Tíminn - 12.06.1952, Qupperneq 4

ú.
TIMINN, fimmtudagiim 12. júní 1952.
129. blnff.
jóhannes Jónsson:
Orðið er frjálsf
Samgðngur á Ströndum
í Tímanum 25. marz s. 1.
«r grein eftir Guömund H.
Oddsson skipstjóra á m. s.
‘Mdi. Þar sem þessi grein á
uö vera svar við grein, er ég
sjómann, og því sé óþarfi að hann sjálfur láti endur-
geta um nafn hans.
Um afgreiðslumanninn
prenta það, að það var af-
á greiðslumaður ríkisskipa hér,
Corax sendir mér eftirfar- ( að vekja nokkra samúð. Til þess
andi hugleiðingu um drenginn, er hún alltof margtuggin. Enda
Hólmavík er það að segja, að sem fór fram á að báturinnjsem fæ(j(iist með gyllta hnappa er það sanni næst, að kostir og
hann talaði við afgreiðslu- J sneri við, en ekki ég. I þessu f á brjóstinu og borðalagða húfu ókostir haldist nokkurn veginn
íikrifaði og birtist í Tímanum manninn á Drangsnesi, og sambandi talar hann svo um á höfðinu:
. :tl. marz s. 1., þá kemst ég fékk þ£er upplýsingar hjá hon' norðaustan ofsa og snjókomu
ekki hjá því vegna lesenda
iílaðsins að svara þessari
grein skipstjórans nokkrum
urðum, þó hún sé tæpast
íivaraverð.'
Hann byrjar með því að
;aka upp úr áður nefndri
blaðagrein minni og játar það
: 'étt vera sem þar er sagt, en
::'ærir fram sem afsakanir fyr
r sig.
Vyrsta afsökun:
Að skipstjórinn á Herðu-
Dreið hafi sagt sér að hann
Aefði mátt láta vörur til
Haldrananess, upp á Hölma-
dk.
íóiinur afsökun:
Hann segist hafa borið und
:r umsjónarmann farmsins,
:3igurð Thorarensen, hvað
uezt væri að gera varðandi
i osun á Drangsnesi og Kaldr-
ítnanesi.
um, að ekkert væri því til en segir rétt áður í grein
fyrirstöðu,að m.s. Oddur gæti sinni, að það veður hafi ekki
komið þar að bryggjunni. jskollið á fyrr en hann var
Afgreiðslumaðurinn gkominn til Norðf jarðar.
Hólmavík neitar því að hafa' Skipstjórinn segist hafa
Mér datt þessi gárungasaga
jafnt í hendur hjá konum og
körlum svo að vart verði gert
þar upp á milli hvaö hinar and
í hug, er ég laugardaginn 23. | legu og siðferðilegu eigindir
f,m. heyrði í útvarpinu sorgar- j snertir. Hins vegar er það vitað
leikinn „Systkinin", eftir Davíð . ur hlutur, að þeir eru líkamlega
Jóhannesson á Eskifirði, sem er J sterkari, og þar, hvað það snert
Skagfirðingur að uppruna og ir minni máttar, sem auðvitað
sagt skipstjóranum að ekki k°mió nokkrum smnum til|því þiotið að hafa heyrt marg-Jber að taka fullt tillit til í öll-
væri hægt að losa vöruna á1 Bjarnarfjarðar og þekki þvíiþyælda sögu, sem gekk fyrir um samskiptum þeirra. Og það
' aðstæður þar. | áratugum síðan staflaust um 1 er gert, hvar sem nokkurrar sið
Kunnugleiki hans er nú j Norðurland, um skagfirzkan 1 menningar verður vart. Skáldin
samt ekki meiri en það, að | prest, sem átti að hafa hent J geta því með góðri samvizku
hann virðist ekki vita' að *sams konar ógæfa og prestinn í sparað sér allar prédikanir um
? teresjan * Kaldrananesi var! 8»«™,,^ - ekki
priðja afsökun:
Afgreiðslumaðurinn
á
Drangsnesí.
Því næst segir skipsijórinn
í grein sinni:
Þeir, sem þekkja Steingríms
fjörö, vita að það er ekki
hægt að telja nema mönnum,
er ekkert þekkja til-staðhátta
þar, trú um, að þeir þurfi að
svelta heilu hungri á Drangs-
nesi, þótt vörur þeirra séu
landsettar á Hólmavík.
