Tíminn - 15.01.1953, Side 5

11. blað.
TÍMINN, fimmtudaginn 15. janúar 1953.
S.
Fimmtud. 15. ianáur
Umraæli fjármála-
ráðherra um ríkis-
Fréttir frá starfsemi S.Þ.:
500 miilj. barna þurfa hjáðp
Starfsemi barnahjálparsjóðs S. Þ. — Indland fær
Alþjóðabankalán — Nýtt byggingarefni — Ara-
bísku börnin — Flugferðir aukast — Ný pappírsgerð
Síðan UNICEP, Alþjóða barna- um hægt að auka járnframleiðsl-
hjálparsjóður S. Þ„ byrjaði fyrir 6 una um meira en 100%, nefnilega
árum hið víðtæka barnaverndar- úr 640.000 smálestum upp í 1,4 millj.
starf sitt hefir upphæð, sem nem- smál., og stálframleiðsluna úr 350.
ur 173 milljónum dollara verið var- 000 upp í 700,000 smálestir.
ið í þessu skyni. Hjálpin hefir verið | Prumskilyrðin fyrir aukinni fram
veitt bæði í Evrópu, Asíu, Afríku leiðslu eru þarna fyrir hendi. Mikið
og Suöur-Ameríku. Sem stendur er í Indlandi af hráefnum til stál-
"Zí! fá 72 lönd og landsvæði, aðallega framleiöslu, enginn skortur er á
lfekkaóir. Blaðiö telur þó, aðjyanyrktu löndin_ aðstoð ’fr. UNI. vlnnuafli, og stálsmiðjurnar eru ná
Sllkt se liægt an þess a<J 1 CEP. Þótt mönnum teljist svo til, lægt málmlögunum og markaðnum
draga úr útg'jöldum ríkisins. að ennþá þarfnist 500 milljónir fyrir afurðirnar.
Það bætir því síðan við, aö, barna hjálpar, þá miðar hjálpar-' Þetta er fjórða iánið, sem Al-
Eysteinn Jónsson fjármála- starfinu þó áfram.. Ríkisstjórnir í þjóðabankinn hefir veitt Indlandi
ráðherra hafi „látið að því ýmsum löndum hafa tekið þetta ( til að efla atvinnurekstur í landinu.
Jiggja í eldhúsumræðunum á Starf að sér eftir að því hefir verið |
komið af stað með aðstoð UNICEP. FAO-sérfræðingar finna
Hjálp til sjálfshjálpar hefir allt- j nýtt byggingarefni í hita-
af verið markmið UNICEF. í þessu beltislöndunum.
sambandi má nefna, að 9 af 13 j Húsnæöiseklan skapar víða vanda
noA ’ Evrópuiöndum, sem urðu fyrir mikl mál. Einnig í hitabeltislöndunum
Þaö segll', að auóvelt eigl að um eyðileggingum á stríðsárunum, I En þar hafa sérfræðingar frá PAO
vera að lækka yms UtgJOld og eru nu fær um að framleiða sjálf ; nu fundið nýtt byggingarefni. Gera
nauðsynlega barnamjólk eftir að menn ser vonir um, að það flýti
UNICEF hefir veitt þeim aðstoð til fyrir úrlausn þessa máls.
Forustugrein Morgunblaðs
ins í gær fjallar um fjármál.
Þar er rætt um nauðsyn
þéss, að skattar og tollar séu
Alþingi, aþ í raun og veru
væri hvergi hægt að spara á
litgjaldaliðum fjárlaganna.“
Þetta telur Mbl. ekki rétt.
spara þannig verulegt fé.
Þar sem ummæli fjármála
ráðherra eru hér tilfærð á
mjög villandi hátt, svo að
ekki sé meira sagt, þykir rétt
að rifja það upp í megin-
dráttum, sem hann sagði um
þessi mál við eldhúsumræð-
urnar.
Ráðherrann rakti alla út-
gjaldaliði fjárlaganna og
sýndi fram á, að þeir væru
að langsamlega mestu leyti
ákveðnir með sérstökum
lögum (skólahald, trygginga
lög) eða framlög til verk-
legra framkvæmda, er flest
Frumvarp Gísla um
strandferðirnar
Mnn af aðalleiðtogum
Sjálfstæðisflokksins, Gísli
Jónsson alþingismaður, hefir
’nýlega lagt fram frumvarp
þess efnis, að Skipaútgerð
ríkisins verði lögð niður og
cll skip heunar og aðrar
eignir afhentar Eimskipafé-
lagi íslands endurgjaldslaust
til fullrar eignar. Gegn þessu
, taki Eimskipafélagið að sér
að annast strandferðirnar
næstu 25 ár „með þeim styrk
úr ríkissjóði, sem kann að
verða samið um.“
Eins og kunnugt er, er Eim
skipafélag íslands einka-
fyrirtæki, sem nokkrum af
forkólfum og gæðingum Sjálf
stæðisflokksins hefir tekist
að svæla undir sig. Það er
þannig fyrir alllöngu hætt
að vera slíkt alþjóðarfyrir-
j tæki, sem það var upphaf-
lega og því var ætlað að
vera. Þessu einkafyrirtæki
vill nú framannefndur for-
ingi Sjálfstæðisflokksins láta
ígefa allar eignir Skipaútgerð
______ Jafnhliða þessu hefir verið efnt ar rikisins, sem vafalaust
Barnahjálparsjóðurinn hefir geng ^ ingar frá PAO sendir til Burma til til kennslp fyrir alþýðu. 40.000 flótta skipta mörgum tugum millj.
izt fyrir vörnum gegn berklaveiki,1 að athuga möguleikana fyrir auk- . fölks hafa notið byrjunarkennslu í króna. Af þessu má nokkuð
eru nú öll ungbörn bólusett. Á Malta j inni skógrækt. Þeir áttu að komast ýmsum almennum námsgreinum marka, hvernig forkólfar
eiga 18.000 börn að fá daglega ó- að raun um, hvort íbúar landsins1 undir stjórn amerískra kennara. Sjálfstæðisflokksins myndu
keypis mjólk á komandi 10 árum. | gætu ekki aflað sér meiri viðar ti] j Mörg'hundruð 'úngs flóttafólks hafa hegða sér, ef þeir hefðu ein-
Víða í Austur-Asiu hefir verið stofn eigin þarfa og hvort ekki væri hægt jIært ýmsar handiðnir annað VQ1(jjn j»eir myndu nota
að flytja út aðrar trjávörur en hinn hvort vefnáð, skósmiði eða timbur- .. . ... „ ,
heimskunna teakvið. Það kom brátt smíði, og.jpargar ungar stúlkur hafa ., , . , „ .
í ljós, að einungis allra beztu trjá- læia að sauma. Nú er byrjað að sjaltum ser eöa einKatj rir-
tegundirnar voru hagnýttar til hlít undirbúa aukna tæknilega kennslu tækjum smum meira og
ar. Sýnishorn af öðrum trjám, sér- m. a. i velfræði, landbúnaði, hjúkr- minna af eignum rikisins til
staklega nokkrum litlum og krækl- unarstarfi og viöskiptafræöi.
Barnahjálparsjóðurinn hefir — | óttum trjám, sem vaxa alls staðar •
þótt hann sé ekki nema 6 ára gam- í landinu, voru send til Þýzkalands, FlUgferðir settu nýtt
all — sent matvæli fyrir 85 millj. þar sem FAO-fólk athugaði mögu- met í fyrra.
að koma sér upp mjólkurbúum.
í nálega öllum löndum, þar sem
Þetta atvikaðist þannig:
Pyrir tveim árum voru sérfræð-
TRYGVE LEE
í einlcaskó.’um, v fá styrk ira tí.p.
Hin börnin eru annað hvort í ríkis-
skólum eða einkaskólum. UNESCO
skortir tilfinnanlega skólabygging-
ar. Á flestum stöðum fer kennslan
fram í tjöldum, og margir kennar-
anna — h. u. b. þriöjungur þeirra —
geta ekki talizt vel hæfir til kennslu
staríanna.
Reynt hefir verið að ráða bætur
á þessum tilfinnanlega kennara-
skorti með því að mennta nýja
kennara í brezkum, amerískum og
frönskum skólum í Sýrlandi, Jór-
dan, Egyptalandi og írak,
að til eftirlits með heilsufari mæðra
og ungbarna. Stofnað hefir veriö
til matgjafa í skólum í Finnlandi.
Halda Finnar þeim nú áfram eftir
að UNICEF-hjálpin til þeirra er fali
ín niður.
ir vildu fá hækkuð. Samtals. dollara til 50 landa, fyrst til hungr- leikana fyrir nýtingu þeirra. Það , Samgöngur í lofti fara stöðugt
næmu slíkir útgjaldaliðir ! aðra barna í löndum, sem bág- j reyndist erfitt að fá nothæft efni vaxandi og settu nýtt met árið 1952
93.5% af útgjaldabálki fjár
laganna eða um 375 millj.
af 400 millj. kr. Eftir væru
þá 25 millj. kr., er telja
bæri útgjöld við ríkisstarf-
rækslu í þröngri merk-
ingu, þ.e. stjórnarskrifstof-
ur, utanríkisþjónustu,
skatta- og tollainnheimtu,
sameiginlegan embættis-
kostnað o. s. frv. Ráðherr-
ann sagðist ekkert vilja full
stödd voru eftir stríðið, og seinna úr þeim. En svo datt mönnum i bæði hvað farþegaflutninga, vöru-
þess að skapa sér einokunar-
aðstöðu og tryggja sér þann-
ig lítt takmarkaða gróða-
möguleika til frambúðar.
Röksemdir Gísla fyrir þess
ari ráðstöfun eru einkum
þær, að halli hafi verið á
— en þó ekki í eins rikum mæli — hug að skera þau í smástykki — j flutninga og póstflutninga snertir
til matgjafa til lengri tíma. Með blátt áfram 1 flísar. Því næst voru Samkvæmt skýrslu, sem ICAO, Al- rekstri Skipaútgerðarinnar
þessu hefir UNICEP ckki aðeins flísarnar límdar saman með gervi- þjóða flugmálastofnun S. Þ., er ný- og Skipaútgerðinni hafi á
sefað versta sultinn. heldur líka trjákvoðu, sem um leiö vemdar við- j búin að birta, ferðuðust 45 millj. sínum tíma misheppnast
lagt grundvöll að betra næringar- inn gegn hvitmauraárásum. Á þenn manna með farþegaflugvélum árið haUp á Súðinni.
ástandi og um leið að betra heilsu- an hátt var tréflísunum safnað sam sem leið. Það voru 5 milljónir fleiri
fari.
TTin
an i fjalir, 8 feta langar og 4 íeta farþegar en árið áður. I .
breiðar. Þessar „flísafjalir" þola j Þótt farþegatalan ykist mikiö á se»Ía>
hallann er það að
— og það veit Gísli
bæði hita og raka. Þær eru nú not- j
aðar til reynsluhúsa í Burma. Reyn
ist þær að vonurn, þá verður Etrax
byrjað að íramleiða þær í stórum
Alþjóðabanki S. Þ. veitir
Indlandi lári til járn- og
stálframleiðslu.
„ , , , , , ... Indland þarf á járni og stáli að stíl.
yrða^ um hvort Iækka mætti ( halcia til þess að geta aulcið ]and- j
þessi útgjöld, en vert væri | búnaðarframleiðsluna — járn til 100.000 arabisk börn
að gera sér Ijóst, að þótt j plóga og annarra landbúnaðarvéla, njóta kennslu í
þau væru lækkuð um ein stál til áveita og stíflugerða, til járn UNESCO-skólum.
(Framh. á 6. síðu).
20%, sparaði það ekki meira
en 5 millj. kr. eða 1.2% allra
brauta, orkuvera og til húsabygg- j A víð og dreif í Jórdan, Sýrlandi,
ínga. Þörfin á stáli er mun meiri Libanon og Gaza-svæðinu eru meira
mæta vel — að hann stafar
af því, að ríkið heldur far-
ígjöldum niðri. Taþið á strand
j ferðaskipunum er í rauninni
! ekki annað en niðurgreiðsla
1 á fargjöldunum. Ríkið styrk-
Það er á flestan hátt, sem ir samgöngur á landi með
kommúnistar ætla að feta i stórfelldum framlögum til
fótspor nazista. Nú er ekki vegageröar og vegaviðhalds
annað sýnilegt
í fótspor nazista
en að þeir og því er ekki nema eðlilegt
ríkisútgjaldanna. Af þcssu en navcrandi Stálframleiðsla í land en 850.000 arabiskir flóttamenn •— seu uð hefjast handa um og sjálfsagt, að það veiti
mætti vera Ijóst að engan hlU' InnflutniPgur á stáli kostar sumir í lélegum timburskýlum, aðr stórfelldar Gyðingaofsóknir þeim, er við sjósamgöngur
meiriháttar cm’rnað vrði Því Indland á ári hveriu álitlega ir f tjöidum. Nú eru 5 ár liðin írá að fordæmi Hitlers. Henging búa, svipaða aðstoð, en það er
- , að f k i en jupphæS 1 erlendum gjaldeyri. j því að þetta fólk flæmdist á brott arnar í Prag voru fyrsta vís- ekki hægt með öðru móti en
>neð hrpvti.!™ I En nu á að auka hæði lárn' °S írá heimilum sínum í Palestinu. bending í þessa átt, en fuiln- þeim að halda fargjöldunum
, . stálframleiðsluna. Indverskt hluta- Helmingur flóttafólksins er á barns aðarsönnun er nú fengin niðri. Gísli Jónsson talar
felag’,“n ,anf fí6!1 c°“p a!íÍ.°B,íielmÍn,guF barnanna er á|með málaferlum, sem hafin vísvitandi í blekkingarskyni,
eru í Moskvu gegn Gyöinga- þegar hann telur hallann
Iæknunum níu, sem eru á- stafa af lélegri stjórn og
föst útgjöld, eða lækkun á any (IISCO), hefir í þessum til- skólaskyldum aldri.
framlögum til verklegra ' gangi fengið 31,5 milljóna dollara j Þegar UNESCO árið 1949 byrjaði
framkvæmda. Við þessa lán hjá Alþjóða lána- og viðreisn- skólastarfsemi meðal þessara barna,
staðreynd yrðu þeir að horf arhanha Þ- Það á að endurgreið þá voru 200.000 börn að rangla sakaðir um að hafa reynt að rekstri Skipaútgerðarinnar.
ast í augu við er heimtuðu ast a 15 árum. Indverska ríkisstjórn þarna iðjulaus. Sem stendur njóta ráða kommúnistaleiðtoga af j Sannleikurinn um rekstur
«vo mikla útéiald- I kk ln ábyrgist enclurS'reiðsluna- • ! 100.000 börn byrjunarkennslu sum dögum og heppnast það með Skipaútgerðarinnar og Eim-
•ið 1 T«t v ■ a fct’! Vegna bessa láns verður á 5 ár- part i UNESCO-skólum og sumpart suma þeirra. í báöum þessuni skipafélagsins er vissulega sá,
tolla og skatfaað ráðt "j-------------------------------------------------------------1“.™ « A^nt að £2? að ** ^rður hlutlaus sam-
sokinm a Gyðinga og alþjoð- anburður a rekstn þessara
einn með völd, sínu máli uní leg samtök þeirra. Þær ásak tveggja fyrirtækja, myndi
það, hve sýnt honum er um anir, sem kommúnistar bera hann ekki verða Skipaút-
sparnað og skattalækkanir. i þeim nú á brýn, eru alveg gerðinni óhagstæður, svo að
Á það má líka minna, að eins og teknar úr kokkabók- ekki sé meira sagt. Meðhalds
núv. fjármálaráðherra hefir um nazista fyrir 10—15 ár- menn Skipaútgerðarinnar
æskt þess eindregið af sam- um. Hengingarnar i Prag munu vissulega fúsir til að
ráðherrum sínum, að þeir sýna líka, að kommúnistar íallast á að gerð sé hlutlaus
ekki að færa undir
. Þetta yar aða-lefnið í þeim ur er
ummælum, sem fjármálaráð slíkt.
herra hafði um þessi mál í Morgunblaðið ætti líka að
eldhúsumræðunum, og sést minnast þess, að það er ekki
á því, að Mbl. hefir ekki haft nema þrjú ár síðan að flokk
þau rétt eftir. ur þess lét af fjármálastjórn
Þáð væri vissulega æski- inni eftir að hafa farið með
legt, að hægt væri að lækka hana i ellefu ár samfleytt.
tolla og skatta, en menn Að þessu sinni skal ekki rætt
verða þá jafnframt að gera um það, hvernig viðskilnaður
sér ljóst, hvað þeir vilja spara inn var. En vissulega gafst
í staöinn. Því miður hafa flokknum þá tækifæri til að
enn ekki komið fram neinar sýna, hve vel muni hægt að
tillögur frá Sjálfstæðisflokkn treysta honum til aö halda
um um þáð, hvað hann vill útgjöldum í skefjum og
láta spara. Þingmenn hans lækka útgjöld. Mbl. skal lát-
líafa keppst viö að flytja til- ið eftir að upplýsa lesendur
lögur um lækkun skatta og sína um sparnaöinn og
hækkun ýmsra framlaga, en skattalækkanirnar, sem áttu
þeir varast_ að gera nokkrar.sér stað þá. Þá talar og fjár-
sparnaðartrllögur, því að al-’stjórn Reykjavíkur, þar sem
mennt og óákveöið orðagjálf Sjálfstæðisflokkurinn fer
beittu sér íyrir sparnaði hjá ætla ekki fremur en nazistar og itarleg rannsókn á rekstri
þeim rikisstoínunum er þeir að láta setja við oröin cin. þessara tveggja fyrirtækja
ráða yfir. Mbl. vildi kannske j Svo illa mæltust Gyðinga- og ekki kvíða þeirri niður-
skýra írá árangrinum aí ofsóknir nazista fyrir, að stöðu, sem yröi á þeim sam-
þessu sparnaðarstarfi þeirra? menn væntu þess, að þær anburði. En þora meðhalds-
Mbl. mun c-kki t.akast með myndu ekki endurtaka sig. menn Eimskipafélagsins að
neinum blekkingum eða Sú hefir orðið raunin. Stjórn fallast á slíkan samanburð?
dylgjum að gera lítið úr arhættir einræðisins krefjast Það er því öldungis víst, að
störfum núv. fjármálaiáð- einhverra sökudólga, sem kostnaðurinn við strandferð-
herra. Þjóöin mun bera sam- hægt er að kenna um mis- irnar myndi ekki minnka,
an fjármálastjórn hans og íök valdhafanna. Nazistarn- þótt Eimskipafélagið tæki
þeirra, scm á undan honum ir völdu Gyöinga. Kommún- við honum. Ætti slík skipu-
voru. Fylgismenn Eysteins istar hafa nú fylgt þvi for- j lagsbreyting því að draga úr
Jónssonar kvíða ekki þeim dæmi. En ekki mun vegur' útgjöldun: ríkissjóðs, gæti
dómi. Iþeirra vaxa við það. 1 (Framh. á 6. síðu).