að, og það er ekki launungar-
mál, að hersveitirnar eru að
búa sig undir að taka í notkun
nýjar stöðvar. Allfjölmennur
hópur er kominn austur að
Hellu í Rangárvallasýslu, og
undirbúningur fer fram að því,
að lið taki sér bækistöð við Hval
fjörð. Það er því tímabært að
minna á ýms mistök, sem urðu
hér í sambandi við dvöl hers í
landinu á styrjaldarárunum, í
því skyni að nú verði komið í
veg' fyrir slíkt, og stranglega
verið á verði frá upphafi.
Sprengjurnar
Allt fram að þessu hafa veríð
að finnast hér víðs vegar um
landið virkar sprengjur, sem her
menn á styrjaldarárunum hafa
týnt eða skilið eftir. Þessar
sprengjur, er voru skildar eft-
ir, bæði á víðavangi og jafnvel
i húsum inni, hafa valdið mörg
um slysum og sumum mjög
hörmulegum. Fullorðnir menn
og hópur barna hefir beðið bana
af völdum þeirra, en aðrir orð-
ið örkumla menn. Hvað eftir
annað hefir heppnin ein ráðið
því, að ekki hafa orðið fleirí
stórslys, eins og þegar börn í
Kópavogi voru að berja virka
sprengju með steini. Það verð-
ur þvi að krefjast þess, að nú
verði gætt ýtrustu varkárni og
stranglega yfir því vakað, að
virkar sprengjur, sem siðar meir
geta valdið stórslysum, verði
hvergi skildar eftir.
Fuglalífið í landinu.
Öðru atriði er skylt að vekja
athygli á. Á styrjaldarárunum
beið fuglalífið í landinu mikinn
hnekki. Vegna hirðuleysis um
meðferð á olíu, sem fleygt var
í sjóinn frá skipum nálægt landi
og jafnvel á fjörðum inni, voru
sjófuglar í þúsundatali ofur-
seldir kvalafullum dauða. Það
mun og hafa vilja við brenna, að
hermenn hefðu það sér til dægra
dvalar að skjóta á fugla, jafn-
vel um þann tíma, sem þeir áttu
unga í hreiðri. Slíkt er grimmd og
siðleysi í augum íslendinga. Við
þessu hvort tveggja þarf að
reisa rammar skorður. Varnar-
liðið, sem komið er eða kemur,
verður að gæta þess að halda
að öllu fuglafriðunarlög lands-
ins, og yfirleitt mun það verða
illa séð af fjölda landsmanna,
ef fuglalífið verður ekki alveg
óáreitt, einnig þeir fuglar, sem
ekki eru sérstaklega friðaðir.
Þetta hefir tvöfalt gildi — bæði
hvað snertir fuglalífið í landinu
og viðhorf margra landsmanna
til liðsins.
S.K.T. S.G.T.
DANSLEIKUR
Danslagákeppni í kvöld
klnkkan 9 — bæði I Röðll og G.T.-hiksinu
Keppnin sjálf hefst kl. 10 um sömu átta danslögin
á báðum stöðunum. Söngvarar með hlj ómsveitunum:
G.T.-húsið, Svavar Lárusson og Edda Skagfield.
RöðuII, Haukur Morthens og Sigrún Jónsdóttir.
Aðgöngumiðasala í dag á báðum stöðunum frá kl. 6
síðd. — Símar 3355 og 5327.
Öldungar meðal báta
við ísafjarðardjúp
Útvarpið
íltvarpið í dag:
Kl. 8,30—9,00 Morgunútvarp.
10,10 Veðurfregnir. 11,00 Morg-
untónleikar (plötur). 12,15 Há-
dégisútvarp. 13,00 Erindi: Móðir
jörð; IV. Jarðskorpan og hagnýt
jarðefni (Ástvaldur Eydal licen
siat). 14,00 Messa í kapellu há-
skólans (séra Bjarni Jónsson
vígslubiskup). 15,15 Miðdegistón
leikar (plötur). 16,15 Fréttaút-
varp til íslendinga erlendis. 16,30
Veðurfregnir. 18,30 Barnatími
(Baldur Pálmason). 19,25 Veður
fregnir. 19,30 Tónleikar (plötur).
19,45 Auglýsingar. 20,00 Fréttir.
20,20 Erindi: Alheimssamtök
gegn krabbameini (Níels Dungal
prófessor). 20,30 Erindú Albert
Schweitzer; I. (Ólafur Ólafsson
kristniboði). 21,00 Óskastundin
(Benedikt Gröndal ritstjóri).
22,00 Fréttir og veðurfregnir.
22,05 Tónleikar: Þættir úr sin-
fónískum verkum (plötur). 23,00
Dagskrárlok.
Étvarpið á morgun:
Kl. 8,00—9,00 Morgunútvarp.