Ég spyr: Hver hefir talað
um hungursneyð á Drangs-
nesi?
Er það skoðun skipstjórans,
aö eigi beri skyldu til að skila
vörum á viðkomandi hafnir
nema þar sé hungursneyð?
Hefðir þú skipstjóri skilað
vörunum að Drangsnesi, ef
svo alvarlegt ástand hefði ver
i einkadóttir — átti að hafa lof-
azt hvað eftir annað systrum
Hölmavík ásamt þekktum ið þar?
lengd um 25 metra árið 1951.
Það er rétt, aö m. s. Oddur
fór upp að bryggju á Kaldr-
ananesi í fyrravetur. Erindi
hans var að taka þar veikan
starfsmann Sikpaútgerðar
ríkisins, sem varð að komast j smum> en sPur(‘ föður sinn, er
þeir kvoddust, hvort allar stulk
ur í Skagafirði væru systur sín-
ar.
þá hlið mannlegs lífs og ættu
að gera eigi sízt vegna þess,
hvað þessi andans fóstur þeirra
sinum, en klerkur ætíð komið eru hlutdræg, eins og raun ber
í veg fyrir frekara samband vitni,
þeirra af skiljanlegum ástæð-
um. Loks hafi pilturinn farið
af landi burt um sinn í raunum
Var þá fært að bryggjunni? |
Síðan heldur skipstjórinn á
fram og segir:
>jómanni þar, töldu engar lík
ir til þess að hægt væri að
osna við vöruna á Drangs-
íesi, þar sem svo mikill á-
rlaðingur væri inn á Hólma-
n k.
Við skulum nú athuga nán
rr þessar afsakanir skipstjór
nns.
Fyrst er þá hið umrædda
eyfi, er skipstjórinn á Herðu
öreið hafði gagnvart vörum
að Kaldrananesi.
Það virðist einkennilegt og
iviðfeldið, að skip, sem flytja
vörur til ákveðinna staða,
ikuli samtímis fá leyfi til að
osa vöruna á allt aðra staði.
5n í þessu tilfelli vil ég spyrja:
Hvers vegna voru þá Kaldr-
ananessvörur enn í Herðu-
oreið?
Ætli skipstjórinn á Herðu-
oreið hafi ekki ætlað að
skila þeim að Kaldrananesi í
oakaleið?
Hvernig var það, yfirfærði
okipsjórinn á Herðubreið
oetta leyfi sitt til skipstjór-
ans á m. s. Oddi?
Ef svo hefir verið, þá
ffnst mér nokkuð mikið kapp
i það lagt, að Kaldrananes-
/örur kæmust seint og illa á í frásögnina hjá honum bless1
tafarlaust suður á Landsspít-
ala til uppskurðar. Ég veit
ekki hvort það er til að hrósa
sér af.
Þá segir þessi óaðfinhan-
legi maður, skipstjórinn á m.
s. Oddi:
Þessi skefjalausa tilætlun-
arsemi hjá mönnum yfiríeitt,
ef ríki eða ríkisfyrirtæki eiga
J í hlut, er slæm sýki fyrir þj óð
arheildina, sem læknast þarf.
Með öðrum orðum: Það er
Hérkemuraðeinstilgreina'^fjalaus tilætlunarsemi af
aukakostnaður og seinkun á
afgreiðslu.
Finnst ykkur lesendur góð-
ir, þetta ekki bera ljósan vott
um skyldurækni skipstjórans.
Hann er leigöur starfsmað-
ur hjá ríkisskip, og hann seg,
ist halda að ríkisskip greiði
þennan aukakostnað.
Það kveður við annan tón
síðar í grein skipstjórans, þar
sem hann talar um tilætlun-
arsemi og kröfur fólksins á
hendur ríkisfyrirtækja.
Skipstjórinn segir ennfrem
ur.
Þegar farið var framhjá
Drangsnesi á útleið, var rætt
um möguleikana til að kom-
ast þar að bryggju, og töldu
allir það ókleyft.
Svo heldur skipstjórinn á-
fólkinu að gera kröfur til að
i þjónar þess geri skyldu sína.
Skipstjórinn kallar það ó-
forskammaðar orðsendingar,
j ef fólkið gerir kröfur til starfs
■ manna ríkisins um að vinna
'að hagmunamálum fjöldans.
Að fjöldinn sé ekki látinn líða
fyrir duttlunga einhverra
einstaklinga.
Afgreiðslumaður ríkisskipa
á Drangsnesi hefir það eftir
ráðandi manni hjá Skipaút-
gerðinni, að m. s. Oddur hafi
kr. 3500 á sólarhring í strand-
siglingunum hjá ríkisskip. Nú
getið þið lesendur góðir reikn
að út hve há upphæð þetta
yrði um mánuðinn eða jafn-
vel árið. Líklega dettur eng-
um í hug að þar sé um kröf-
ur að ræða.
AÖ síðustu skorar svo skip-
ikvörðunarstað.
Önnur afsökun skipstjór-
ans er sú að hann segist hafa
oorið það undir einn heið-
ursmanninn af m. s. Skjald-
breið, Sigurð Thorarensen,
hvað bezt væri að gera við-
komandi losun á Drangsnesi
og Kaldrananesi.
Hann getur þess ekki
hverju Sigurður svaraði, en
segir þá svo í grein sinni: Hér
var úr vöndu að ráða!
Þriðja afsökun skipstjór-
ans er svo það, að afgreiðslu
maðurinn á Hólmavík, ásamt
þekktum sjómanni þar, hafi
;alið engar líkur til þess að
hægt væri að losna við vör-
una á Drangsnesi,- þar sem
svo mikill áhlaðningur væri
inn á Hólmavík.
Hver hann var þessi þekkti
sjómaður, veit ég ekki, en
skipstjórinn ætlast til af
vizku sinni að lesendur blaðs
:ins hljóti að þekkja þennan
Að vfsu hafði hann dúrað s«f nn á mig að útvega r
svolítið með veörið á meðan Slöierðif:. eða hegðunarvott-
við fórum út fjörðinn og skal ^'0 ,^á A umboðsmonnum
ég því ekki fullyrða að ekki j Skipautgerðarmnar her við
hafi verið hægt að komast að iHnna °a'
brvggiunni Leitaöu sjalfur, herra skip-
Ekki vantar nú samræmiö stjóriþinnaeiginmeömæ^a^
Eg hef ekki rætt um hegð-
un þína nema þessa einu um
töluðu ferð, og læt mig litlu
skipta aðrar ferðir þínar. Hitt
er augljóst mál, að hefði
framkoma þín verið alltaf og
alls staðar hin sama og hún
var hér umrædda ferð, þá
væri búið að veita þér hvíld
frá strandsiglingunum.
Efni leikrits þessa getur því
tæplega talizt frumlegt með því
einnig, að fólk um allt land hef
ir löngum smjattað á álíka sög-
um, bæði um presta og aðra
menn, en eigi sízt um prestana.
Einnig er það mjög í „móð“,
bæði í sögum og leikritum, þeg
ar höfundarnir vilja lýsa ein-
hverjum sárindum lífsins, að
stúlkan eða eiginkonan eru látn
ar vera píslarvottarnir. Samúð
lesenda eða áhorfenda eða á-
heyrenda er vakin til þeirra,
þær látnar kveina og barma sér
og-það látið beint eða óbeint í
ijós, að þær séu hryggðin sjálf,
þær beri alltaf hreinan skjöld.
— Aftur á móti er venjulega
karlkyninu lýst á hina sveifina:
Þeir séu harðsvíraðir, ónærgætn
lr og óeinlægir — svo ekki sé
fastar kveðið að orði — við unn
ustur sínar eða eiginkonur,
trygglyndi þeirra af skornum
skammti og þeir gleymi þessum
englaverum sínum fyrr en nokk
urn vari, þeir séu sjálfselskir og
eigingjarnir, hugsi um það fyrst
og fremst að bjarga mannorð-
inu og prestarnir um að missa
ekki hempuna. — Þau, skáldin,
spara sjaldan að gera sem allra
mestan muninn á konum og
körlum.
