Tíminn - 08.08.1954, Qupperneq 2

TÍMINN, sunnudaginn 8. águst 1954.
ITéAfelag,
Stríðssaga undirliðþjálfa eftir
Faulkner byggð á píslarsögu Krists
Það k&m mjög á óvart, þegar bandaríska rithöfundinum, að íinna hjá Faulkner rallísk við-
Wiiliam Faulkner, var úthlutað Nóbelsverðlaununum 1950.
Töldu ýmsir að aðrir bandarískir höfur.dar stæðu nær þeim
heiðri og þyrfti ekki að fara út fyrir höfundahring þann,
sem Faulkner telst til í þeim tilgangi að finna betri höfund.
Við nánari athugun er þetta rangt. Það var ekki um neinn
horf Hemingwaj’s til dauðans
Gott öæmi um hæfni Fauikners rg
kjark er þessi síðasta bók hans,
Dæmisaga. Hann var sjálíboðaliði
í fyrri heimsstyrjöldinni, en komst
aldrei lengra en að taka þáit í
annan að ræða af höfundum bandarískra nýbókmennta, þó könnunarflugi. í Dæmisör u iitar
■ áfram. Undirliðþjálfinn er tekinn
: af lífi af nokkrum þjófum, eftir að
í hafa neiíað boði föður síns um að
| flýja. Án þess að vita af því, hefir
hann verið svikinn af einum læri-
sveina sinna., er í e.tirmála við
dæmisöguna reynir -aö losa við
hina 30 silfurpeninga. Á einum
stað er undirliðþjálfanum afneitað
og mun þar vera á.t við afneitun
Péturs. Þegar undirliðþjá’finn hefir
verið grafinn af fjölskyldu sinni og
sprengikúla úr fallbyssu rýfur gröf
hans, svo ekkert er eftir nema brak
úr kistunni, má segja að Faulkner
ekki væri nema til að setja Faulkner niður i milli bagga, hann samt um lofthernað, hættuna hafi innleitt nýja upprisu á þann
og leiðann, sem er samfara bardög- hátt, sem honum fannst hæfa.
um fótgön_ uliðs og hvernig hrers-1 Faulkner gerir lesanda sínum
svo ekki snaraðist á menningarhrossinu við að leggja hinn
gilda sjóð ofan á annan hvorn baggann.
Mátti heyra það á bandarískum höfunda standa nær, svo sem Hem-
blöðum, að þeim kom mjög á óvart, ingway. Sami skó inn er að nokkru
að Faulkner skyldi íá Nóbelsverð- leyti undirstaða beggja höfunda, tn
launin. Töldu þeir aðra bandaríska Hemingway hefir verið talinn öllu
___ _______meiri fjaðurvigtarmaður cn Faulkn-
er. Það var Sherwood gamli Ander-
son, er lagði dröcin að þessum
skóla, er fékk á sig fast form innan
New Orieans kiíkunnar á þriðja
tUi aldarinnar.
Eítir tíu ára þögn hefir Faulkner
lokið nýrii bók, sem er nýkomin
út í New York. Þetta verk sitt
nefnir hann, A Fable, er þýðir ein-
faldlega Dæmisaga. Bókinni hefir
verið tekið mjög misjafnlega. Gagn-
r. nandi eins blaðsins vestra lýsti
því yfir að hann hefði fengið bók-
ina, en myndl ekki opna hana. Sagð
ist gagnrýnandinn ekki hafa tíma
til að leita að meiningunni hjá höf-
undi, ef hann meinti þá. nokkuð.
Lesendur blaðsins létu fljótt heyra
til sín. Ein skrifaði: „Þetta er
gagnrýni, sem mér og konunni
minni fellur vel“. Annar skrifaði:
„Engin sæmilega gáfaður maður
tekur blaðið alvarlega". Gáfulegasta
viðbragðið var hjá bréfritara, sem
óskaði eftir að fá bókina senda,
fyrst gagnrýnandinn ætlaði ekki
að lesa hana. Fáir lofa Dæmisö, u
í umsögnum s'num, en flestir ræða
kuldalega um söguna, telja hana
tyrfna og þokukennda, og þar sem
höfundur fja’lar um efnið af mik-
| illi alvöru, reyna þeir að snúa út
| úr fyrir honum og gera hann hlægi
legan. Það er því ekki hægt ,að
segja, að Faulkner ei.i upp á pall'
höíðingjar hugsa, eins
hefði upplifað það allt.
og
hann aldrei létt fyrir. I Dæmisögu vakir
i fyrir honum að endursegja siðustu
Gestir á Hótel Borg
Nýir gestir 7. ágúst.
Fr. Elisabeth Stansbury, kennari,
U3.A.
Fr. Mary Macil, prófessor, U.S.A.
Fr. Florence C. Scholl, kennari,
U.S.A.
Fr. Katherine P. Harris, U.S.A.
Hr. Mc Cosh Bryce Knox, framleið-
andi, Skotlandi.
Hr'. Bryce V. Knox, forstjóri, Skotl.
Hr. Hálfdán Bjarnason, konsúll,
Ítalíu.
Hr. Russen Hill og frú, U.S.A.
Hr. Þórður A’bertsson, fulltr., Spáni
Hr. Bergur Arinbjarnarson og írú,
Akranesi.
Hr. Sveinbjörn Þorleifsson og frú,
Akranesi.
Hr. Olav Hergelius, Noregi.
Directór Jensen og frú, Danmörk.
Fr. Stanford, U.S.A.
Barón Klingspor, Noreri.
Colonel Ralph Howe og frú. U.S.A.
Hr. William Reilly, forstjóri, Engl.
Hr. Ásgr.'mur Hartmannsson og frú.
Hr. Alexis Napier, Englandi.
Útvarpib
Útvarpið í dag:
„... ekki aðeins bjargast, hann mun urottna'*
Kristur og undirliðþjálfinn. daga Krists i nút'mamynd. Þetta
Dæmisagan er í megin atriðum virðist 1 fljótu bragði vera mjög al-
þannig: Á síðasta ári fyrri heim.s- menns eðlis. Dæmisögur, er má
styrjaldar er fótgönguliðasveit heimfæra upp á líf Krists eru skrif-
__ , . . ■ _ • • • • b l/V A I CUttuX Cl VAÍIq UliU UO V Uiw iiCiiiii ÍCi Cl L4 U *J ll iii ^*i 40 40 wi U — ii
Fastir liðir eins og venjulega. borðið hjá ' löndúni sínúm, nétaa’ cragnons hershöfðin ja skipað að aðar án þess að þær veki' sérlega
Dró eina smálest á
dagparti á handfæri
Gcður færaafli er nú hjá
bátum á Patreksfirði. Fyrir
nokkrum dögum fór einn
maður á bát fram á fjörð-
inn frá kauptúninu og
renndi færi sínu í sjó. Þeg-
ar hann hafði staðið við
færið í rúmlega hálfan dag
var hann búinn að draga
eina smálest af fiski eða
hlaða og hraðaði sér til
Iands. Svo óður færafiskur
mun þó vera sjaldgæfur.
Verðlag í Reykja-
vík 1. ágúst
Hæsta og lægsta smás.öru-
verð ýmissa vörútegunda í
nokkrum smásöluverzlunum
í Reykjavík reyndist. vera
þann 1. þ.m. semjhér. segir;.
Lægst Hæst
pr. kg. p’r. kg.! .
'kr. 2,39 <Í'3;0Ö£I
— 2,60 ’ ’ 3,65
r;— 2,90 3.20"
’ 5.95 ; 'é,20
5,20 ;14Ö jðj
I-Á.' 4,65 ;:4,75<:
- 5;00 i r5,90!-'
— 28,00 32,15
; 3,00 :4,30
Kakó Vz lbs. ds.-- - 7,50 Í0.20
Suðusúkkulaði — 58,00"60,00
— 3,70 ‘4,30
^ 2,65 3,25.
— 3,00 5,00
— 5,50 6,30
— 11,30 12,60':
— -16,00 18,60 '
— 14,00J5,50:;.
Rúgmjöl
Hveiti
Haframjöl
Hrísgrjón
Sagógrjón
Hrísmjöl
Kartöflumjöl
Baunir
Kaffi, óbrennt
Te Vs lbs. pk.
Molasykur
Strásykur
Púðursykur
KandíS
Rúsínur
Sveskjur 7%o
Sítrónur
11,00 Messa íi Aðventkirkjunni: O-
háði fríkirkjusöfnuðurinn í
Reykjavík (Prestur: Séra
Emil Björnsson. Organleikari:
Jón ísleifsson).
18.30 Barnatími.
20,20 Erindi: Ljóðaljóðin, ástaróður
frá fornöld (Séra Jakob Jóns
Bon).
20,45 Kórsöngur: Söngfélag IOGT að haiha í veizlum.
syngur. Söngstjóri: Ottó Guð
jónsson. Einsöngvari Bergá
Ólafsdóttir. Undirleikari:
Skúli Halldórsson.
21,15 Upplestur: „Dansað á Jóns-
messunótt”, smásaga eftir
Linklater (Karl ísfeld rithöf.)
22,00 Fréttir og veðurfregnir.
22,05 Danslög (plötur).
23.30 Dagskrárlok.
einstaka mönnum og iíinán þröngra raðas(; a Þjóðverja. Fyrirliðar athygli. En Faulkner hefir a’drei
hópa. Sömu sögu er að segja frá biaupa Upp ur skotgröfunum við ritað sögu almenns eðlis, jafnvel
Evrópu. Faulkner er það erfiður árásarmerkið, en óbreyttir neita að ekki þar sem hann hefir verið til-
viðureignar, að hann getur aldrei gera arás. Gragnon, sem er góður gerðarlegastur.
orðið hinn fini, prísaði uppsláttar- herrnaður> gengur á fund herráðs-
höfundur, og þessvegna er hann forin-jans og hrefst þess að deiidin Sagði það í Stokkhólmi og
ekki heimamaður nema meða.1 fá- verði skotin. En undarlegir hlutir segir það ean
hafa verið að gerast á vesturvig-
stöðvunum. Þjóðverjar virðast hafa ag hamra á því, sem hann hélt
fengið veður af uppreisninni, cn fram j ræðU) er hann flutti í Stokk-
gera þó ekki árás, þegar Frakkar hólmi, þegar hann tók við Nóbels-
hætta. í rauninni gerist það, að all- yerðlaununum. Þar sagði hann: „Ég
ir aðilar hætta bardögum, nema t,rui að maðurinn muni ekki aðeins
hvað lítilsháttar er verið að prumpa bjargast, hann mun drottna. Hann
úr fallbyssum. í öllu þessu öng- er ódauðlegur, ekki aðeins af bví
þveiti flýgur þyzkur hershöfðingi hann einn meðal djranna hefir ó-
menns hóps bókmenntasælkera,
sem þurfa ekki á uppsláttarsetning-
Maður ritar sína stríðssögu.
Aðstaða Faulkners, sem höfund-
ar, á ekki samnefnara meðal annara
gæðinga bandarískra bókmennta.
Jafnaldri hans, Ernest Hemingway,
■ ^ef ve®rað brmgu sina og skegg í yfir til óvinanna til að ræða málið þrotlega rödd, he’dur af því hann
a við ybrmenn Bandamanna. Erindi hefir sál, anda ástríðna, fórnarlund Þvottaefni, útl. — 4,70
Þvottaefni, ísl. — 2,75
Passos hefii gerst svarinn hans er að fá stríði generála, póli- ar og hol°-æðis'
m o Ai n. UnVrrn roloco lifp _ ...... . i ® ®
| Dos
I fylgjumaður hins borgaralega lífs
og Scott Fitzgerald er næturlegur
Undirliðþjálfinn deyf og • páska-
vikunni lýkur. Fáúlkner liefir likt
eftir mestu sögu heimsbyggðarinn-'::
ar. Eins og segir í upphafi, þá.hefir.
Dæmisaga hans fengjð misjafna
dóma í bandarískum blöðum. Sum-
- _ um beirra finnst Faulkner e.kki
I Dæmisogu er William Faulkner ul“ v
gera nægan greinarmun a „nauð-
synlegu" og „ónauðsýnlegji“: stríði.'
Á meðan alls konar fræðingar
kunna að deila uni • nauðsyn og
nauðsynjaleysi styrjaldar mún
Faulkner spyrja að mönnum og!
það er máske þess vegna, að sú
trú hans er réttlætanlegt að.imað-
urinn sé ódauðlegur. \,,\y
5,00
3,30
Útvarpið á morgun:
Fastir liðir eins og venjulega. beið sitt endadægur í botni kampa-
19,30 Tónleikar: Lög úr kvikmynd vfnsflösku. Faulkner hefir trúlega
um ((plötur). og hieypidómalaust haldið sig við
20,20 Útvarpshljómsveitin; Þórarinn heimabyggð sína, Oxford við Missis-
Guðmundsson stjórnar. a) sippi f fiestum sögum sínum. Hann
Zigeuna-vsíta eftir Coleridge- er suðurríkjamaður í húð og hár,
tíkusa og fjáraflamanna haldið á-
fram, þrátt fyrir alla str'ðsþrej’tu,
sögurituður þeirra kynslóðar, er sem hefir sameinað óbreytta her-
menn í allsherjar bræðralagi og
uppreisn. Frumkvöðull uppreisnar-
innar er franskur undirliðþjálfi.
Hann er dreginn upp í mynd Krists

Taylor. b) „Vorið“
eftir Mouton.
forleikur skapheitur en kurteis og hljóðlát-
ur, lætur betur að hlusta en halda
20,40 Um daginn og veginn (Axel uppi samræðum. Eins og Heming-
Benediktsson, skólastjóri frá
Húsavík).
21,00 Einsöngur: Sigrún Magnús-
dóttir syngur; Fritz Weiss-
happel leukir undir á píanó.
a) „Ást“ eftir Jónas Tómas-
son. b) Tvö lög eftir Ólaf
Magnússon: „Eg nefni nafnið
þitt' og „Vögguvisa". c) „Heim
þrá“ eftir Inga T. Lárusson.
d) Tvö lög eftir Sigurð Þórð-
way skrifaði Hverjum klukkan glym
ur, hefir Faulkner nú ritað sína
stríðssögu og er engu líkara en
góðir bandarískir höfundar geti
ekki á heilum sér tekið fyrr en þess
háttar söguritun er lokið. Hvergi er
og hefir sér til aðstoðar tólf læri-
sveina. Þessir þrettán menn reika
um vígstöðvar Bandamanna orlofi
sínu og fara yfir einskis manns land
til að flytja Þjóðverjum boðskap-
inn um frið á jörð. Síðar kemur í
ljós að undirliðþjálfinn er launson-
ur fransks marskálks.
Tekinn af lífi af þjófam.
Og Dæmisaga Faulkners heldur
Ecslamaniiafclagið Ilörður
M■
MUNIB kappreiöarnar í dag við Arnarhamar kl. 2,30.
..jfssarii:. "**
Ferðlr frá Ferðaskrlfstofwniu kl. 1,30.
ÍVAR HLÚJÁRN. Saga eftir Walter Scott. Myndir eftir Peter Jackson
arson: „Kom ég upp í Kvísl-cn . , „ ..---
, ' , ,. , fEnginn var mcira undrandi en Brjann sjalfur, sem stoo
arskarð og „Om eg heyrði í u(an tjaWs og b-st clikj v;g útboði ai |>cssum unga ridd-
eftirfT
hamrinum". e) Tvö lög
perettunni „Nitouche“
Hervé.
21,20Erindi: Veðurspár og reikni-
vélar (Páll Bergþórsson, veð-
urfræðingur).
21,45 Búnaðarþáttur: Frá Mæri í
Norður-Þrændalögum (Jón
Jónsson bóndi á Hofi á Höfða-
strönd).
22,10 „Á ferð og flugi", frönsk
skemmtisaga; XX. (Sveinn S.
Höskuldsson les).
22,25 Létt lög: Hans Bund leikur á|
píanó og Tino Rossi syngur.
23,00 Dagskrárlok.
Úr O- gra, allra sízt upp á lífogdauða.
„Hefir þú gcngið til
skrifta. bróðir?" spurði
musterisriddarinn.