10,10 Veðurfregnir. 12,10—13,15
Hádegisútvarp. 15,30 Miðdegisút
varp. 16,25 Veðurfrégnir. 18,10
Framburðarkennsla í ensku.
18,30 íslenzkukennsla; I. fl. —
19,00 Þýzkukennsla; II. fl. 19,25
Veðurfregnir. 19,30 Tónleikar
(plötur). 19,45 Auglýsingar. 20,00
Fréttir. 20,20 Útvarpshljómsveit
in;; Þórarinn Guðmundsson
stjórnar. 20,45 Um daginn og
veginn (Sveinn Ásgeirsson hag
fræðingur). 21,05 Einsöngur:
Dusolina Giannini syngur (plöt-
ur). 21,25 Dagskrá Kvenfélaga-
sambands íslands. Erindi: Iðn-
aður og vöruval (Rannveig Þor
steinsdóttir alþm.). 21,45 Hæsta
réttarmál (Hákon Guðmunds-
son hæstaréttarritari). 22,00
Fréttir og veðurfregnir. 22,10
Passíusálmur (47). 22,20 Erndi:
Um þjóðrækni (Einar M. Jóns-
son). 22,45 Tónleikar (plötur).
23,00 Dagskrárlok.
Þegar Bjarni Sigurðsson,
bóndi í Vigur, fer í fjárflutn-
inga milli eyjar og lands, notar
hann stóran og mikinn bát, átt-
æring, sem kallaður er Gamli-
Breiður. Kemur sá bátur tals-
vert við atburði í ævisögu Þórð
ar Þorsteinssonar, er ólst upp
í Vigur.
Þessi bátur tekur 80—90 fjár,
f
og það, sem merkilegast er við
hann er það, að hann er að
stofni til 80—100 ára gamall.
Hann hefir þó nýlega verið smíð
aður upp, en vél eða þess háttar
nútímatæki hafa ekki komið í
hann, heldur er hann nú not-
aður sem ferja, dreginn af vél-
bát. Alltaf hefir honum verið
við haldið og mjög lengi hefir
hann fylgt Vigurbúinu.
Sjóbrú Vigrunga.
Gamli-Breiður er eins konar
sjóbrú Vigrunga. Hann er ekki
aðeins notaður til fjárflutninga,
heldur einnig í meiri háttar að-
dráttarferðir.
Hann var upphaflega smíðað
ur á Ströndum, og er með gamla
laginu, sem kallað er, en það
lag á bátum þar vestra var altítt
fram undir aldamótin siðustu.
En á síðustu árum nítjándu ald
arinnar ruddi nýtt bátalag sér
til rúms vestra.
Af Ströndum fylgdi Gamla-
Breið sú sögn, að hann hefði
verið svo gott seglskip, að hann
| sniði í sundur svartfugl, er yrði
fyrir stefni hans, þannig að
sinn hlutinn flyti aftur með
hvoru borði!
I
Sexæringurinn með
gamla laginu.
í Annar bátur með gamla lag-
inu er til við ísafjarðardjúp.'
Hann er eign Ásgeirs og Hall- j
dórs Guðmundssona í Æðey og
heitir Þorskurinn, sexæringur,!
upprunninn frá Reykjarfirði. Á'
hann hefir verið settur utan-
borðsmótor.
Virðulegir öldungar.
Þessir bátar báð'ir eru virðu- ;
legir öldungar, sem verið hafa'
á floti allt frá blómadögum
i bændaútgerðarinnar við Djúp og
' fram á þessa tíma. Á þessu tíma
j bili hafa gerzt allar þær breyt- j
ingar, sem orðið hafa á útvegi
og samgönguháttum í landinu. I
Þess vegna eru þeir merkilegir f
minjagripir með andblæ liðins
tíma, leikandi um rúm og þóft-
ur.
Fengu góða eink-
unn í kökngerð
Það kom á daginn, sem blaðið
spáði á dögunum, að kökurnar,
! sem hjúkrunarkonurnar höfðu
!á boðstólum í veitingastofunni
Höll í gær, þóttu harla ljúffeng
ar og seldust vel. Mikið seldist
einnig af munum þeim, sem
' á bazarnum voru, enda márgir
1 fallegir með listfengu hand-
bragði.
Fjöldi manna á hjúkrunar-
konunum mikið gott upp að
unna, og enginn veit, hver þarf
næst á umönnun þeirra að
halda. Þessa minntust margir
Reykvíkingar nú, og vonandi
verða þeir enn fleiri næst, þegar
hjúkrunarkonurnar kunna að
leita til bæjarbúa á svipaðan
hátt.

Dýrategundir frá forn-
öld í neðanjarðarvatni
Dýrategundir, sem menn
héldu, að dáið hefðu út á ísöld,
hafa fundizt bráðlifandi í vatni
neðanjarðar við rætur Bigonda
fjallsins, fast við Brennerskarð
ið, á landamærum ítalíu og
Sviss.