Þessi margendurtekna skil-
greining höfundanna er fyrir
löngu hætt að vera frumleg eða
Frá hálfu hins opinbera er
líka leitazt við að rétta konun-
um hjálpandi hönd, enda þött
sú hjálp sé að ýmsu leyti bæði
meingölluð og hættuleg: Það
hefir liðizt — og sjálfsagt verið
leyft — að þær þyrftu ekki, ef
þeim sýndist svo, að feðra börn
sín og einnig að gefa þau. Hvort
tveggja þessi ráðstöfun getur
orðið giftum sem ógiftum kon-
um mikil hjálp, bæði fjárhags-
lega séð og gagnvart almenn-
ingsálitinu, hafi þær „spjallazt"
í lausatökum við karlmenn. En
ráðstafanir þessar eru vægast
ságt varhugaverðar á ýmsa lund
og koma mér þá fyrst í huga
systkinahjónaböndin, sem skáld
ritahöfundarnir kenna venju-
lega karlmönnunum, feðrunum,
um. En það er orða sannast að
þær ráðstafanir geta ekki síður
komið sér vel fyrir þær en þá>
enda gerðar fyrst og fremst fyr-
ir hinar ógæfusömu mæður. En
þær (þessar ráðstafanir) geta
komið börnunum illa í koll, þeg
ar þeim vex aldúr og þroski og
þá um leið þjóðfélaginu öllu,
því að komi það fyrir að þau,
þessir föðurleysingjar eða
„gjafabörn“ bindi huga eða
hjarta við raunverulegt syst-
kini sitt — án þess auðvitað að
hafa minnsta hugboð um skyld-
leikann, þá er enginn samvizku
samur faðir til, sem geti aðvar-
að og afstýrt slysinu. — Það
hefði verið mikið nær og sjálf-
sagðara að hjálpa þessum mæðr
um á annan veg, gera þeim
kleift að hafa börnin sín hjá
sér, annazt þau og ala þau sjálf
ar upp. Þá hefði í senn verið
(Framhald. á 3. siðu)
uðum.
Þá segir skipstjórinn:
Er við komum til Norðfjarð
ar var skollið á austan hvass
viðri, er síðan gekk upp í norð
austan rok með snjókomu.
Því næst tekur hann upp
kafla úr grein minni, þar seg
ir svo:
Afgreiðslumaður ríkisskipa
hér talaði strax við einhvern
mektarfugl hjá útgerðinni og
óskaði eftir að hann sæi um,
að báturinn kæmi á fyrirskip
aða viðkomustaði.
Þessi mektarmaður bar því
við að það væri viðsjárvert að
láta bátinn snúa við inn á
Steingrímsfjörð, þvi að veður
spá væri svo slæm.
Svo rökvilltur er þessi vesa
lings maður, að hann beinir
ofsabræði sinni að mér fyrir
þessa ósvífni, sem hann telur
vera, að láta bátinn snúa við
inn á Steingrímsfjörð, þótt
það sé skýrt fram tekið, og

TENGILL N.F.
Heiði TlS Kleppsveg
Siml 8V 894
acnast hverskonar raflagn-
lr og viðgerðir svo sem: Verk
tmlðjulagnlr, húsalagnlr,
skipalagnir ásamt vlðgerðum
og uppsetnlngu á mótorum,
röntgentækjum og helmUis-
Véluro,
W.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.W.V.VW.V.'.V.W.V.’.V
>1
Fasteignaeigendafélag Reykjavíkur1:
Gangstéttagjöld
í tilefni af innheimtu gangstéttargjalda, sem nú stend
ur yfir í Reykjavík, hefir Fasteignaeigendafélagið leitað
eftir því við bæjaryfirvöldin:
1. Að veittur verði gjaldfrestur í samræmi við heimild
laga nr. 42, 1911, um gjöld til holræsa og gangstétta
í Reykjavík o. fl.
2. Að gjaldendum verði gefinn kostur á að kynna sér
hvernig gjöldin eru reikuð út.
I
■I Bæjaryfirvöldin hafa fallizt á þessi tilmæli Fasteigna- "I
£ eigendafélagsins, og eiga þeir gjaldendur, sem óska eftir í
V "■
Ji gjaldfresti að snua ser til skrifstofu borgarstjóra með
!■ þau tilmæli. Upplýsingar um álagningu gjaldsins eru í*
i* einnig gefnar þar og í skrifstofu félagsins, Austurstr. 5. I;
:■ ::
Fasteignaeigendafélag Reykjavíkur
ÍWVVV.V.V.V.VWAV.W.WAW.V.V.V.VAV.WA'AV
Áskriftarsími Tímans er 2323
ciiiimamamiimiimsmmaeimiiiiiiimiiimmiiiiaiiiiamat