Fimm kílómetra löng glufa.
Það var jarðfræöingurinn
Giorgio Trener, sem -fann þenn Átján tegundir.
an merka fund, er hann var
að rannsaka fimm kílómetra
langa glufu eða gjá, sem liggur
í uppþornaða vatnsveituæð.
Þegar þeir voru komnir niður
í gjána, fundu þeir út frá henni
glufu, sem var þriggja metra
há og níu metra breið, og er
þeir höfðu gengið hana á enda,
komu þeir að helli eða hvelf-
ingu neðanjarðar, þar sem vatn
ið var.
<>
<>
(>
<>
<>
<>
< >
o
o
o
< )
o
O
o
o
o
<)
<)
o
O
o
o
o
o
o
o
O
Á mánudag, þriðjudag
og miðvikudag
n. k. verða til sýnis í Miðbæjarbarnaskólanum teikn-
ingar þær er bárust s. 1. haust í keppni er Bæjarráð
Reykjavíkur efndi til um gerð smáhúsa í samfelldri
röð (2. og 3. flokkur). Sýningin verður opin þessa daga
kl. 10—18.
Bæjarverkfræðmgur
*
Þann 4/3., ’52 fann m/s ,,ARNARFELL“ 8 manna
björgunarbát á hvolfi. Skipið var þá statt 60°—0’—3“
N. br. 2°—0’—3“ V.lg.
Báturinn er auðkenndur með stqfunum:
FR 292
Eigandi bátsins er beðinn að gefa sig fram og sanna
eignarrétt sinn, innan hæfilegs tíma.
Samband ísl. samvinnufélaga
SKIPADEILD
Hjartans þakklæti sendum við öllum f jær og nær sem
hafa auðsýnt'okkur samúð með skeytum, minningar-
spjöldum og gjöfum við fráfall okkar hjartkæra sonar
og bróður
GUÐMUNDAR SIGURÐSSONAR
frá Leiti
Jónína Sigurðardóttir,
. Sigurður Jónasson og systur
inn í fjallið og hefir ekki verið
rannsökuð til hlítar fyrr.
Það voru fjallgöngumenn, sem
fundu þessa glufu, er þeir voru
að leita að uppsprettu, sem vatn
hafði í fyrndinni verið leitt úr
I Það eru hvorki meira né
minna en átján tegundir líf-
, vera, sem fundust þarna í hell-
inum. Voru þetta tegundir frá
löngu liðnum tímum, og hafa
þær einangrazt og lifað áfram
lífi sínu niðri í jörðinni, þar á
• meðal krabbategund, sem taliö
| var, að dáið hefði út á ísöld.
Hljómleikar í
Hallgrímskirkju
í dag kl. 5 endurtekur kór
Hallgrímskirkjunnar' í Rvík
samsöng sinn þar í kirkjunni,
þann er haldinn var á fimmtu
dagskvöldið var. Söngstjóri er
Páll Halldórsson organleikari
kirkjunnar, en einsöngvari
frú Guðmunda Elíasdóttir. —
Söngskráin er í þremur
köflum og eingöngu skipuð
lögum þriggja núlifandi, is-
lenzkra tónskálda. Hafa fæst
þessara laga áður komið fyr-
ir almennings eyru. Fyrst syng
ur kórinn þrjú sálmalög eftir
Karl O. Runólfsson, síðan
syngur frú Guðmunda fjögur
lög eftir Björgvin Guðmunds-
son, og loks syngur kórinn
fjögur sálmalög eftir Þórar-
inn Jónsson. — Árni Björns-
son aðstoðar kórinn með und-
irleik á orgel. í kórnum starfa
nú 19 manns.
Aðgángur er ókeypis og að
sjálfsögðu öllum heimill.
Námsmenn frá Sví-
þjóð stofna félag
Næstkomandi miðvikudag,
daginn fyrir skírdag, verður
stofnað félag íslenzkra náms-
manna frá Svíþjóð að Borg-
artúni 7. Fundurinn hefst kl.
20,30, en að honum loknum
verður dansað. Einnig mun
Sigfús Halldórsson skemmta.
Mikill fjöldi íslendinga hef
ir dvalið við nám í Svíþjóð.
Tilgangur félagsstofnunarinn
ar er að stuðla að því, að þess
ir gömlu kunningjar og vinir
hittist öðru hvoru og ræði
sameiginleg áhugaefni.
tiiiiiiiinriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiillllliBiiiitit
| Söluskálinn (
1 Klapparstíg 11
I hefir ávallt alls konar not- l
i uð og vel með farin hús- i
i gögn, herrafatnað, harmon i
I íkkur og m. fl. Mjög sann- i
I gjarnt verð. — Sími 2926. i
«iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin